Հաճախ կարելի է լսել «գլուխս ցավում է» արտահայտությունը: Այս խնդիրը չի շրջանցում ոչ ոքի: Գլխացավերը լինում են ժամանակ առ ժամանակ, երբեմն էլ քրոնիկ ու տանջող բնույթ են ունենում: Որպես կանոն, մարդիկ ցավը մեղմելու համար օգտագործում են տարբեր ցավազրկող դեղամիջոցներ` անալգին, տեմպալգին, սպազմալգոն, ասկոֆեն և այլն: «Ցավազրկող միջոցները չեն կարող օրգանիզմը ներդաշնակ վիճակի բերել, կազդուրել: Դրանք չեն վերացնում գլխացավի բուն պատճառը, մանավանդ որ շատ դեպքերում պատճառները մի քանիսն են»,- ասում է ֆիզիոթերապևտ-մանուալիստ, ակադեմիկոս ԳԱԳԻԿ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆԸ և հավելում, որ գլխացավը նաև ինքնապաշտպանության ձև է, օրգանիզմն ահազանգում է, որ ինչ-որ մի բան այն չէ:
Ներկայացնում ենք Գագիկ Կարապետյանի պարզաբանումները թեմայի շուրջ:
«Հիմնականում գլխացավերը կապված են մարդու օրգան-համակարգի գործունեության խանգարման հետ,- ասում է ակադեմիկոսը։- Հարկ է հայտնաբերել ու բուժել հիմնական հիվանդությունը: Գիտնականների կարծիքով` գլխացավերի հիմնական պատճառը նյութափոխանակության խանգարման հետևանքով որոշակի նյութերի կուտակումն է արյան մեջ: Պրոֆեսոր Գարի ՈՒիլյամսը (ապրել է 114 տարի) համոզված էր, որ գլխացավերը հիմնականում կապված են աղիքային տրակտի ոչ լիարժեք գործունեության հետ, դրա համար էլ գլխացավերը հաճախ ուղեկցվում են փորկապությամբ:
Եթե ցավում է գլխի մեկ հատվածը, կա պուլսացիա, ցավն ուժեղանում է ցանկացած շարժումից, խոսելուց, ուժեղ լույսից, հավանաբար, միգրեն է: Եթե ցավն ի հայտ է գալիս առավոտյան, ունի ճնշող և սեղմող բնույթ, հարկ է չափել ճնշումը, քանի որ դա նման է հիպոտոնիայի: Եթե ցավն առաջանում է համակարգչի մոտ երկար նստելուց, ընթերցանությունից, ուրեմն, պայքարեք աչքերի հոգնածության դեմ: Եթե ցավը սեղմող բնույթ ունի և հայտնվում է աշխատանքային օրվա միջնամասում կամ վերջում, ուրեմն, լարել եք պարանոցի մկանները կամ ունեք պարանոցային օստեոխոնդրոզ:
Գլխացավը կարող է լինել նաև ուռուցքի հետևանք: Այդ դեպքում ցավերը հիմնականում լինում են առավոտյան և ուղեկցվում սրտխառնոցով: Հիվանդի վիճակը գնալով վատանում է, կարող են լինել քաշի կտրուկ իջեցում և ցնցումներ:
Կտրուկ սկսվող գլխացավը, որն ուղեկցվում է տեսողության խանգարմամբ, խոսքի վատացմամբ, կոորդինացիայի կորստով, սրտխառնոցով, կարող է լինել գլխի ծանր վնասվածքի հետևանք:
Գլխացավի հետևանք կարող են լինել նաև սուր ինֆեկցիոն հիվանդությունները, իմունային համակարգի թուլացումը, դեղամիջոցների անհետևողական ու անտեղի ընդունումը, սթրեսները, դեպրեսիան, հարթաթաթությունը, ողնաշարային տարբեր խնդիրները, հատկապես պարանոցի շրջանում: Կարելի է մեջքի վրա պառկած դրությունից աջ և ձախ կողմից սեղմել ականջների հետևում տեղակայված կետերը, խոր շնչել և պահել երեք րոպե: Ապա աչքերը փակել և մոտ հինգ րոպե հանգիստ պառկել:
Կան գլխացավերի դեմ պայքարի ավանդական միջոցներ: Զարմանալի գուցե թվա, բայց, եթե խմեք մի բաժակ տաք ջուր, քսան րոպե հետո կարող է անցնել գլխացավը, քանի որ այն երբեմն ջրային բալանսի խախտումից է առաջանում: Երկու պճեղ սխտորը նույնպես կարող է օգտակար լինել: Օգտակար միջոց է նաև սամիթի յուղով ճակատի քունքային հատվածը մերսելը: Կարելի է խմել նոր քամած կարտոֆիլի հյութ (ուտելուց կես ժամ առաջ` երկու մեծ ճաշի գդալ, մոտ երկու- երեք շաբաթ): Մեկ ճաշի գդալ աղացած եզան լեզուն տաք ջրով թրմում եք 15 րոպե, թուրմը փոքր կումերով խմում երկու օրը մեկ: Բազուկի հյութը բամբակի տամպոններով դնում են ականջներին: Կարելի է նաև սոխը մեջտեղից կտրել, 15 րոպե դնել քունքերին ու կապել: Խորհուրդ է տրվում նաև գլուխը դնել պատուհանի ապակու վրա ու հետո ընդունել հանգիստ դիրք: Շատ է օգնում Խե- գու կետերի մերսումը, որոնք գտնվում են բթամատի և ցուցամատի հատման փոսիկում: Այդ կետը ցավազրկում է օրգանիզմը, երկու րոպե ժամացույցի սլաքի ուղղությամբ այն մերսելուց հետո անցնում է գլխացավը: Ոտքի բութ մատի մերսումը նույնպես կարող է անցկացնել գլխացավը:
Գլխացավերի համար դիմում են նևրոպաթոլոգին, սակայն դժվար թե նա կարողանա բացահայտել գլխացավի բուն պատճառը: Ոչ ավանդական բժշկությունն առաջարկում է ասեղնաբուժություն, որը, ըստ գիտական ուսումնասիրությունների, ավելի արդյունավետ է (բուժվում է հիվանդների 43 տոկոսը), քան դեղորայքային բուժումը (բուժվում է հիվանդների 16 տոկոսը):
Առհասարակ, անհրաժեշտ է կոփել մարմինը, երկու օրը մեկ սառը ցնցուղ ընդունել, հաճախ քայլել, կարելի է գոնե մեկ-երկու րոպե կանգնել ձյան վրա: Պետք է խուսափել ալկոհոլից, ծխելուց, դրանք թունավոր նյութեր են պարունակում, որոնք թափանցում են գլխուղեղ: Երբեմն թյուրիմացաբար ասում են, որ ալկոհոլը կամ ծխախոտը դադարեցնում են գլխացավը, բայց դրանք թմրեցնող և ժամանակավոր ազդեցություն ունեն: Ցանկալի է շաբաթը մեկ ոչինչ չուտել (18-20 ժամ), շաբաթվա ընթացքում գոնե 12 ժամ բնության գրկում լինել: Շատ կարևոր են շնչառական վարժությունները, որովհետև մեծ մասամբ գլխացավերը լինում են թթվածնի վատ մատակարարումից դեպի գլխուղեղ: Չինական բժշկությունն ասում է` սիրիր բնությունը, եթե ուզում ես կայուն հոգեվիճակ ունենալ, պատվիրում է օգնել մարդկանց, հիվանդներին, աղքատներին և դա անել ի սրտե: Այսինքն` բարի լինել: Կարևոր նախապայման է նաև ժպիտը: Հոնքերի մեջտեղի կետը համարվում է «երրորդ աչք», այն չպետք է կնճռոտվի: Որքան էլ զարմանալի է, դրա համար պետք է հաճախ ժպտալ: Դեպրեսիաներն արյան մեջ ադրենալին են արտադրում և վատացնում են օրգանիզմի ընդհանուր վիճակը:
Հայերը, որպես տխուր ժողովուրդ, քայլում են փողոցներում մտազբաղ, կնճռոտված դեմքով: Արտասահմանում, տեսնելով համատարած ժպտացող դեմքեր, զարմանում են, այնինչ իրենց հոգեբաններն են խորհուրդ տալիս` հաճախ ժպտալ, կենսախինդ լինել: Երբեմն մարդն անտանելի գլխացավ է ունենում, բայց հետազոտության արդյունքները ցույց են տալիս, որ ոչ մի խնդիր չունի: Մարդը բարդ էներգետիկ կառույց է: Պատահական չէ, որ երբ ցավում է գլուխը, էներգետիկ բժշկության մեջ ասում են` աուրան խախտված է: Պետք է հաղթահարել վախը, հպարտությունը, չարությունը, նախանձը, խանդը, լարվածությունը:
Ժամանակակից տեխնիկան` համակարգիչը, բջջային հեռախոսները, նույնպես բացասաբար է ազդում օրգանիզմի վրա` առաջացնելով գլխացավեր: Բջջային հեռախոսը պետք է կաշվե տուփի մեջ դրվի, չի կարելի դնել բարձի տակ, պահել սրտի մոտ: Հիմա մարդիկ օրվա մեծ մասն անցկացնում են համակարգչի առաջ: Շարժումների սահմանափակումը (հիպոդինամիա) դարձել է մարդկանց հիվանդությունների հիմնական պատճառներից մեկը: Մեզ մոտ ընդունված է գլխացավի դեպքում սուրճ խմել: Ասեմ, որ սուրճը չի օգնում գլխացավի ժամանակ, պարզապես ներշնչում ես ինքդ քեզ, և թվում է` օգնում է: Ինչպես գուշակը մի բան է ասում, այնքան ես մտածում և տրամադրվում, որ, ի վերջո, իրականություն է դառնում:
Մարդկանց տրված է 150-180 տարի` ապրելու համար, սակայն իրենց սխալների պատճառով ապրում են ուղիղ դրա կեսը»:
Պատրաստեց
Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆԸ