Քարոզարշավի «հմայքն» ու «թշվառությունը»
Քարոզարշավն իր կես ճամփին է: Կարելի է ուրվագծել` «յո՞ երթան» թեկնածուները:
Ասենք մեկընդմիշտ. հայաստանյան ընտրությունների քարոզարշավի պատմության մեջ եզակի անգամ հանգիստ-դանթող վիճակ է: Եթե չհաշվենք իշխանական թեկնածուի թույլ տված վերջին «բացթողումները», որոնք, ոմանց պնդմամբ, հոգնած պոռթկումներ են, ոմանց գնահատմամբ էլ` ընդամենը քաղտեխնոլոգիա` միտված ընտրությունների աշխուժացմանը:
Նրանց իրենց կարծիքի հետ թողնենք միայնակ, շարունակենք հիշել հին-բարի ժամանակները, երբ թեկնածուների, մանավանդ ընդդիմադիր, ոտների տակ կով, եզ, ջորի, մոզի, ինչ ասես` չէին մորթում, ի նշան խոր երախտագիտության: Գյուղի տատիկները պաչում էին ընդդիմադիր թեկնածուների թշերը, ստիպված` իշխանական թեկնածուի համար նույնպես նման անկեղծ տատիկներ էին գտնվում, որ համ էլ էպոսային օրհնանքներ տան, բռնեն թագավորների ձեռները, մի քիչ կանգնեն նրանց կողքին: Հիմա արդեն Էպոսն «անձամբ» է մասնակցում ընտրություններին, ճիշտ է, որևէ քարոզչություն դեռ չի անում, բայց, մյուս կողմից էլ, որևէ տատիկ մինչև հիմա չի երևացել էկրաններին:
Այսպիսով, այս ընտրությունները ոչ միայն հանգիստ են, այլև ահավոր քաղաքակիրթ, այնքան, որ համարյա թե բացակայում է ֆոլկլորը, ինչն անչափ անհրաժեշտ տարր է, մանավանդ հայոց մենթալ պլանի տեսանկյունից:
Քարոզարշավի հաջորդ բացը կրկին ու կրկին նույնն է` դեբատների բացակայություն: Փոքր-ինչ անհասկանալի է, թե ինչու այս ինստիտուտը, երբ ընտրությունների կազմակերպիչ-մենեջերները շեշտը դրել են քաղաքակրթական նոտայի վրա, այդպես էլ չկարևորվեց, մանավանդ որ բանավիճողների բանակը` Հայրիկյան, Րաֆֆի, Բագրատյան, բավականին գունեղ ու, ինչպես ընդունված է ասել, «տիպային հանգամանքներում» էր:
Դեռ կես ճամփին ենք, գուցե և այս կիրառումը տեղ գտնի հայոց «քաղաքակրթական» քարտարանում, ուր, ինչպես ասացինք, նոր ձեռագիր է կիրառվում նաև ընդդիմադիր թեկնածուների պարագայում: Նկատի ունենք վերջիններիս համատեղ հայտարարությունը` արված Հայոց բանակի օրը, ուր բանակի առնչությամբ ոչինչ չկար, սակայն դրսևորված կոնսոլիդացիան արտահայտություն էր, որ մեզանում կան օրեր, երբ միասնականությունն անառարկելի է:
Ապա և` հայտարարությունը «հավաստում» էր, որ այլևս չկան ընդդիմադիր անհանդուրժողական բացականչումներ` «Վերջ սերժանտացմանը, դոդացմանը, ռոբոտացմանը», հակընդդեմ ճամբարից էլ` «էլ քոռ փիսո, էլ քաչալ շուն», որն էլ ենթագիտակցական թշնամանքի կարող էր հանգեցնել` հասարակությունը բաժանելով ոչ թե բանավիճող, այլ միմյանց չհանդուրժող կողմերի, որպես հեշտ ղեկավարվող հումք:
ՈՒ հիմա փոքր-ինչ դժվար է ասել` ընտրությունների կրքոտ-միտինգայի՞նն է լավ, թե՞ հանդարտ-դանթողը: Մանավանդ, ոնց երևում է, ոսկե միջինը մեզ մոտ, մեր «խասիաթի» հանգույն, չի ստացվում. կամ էս է, կամ էն:
Հասկանալի է, ընտրությունների ազատ ճարտարապետ-քարշարները փորձել են այս ամենը ծառայեցնել ավելի մեծ «քաղաքակրթական» նշանակության` հայոց մեջ առաջին անգամ ներմուծելով միմյանց շնորհավորելու, հաղթած թեկնածուի ձեռքը սեղմելու «սրբազան» նպատակը, ինչը նախագծվում էր դեռևս 2008 թվականին, սակայն, հասկանալի պատճառներով, չստացվեց: Իսկ եթե ավելի անկեղծ` «թույլ չտրվեց»:
Կստացվի՞ այս անգամ:
Այո՜։
Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
Տարածաշրջանային
