Ամանորի մաղթանք-«թուքումուր» լրագրողներին

ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ տարեվերջյան ընդունելությունների ժամանակ երկրի իշխանության երեք ճյուղերի ղեկավարները (ՀՀ նախագահ, ԱԺ խոսնակ և կառավարության ղեկավար) խիստ ընդգծված խոսեցին որոշ «չկայացած» լրատվամիջոցների, ավելի ստույգ՝ լրագրողների մասին: Կողքից նայողի համար գուցե նրանց «փաստարկները» խիստ համոզիչ թվան, բայց իրականությունն այլ բան է հուշում: Այսօր Հայաստանում եզակի լրատվամիջոցներ կան, որ այս երեք իշխանություններից գոնե մեկի կողմից չեն ուղղորդվում: Նրանց «սնում», «աճեցնում» և հովանավորում են հայտնի իշխանավորներ` հարմար առիթի դեպքում էլ որպես զենք օգտագործում իրենց քաղաքական հակառակորդների դեմ:

Հիմա վերադառնանք ամանորյան ուղերձներին ու հասկանանք, թե իշխանության երեք ճյուղերն այդ ինչ են պահանջում լրագրողներից, երբ հենց իրենց անմիջական ազդեցությամբ է այդպիսի տխուր պատկեր ստեղծվել: Երկրի նախագահն ասում է. «Մենք, իհարկե, կարող ենք տարբերվող կարծիքներ ունենալ այսօրվա մեր լրագրության բովանդակության, խորության, անաչառության մասին, կարող ենք համաձայնության գալ կամ չգալ կարելիի և անթույլատրելիի սահմանների մասին, կարող ենք մերժել որևէ սահմանի գոյությունն ընդհանրապես: Կան, չէ՞, նաև մարդիկ, որ այսպես են կարծում, բայց սա արդեն քննարկման այլ թեմա է»: Հարց է ծագում, իսկ ե՞րբ լրագրության բովանդակությունը, խորությունը, անաչառությունն այսքան ձևախեղվեցին: Երբ ոմանք սկսեցին օրումեջ ներիշխանական ինտրիգներ «սարքել», և դա սեփական ջանքերով «հրամցնել» որոշ լրատվամիջոցների: Հիմա միայն լրագրողնե՞րը մեղավոր դարձան:
Որպես երկրի երկրորդ դեմք Գալուստ Սահակյանն ավելի «խորացրեց» խնդիրը: «Որպես հասարակության հետ անմիջականորեն շփվող, չափազանց կարևոր է, որ լրագրողը զերծ լինի ամբոխահաճությունից, որ լրագրող ասելիս չհասկացվի պարզապես ձայնագրիչին հմտորեն տիրապետող ու ձայնագրություն սղագրող անձ, որ առավելագույնս հավասարակշռված ու սթափ վերաբերմունք դրսևորվի հասարակական կարծիքի ձևավորման հանդեպ, որ տեղեկատվություն մատուցելիս օբյեկտիվությունը չզոհաբերվի օպերատիվությանը, իսկ շտապ լրատվությունը՝ հերքվող շտապողականությանը: Որովհետեւ սխալ կամ ոչ օբյեկտիվ լրատվությունը երբեմն կարող է նմանվել ծանր հետևանքներ ունեցող բժշկական սխալի»,- ասում է խոսնակը: Լրագրողը սոսկ «ձայնագրիչին հմտորեն տիրապետող ու ձայնագրություն սղագրող անձ» է դառնում այն ժամանակ, երբ դա իշխանության «քիմքին» է հաճելի, այսինքն` ասուլիս կազմակերպել, բայց արգելել լրագրողին սուր հարցեր հնչեցնել, տաբու սահմանել որոշ հարցերի բարձրաձայնման համար: Եվ ընդհանրապես սահմանել սեփական չափորոշիչները իրենց ենթակայության տակ «գործող» ԶԼՄ-ների համար: Այ այստեղ պետք է փնտրել զուտ «դիկտաֆոն» ծառայող լրագրողներին, որոնք, բնականաբար, իրենց մեղքով չէ, որ հայտնվել են այդ կարգավիճակում:
Ամեն օրը մամուլի հրապարակումներով սկսող գործադիրի ղեկավարն էլ իր պատկերացումներով «պահանջված» լրատվամիջոցների «սահմանումն» է տվել: «Այսօր՝ տեղեկատվական բազմազան հոսքերի մեր ժամանակներում, ավելի քան պահանջված են այն լրատվամիջոցները, որոնց պրոֆեսիոնալիզմից, անաչառությունից և նաև քաղաքացիական խիզախությունից է կախված, թե ինչպես են հանրությանը ներկայացվում այս կամ այն փաստը, իրադարձությունը։ Միշտ չէ, որ ես համաձայն եմ եղել ու համաձայն եմ այս կամ այն լրատվամիջոցի որոշ հրապարակումների հետ, որոնք չեն եղել անաչառ և փաստարկված։ Այո, երբեմն նաև դառնություն եմ ապրել, երբ հանդիպել եմ հստակ ուղղորդված և որևէ փաստից զուրկ հրապարակումների և ոչ միայն ինձ առնչվող»,- խոստովանել է Հովիկ Աբրահամյանը` երկրի նախագահի և ԱԺ նախագահի «որակումներին» ավելացնելով սեփականը, իր «ապրածը»: Կառավարության ղեկավարը հստակ նշում է այն, ինչ վերևում նշեցինք, այո, մամուլը հաճախ պատվեր է կատարում: Միայն թե խոսքը կիսատ է թողնում, այ եթե ասեր նաև, թե ովքեր են քաղաքական դաշտի մամուլի «խոշոր» պատվիրատուները, խոսքն ամբողջական կդառնար: Փոխարենը վարչապետը բացում է «փակագծերը»: «Պրոֆեսիոնալ և սեփական աշխատանքին պատասխանատվությամբ վերաբերվող մամուլը, իրապես, հզոր ուժ է։ ՈՒժ, որը նաև կարող է անմեղին դարձնել մեղավոր, իսկ մեղավորին՝ անմեղ»: Հարց` եթե պրոֆեսիոնալ է, ինչպե՞ս կարող է առանց հստակ ուղղորդման, պատվերի «անմեղին դարձնել մեղավոր, իսկ մեղավորին՝ անմեղ»: Երևի ինչ-որ բան շփոթե՞լ է պարոն վարչապետը, թե՞ առավելագույնս անկեղծ է եղել:
Այնպես որ, ինչ ցանել եք, այն էլ հնձում եք: Մեղավորներ նախ փնտրեք ձեր մեջ, ձեր շրջապատում: Մի՜ աղտոտեք այն միջավայրը, որը նախ և առաջ կոչված է հանրության խոսափողը լինելու: Մինչև չձերբազատվեք մամուլի հանդեպ ունեցած ձեր իրական պատկերացումներից, պահանջներից, իրավիճակը չի փոխվի: Իհարկե, այնպես չէ, որ ԶԼՄ-ների այսօրվա վիճակի համար մեղավոր են միայն իշխանությունները: Ավելին, հաճախ որոշ լրատվամիջոցներ «գերազանցում» են պատվիրատուի սպասելիքները` իրենց անվայել գործելակերպով լրագրողին դարձնելով «առքուվաճառքով» զբաղվող, պատվերներ կատարող անդեմ, անսկզբունք «գործիք»:

Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Ժողովրդի վրա կրակելու հրահանգն արդեն ուժի մեջ է
• Անդրանիկ Քոչարյանի ինքնախոստովանությունը
• «Նիկոլն ու իր ընտանիքը Հայաստանում ապրելու իրավունք չունեն»
• Զուր մի ջանացեք
• Չեն կարողանում ԿԳՍՄ փոխնախարար գտնել
• Հանուն Ռուսաստանի հետ միութենական միավորման նոր շարժում հիմնադրվեց
• Այս իշխանությունն իր ստվերից էլ է վախենում
• Փաշինյանի դեմ պայքարելու համար գոնե մի փոքր Նիկոլ պիտի լինել
• Մեզ պե՞տք է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, թե՞ ոչ
• «Հայաստանի Նավալնին Նիկոլ Փաշինյանն է, որը եկավ իշխանության ու քանդեց մեր երկիրը»
• Տիգրան Ուրիխանյանը Հայաստանի փրկությունը տեսնում է ՌԴ-ի հետ նոր միութենական միավորման ձևավորման մեջ
• Հայաստանի ողջ հպարտությունն ու թշվառությունն ամփոփված մեկ օրում
• Սերմացու գողացող մկների և թուխս գողացող աղվեսների ժամանակը
• Ինչու էր Փաշինյանը վեց ամիս աղերսում
• Փաշինյանն էլ է զարմացած
• Ընդդիմության հարցերով թիվ մեկ «փորձագետը»
• Նիկոլ Փաշինյանին ոչ թե ողջերն են պատժելու, հալածելու, այլ անմահացածները
• «Գոմի» հարցի լուծումը կենսական անհրաժեշտություն է
• Առանց փամփուշտների ու ԱԹՍ-ների Ադրբեջանն այսօր շռնդալից հաղթանակներ է տանում Հայաստանի դեմ
• Խորհրդարանական ընդդիմությունը լեգիտիմացրեց Փաշինյանի պաշտոնավարումը

Մեկնաբանություններ