«Նյութականը կարող է մի օր կոտրվել, իսկ հոգևորը մնայուն է, հավերժ, դա հայկական հյուրասիրությունն է»

Ժամանակակից ճարտարապետական կառույցներն անհնար է պատկերացնել առանց կանաչապատ տարածքների, որոնք ամբողջական են և ներդաշնակ, երբ գեղարվեստորեն և ճաշակով են զուգակցում միմյանց հետ: Դեկորատիվ պարտեզագործության պրակտիկայում ընդունված է կենսաբանական առանձնահատկությունների և դեկորատիվ նշանակության հետ զուգընթաց հաշվի առնել նաև դրանց գույների ընտրության, զուգակցման և տեղադրման հարցը, որը կարևոր նշանակություն ունի կոմպոզիցիայի զանազան էլեմենտների ձևավորման գործում: Ճարտարապետության մեջ այն կոչվում է լանդշաֆտային ճարտարապետություն:
Ազգությամբ չինուհի ՎԻՆԳ ՅԱՆ ՀՈՆԻՆ և հնդիկ ԱՍԻՖ ԱԼԻ ՌԻԱԶԱԴԻՆԻՆ հանդիպեցի Կոտայքի մարզի Ձորաղբյուր համայնքում կառուցված «ՈՒսուցման կանաչ կենտրոնում»: Նրանք Գերմանիայի կիրառական գիտությունների Անհալթի համալսարանի դասախոսական և ուսանողական խմբի հետ առաջին անգամ Հայաստան են ժամանել «Կանաչ արահետ» ՀԿ-ի հրավերով, երկուսն էլ մասնագիտանում են լանդշաֆտային ճարտարապետության ուղղությանբ:

«ՑԱՆԿԱՆՈՒՄ ԵՄ ԻՄ ԱՇԽԱՏԱՆՔՈՎ ԿՅԱՆՔՍ ԱՎԵԼԻ ԳԵՂԵՑԻԿ ԴԱՐՁՆԵԼ»

Վինգ Յան Հոնին իր միջավայրում Ռիյան են կոչում, կատակով ասում է, որ իր ազգանունը նույնպես հայի ազգանվան նման ավարտվում է յան-ով: Ռիյանը ծնվել է Հոնկոնգ քաղաքում: Դեռ մանկուց սիրել է նկարել, փոքր տարիքից նկատում ու գնահատում էր ամեն ինչի գեղեցիկը, հատկապես, երբ հանդիպում էր գեղեցիկ ու ճաշակով ձևավորված բնակավայրի ու ճարտարապետության ներդաշնակության: Հոնկոնգում ստանալով դիզայն մասնագիտություն Ռիյանը որոշեց ուսումը շարունակել Անհալթի համալսարանում՝ քաղաքաշինության, ճարտարապետական լուծումների, լանդշաֆտային ճարտարապետության և ինտերիերի դիզայնի ուղղությամբ: Հայաստան այցելում է երկրորդ անգամ «ՈՒսուցման կանաչ կենտրոնի» լանդշաֆտային ձևավորման սեփական նախագծի իրականացման նպատակով: Ռիյանը միաժամանակ վերապատրաստվում է Երևանի ճարտարապետության և շինարարության պետական համալսարանի ճարտարապետության ֆակուլտետում:
-Որքան հաճախ եմ գալիս Հայաստան, այնքան ավելի եմ սիրում ձեր երկիրն ու Երևանը: Այստեղ սրտի ուզածի չափ կարելի է մաքուր ջուր խմել, այն էլ ինչպիսի համեղ ջուր, բացում ես ծորակը և խմում, ինչն անհնար է Հոնկոնգում, քանի որ մեզ մոտ վաճառվում է շշալցված ջուր, դրան ենք սովոր,- «Իրատեսի» հետ զրույցում ասում է Ռիյանը:
Նրա համոզմամբ Հայաստանն ունի եզակի կենսաբազմազանություն: Այստեղ գոյություն ունեն բույսեր, որ այլ տեղ հնարավոր չէ գտնել, կան գեղեցիկ բնություն ու մաքուր օդ, ինչը երազանք է ցանկացած հոնկոնգցու համար, որտեղ համատարած շենքեր են, որտեղ ամենաբարձր շենքը 101 հարկ ունի:
Հայաստանում քիչ ընկերներ ունի, լեզվական դժվարություններ կան, համալսարանում հայ ուսանողներից ոչ բոլորն են կարողանում հաղորդակցվել անգլերենով, հաղորդակցվում են ժեստերի լեզվով, մեկումեջ հասկացնելով ասելիքը: Իր լավագույն ընկերուհին «Կանաչ արահետ» ՀԿ-ի նախագահ Նունե Սարուխանյանն է, որից մայրական հոգատարություն ու ջերմություն է ստանում:
Հայերի հյուրասիրության ու մարդամոտ բնավորության մասին Ռիյանը հիացմունքով է խոսում:
-Ի տարբերություն չինացիների ու գերմանացիների հայերը շատ ջերմ ու մարդամոտ են: Այստեղ նկատել եմ միմյանց հանդեպ հարգանք և օգնելու պատրաստակամություն, դա նկատվում է հատկապես տարեցների հանդեպ: Գիտեք, որ ասիական երկրների ժողովուրդների և հատկապես չինացիների ու ճապոնացիների մոտ տարեցների հանդեպ ուշադրությունը ավանդույթ է,- պատմում է Ռիյանը:
Չինուհին հայկական խոհանոցից նախընտրում է լավաշը, ճաշատեսակներին դժվար է հարմարվել, սիրում է խաչապուրին, որը համտեսել է Թբիլիսիում, «թեև Երևանում էլ վատ չեն պատրաստում», հիանում է հայկական գորգերով, վերադարձին որոշել է իր հետ տանել հայերեն այբուբենով որևէ հուշանվեր:

ԵԹԵ ԿԱ ԳԱՂԱՓԱՐ ԵՎ ԿԱՄՔ, ԱՄԵՆ ԻՆՉ ԿՍՏԱՑՎԻ
Ասիֆ Ալի Ռիազադինին ծնվել է Հնդկաստանի Մադրաս քաղաքում, ծնողների միակ զավակն է: Դեռ մանկուց սիրել է հողի հետ աշխատել, ամեն ինչում օգնել է մորը՝ տանը թե պարտեզում: Նա տեղյակ է, որ հայերը Մադրաս և Կալկաթա քաղաքաներում զբաղվել են ոչ միայն արհեստով ու առևտրով, այլև տպագրությամբ: Ասիֆը համոզված է, որ անցյալը երբեմն կրկնվում է, նկատի ունենալով հայերի և հնդիկների երբեմնի բարեկամական հարաբերությունները: Նա աշխատել է ԱՄՆ-ում և Գերմանիայում, սակայն միայն Հայաստանում է զգացել այն ջերմությունը, ինչը կարող են զգալ միայն ծննդավայրում, հարազատ մարդկանց շրջապատում: Թեև շատ է հավանում հայ երիտասարդությանը, գեղեցիկ հայ աղջիկներին, բայց մտադիր չէ ամուսնանալու հայ աղջկա հետ: Ասիֆը թեև շատ երիտասարդ է, սակայն կյանքը դիտարկում է փիլիսոփայի և կայացած գործարարի տեսանկյունից:
-Հայաստանը հիասքանչ երկիր է, թեև փոքր է, սակայն ռեսուրսներով հարուստ է, ու գրագետ կառավարման արդյունքում կարող է հզորանալ: Հայաստանն ու Հնդկաստանը զարգացող երկրներ են ու պետք է առաջնորդվեն երեք սկզբունքով: Նախ, պետք է ընդունել ակտիվ կենսակերպ, առաջնորդվել դրանով, պասսիվությունը կործանարար է, ինքդ պետք է մասնակցություն ունենաս ցանկացած խնդրի լուծման գործում, որպեսզի ճանաչես քեզ, համոզվես քո ուժերում, ձևավորես սեփական կենսափորձ: Սա երկու ազգերի համար պետք է լինի հայեցակարգ: Պետք է պահպանել ազգային արժեքները, չի կարելի փոշիացնել դրանք: Նույնը վերաբերում է բնությանը, յուրաքանչյուրը պետք է մտածի ու պարտավորվի հաջորդ սերնդին եղածը փոխանցելու մասին: Օրինակ, եթե 50 տարեկան ծառը կտրում ես, մտածիր, որ այն դու չես տնկել, ու ոչ միայն պետք է պահպանես այն, դեռ ավելի, մի քանիսն էլ դու պետք է տնկես: Եվ վերջինը, երկրին ու քաղաքացուն հարկավոր է կայուն զարգացում, բոլոր ծրագրերը պետք է պլանավորել հեռատեսորեն, նախագծել ոչ թե երկու-երեք տարվա, այլ տասնամյակների համար, պետք է գիտակցել, որ դու պատասխանատու ես սերունդների համար: Կայուն զարգացումը պետք է ոչ միայն զարգացող երկրներին, այլև ցանկացած մարդու, դա ճգնաժամից դուրս գալու, ճահճում չհայտնվելու և զարգանալու միակ ճանապարհն է,- ասում է հնդիկ երիտասարդը:
Ասիֆը որոշել է զբաղվել քաղաքականությամբ, իսկ հեռահար նպատակն է դառնալ Հնդկաստանի Հանրապետության նախագահ: Ազգային ուտեստներից բացի սիրում է հայկական թանը, ցանկացած մրգի կոմպոտը, իսկ որպես հուշանվեր նախընտրում է մշակութային, հոգևոր արժեքները: «Նյութականը կարող է մի օր կոտրվել, իսկ հոգևորը մնայուն է, հավերժ, դա հայկական հյուրասիրությունն է, երգն ու երաժշտությունը, հայկական հարուստ պատմամշակութային արժեքների հիշողությունը»:
Ահա այսպիսի բաներ:

Անուշ ՆԵՐՍԻՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• ՈՍԿԵՊԱՐ. այդ քաղցր բառը՝ խաղաղություն
• «Արվեստագետն ու գիտնականը պիտի համոզվեն, որ թիկունքում պետություն կա»
• «Արհ­միու­թ­յուն-գոր­ծա­տու հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թ­յու­նից կշա­հեն թե՛ աշ­խա­տո­ղը, թե՛ գոր­ծա­տուն ու իր բիզ­նե­սը»
• «Ներ­կա­յիս կա­ռա­վար­ման հա­մա­կար­գը ոչն­չով չի տար­բեր­վում նախ­կին իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րի վա­րած տն­տե­սա­կան քա­ղա­քա­կա­նու­թ­յու­նից»
• Երա­նի թե հայ գյու­ղա­ցու բո­լոր օ­րե­րի լու­սա­բացն ու մայ­րա­մուտն ա­վարտ­վեն խին­դով և ու­րա­խու­թ­յամբ
• Գոր­ծա­տուն պար­տա­վոր է հար­գել աշ­խա­տո­ղի աշ­խա­տան­քա­յին ի­րա­վուն­քը` ա­ռանց գոր­ծա­դու­լա­վո­րի պար­տադր­ման
• «Անհ­րա­ժեշտ է կան­խել գյուղն­շա­նա­կութ­յան հո­ղե­րի դեգ­րա­դա­ցու­մը»
• Ահագ­նա­ցող աշ­խա­տան­քա­յին միգ­րա­ցիան եր­կի­րը «դա­տար­կեց» ո­րա­կ­յալ մաս­նա­գետ­նե­րից
• Ոչ միայն ե­րա­զանք, այլև ի­րա­կա­նու­թ­յուն
• Տու­րիզ­մով զբաղ­վե­լու հա­մար նախ պետք է սի­րել հայ­րե­նի­քը
• Գառ­նա­ռիճ՝ ե­րեք պե­տու­թ­յուն­նե­րի խաչ­մե­րու­կում ապ­րող գյու­ղը
• «Վա­յել չէ թա­գա­վո­րի և իշ­խա­նի հա­մար գո­ղեր և ա­վա­զակ­ներ ու­նե­նալ, այլ միայն լր­տես­ներ, որ հե­տա­խույզ­ներ են»
• «Արհ­միու­թ­յուն­նե­րի հան­դեպ վս­տա­հու­թ­յան վե­րա­կանգ­նու­մը պետք է սկ­սել զրո­յից»
• Աշխա­տո­ղը պետք է ստա­նա այն­քան աշ­խա­տա­վարձ, որ այն բա­վա­րա­րի ոչ թե գո­յատևե­լու, այլ ապ­րե­լու հա­մար
• «ԵՊՀ ռեկտորի պաշտոնակատարը չկարողացավ լուծել ԵՊՀ արհմիության հետ կոլեկտիվ պայմանագիրը»
• Գա­զա­տար խո­ղո­վակ­նե­րը կան, բայց բնա­կի­չը գե­րա­դա­սում է փայ­տը
• Դի­լի­ջանն իր ռե­սուրս­նե­րով կա­րող է ապ­րել
• Մեղ­րի ե­կո­ղը, դեռ չմեկ­նած, մտա­ծում է հա­ջորդ այ­ցի մա­սին
• Տաշ­տու­նը 160 ծուխ ու­ներ, այ­սօր մնա­ցել է 22-ը՝ 60 բնակ­չով
• Անտառ­նե­րով շր­ջա­պատ­ված բնա­կա­վայրն իր ջե­ռուց­ման հար­ցը լու­ծել չի կա­րո­ղա­նում, օ­րեն­քը թույլ չի տա­լիս

Մեկնաբանություններ