Խութ-Բռնաշենի Մահբուբան (Մահբբանք) գյուղից ոչ հեռու նույնանուն վանքն էր, իսկ նրանից 2-3 կմ հեռավորության վրա՝ Ծովասարի արևելան փեշին, Մահբբանքի կամ Ամիրի ամրակուռ բերդը։ Վանքի ու բերդի կառուցման մասին սերնդե-սերունդ մի հետաքրքիր ավանդազրույց է անցել, որն իր «Սասնա ազգագրությունը» արժեքավոր աշխատության մեջ գրի է առել ազգագրագետ Վարդան Պետոյանը (Երևան, 1965)։

1722-ին աֆղանները գրավեցին Իրանի մայրաքաղաք Սպահանը եւ գլխատեցին Հուսեյն շահին։ Իրանի թուլացումից փորձեցին օգտվել ռուսներն ու օսմանցիները։ Ռուսական զորքերի կասպիական արշավանքից մեկ տարի անց՝ 1723-ի հունիսին, օսմանյան բանակը գրավեց Թիֆլիսը եւ շարժվեց դեպի Արարատյան դաշտ ու Արցախ։

Լուր առանք, որ սահմանի վրա էլի պրովոկացիա ա եղել. հաճախ էր լինում, արդեն սովորել էինք։ Մյուս օրն իմացանք, որ լուրջ պրովոկացիա էր։

Եթե առավոտը ժամը վեցի կողմերը բաց պատուհանից լսում ես կանգառին մոտեցող առաջին ավտոբուսի ձայնը, նշանակում ա՝ գիշերը չես մեռել։ Առավոտ շուտ ուղեղը մաքուր ա, եթե, իհարկե, գիշերը քնել ես։ Դու քեզնից մի քիչ շուտ ես արթնանում՝ արթնացել ես, բայց երեկվա դու-ն դեռ չի արթնացել՝ իր հոգսերով, վախերով, վշտերով, ու թվում ա, թե նոր ես ծնվել։

Մտել եմ «Երևան Սիթի», առևտուր եմ արել, մոտեցել եմ, որ վճարեմ, աշխատողը հարցնում ա՝ Դուք հավատարիմ ե՞ք։ Ինձ թվաց՝ հարցը լավ չլսեցի, ասում եմ՝ ի՞նչ, կրկնում ա՝ Դուք հավատարիմ ե՞ք։

Ասում են՝ հետին թվով խոսելը հեշտ է: Կարծում եմ, այդքան էլ էական չէ՝ հե՞շտ է, թե դժվար, որքան անհրաժեշտ է: Դեռ փոքրուց բնավորություն ունեի, եթե որևէ անախորժ, վատ բան էր լինում, գիշերը չէի քնում, վերլուծում էի...

...որովհետև ծեսն ու ավանդույթը կերել են հավատքը... որովհետև մենք նենց ենք բռնվում կուռքից, ինչպես շարժվող ավտոբուսի մեջ բռնակից են բռնվում... մեր իսկական կրոնը փառավոր անցյալն ա... աշխարհի առաջին քրիստոնյա ազգ լինելը մեր համար ավելի կարևոր ա, քան քրիստոնյա լինելը...

«Մյուռոն»-ը հունարեն բառ է, որ նշանակում է «հոտավետ յուղ» կամ «բույսից հոսող հյութ»:

Մի անգամ Ֆրանցիսկ Ասիզացին ծոմապահության ժամանակ խոնարհաբար հարցնում է իր կրտսեր եղբայրներից մեկին. «Այս ավանակիը ուտել է ուզում, ինչ անեմ սրա հետ»,- այսինքն դրանով իսկ ասում էր, որ իր մարմինն այևս չի դիմանում ծոմապահությանը։

Ջնջել, այսինքն, վերացնել, այսինքն, սրբել հետքերը, այսինքն, չունենալ մի բան, ինչը եղել է, այսինքն, վտանգ զգալ դրա գոյությունից և կամ անկարևորությունից, այսինքն, կարծել, որ դրա չգոյությունն ազատում է նրա համար ունեցած պարտքի զգացումից: Հրճվել այն մտքից, որ ամեն բան կարելի է ջնջել, հետո տխրել միևնույն մտքից, հետո դառնալ անտարբեր, երբ ձեռքիդ համար սովորական պիտի դառնա ոչնչացման շարժումը, հետո նույնացնել ջնջելն ու սրբագրելը և բավականություն ստանալ այդ խորամանկ նմանեցումից: