Մանրամասն որոնում (արխիվ)
18.11.2024
 
ԱՄՆ-ի նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփը, պաշտոնը ստանձնելու առաջին իսկ օրից, ծրագրում է վերականգնել իր «առավելագույն ճնշման ռազմավարությունն Իրանին սնանկացնելու համար»՝ գրում է Financial Times-ը: «Առավելագույն ճնշման» արշավը նպատակ ունի զրկել Իրանին բանակը հզորացնելու հնարավորությունից, սակայն վերջնական նպատակը Թեհրանին միջուկային նոր համաձայնագրի շուրջ բանակցությունների մղելն է։               
 
Նորություններ » «Խե­լա­ցի» գո­մե՞ր, թե՞ հե­լիո­ֆի­կա­ցիա

«Խե­լա­ցի» գո­մե՞ր, թե՞ հե­լիո­ֆի­կա­ցիա

«Խե­լա­ցի» գո­մե՞ր, թե՞ հե­լիո­ֆի­կա­ցիա
20.12.2019 | 01:26
Այս նյու­թի հա­մար ա­ռիթ դար­ձավ պա­րոն Վա­հան Հա­մա­զաս­պյա­նի բաց նա­մա­կը՝ ուղղ­ված ՀՀ նա­խա­գա­հին, ՀՀ վար­չա­պե­տին, «Հա­յաս­տան» հա­մա­հայ­կա­կան հիմ­նադ­րա­մի տնօ­րե­նին:
Բաց նա­մա­կում ներ­կա­յաց­ված մտա­հո­գու­թյուն­նե­րի և խն­դիր­նե­րի մա­սին մեկ ան­գամ չէ, որ հե­լիո­ֆի­կա­ցիա­յի ծրագ­րի հե­ղի­նա­կը ար­տա­հայտ­վել է մա­մու­լով և լրատ­վու­թյան մյուս մի­ջոց­նե­րով: Այդ ա­ռու­մով նոր ե­րանգ կար, որ առ­նչ­վում էր հա­մա­հայ­կա­կան դրա­մա­հա­վա­քով հան­գա­նակ­ված մի­ջոց­նե­րի ծախ­սա­յին մա­սին: Հա­մա­զաս­պյա­նի զար­մանքն ու զայ­րույ­թը լիո­վին հաս­կա­նա­լի և տե­ղին է այն­քա­նով, որ հան­գա­նակ­ված մի­ջոց­նե­րի ոչ փոքր մա­սը տրա­մադր­վում է այն­պի­սի մի ո­լոր­տի, ո­րը մր­ցա­կից չէ իր հե­ղի­նա­կած ծրագ­րին, այ­նու­հան­դերձ հար­ցե­րի տե­ղիք է տա­լիս. ինչ սկզ­բուն­քով է կա­տար­վել այդ հատ­կա­ցու­մը, և ե­թե կա­րե­լի է հա­մա­ձայ­նել այդ հատ­կաց­մա­նը, ա­պա ին­չու՞ չէր կա­րե­լի ո­րո­շա­կի գու­մար էլ տրա­մադ­րել որևէ բնա­կա­վայ­րի հե­լիո­ֆի­կաց­ման նպա­տա­կով: Են­թադ­րել, թե հա­մա­պա­տաս­խան ա­տյան­նե­րում տե­ղյակ չէին այդ ծրագ­րից կամ ի­րենց նա­խընտ­րած ծրա­գիրն ակն­հայտ ա­ռա­վե­լու­թյուն­ներ ու­նի հե­լիո­ֆի­կա­ցիա­յի նկատ­մամբ, տե­ղին չեմ կա­րող հա­մա­րել: Հատ­կա­պես ե­թե հաշ­վի առ­նենք, որ վեր­ջին եր­կու-ե­րեք ա­միս­նե­րի ըն­թաց­քում պա­րոն Հա­մա­զաս­պյա­նը շատ ակ­տի­վո­րեն ներ­կա­յաց­նում և հիմ­նա­վո­րում էր Ար­ցա­խում գո­նե մեկ գյուղ ամ­բող­ջու­թյամբ հե­լիո­ֆի­կաց­նե­լու դրա­կան նշա­նա­կու­թյու­նը և կարևո­րու­թյու­նը, այ­ցե­լել էր Ար­ցախ, հան­դի­պում­ներ ու­նե­ցել պա­տաս­խա­նա­տու պաշ­տո­նյա­նե­րի հետ, ստա­ցել նրանց հա­մա­ձայ­նու­թյունն ու ծրագ­րին ա­մեն կերպ օ­ժան­դա­կե­լու պատ­րաս­տա­կա­մու­թյու­նը:
«Գա­լիք» կու­սակ­ցու­թյունն իր դիր­քո­րո­շումն ար­տա­հայ­տել է հե­լիո­ֆի­կա­ցիա­յի ծրագ­րի վե­րա­բե­րյալ` այն նե­րա­ռե­լով երկ­րի վե­րա­կան­գն­ման իր հա­յե­ցա­կար­գում: Մյուս կող­մից մենք պա­րոն Հա­մա­զաս­պյա­նի հետ մի­ջոց­ներ և հո­վա­նա­վոր­ներ ենք փնտ­րում Սպի­տակ քա­ղա­քում ար­տադ­րա­կան մաս­նա­շեն­քի կա­ռուց­ման կամ ձեռք­բեր­ման, հաս­տո­ցա­կազ­մի ստեղծ­ման և DVH տի­պի արևա­յին հա­մա­կար­գե­րի ար­տադ­րու­թյուն կազ­մա­կեր­պե­լու հա­մար: Հա­ջո­ղու­թյան դեպ­քում ա­ռա­ջին ար­տադ­րանքն ուղղ­վե­լու է հենց Ար­ցախ՝ տե­ղա­կան իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի ընտ­րած մեկ գյու­ղը ամ­բող­ջու­թյամբ հե­լիո­ֆի­կաց­նե­լու հա­մար: Այժմ աչ­քի ա­ռաջ ու­նե­նա­լով ֆո­տո­վոլ­տա­յին պա­նել­նե­րի գն­մա­նը հան­գա­նակ­ված մի­ջոց­նե­րից գու­մար­ներ հատ­կաց­նե­լու փաս­տի հա­վա­նա­կա­նու­թյու­նը, մենք լիո­վին հիմ­նա­վոր և հնա­րա­վոր ենք հա­մա­րում այդ նույն մի­ջոց­նե­րից վե­րը ներ­կա­յաց­ված ար­տադ­րա­կան ծրագ­րի ի­րա­կա­նաց­մանն ուղղ­ված մաս­հա­նու­մը: Այդ նպա­տա­կով կու­սակ­ցու­թյու­նը Սպի­տա­կի հա­սա­րա­կայ­նու­թյան և իր ա­նու­նից դի­մում է նա­խա­պատ­րաս­տում «Հա­յաս­տան» հա­մա­հայ­կա­կան հիմ­նադ­րա­մին՝ ակն­կա­լե­լով ար­դյու­նա­վետ հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյուն:
Նմա­նա­տիպ մո­տե­ցում կա նաև այժմ կա­ռա­վա­րու­թյան գոր­ծու­նեու­թյան ծի­րում գտն­վող մեկ այլ ծրագ­րում, ո­րին նույն­պես կու­զե­նա­յի անդ­րա­դառ­նալ այս նյու­թի շր­ջա­նակ­նե­րում: Շա­տերն են տե­ղյակ, և հա­վա­նա­բար ո­մանք նույ­նիսկ օգտ­վում են 2019 թ. կա­ռա­վա­րու­թյան նա­խա­ձեռ­նած և գու­ցե (ըստ կցկ­տուր ռե­պոր­տաժ­նե­րի) ի­րա­կա­նաց­ման ինչ-որ փու­լում գտն­վող ծրագ­րից, ո­րի նպա­տա­կը, ըստ ծրագ­րի հե­ղի­նակ­նե­րի, երկ­րում տա­վա­րա­բու­ծու­թյան զար­գա­ցումն է, կա­թի, մսի ար­տադ­րու­թյան ա­վե­լա­ցու­մը, մի­ջին և փոքր ձեռ­նե­րե­ցու­թյան զար­գա­ցու­մը:
Այդ նպա­տա­կով, ինչ­պես տե­ղե­կա­նում ենք կա­ռա­վա­րու­թյան հաս­տա­տած ծրագ­րին ծա­նո­թա­նա­լով, պե­տու­թյու­նը (որ­պես հա­մա­ֆի­նան­սա­վո­րող) բյու­ջեից հատ­կաց­րել է 3,2 մի­լիարդ դրամ գու­մար: Նա­խա­տես­վում է կա­ռու­ցել 230 ա­նաս­նա­շենք: Մեկ ա­նաս­նա­շեն­քի կա­ռուց­ման կամ վե­րա­կա­ռուց­ման մի­ջին գու­մա­րը` 23 մլն դրամ, փոխ­հա­տուց­ման չա­փը՝ 13,8 մլն դրամ: Մեկ 3-րդ մո­դե­լի մի­ջին հաշ­վար­կա­յին գո­մի հա­մար անհ­րա­ժեշտ սար­քերն են . օ­դա­փո­խիչ` 10 և ա­վե­լի հատ, լեդ լամ­պեր` 34 և ա­վե­լի հատ, դույ­լե­րով կթի ստա­ցիո­նար հա­մա­կարգ` 1 հատ, ռե­տի­նե ներք­նակ­ներ` յու­րա­քան­չյուր կո­վի հաշ­վով` 1 հատ, ջրի արևա­յին տա­քա­ցու­ցիչ` 1 հատ, գո­մաղ­բի հե­ռաց­ման մո­տոբ­լոկ` 1 հատ, կեն­դա­նի­նե­րի խո­զա­նակ` 1 հատ, պա­ղեց­ման տանկ` 1 հատ, խմ­բա­յին տա­քաց­ման ջրախ­մոց` 1 հատ: Կե­րի ռա­ցիո­նի մա­սին է խոս­վում, բայց կե­րա­խո­հա­նո­ցի առ­կա­յու­թյան մա­սին՝ ոչ: Ե­թե ու­զե­նանք մտա­բե­րել, ա­պա բա­ցի ռե­տի­նե ներք­նակ­նե­րից ու արևա­յին ջրա­տա­քա­ցուց­չից, այդ ա­մե­նը, նե­րա­ռյալ կե­րա­խո­հա­նո­ցը, առ­կա էին նույ­նիսկ խոր­հր­դա­յին ժա­մա­նակ­նե­րի ա­նաս­նա­գո­մե­րում:
Այժմ փոր­ձեք լա­րել ձեր երևա­կա­յու­թյու­նը և հաս­կա­նալ, թե որ­քան «խե­լա­ցի» կա­րող է լի­նել այդ­պի­սի գո­մը, և կաթ­նատ­վու­թյան, մսատ­վու­թյան բարձ­րաց­ման վե­րա­բե­րյալ փաս­տա­թուղ­թը կազ­մող­նե­րի հույ­սերն ին­չի վրա են դր­ված: Մեր հա­մեստ կար­ծի­քով, այդ­պի­սի գո­մե­րը կհա­վակ­նեն կոչ­վե­լու խե­լա­ցի միայն այն դեպ­քում, ե­թե դրան­ցում պահ­վող կո­վերն ի­րենք «խե­լա­ցի» լի­նեին և, ե­թե Խա­զա­նո­վի ո­ճով շա­րու­նա­կենք, հաշ­վի առ­նե­լով հայ­րե­նի կա­ռա­վա­րու­թյան հո­գա­տա­րու­թյունն ու խնամքն ի­րենց նկատ­մամբ ու գի­տակ­ցե­լով ի­րենց վրա դր­ված բարձր պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը, լիո­վին բա­ցա­հայ­տեին ի­րենց գե­նե­տիկ նե­րու­ժը և այ­սօր­վա 2200 կգ կա­թի փո­խա­րեն հա­րա­զատ ֆեր­մեր­նե­րին ու­րա­խաց­նեին մինչև 4000 կգ կաթ տա­լով:
Գու­ցե ա­վե­լին պետք չէ ա­սել, բայց ծրա­գի­րը կազ­մող­ներն ու­սում­նա­սի­րել են մի­ջազ­գա­յին փոր­ձը, գի­տեն, որ ա­սենք Իս­րա­յե­լում կո­վե­րը տա­լիս են 12000 կգ կաթ: Այս­պի­սի՞ ծրագ­րե­րով են նրանք հա­սել այդ ար­դյուն­քին: Որևէ մե­կը կա­րո՞ղ է ա­սել` ա­յո՛:
Սա պար­զա­պես գոր­ծի նմա­նակ­ման տար­բե­րակ է, ո­րի հա­մար ծրագ­րի հե­ղի­նակ­նե­րը ոչ մի պա­տաս­խա­նատ­վու­թյուն չեն կրե­լու որ­պես պե­տա­կան և մաս­նա­վոր (մաս­նա­վո­րի կող­մից ընդգրկված վար­կա­յին մի­ջոց­նե­րի) գու­մար­նե­րի փո­շիաց­ման հե­ղի­նակ­նե­րի: Այդ նմա­նա­կու­մը ներ­կա­յաց­նե­լով որ­պես ծրագ­րի շա­հա­ռու­նե­րի մա­սին հո­գա­տա­րու­թյան օ­րի­նակ և նրանց ներ­քա­շե­լով այդ ան­հե­ռան­կար գոր­ծըն­թաց­նե­րի մեջ, այ­նու­հետև նրանց թող­նե­լու են վար­կե­րի մար­ման փաս­տի հետ միայ­նակ իր հայտ­նի և ան­հայտ հետևանք­նե­րով:
Ա­վե­լին, նրանք շա­րու­նա­կե­լու են ի­րենց գոր­ծու­նեու­թյու­նը ներ­կա­յաց­նել որ­պես գյու­ղա­ցու, նրա հոգ­սե­րի վե­րա­բե­րյալ հո­գա­տա­րու­թյան դրսևո­րում և ձա­խող­ման ողջ մեղ­քը գցե­լու են գյու­ղա­ցու վրա:
Այժմ փոր­ձենք ներ­կա­յաց­նել նույն խնդ­րի վե­րա­բե­րյալ մեկ այլ մո­տե­ցում՝ ըն­թեր­ցո­ղին, գյու­ղա­ցուն հնա­րա­վո­րու­թյուն տա­լով հա­մե­մա­տու­թյուն­ներ և եզ­րա­կա­ցու­թյուն­ներ կա­տա­րե­լու իր կա­րիք­նե­րի և գոր­ծադր­վող ծրագ­րե­րի հետ դրանց կա­պի և ար­դյու­նա­վե­տու­թյան մա­սին: Խնդ­րին պետք է նա­յել նաև պե­տու­թյան և սպա­ռո­ղի շա­հե­րի տե­սան­կյու­նից:
Մեր կար­ծի­քով, ե­թե կա­ռա­վա­րու­թյունն ի­րոք մտա­դիր է այդ ո­լոր­տում այն­պի­սի փո­փո­խու­թյուն ի­րա­կա­նաց­նե­լու, ո­րը կդառ­նա օ­րի­նա­կե­լի թե իր ար­դյու­նա­վե­տու­թյամբ և թե իր ընդ­գր­կու­մով, ա­պա պետք էր ընտ­րել բո­լո­րո­վին այլ ճա­նա­պարհ:
Կա­ռա­վա­րու­թյունն իր քն­նարկ­ման ա­ռար­կա փաս­տա­թուղ­թը կազ­մած մաս­նա­գետ­նե­րի մի­ջո­ցով (վս­տահ եմ, որ նրանց մեջ կան այն­պի­սի­նե­րը, ո­րոնք հեշ­տու­թյամբ կըմ­բռ­նեին ի­րենց ներ­կա­յաց­վող պա­հան­ջի բո­վան­դա­կու­թյու­նը և պատ­շաճ կկա­տա­րեին այն) կա­րող էր ձևա­կեր­պել ա­սենք 1000 գլուխ իս­րա­յե­լա­կան կաթ­նատ­վու­թյան կո­վե­րի տի­պա­յին ա­նաս­նա­գո­մի նա­խագ­ծում կամ պար­զա­պես կրկ­նօ­րի­նա­կում, ո­րը բա­ռի բուն ի­մաս­տով հա­գե­ցած կլի­ներ ժա­մա­նա­կա­կից ներ­քին կա­հա­վո­րու­մով և ար­տադ­րա­կան ողջ գոր­ծըն­թացն ի­րա­կա­նաց­նող սար­քա­վո­րում­նե­րով: Դրան ա­վե­լաց­րած՝ ժա­մա­նա­կա­կից սպան­դա­նո­ցով և կա­թի-մսի վե­րամ­շակ­ման ար­տադ­րա­մա­սե­րով, ո­րոնք ի­րենց հզո­րու­թյուն­նե­րով կգե­րա­զան­ցեին ֆեր­մա­յի հզո­րու­թյուն­նե­րը: Այս­պի­սի ա­նաս­նա­պա­հա­կան հա­մա­լիր և ոչ թե գոմ կա­ռու­ցե­լու ծրագ­րի ար­ժե­քի հաշ­վար­կից հե­տո կա­ռա­վա­րու­թյունն իր մի­ջոց­նե­րից պետք է հատ­կաց­ներ այդ ծրագ­րի ի­րա­կա­նաց­ման հա­մար անհ­րա­ժեշտ ողջ գու­մա­րը, նե­րա­ռյալ նա­խա­պատ­րաս­տա­կան աշ­խա­տանք­նե­րը (հո­ղա­հատ­կա­ցում, կո­մու­նի­կա­ցիա­ներ, ու­սուց­ման նպա­տա­կով կադ­րե­րի ընտ­րու­թյան և գոր­ծուղ­ման ծախ­սեր և այլն), ողջ գու­մա­րը, որ­պես­զի ոչ մի հան­գա­մանք կաս­կա­ծի տակ չդ­նի ծրագ­րի ի­րա­կա­նա­նա­լիու­թյու­նը:
Դրա­նից հե­տո հան­րայ­նաց­նե­լով ծրագ­րի բո­վան­դա­կու­թյու­նը, կա­ռա­վա­րու­թյու­նը կա­րող էր բա­ցել հա­մա­ֆի­նան­սա­վոր­ման սկզ­բուն­քով բաժ­նե­տեր և ծրագ­րի ի­րա­կա­նաց­մա­նը մաս­նա­կից դառ­նա­լու ճա­նա­պար­հը բո­լո­րի ա­ռաջ՝ լի­նի գոր­ծա­րար, կեն­սա­թո­շա­կա­ռու, որևէ գոր­ծու­նեու­թյամբ զբաղ­վող ըն­կե­րու­թյուն… Ե­թե կգտն­վեին այդ­պի­սիք, պե­տու­թյունն ըն­թաց­քում այդ չա­փով կա­րող էր նվա­զեց­նել իր նա­խա­տե­սած ծախ­սե­րը:
Այ­նու­հետև ա­մե­նա­սեղմ ժամ­կետ­նե­րում կս­տեղ­ծեր այդ հա­մա­լի­րը՝ ներկ­րե­լով ա­նա­սուն­նե­րը, սար­քա­վո­րում­նե­րը, տեխ­նո­լո­գիա­նե­րը, գի­տե­լիք­նե­րը և այլն: Դրան զու­գա­հեռ կե­րի կա­յուն բա­զա ու­նե­նա­լու հա­մար կա­րող էր ա­մե­նա­մատ­չե­լի վար­ձա­կա­լու­թյամբ հատ­կաց­նել խոտ­հարք­ներ, վա­րե­լա­հո­ղեր՝ բարձր կե­րա­յին ար­ժեք ներ­կա­յաց­նող մշա­կա­բույ­սե­րի ա­ճեց­ման, վե­րամ­շակ­ման հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րով: Սրանց գոր­ծադ­րու­մը՝ շատ հույս չդ­նե­լով կաթ­նամ­սա­տու անձ­նա­կազ­մի խե­լա­ցիու­թյան վրա, թույլ կտար ա­րագ ոտ­քի կանգ­նեց­նել նո­րաս­տեղծ տն­տե­սու­թյու­նը:
Ինչ կա­րե­լի կլի­ներ ա­վե­լաց­նել այդ ա­մե­նին մեր կող­մից:
Նրանք, ով­քեր ծա­նոթ են ա­կա­դե­մի­կոս Պա­րիս Հե­րու­նու «Արև» ծրագ­րին, տե­ղյակ են, որ այն ո­րո­շա­կի ա­ռա­վե­լու­թյուն ու­նի արևից է­լեկտ­րաէ­ներ­գիա ստա­նա­լու ֆո­տո­վոլ­տա­յին կի­րառ­վող ե­ղա­նա­կի նկատ­մամբ: Ե­թե ֆո­տո­վոլ­տա­յին կա­յան­նե­րի կող­մից կլան­ված արևի է­ներ­գիան է­լեկտ­րա­կա­նի վե­րա­ծե­լու մի­ջի­նաց­ված գոր­ծա­կի­ցը գտն­վում է 20-22 տո­կո­սի սահ­ման­նե­րում, ա­պա Հե­րու­նու «Արև»-ը կա­րո­ղա­նում է աշ­խա­տել 30-32 տո­կո­սի մի­ջա­կայ­քում: Այ­սինքն դրա­կան և մեծ տար­բե­րու­թյունն ակն­հայտ է:
Նրանք, ով­քեր ծա­նոթ են տ. գ. դ. Վա­հան Հա­մա­զաս­պյա­նի «Եր­կր­նե­րի հե­լիո­ֆի­կա­ցիա­յի» ծրագ­րին, գի­տեն, որ գիտ­նա­կա­նը մշա­կել է բազ­մա­թիվ արևա­յին տեխ­նո­լո­գիա­ներ, ո­րոնց մի­ջո­ցով հնա­րա­վոր է նո­րու­թյուն­ներ մտց­նել թե կե­րի բա­զա­յի ա­պա­հով­ման, թե կե­րա­խո­հա­նո­ցի ար­դյու­նա­վե­տու­թյան բարձ­րաց­ման գոր­ծում: Պա­րոն Հա­մա­զաս­պյա­նի մշա­կած տեխ­նո­լո­գիա­նե­րը թույլ կտան նոր մա­կար­դա­կի և ո­րա­կի բարձ­րաց­նել սա­նի­տա­րա­հի­գիե­նիկ, հա­կա­հա­մա­ճա­րա­կա­յին, գո­մաղ­բից պա­րար­տա­նյու­թե­րի ստաց­ման աշ­խա­տանք­նե­րը: Ինչ վե­րա­բե­րում է ար­տադ­րան­քի մշակ­ման, է­կոմ­թերք­նե­րի ար­տադ­րու­թյան և շատ այլ խն­դիր­նե­րի լուծ­ման գոր­ծում նրա մշա­կած տեխ­նո­լո­գիա­նե­րին, ա­պա դրանց ներ­դր­ման դեպ­քում մենք կա­րող ենք ի­րոք նոր բո­վան­դա­կու­թյուն հա­ղոր­դել այն տեխ­նո­լո­գիա­կան բա­զա­յին, ո­րի ուղ­ղա­կի ձեռք­բեր­մամբ ստեղ­ծել էինք այդ հա­մա­լի­րը:
Այս ա­մե­նին զու­գա­հեռ պա­րոն Ս. Խո­յե­ցյա­նին կա­րող էինք պատ­վի­րել իր տրակ­տո­րը՝ կցոր­դով: Պա­րոն Խո­յե­ցյա­նը նույն­պես եր­կար տա­րի­ներ փոր­ձում է մեր ի­րար հա­ջոր­դող գյուղ­նա­խա­րար­նե­րին հաս­կաց­նել, որ ա­րոտ­նե­րի վե­րա­կան­գն­ման և կե­րի ո­րա­կյալ ու կա­յուն բա­զա­յի ստեղծ­ման ա­ռու­մով ան­փո­խա­րի­նե­լի և բա­վա­կան պարզ ու մատ­չե­լի տեխ­նո­լո­գիա ու­նի դեռևս խոր­հր­դա­յին տա­րի­նե­րից մշակ­ված, ո­րը թույլ է տա­լիս մթ­նո­լոր­տա­յին տե­ղում­նե­րի մի­ջո­ցով մեզ հաս­նող ջրա­յին պա­շար­նե­րը կու­տա­կել բույ­սե­րի ար­մա­տա­յին հա­մա­կար­գե­րի տակ և ոչ թե թույլ տալ, որ այն լց­վի գե­տերն ու հե­ռա­նա:
Ինչ կու­նե­նանք ար­դյուն­քում: Բա­ցի ժա­մա­նա­կա­կից կաթ­նապ­րան­քա­յին հա­մա­լի­րից մենք կու­նե­նանք հայ­րե­նա­կան մտ­քի մի քա­նի ար­դյունք­նե­րի հա­մադ­րում մեկ ար­տադ­րա­կան գոր­ծըն­թա­ցում: Ինչ­պես Հա­մա­զաս­պյանն է ներ­կա­յաց­նում իր հե­լիո­ֆի­կա­ցիա­յի ծրագ­րում, այս հա­մա­լի­րը կա­րող է լի­նել ինք­նա­բավ և ան­կախ է­լեկտ­րաէ­ներ­գիա­յի, գա­զի բաշխ­ման ցան­ցե­րից: Միա­ժա­մա­նակ մենք գործ­նա­կա­նում կփոր­ձար­կենք և կգ­նա­հա­տենք Հե­րու­նու «Արև» և Հա­մա­զաս­պյա­նի հե­լիո­ֆի­կա­ցիա­յի ծրագ­րե­րի ի­րա­կան կա­րո­ղու­թյուն­նե­րը, մեզ հա­մար լիո­վին հաս­կա­նա­լի, տե­սա­նե­լի դարձ­նե­լով դրանց զար­գաց­ման անհ­րա­ժեշ­տու­թյան ա­ներկ­բա­յու­թյու­նը:
Հաշ­վի առ­նե­լով այդ­պի­սի հա­մա­լի­րի հա­մա­լիր ա­ռա­վե­լու­թյուն­ներն այ­սօր մեր կա­ռա­վա­րու­թյան որ­դեգ­րած ծրագ­րի նկատ­մամբ, կա­րող ենք ա­սել, որ կու­նե­նանք ոչ թե «խե­լա­ցի», այլ «տա­ղան­դա­վոր» գոմ: Կա­տա­կը՝ կա­տակ, բայց սա բո­լո­րը չէ: Այդ հա­մա­լի­րին կից գոր­ծող վե­րամ­շակ­ման ար­տադ­րու­թյուն­նե­րը կա­րող են ան­հատ քա­ղա­քա­ցի­նե­րից, ֆեր­մե­րա­յին տն­տե­սու­թյուն­նե­րից գնել նրանց ար­տադ­րած կաթն ու մի­սը, նրանց վճա­րե­լով զգա­լիո­րեն բարձր և կա­յուն գին ի­րենց ապ­րան­քի դի­մաց, քան դա ա­նում են մաս­նա­վոր վե­րամ­շա­կող գոր­ծա­րան­նե­րը: Դրա­նով մենք այդ ըն­կե­րու­թյուն­նե­րին կզր­կենք դեմ­պին­գա­յին հա­մա­ձայ­նու­թյուն­նե­րի հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րից, կհար­կադ­րենք ի­րենց շա­հույ­թի մի մա­սը, որն ա­նի­րա­վո­րեն խլ­վում էր կաթ և միս ար­տադ­րո­ղից, թող­նել նրան: Պե­տու­թյան այս­պի­սի մի­ջամ­տու­թյու­նը ոչ թե սահ­մա­նա­փա­կում է մաս­նա­վո­րի հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րը (տվյալ դեպ­քում՝ վե­րամ­շա­կող մաս­նա­վոր ըն­կե­րու­թյուն­նե­րի), այլ դրանք դարձ­նում է ընդ­հա­նուր տն­տե­սու­թյան մեջ ի­րենց ի­րա­կան տե­ղին և դե­րին հա­մա­պա­տաս­խան:
Նույն կերպ հա­մա­լի­րի ար­տադ­րու­թյու­նում ներգ­րավ­ված աշ­խա­տա­կից­նե­րին կա­րող է վճար­վել ա­վե­լի բարձր աշ­խա­տա­վարձ, և դա կհար­կադ­րի մաս­նա­վոր ըն­կե­րու­թյուն­նե­րին նույ­նը ա­նել՝ կադ­րե­րի ար­տա­հոս­քից խու­սա­փե­լու հա­մար: Այս քայ­լը նույն­պես կն­պաս­տի հա­մե­րաշխ հա­սա­րա­կու­թյան վե­րա­բե­րյալ մեր պատ­կե­րա­ցում­նե­րի հան­րայ­նաց­ման և դրանք մաս­նա­վոր ըն­կե­րու­թյուն­նե­րի կող­մից ըն­կա­լե­լի և օ­րի­նա­կե­լի դարձ­նե­լու գոր­ծին:
Ե­թե ա­մեն ինչ ար­վի այն­պես, ինչ­պես նկա­րագր­վեց այս հա­մա­ռոտ անդ­րա­դար­ձով, և պե­տու­թյու­նը կա­րո­ղա­նա հետևո­ղա­կա­նո­րեն, ճշգ­րիտ կա­ռա­վար­մամբ և ներ­դր­ված մի­ջոց­նե­րի ան­կո­րուստ ի­րաց­մամբ կազ­մա­կեր­պել այդ­պի­սի մեկ ար­տադ­րու­թյուն, ա­պա չեմ կաս­կա­ծում, որ այն կլի­նի բազ­մար­դյու­նա­վետ: Հա­ջորդ այդ­պի­սի նա­խա­ձեռ­նու­թյա­նը մաս­նակ­ցե­լու ցան­կու­թյուն շա­տե­րը կու­նե­նան և չեն սխալ­վի:
Իսկ հե­ռան­կա­րի ա­ռու­մով (ա­ռա­ջի­կա յոթ-ութ տա­րի­նե­րի ըն­թաց­քում) այդ­պի­սի հի­սուն հա­մա­լիր­նե­րի գո­յու­թյու­նը իշ­խա­նու­թյուն­նե­րին թույլ կտա ա­սել, որ երկ­րում բնակ­չու­թյա­նը կաթ­նամ­թեր­քով և մսամ­թեր­քով ա­պա­հո­վու­թյան խն­դի­րը լուծ­ված է:
Վահ­րամ ԲԱ­ՅԱ­ԴՅԱՆ
«Գա­լիք» կու­սակ­ցու­թյան նա­խա­գահ
Դիտվել է՝ 13983

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Հայաստանի էլեկտրաէներգիայի շուկայի ազատականացման առաջին պտուղները

Հայաստանի էլեկտրաէներգիայի շուկայի ազատականացման առաջին պտուղները

Վրաստանից էլեկտրաէներգիա ներկրող երկրների շարքում Հայաստանը զբաղեցրել է երկրորդ տեղը։
2024 թ. 9 ամիսների ընթացքում Վրաստանից մատակարարումների ծավալը կազմել է 1 մլրդ կՎտ.ժ, ինչը 28,8%-ով պակաս է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ...

Սոցցանցային գրառումներ

«Այն, ինչ դու անում ես, վերադառնում է քեզ»
«Այն, ինչ դու անում ես, վերադառնում է քեզ»

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Ջուրն իր ճամփան դեռ չի գտնում
Ջուրն իր ճամփան դեռ չի գտնում

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

Դդմազ­գի­նե­րի հաղ­թար­շա­վը
Դդմազ­գի­նե­րի հաղ­թար­շա­վը
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.