Մանրամասն որոնում (արխիվ)
15.11.2024
 
ԱՄՆ-ի նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփի անցումային թիմում ամենաազդեցիկ անձ համարվող գործարար Իլոն Մասկը և ՄԱԿ-ում Իրանի մշտական ներկայացուցիչ Ամիր Սաիդ Իրավանին Նյու Յորքում քննարկել են Վաշինգտոնի ու Թեհրանի հարաբերություններում լարվածությունը նվազեցնելու ուղիները։ Նրանք դրական են որակել բանակցությունները և ասել, որ սա «լավ նորություն» են համարում։               
 
Նորություններ » Իրա­նում դեռ եր­կար ժա­մա­նակ չեն ի­ջեց­նի վրե­ժի կար­միր դրոշ­նե­րը

Իրա­նում դեռ եր­կար ժա­մա­նակ չեն ի­ջեց­նի վրե­ժի կար­միր դրոշ­նե­րը

Իրա­նում դեռ եր­կար ժա­մա­նակ չեն ի­ջեց­նի վրե­ժի կար­միր դրոշ­նե­րը
18.02.2020 | 12:14
Եվ, ա­սես եզ­րա­փա­կում, Պու­տի­նի հուն­վա­րյան այ­ցը... Սի­րիա, որ­տեղ նա պետք է Սի­րիա­յի նա­խա­գահ Ա­սա­դի հետ քն­նար­կեր բազ­մա­թիվ հար­ցեր։ Կող­մե­րը պետք է ինչ-որ ընդ­հա­նուր ալ­գո­րիթմ մշա­կեին տա­րա­ծաշր­ջա­նի կայ­ծակ­նա­յին փո­փո­խու­թյուն­նե­րին հա­մա­ձայ­նեց­ված ար­ձա­գան­քե­լու հա­մար։ Օ­րի­նակ, հուն­վա­րի 8-ին Ի­րա­քի խոր­հր­դա­րա­նը ո­րո­շում ըն­դու­նեց երկ­րի տա­րած­քից բո­լոր օ­տա­րերկ­րյա զոր­քե­րը վտա­րե­լու մա­սին։ Զու­գա­հե­ռա­բար Սի­րիա­յում ռու­սա­կան զին­վո­րա­կան ոս­տի­կա­նու­թյունն սկ­սել է ա­վե­լի ակ­տի­վո­րեն մտ­նել մի շարք ա­մե­րի­կյան բա­զա­նե­րի տա­րածք։ ՈՒ թեև Պեն­տա­գո­նը հուն­վա­րի 7-ին զար­մաց­րեց՝ հայ­տա­րա­րե­լով, թե իբր մտա­դիր չեն որևէ տեղ հե­ռա­նա­լու Ի­րա­քից, իսկ Մեծ Բրի­տա­նիան Ի­րա­քին կոչ է ա­րել բրի­տա­նա­կան զոր­քե­րին թույլ տալ մնալ երկ­րում, բո­լորն աշ­խար­հում պետք է հաս­կա­նան, որ Մեր­ձա­վոր Արևել­քից ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րի և անգ­լիա­ցի­նե­րի փա­խուստն ան­խու­սա­փե­լի է։ Դեռ հուն­վա­րի 5-ին ԱՄՆ-ի գլ­խա­վո­րած, այս­պես կոչ­ված, «մի­ջազ­գա­յին հա­կաա­հա­բեկ­չա­կան դա­շին­քը» Ի­րա­քում դա­դա­րեց­րել է անվ­տան­գու­թյան տե­ղի ու­ժե­րի մար­տիկ­նե­րի պատ­րաս­տու­մը ռազ­մա­բա­զա­նե­րի գն­դա­կոծ­ման պատ­ճա­ռով։ Իսկ հուն­վա­րի 6-ին այդ «դա­շինքն» ու­ղերձ է տա­րա­ծել, որ «մի­ջազ­գա­յին դա­շին­քի ու­ժերն Ի­րա­քից դուրս են բեր­վե­լու այդ երկ­րի կա­ռա­վա­րու­թյան խնդ­րան­քով։ Մենք հար­գում ենք ձեր ո­րո­շու­մը, ո­րը մեզ­նից պա­հան­ջում է զոր­քե­րի դուրս­բե­րու­մը»։ Նշ­վում էր, որ այդ զո­րա­կազ­մը կվե­րա­տե­ղա­վոր­վի մի քա­նի օ­րում և շա­բա­թում։ Ի դեպ, նույն օ­րը, այ­սինքն ար­դեն ի­մա­նա­լով, որ ԱՄՆ-ն ու իր խա­մա­ճիկ­նե­րը ՄԱԿ-ում շր­ջա­փա­կել են Ի­րա­նի ԱԳՆ-ի հայ­տը, ար­դեն Ի­րա­քի ԱԳՆ-ն է ՄԱԿ-ի ԱԽ պաշ­տո­նա­կան բո­ղոք ներ­կա­յաց­րել ԱՄՆ-ի գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի դեմ Բաղ­դա­դում Ղա­սեմ Սո­լեյ­մա­նիի և շիա հրա­մա­նա­տար Ա­բու Մու­հան­դի­սի սպա­նու­թյան կա­պակ­ցու­թյամբ։ Տվյալ դեպ­քում ՄԱԿ-ի, նաև ԱՄՆ-ի հա­մար շատ դժ­վար կլի­նի մեր­ժու­մով պա­տաս­խա­նել պաշ­տո­նա­կան Բաղ­դա­դին, ո­րով­հետև ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը հար­վա­ծել են Ի­րա­քի տա­րած­քին, այն էլ՝ ա­ռանց որևէ մե­կի հետ հա­մա­ձայ­նեց­նե­լու։ Ի­րաք­ցի­ներն ար­դեն հայ­տա­րա­րել են, որ ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը «տե­ղե­կաց­րել են» հար­ված հասց­նե­լուց ըն­դա­մե­նը 1-2 րո­պե ա­ռաջ, իսկ դա չի կա­րող տե­ղե­կա­ցում հա­մար­վել, այն էլ՝ Ի­րա­քի կա­ռա­վա­րու­թյան հետ հա­մա­ձայ­նեց­ված։ Այ­սինքն մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյու­նը բո­լոր հիմ­քերն ու­նի ա­վե­լի մեծ դրա­մա­տիզմ սպա­սե­լու ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րի հուն­վա­րի 3-ի ա­հա­բեկ­չա­կան գոր­ծո­ղու­թյան շուր­ջը։ Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ար­դեն փետր­վարն է, բայց ՄԱԿ-ն ԱՄՆ-ի թե­լադ­րան­քով դեռևս չի պա­տաս­խա­նել Ի­րա­քին։ Եվ դա, մեր կար­ծի­քով, Մեր­ձա­վոր Արևել­քի ա­պա­գա խն­դիր­նե­րի ևս մեկ հան­գույց է։
Ինչ վե­րա­բե­րում է Պու­տի­նի և Ա­սա­դի բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րին, ա­պա ա­մե­նաար­ժե­քա­վոր տե­ղե­կույ­թը, մեր կար­ծի­քով, ա­ռայժմ այն է, ին­չը հայտ­նի է դար­ձել նա­խա­գա­հի մամ­լո քար­տու­ղար Դմիտ­րի Պես­կո­վի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րի շնոր­հիվ. «Օ­դա­նա­վա­կա­յա­նից Վլա­դի­միր Պու­տինն ուղևոր­վել է ՌԴ ԶՈՒ զոր­քե­րի խմ­բա­վոր­ման հրա­մա­նա­տա­րա­կան կետ»։ Եվ հենց այն­տեղ է նրան դի­մա­վո­րել Բա­շար Ա­սա­դը։ Նրանք լսել են զին­վո­րա­կան­նե­րի զե­կույց­նե­րը երկ­րի տար­բեր շր­ջան­նե­րում գոր­ծե­րի վի­ճա­կի մա­սին։ Այ­նու­հետև կա­յա­ցել են սի­րիա­կան և ռու­սա­կան պատ­վի­րա­կու­թյուն­նե­րի երկ­կողմ բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րը։ Ըստ Պես­կո­վի, «Ա­սա­դի հետ շփ­ման ըն­թաց­քում Պու­տի­նը նշել է, որ այժմ կա­րե­լի է վս­տա­հո­րեն փաս­տել, որ հս­կա­յա­կան տա­րա­ծու­թյուն է հաղ­թա­հար­վել Սի­րիա­յի պե­տա­կա­նու­թյան և տա­րած­քա­յին ամ­բող­ջա­կա­նու­թյան վե­րա­կան­գն­ման ճա­նա­պար­հին»։ Ի դեպ, հենց այդ ժա­մե­րին սի­րիա­կան բա­նա­կը, ա­ռանց գեր­ջան­քե­րի, ևս մի քա­նի բնա­կա­վայր է ա­զա­տագ­րել Իդ­լի­բի «ա­պա­ռազ­մա­կա­նաց­ված գո­տում», և Թուր­քիան այս ան­գամ (հուն­վա­րի ա­ռա­ջին տաս­նօ­րյա­կում) վայ­նա­սուն չի բարձ­րաց­րել, թե «Ռու­սաս­տանն ու Ի­րա­նը խախ­տում են խոս­տում­նե­րը»։ Պես­կո­վը հայտ­նել է նաև, որ Սի­րիա­յում Պու­տի­նի գտն­վե­լու ծրագ­րում նա­խա­տես­ված է ևս մի քա­նի օ­բյեկտ­նե­րի այց։ Մենք կար­ծում ենք, որ դրանց թվում են Էլ Կա­միշ­լի նա­հան­գում ռու­սա­կան նոր բա­զա­յի օ­բյեկտ­նե­րը և նախ­կին ա­մե­րի­կյան այն բա­զա­նե­րը, ուր մտել է ՌԴ ռազ­մա­կան ոս­տի­կա­նու­թյու­նը։
Մենք են­թադ­րու­թյուն էինք ա­րել, հաշ­վի առ­նե­լով Ի­րա­քի խոր­հր­դա­րա­նի ո­րո­շու­մը, ինչ­պես նաև Սի­րիա­յում մի շարք նախ­կին ա­մե­րի­կյան բա­զա­նե­րի վրա ռուս զին­վո­րա­կան­նե­րի վե­րահս­կո­ղու­թյան սահ­մա­նու­մը, որ գե­նե­րալ Սո­լեյ­մա­նիին սպա­նե­լով՝ ԱՄՆ-ի նա­խա­գահ Թրամ­փը հող է նա­խա­պատ­րաս­տում Ի­րա­քից ու Սի­րիա­յից, չի բա­ցառ­վում՝ նաև Աֆ­ղանս­տա­նից, ա­մե­րի­կյան զոր­քե­րը լիո­վին հա­նե­լու հա­մար։ Ի­հար­կե, դա միայն վար­կած է կամ կռա­հում, ոչ թե ման­րա­մաս­նե­րի և օ­պե­րա­տիվ տվյալ­նե­րի ման­րակր­կիտ վեր­լու­ծու­թյուն թե­կուզ այն պատ­ճա­ռով, որ մենք ամ­բող­ջու­թյամբ չենք տի­րա­պե­տում տա­րա­մա­կար­դակ տե­ղե­կույ­թին։
Հուն­վա­րի 6-ին Թեհ­րա­նում կա­յա­ցած հա­մա­ժո­ղո­վում, ո­րին մաս­նակ­ցում էին Օ­մա­նի ԱԳ նա­խա­րար Յու­սեֆ բեն Ա­լյա­վին, Աֆ­ղանս­տա­նի նախ­կին նա­խա­գահ Հա­միդ Բար­զա­յը, Ի­րա­նի արտ­գործ­նա­խա­րա­րի քա­ղա­քա­կան հար­ցե­րով տե­ղա­կալ Աբ­բաս Ա­րակ­չին և Ի­րա­նում Ռու­սաս­տա­նի ու Նոր­վե­գիա­յի դես­պան­նե­րը, Ի­րա­նի ԱԳ նա­խա­րար Ջա­վադ Զա­րի­ֆը հայ­տա­րա­րեց. «ԱՄՆ-ը իր հան­ցա­վոր ա­րար­քի վերջ­նա­կան վճ­ռա­կան պա­տաս­խա­նը կս­տա­նա տե­ղում, միա­ժա­մա­նակ դա ա­վե­լի մեծ ցավ կպատ­ճա­ռի։ Բայց ես կցան­կա­նա­յի տա­րա­ծաշր­ջա­նին հղել այն ու­ղեր­ձը, որ Ի­րա­նը կդառ­նա խա­ղա­ղու­թյան ու անվ­տան­գու­թյան խա­րիս­խը, ինչ­պես նաև տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին զար­գաց­ման ա­ռանց­քը։ Ե­կել է Արևմտյան Ա­սիա­յում ԱՄՆ-ի վնա­սա­բեր ներ­կա­յու­թյան վեր­ջը»։ Մենք էլ ենք կար­ծում, որ Մեր­ձա­վոր Արևել­քում (իսկ դա հենց Արևմտյան Ա­սիան է՝ նե­րա­ռյալ և՛ Այ­սր­կով­կա­սը, և՛ Թուր­քիան) ԱՄՆ-ի ներ­կա­յու­թյան վեր­ջին կան­խա­գու­շակ­մամբ Ի­րա­նի ԱԳ նա­խա­րա­րի հայ­տա­րա­րու­թյու­նը լիո­վին հա­մա­հունչ է մեր վար­կած-կռահ­մա­նը։
Իսկ հուն­վա­րին ԱՄՆ-ը և Ի­րա­նը «պատ­րաստ­վում էին ի­րա­նա­կան պա­տաս­խան» քայ­լե­րին։ Զու­գա­հե­ռա­բար Վա­շինգ­տո­նը փոր­ձում էր «կո­ղաս­րահ­նե­րում պայ­մա­նա­վոր­վել» Ի­րա­նի հետ։ Տվյալ­ներ կան, որ Սպի­տակ տա­նը Կա­տա­րի միջ­նոր­դու­թյամբ գաղտ­նի կա­պի ար­տա­կարգ կա­պու­ղի էր ստեղծ­վել։ Նման գոր­ծա­ռույ­թը նախ­կի­նում ի­րա­կա­նաց­նում էր Օ­մա­նը, բայց այժմ ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը հա­վա­նա­բար զգու­շա­նում են սուլ­թան Քա­բու­սի ըն­տա­նի­քից։ Կա­տա­րի ԱԳ նա­խա­րար Աբ­դուլ­ռահ­ման ալ Թա­նին հուն­վա­րի 4-ին այ­ցե­լել է Թեհ­րան, այ­նու­հետև հե­ռա­խո­սով զրույց է ու­նե­ցել պետ­դե­պար­տա­մեն­տի ղե­կա­վար Մայքլ Փոմ­փեո­յի հետ։ Դո­հա­յի միջ­նոր­դու­թյու­նը զրո­յին մոտ ար­դյունք է տվել։ Ինչ­պես ա­նուղ­ղա­կիո­րեն նշում են ա­մե­րի­կյան ԶԼՄ-նե­րը, Վա­շինգ­տոնն իբր Թեհ­րա­նին փոխ­զի­ջում է ա­ռա­ջար­կել. ռազ­մա­կան բնույ­թի հա­տուց­ման գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րից Ի­րա­նի հրա­ժար­վե­լու դի­մաց պատ­րաստ է քն­նար­կե­լու Ի­րա­քից զոր­քե­րը հա­նե­լու հար­ցը։ Սա­կայն Թեհ­րանն իր հե­տա­գա քայ­լե­րով ցույց է տվել, որ մտա­դիր չէ այդ հար­ցը քն­նար­կե­լու «փակ» դի­վա­նա­գի­տա­կան կա­պու­ղի­նե­րով։ Սո­լեյ­մա­նին սպան­վել է ցու­ցադ­րա­բար, և դա ե­ղել է ան­մի­ջա­կան մար­տահ­րա­վեր ա­յա­թո­լա Խա­մե­նեիին։ Բա­ցի այդ ա­մե­նից, Սո­լեյ­մա­նին տաս­նյակ մի­լիո­նա­վոր ի­րան­ցի­նե­րի և հա­րյուր­մի­լիո­նա­վոր շիա­նե­րի հա­մար չա­փա­զանց նշա­նա­կա­լի է ե­ղել, ուս­տի անհ­նար էր նրա շուրջ գաղտ­նի հա­մա­ձայ­նու­թյան գալ թշ­նա­մու հետ։ Ա­մեն դեպ­քում, Կա­տա­րի միջ­նոր­դու­թյամբ Թրամ­փի չար­չիու­թյու­նը ձա­խող­վել է։
Ամ­բողջ Մեր­ձա­վոր Արևել­քում ա­մե­րի­կյան զոր­քերն ու ՀՕՊ-ի հր­թի­ռա­յին մարտ­կոց­նե­րը ու­ժե­ղաց­ված մար­տա­կան պատ­րաս­տու­թյան էին բեր­վել ար­ձա­գան­քե­լու հա­մար ի­րա­նա­կան ա­նօ­դա­չու թռ­չող սար­քե­րի (ԱՕԹՍ) հնա­րա­վոր հար­ձակ­մա­նը՝ հուն­վա­րի 7-ին, հղում ա­նե­լով ա­մե­րի­կյան պաշ­տո­նյա­նե­րին, հա­ղոր­դել է CNN-ը։ Իսկ «Ա­սո­շիեյ­թեդ պրե­սը» հայտ­նել է ա­մե­րի­կա­ցի բարձ­րաս­տի­ճան զին­վո­րա­կան­նե­րի նկատ­մամբ մա­հա­փոր­ձե­րին Վա­շինգ­տո­նի պատ­րաստ լի­նե­լու մա­սին։ Խո­շոր հար­ձա­կում էին սպա­սում մո­տա­կա 1-2 օ­րը։ Նա­խազ­գու­շաց­վել են Մեր­ձա­վոր Արևել­քում ԱՄՆ-ի նա­վե­րը։ Հուն­վա­րի 7-ին ԱՄՆ-ի նա­խա­գա­հի ազ­գա­յին անվ­տան­գու­թյան գծով խոր­հր­դա­կան Ռո­բերտ ՕþԲ­րա­յե­նը ա­վե­լի ուշ հայ­տա­րա­րել է, թե Վա­շինգ­տո­նում հե­տա­խու­զա­կան տվյալ­ներ ու­նեն, որ ա­մե­րի­կա­ցի դի­վա­նա­գետ­նե­րը, օ­բյեկտ­նե­րը և զի­նանձ­նա­կազ­մը են­թա­կա են հար­ձակ­ման վտան­գի։
Մեզ ու­շադ­րու­թյան ար­ժա­նի թվա­ցին և այն­պի­սի լու­րե­րը, ո­րոնք բա­ցա­հայ­տում են ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կի կա­պակ­ցու­թյամբ ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րի եր­կյուղ­նե­րը։ Սո­լեյ­մա­նիի սպա­նու­թյա­նը Ի­րա­նի հա­վա­նա­կան պա­տաս­խան­նե­րը վեր­լու­ծել են ա­մե­րի­կա­ցի փոր­ձա­գետ­ներ Ջոշ Լե­դեր­մա­նը, Դեն դե Լյու­սը և Սա­ֆո­րա Սմի­թը NBC հե­ռուս­տաա­լի­քի հուն­վա­րի 3-ի նյու­թում։ Նրանց կար­ծի­քով, Ի­րա­նի պա­տաս­խա­նը կա­րող է տար­բեր ձևեր ըն­դու­նել, ո­րոնք ուղղ­ված կլի­նեն ա­մե­րի­կյան քա­ղա­քա­ցի­նե­րի, ակ­տիվ­նե­րի, շա­հե­րի, դաշ­նա­կից­նե­րի դեմ և այլն։ Ընդ ո­րում, դա կա­րող է տե­ղի ու­նե­նալ ոչ ան­մի­ջա­պես և ինչ­պես Մեր­ձա­վոր Արևել­քում, այն­պես էլ գործ­նա­կա­նում այլ տե­ղում կամ նույ­նիսկ կի­բեր տա­րա­ծու­թյու­նում։ Վեր­լու­ծա­բան­նե­րը նշում են, որ Սո­լեյ­մա­նին եր­կու տաս­նա­մյա­կում հետևո­ղա­կա­նո­րեն ստեղ­ծել է «վս­տա­հե­լի մարդ­կանց, աշ­խար­հա­զո­րա­յին­նե­րի և դաշ­նա­կից­նե­րի ցանց, ո­րոնք ըն­դու­նակ են կա­տա­րե­լու ի­րա­նա­կան պա­հանջ­նե­րը՝ հիմ­նա­կա­նում գոր­ծե­լով ստ­վե­րում։ Ծա­վալ­ված ցանցն այժմ հա­վա­նա­բար պետք է տրա­մադր­ված լի­նի նրա վրե­ժը լու­ծե­լուն, «ստեղ­ծե­լով սպառ­նա­լիք, ո­րը կա­րող է հար­վա­ծել աշ­խար­հի գրե­թե յու­րա­քան­չյուր կե­տում»։ Ազ­գա­յին հա­կաա­հա­բեկ­չա­կան կենտ­րո­նի նախ­կին տնօ­րեն և NBC News-ի թղ­թա­կից Նիք Ռաս­մու­սե­նի կար­ծի­քով, «Ի­րա­նի ար­տա­սահ­մա­նյան հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րը կա­րե­լի է դի­տար­կել որ­պես ե­րեք հա­մա­կենտ­րոն շր­ջան։ Իր ան­մի­ջա­կան հարևան­նե­րի շր­ջա­նում Ի­րա­նը կա­րող էր հա­մա­րյա ան­մի­ջա­պես պա­տաս­խան տալ, օ­րի­նակ, Ի­րա­քում այս շա­բաթ հար­ձակ­վել ԱՄՆ-ի դես­պա­նա­տան վրա։ Ա­վե­լի լայ­նար­ձակ Մեր­ձա­վոր Արևել­քում դա կա­րող է Ի­րա­նից ա­վե­լի շատ ժա­մա­նակ խլել, բայց նրա վս­տա­հե­լի ան­ձինք դեռ կա­րող են սպառ­նալ ԱՄՆ-ի անձ­նա­կազ­մին, գոր­ծա­րար­նե­րին կամ զբո­սաշր­ջիկ­նե­րին։ Աշ­խար­հի մնա­ցած մա­սե­րում, նե­րա­ռյալ Հա­րա­վարևե­լյան Ա­սիան և Լա­տի­նա­կան Ա­մե­րի­կան, Ի­րա­նի հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներն ա­վե­լի քիչ են, բայց ար­հա­մար­հե­լի չեն։ Բանն այն է, որ նրանք գրե­թե ոչ մի տեղ զրո­յից չեն սկ­սում. գրե­թե ա­մե­նու­րեք ինչ-որ բան կա։ Դժ­վար է պաշտ­պան­վել դրա­նից, ո­րով­հետև այն կա­րող է լի­նել որ­տեղ ա­սես»։
Հե­ղի­նակ­ներն ԱՄՆ-ի դեմ Ի­րա­նի պա­տաս­խան մի­ջոց­նե­րի մի քա­նի հնա­րա­վոր թի­րախ են նշել։ Ա­ռա­ջին հեր­թին, նրանց կար­ծի­քով, սպառ­նա­լի­քի տակ են ԱՄՆ-ի «ակ­տիվ­նե­րը»՝ Մեր­ձա­վոր Արևել­քի և Պար­սից ծո­ցի ողջ տա­րած­քում տե­ղա­բաշխ­ված բա­զա­ներն ու զոր­քե­րը, այդ թվում՝ Ի­րա­քում, Սի­րիա­յում, Կա­տա­րում, Բահ­րեյ­նում, Քու­վեյ­թում և Ա­ՄԷ-ում։ Ի­րա­նը զի­նել ու սո­վո­րեց­րել է Ի­րա­քի, Լի­բա­նա­նի, Սի­րիա­յի, Ե­մե­նի շիա աշ­խար­հա­զո­րա­յին­նե­րին։ Նյու­թի հե­ղի­նակ­նե­րի կար­ծի­քով, ա­ռա­վել բարդ ի­րա­վի­ճակ է Ի­րա­քում, որ­տեղ սպառ­նա­լի­քի տակ են «5000 ա­մե­րի­կա­ցի զին­ծա­ռա­յող­ներ, Բաղ­դա­դում ԱՄՆ-ի դես­պա­նա­տու­նը, Էր­բի­լում ա­մե­րի­կյան հյու­պա­տո­սու­թյու­նը։ Հար­ձակ­ման կա­րող են են­թարկ­վել նավ­թար­դյու­նա­բե­րու­թյու­նում աշ­խա­տող ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը կամ ա­մե­րի­կյան զոր­քե­րին ու Բաղ­դա­դում դես­պա­նա­տան հա­մա­լի­րը պաշտ­պա­նող հա­րյու­րա­վոր կա­պա­լա­ռու­նե­րը, Սի­րիա­յում գտն­վող ա­մե­րի­կյան «ոչ մեծ ու­ժե­րը»։ Հե­ղի­նակ­նե­րը չեն մո­ռա­ցել Պար­սից ծո­ցը, «որ­տեղ Ի­րա­նը կա­րող է օգ­տա­գոր­ծել իր հր­թիռ­նե­րի և ա­նօ­դա­չու թռ­չող սար­քե­րի ա­ճող զի­նա­նո­ցը՝ հար­ված­ներ հասց­նե­լու հա­մար Ա­մե­րի­կա­յի դաշ­նա­կից­նե­րին, ծո­վում նավ­թա­յին օ­բյեկտ­նե­րին ու նավ­թա­նա­վե­րին»։ Փոր­ձա­գետ­նե­րը նաև հնա­րա­վոր են հա­մա­րում նավ­թի փո­խադ­րու­մը դա­դա­րեց­նե­լու նպա­տա­կով Հոր­մու­զի նե­ղուցն ա­կա­նա­պա­տե­լու մա­սին Ի­րա­նի վա­ղուց­վա սպառ­նա­լի­քի ի­րա­գոր­ծու­մը։ Սպառ­նա­լի­քի տակ են նաև Մեր­ձա­վոր Արևել­քում ԱՄՆ-ի դաշ­նա­կից­նե­րը, ո­րոն­ցից շա­տերն Ի­րա­նի թշ­նա­մի­ներն են, օ­րի­նակ՝ Իս­րա­յե­լը, Սաու­դյան Ա­րա­բիան, Ա­ՄԷ-ն։ Նշ­վում է նաև կի­բերս­պառ­նա­լի­քը։ Սպի­տակ տան նախ­կին գլ­խա­վոր տե­ղե­կա­տու աշ­խա­տա­կից Թե­րե­զա Փեյ­թո­նը հայ­տա­րա­րել է. «Ի­րանն իս­կա­պես մե­ծաց­րել է իր կի­բերհ­նա­րա­վո­րու­թյուն­ներն ու դրանք լր­տե­սե­լու, հե­տա­խու­զա­կան տե­ղե­կույթ հա­վա­քե­լու և քաոս ստեղ­ծե­լու հա­մար կի­րա­ռե­լու հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րը»։ «Ի­րա­նը, հա­վա­նա­բար, կօգ­տա­գոր­ծի կի­բեր պա­տե­րազ­մի իր ա­ճող վար­պե­տու­թյու­նը ԱՄՆ-ի վրա ուղ­ղա­կի հար­ված հասց­նե­լու հա­մար»,- նրան երկ­րոր­դում են ա­մե­րի­կա­ցի նախ­կին պաշ­տո­նյա­ներ, ո­րոնց կար­ծի­քը մեջ­բե­րում է NBC-ն։ Հնա­րա­վոր ա­հա­բեկ­չա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի մա­սին հե­տա­խու­զու­թյան նախ­կին աշ­խա­տա­կից­նե­րի ա­սածն է հրա­պա­րա­կել NBC-ն. «ԱՄՆ-ի տա­րած­քում ա­հա­բեկ­չա­կան գոր­ծո­ղու­թյան կազ­մա­կեր­պումն Ի­րա­նի հա­մար ա­վե­լի բարդ խն­դիր է, ո­րը կա­րող է ո­րո­շա­կի ժա­մա­նակ խլել կազ­մա­կերպ­ման և պլա­նա­վոր­ման հա­մար»։
Ակն­հայտ է, թե որ­քան են խու­ճա­պա­հար ու վա­խե­ցած այդ «մաս­նա­կից­նե­րը»։ Թեհ­րա­նը բո­լոր մա­կար­դակ­նե­րում նա­խազ­գու­շաց­րել է, որ ե­ղել է ռազ­մա­կան հար­ձա­կում, և պա­տաս­խանն էլ լի­նե­լու է ռազ­մա­կան... Իսկ նույն ժա­մա­նակ հայտ­նի դար­ձավ, որ հուն­վա­րի 6-ին Ֆրան­սիա­յի, Գեր­մա­նիա­յի և Մեծ Բրի­տա­նիա­յի ա­ռաջ­նորդ­նե­րը հա­մա­տեղ հայ­տա­րա­րու­թյուն են ա­րել գե­նե­րալ Սո­լեյ­մա­նիի սպա­նու­թյու­նից հե­տո Մեր­ձա­վոր Արևել­քում ստեղծ­ված լար­ված ի­րա­վի­ճա­կի մա­սին, բայց, չգի­տես ին­չու, ո­րո­շել են տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին ճգ­նա­ժա­մի հա­մար մեղ­քը գցել Ի­րա­նի վրա։ Իբր, ձեզ՝ ի­րան­ցի­նե­րիդ, սպա­նում են, բայց դուք չհա­մար­ձակ­վեք խան­գա­րել Եվ­րո­պա­յին։ Այլ կեպ անհ­նար է գնա­հա­տել այդ հայ­տա­րա­րու­թյան հետևյալ հատ­վա­ծը. «Մենք Ի­րա­նին հատ­կա­պես կոչ ենք ա­նում ձեռն­պահ մնալ հե­տա­գա բռ­նի գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րից ու դրանք սա­տա­րե­լուց, ինչ­պես նաև մի­ջու­կա­յին հա­մա­ձայ­նագ­րին չհա­մա­պա­տաս­խա­նող գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րից»։ Ա­սես Մեր­կե­լը, Մակ­րո­նը և Ջոն­սո­նը չգի­տեն, որ ԱՄՆ-ը չե­ղյալ է հայ­տա­րա­րել 2015 թ. ԳՀՀՊ-ի գծով իր պար­տա­վո­րու­թյուն­նե­րը, և ե­թե հա­մա­ձայ­նա­գի­րը դեռ չի «մա­հա­ցել», ա­պա միայն Ի­րա­նի զսպ­վա­ծու­թյան և Ռու­սաս­տա­նի ու Չի­նաս­տա­նի ջան­քե­րի շնոր­հիվ։ Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, այդ եվ­րո­պա­կան եր­կր­նե­րում երևի ինչ-որ վատ բան կան­խազ­գա­ցին, ի­զուր չէր, որ գեր­մա­նա­ցի­նե­րը շտա­պե­ցին վերջ­նա­կա­նա­պես հե­ռա­նալ Ի­րա­քից։ Իսկ Գեր­մա­նիա­յում գրե­ցին (մաս­նա­վո­րա­պես՝ «Բիլդ» թեր­թը), թե իբր ժա­մա­նակն է, որ Մեր­կե­լը Պու­տի­նի հետ բա­նակ­ցե­լու հա­մար Մոսկ­վա գնա։ Բայց Բեռ­լի­նում ի սկզ­բա­նե սխալ տոն են ընտ­րում։ Բանն այն է, որ ՌԴ նա­խա­գա­հի հրա­վե­րով Մոսկ­վա Գեր­մա­նիա­յի կանց­լե­րի 2020 թ. հուն­վա­րի 11-ի ա­նակն­կալ այ­ցի լու­րը քա­ղա­քա­գետ­նե­րը սխալ են մեկ­նա­բա­նում. Մոսկ­վան բազ­միցս է միա­ցել եվ­րո­պա­կան եր­կր­նե­րի հաս­ցեին Ի­րա­նի այն դի­տո­ղու­թյուն­նե­րին, որ ե­թե Եվ­րո­պան ու­զում է պահ­պա­նել 2015 թ. ԳՀՀՊ-ն, ա­պա պար­տա­վոր է ար­տա­կարգ կեր­պով կա­տա­րել Ի­րա­նի հան­դեպ իր պար­տա­վո­րու­թյուն­նե­րը։ Իսկ գեր­մա­նա­ցի գոր­ծիչ­նե­րը Մեր­կե­լին խոր­հուրդ են տա­լիս «ճն­շում գոր­ծադ­րել» Պու­տի­նի վրա, որ նա էլ «ազ­դի» Ի­րա­նի վրա։
Սերգեյ ՇԱՔԱՐՅԱՆՑ
Դիտվել է՝ 7498

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Ամերիկա-իրանյան հարաբերությունների թեկուզ չափավոր կարգավորումը Հայաստանի համար շատ կարևոր է

Ամերիկա-իրանյան հարաբերությունների թեկուզ չափավոր կարգավորումը Հայաստանի համար շատ կարևոր է

Դոնալդ Թրամփը նշանակել է Ռոբերտ Ֆ. Քենեդիին իր առողջապահության «նախարար»։ Հիշեցնեմ, որ այս Քենեդի-կրտսերը քովիդային «համավարակի» և դրա անվան տակ մարդու կյանքի համար վտանգավոր սահմանափակումների ամենախիստ քննադատներից էր...

Սոցցանցային գրառումներ

Առաջին բջջային հեռախոսը
Առաջին բջջային հեռախոսը

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Ինչո՞ւ ենք մենք հայրենիքը վիրտուալ սիրում
Ինչո՞ւ ենք մենք հայրենիքը վիրտուալ սիրում

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

Սե­փա­կա­նաշ­նորհ­ված պետ­բ­յու­ջե
Սե­փա­կա­նաշ­նորհ­ված պետ­բ­յու­ջե
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.