«Ի հե­ճուկս վար­չա­պե­տի՝ իշ­խա­նու­թ­յան հա­մար «սահ­մա­նադ­րա­կան դև» դար­ձած Հրայր Թով­մա­ս­յա­նը շա­րու­նա­կե­լու է ՍԴ ան­դամ մնալ»

«Իր­ատե­սի» զրու­ցա­կիցն է ԱԺ «Լու­սա­վոր Հա­յաս­տան» խմ­բակ­ցու­թյան պատ­գա­մա­վոր ԱՆ­ՆԱ ԿՈՍ­ՏԱ­ՆՅԱ­ՆԸ:

-«Լու­սա­վոր Հա­յաս­տան» կու­սակ­ցու­թյան ղե­կա­վար Էդ­մոն Մա­րու­քյանն ա­սում է, թե ձեզ բո­լոր կող­մից քար­կո­ծում են, ո­րով­հետև դուք որևէ մե­կի օ­րա­կար­գը չեք սպա­սար­կում: Ի՞նչ հար­ված­նե­րի մա­սին է խոս­քը:
-Խոս­քը տա­րա­տե­սակ մե­դիա հար­թակ­նե­րով հա­կա­քա­րոզ­չա­կան հոդ­ված­նե­րի և ան­վա­նար­կող հար­ցազ­րույց­նե­րի մի­ջո­ցով «Լու­սա­վոր Հա­յաս­տան» քա­ղա­քա­կան ու­ժին վար­կա­բե­կե­լու փոր­ձե­րի մա­սին է, ո­րոնք հատ­կա­պես մեծ թափ են ստա­ցել հենց վեր­ջին շր­ջա­նում և սահ­մա­նադ­րա­կան վեր­ջին փո­փո­խու­թյուն­նե­րի ձևա­խե­ղում­նե­րի ֆո­նին: Մա­րած ու զրո քա­ղա­քա­կան ար­ժեք ու­նե­ցող միա­վոր­նե­րը ջղա­ձիգ հիս­տե­րիա բարձ­րաց­նե­լու մի­ջո­ցով փոր­ձում էին ճն­շում գոր­ծադ­րել «Լու­սա­վոր Հա­յաս­տան» խմ­բակ­ցու­թյան և նրա ան­դամ­նե­րի վրա, ին­չը չս­տաց­վեց։ Հար­ձա­կում­նե­րի այդ ա­լիքն ուղ­ղորդ­վում էր ոչ միայն նախ­կի­նում իշ­խա­նու­թյուն ու­նե­ցող ու­ժե­րի, այլև դաշ­տում իբրև նոր ձևա­վոր­վող և քա­ղա­քա­կան սին ամ­բի­ցիա­ներ ու­նե­ցող նա­խա­ձեռ­նու­թյուն­նե­րի, ա­ռան­ձին հա­սա­րա­կա­կան գոր­ծիչ­նե­րի կող­մից: Ա­մեն ինչ ա­ռա­վել քան պարզ է. քա­նի որ նո­րե­լուկ այդ ու­ժերն ա­ռաջ­նա­յին նպա­տակ են հե­տապն­դում զբա­ղեց­նե­լու ընդ­դի­մա­դիր դաշ­տը, մտա­ծում են ԼՀԿ-ն քա­ղա­քա­կան դաշ­տից դուրս թող­նել, հետևա­բար փոր­ձում էին ան­վա­նար­կել ու վար­կա­բե­կել մեզ: Բայց բո­լոր կող­մե­րը չա­փա­զանց հիաս­թափ­ված մնա­ցին, և ա­յո, մենք որևէ մե­կի օ­րա­կար­գով չշարժ­վե­ցինք, ոչ մե­կի շա­հը չս­պա­սար­կե­ցինք, չտր­վե­ցինք հո­գե­բա­նա­կան ճն­շում­նե­րին և մնա­ցինք մեր ան­շեղ գծի մեջ։ Հիա­նա­լի գի­տակ­ցել ենք սպաս­վող հար­ված­նե­րի թա­փը և տուրք չենք տվել ոչ մի կող­մի անձ­նա­կան փաս­տա­բա­նը դառ­նա­լուն։
-Վեր­ջին քն­նա­դա­տու­թյու­նը կապ­ված էր ՍԴ դի­մե­լու դի­մու­մի ներ­քո ստո­րագ­րու­թյուն չդ­նե­լու հետ: Ինչ­քան էլ հղում ա­նեք ի­րա­վա­բա­նու­թյա­նը, քա­ղա­քա­ցի­նե­րը դա­տում են է­մո­ցիա­նե­րով ու հան­գա­մանք­նե­րով՝ մեկ­նա­բա­նե­լով, թե ԼՀԿ-ն չցան­կա­ցավ ան­ցավ գլու­խը ցա­վի տակ դնել:
-Նախ նշենք, որ չենք հրա­ժար­վել ՍԴ դի­մու­մի ներ­քո դնե­լուց մեր ստո­րագ­րու­թյուն­նե­րը, այլ հարց է, որ ու­րիշ ժամ­կետ­նե­րի մա­սին ենք խո­սել՝ ա­սե­լով, որ Քո­չա­րյա­նի գոր­ծի քն­նու­մից հե­տո ԲՀԿ-ի մեր գոր­ծըն­կեր­նե­րի հետ վի­ճար­կե­լու ենք ար­ված փո­փո­խու­թյուն­նե­րը։ Միան­գա­մայն ըն­կա­լե­լի են նաև մեր քա­ղա­քա­ցի­նե­րի մտա­հո­գու­թյուն­նե­րը և մե­ղադ­րանք­նե­րը, քա­նի որ այս օ­րե­րին շատ դժ­վար է օ­բյեկ­տիվ տե­ղե­կատ­վու­թյուն ստա­նալ հատ­կա­պես սո­ցիա­լա­կան հար­թակ­նե­րից, որ­տեղ քա­ղա­քա­կան յու­րա­քան­չյուր սու­բյեկտ իր անձ­նա­կան լսա­րա­նի մի­ջո­ցով այն­պի­սի տպա­վո­րու­թյուն է ստեղ­ծում, թե իր դիր­քա­վո­րումն ու դրա­նից բխող կար­ծի­քը միան­շա­նակ է և ա­ներկ­բա։ Նմա­նօ­րի­նակ տրա­մադ­րու­թյուն­ներն էլ քա­ղա­քա­ցի­նե­րին մո­լո­րու­թյան մեջ են գցում։ Այս­տեղ կարևոր է, որ ներ­կա ու նախ­կին իշ­խա­նու­թյան ռե­սուրս­նե­րը չու­նե­նա­լով՝ մեր գոր­ծով ու խոս­քով կա­րո­ղա­նանք ճիշտ ուղ­ղոր­դել քա­ղա­քա­ցուն, ինչն էլ ա­նում ենք հի­մա: Այլ հարց է՝ որ­քա­նով է դա ստաց­վում։ Մի բան հաս­տատ է՝ մենք մեր ընտ­րա­զանգ­վածն ու­նենք, որն այս օ­րե­րին մեզ հետ մշ­տա­պես կա­պի մեջ է ե­ղել է ու սա­տա­րել մեզ։ Ինչ վե­րա­բե­րում է այն մտ­քին, թե «ԼՀԿ-ն չցան­կա­ցավ ան­ցավ գլու­խը ցա­վի տակ դնել», ա­պա պետք է ա­սեմ, որ են­թադ­րյալ ցա­վի տակ մեր գլու­խը 2018-ի դեկ­տեմ­բե­րին ենք դրել, ԼՀԿ-ի ա­ռան­ձին մի քա­նի գոր­ծիչ­ներ՝ ա­վե­լի վաղ:
-Ա­սում են՝ դուք գր­պա­նա­յին ընդ­դի­մու­թյուն եք դառ­նում, հա­սա­րա­կու­թյանն ինչ­պե՞ս եք հա­կա­ռա­կում հա­մո­զե­լու:
-Գր­պա­նա­յին ընդ­դի­մու­թյան մա­սին դիս­կուր­սը բա­ցել են այն մար­դիկ ու սու­բյեկտ­նե­րը, ո­րոնք ռեալ վտանգ են զգում «Լու­սա­վոր Հա­յաս­տա­նի» կող­մից։ Տար­րա­կան մա­նի­պու­լյա­ցիա է և որ­պես ստան­դարտ ար­տա­հայ­տու­թյուն՝ տեխ­նո­լո­գիա, կի­րառ­վում է հա­սա­րա­կու­թյանն ա­պա­կողմ­նո­րո­շե­լու հա­մար։ Ա­յո, հա­սա­րա­կու­թյունն այս պա­հին և առ­հա­սա­րակ ուղ­ղորդ­վում է զգա­յա­կան ռեպ­րե­սիվ մեծ հո­սանք­նե­րով, ո­րոնք, փոր­ձը ցույց է տվել, ան­ցո­ղիկ են։ Երբ մա­րում է է­մո­ցիան, մար­դիկ սկ­սում են ա­վե­լի սթափ դա­տել ու վեր­լու­ծել բո­լոր ի­րո­ղու­թյուն­նե­րը, այս­պես ե­ղավ նաև 2018-ի հե­ղա­փո­խու­թյան ժա­մա­նակ ու դրա­նից հե­տո։ Հա­սա­րա­կու­թյունն այժմ ա­վե­լի սթափ է դա­տում, ըն­կա­լում է ա­մեն բան ու տես­նում է, որ հե­ղա­փո­խու­թյու­նից և ընտ­րու­թյուն­նե­րի էյ­ֆո­րիկ ի­րա­վի­ճա­կից հե­տո իր կյան­քում և կեն­ցա­ղում մեծ հաշ­վով ռա­դի­կալ փո­փո­խու­թյուն­ներ չեն ե­ղել, հա­կա­ռա­կը, ճգ­նա­ժա­նա­յին այս ի­րա­վի­ճա­կում ա­պա­գա­յի հան­դեպ տես­լա­կա­նը շատ մշու­շոտ է, իսկ ի­րա­վի­ճա­կի նման սցե­նա­րի շա­րու­նա­կու­թյան պա­րա­գա­յում երկ­րում բնա­կան սո­ցիա­լա­կան բունտ կհա­սու­նա­նա։ Իսկ է ինչ է մնում մեզ՝ որ­պես ընդ­դի­մա­դիր բևեռ, շա­րու­նա­կել բարձ­րա­ձայ­նել բո­լոր ո­լորտ­նե­րում առ­կա խն­դիր­նե­րի մա­սին, դրանց հա­մար լու­ծում­ներ ա­ռա­ջար­կել ու որևի­ցե պա­րա­գա­յում չշեղ­վել այդ ճա­նա­պար­հից։
-ՍԴ-ում ե­րեք դա­տա­վոր­նե­րի ու Հրայր Թով­մա­սյա­նի՝ որ­պես ՍԴ նա­խա­գա­հի լիա­զո­րու­թյուն­նե­րը դա­դա­րեց­ված են: Այս մեկ շա­բա­թում ի՞նչ է փոխ­վել ՀՀ «հպարտ ու ար­ժա­նա­պա­տիվ» քա­ղա­քա­ցու կյան­քում: Հա­մա­վա­րա­կով պայ­մա­նա­վոր­ված պա­տե­րազ­մի պայ­ման­նե­րում՝ ի՞նչ էր այն տա­լու աշ­խա­տան­քը կորց­նող ու սո­ցիա­լա­կան մի շարք խն­դիր­նե­րի բախ­վող քա­ղա­քա­ցի­նե­րին:
-Ազ­գա­յին ժո­ղո­վում «Իմ քայ­լը» խմ­բակ­ցու­թյան կող­մից միա­հե­ծան ձևով անց­կաց­ված փո­փո­խու­թյուն­ներն անդ­րա­դառ­նա­լու են մի­միայն ՍԴ եր­կու դա­տա­վոր­նե­րին, եր­րորդ դա­տա­վոր Ալ­վի­նա Գյու­լու­մյա­նի վրա դրանք չեն ազ­դում, սա մեր հա­մոզ­մունքն է, իսկ իմ­քայ­լա­կան պատ­գա­մա­վոր­նե­րի և իշ­խա­նու­թյան մյուս ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րի հա­մար «սահ­մա­նադ­րա­կան դև» դար­ձած Հրայր Թով­մա­սյա­նը շա­րու­նա­կե­լու է լի­նել ՍԴ ան­դամ՝ ի հե­ճուկս վար­չա­պե­տի և նրա թի­մա­կից­նե­րի։ Ստաց­վում է՝ օ­րենք են փո­խում՝ օ­րենք խախ­տե­լով, բայց, միևնույն է, վերջ­նան­պա­տա­կին չեն հաս­նում, իսկ քա­ղա­քա­ցու կյան­քում ո­չինչ չի փոխ­վում։ Մենք էլ էինք ա­սում, պն­դում, փոր­ձում հաս­կաց­նել իշ­խա­նու­թյուն­նե­րին, որ ներ­կա­յիս սո­ցիալ-տն­տե­սա­կան և ա­ռող­ջա­պա­հա­կան ճգ­նա­ժա­մի ֆո­նին ՍԴ մի քա­նի դա­տա­վոր­նե­րի հարցն այն աս­տի­ճա­նի հրա­տապ ու ա­ռաջ­նա­յին չէր, որ բա­նու­գործ թո­ղած՝ բո­լորն ընկ­նեն ու փոր­ձեն նեղ անձ­նա­կան հար­ցեր լու­ծել, իսկ այն, որ սա նեղ անձ­նա­կան, քա­ղա­քա­կան հարց է դար­ձել, ակն­հայտ է: Մեկ ան­ձի խն­դիր է բարձ­րաց­վել, ին­չը են­թադ­րե­լու տե­ղիք է տա­լիս, որ պե­տա­կան շա­հը ստո­րա­դաս­վել է քա­ղա­քա­կան ա­ռաջ­նայ­նու­թյա­նը։ Վա­րա­կի տա­րած­ման ցու­ցա­նիշ­ներն ա­մեն օր գրե­թե նույնն են, քա­ղա­քա­ցի­ներն էլ ա­վե­լի են խո­րա­նում սո­ցիա­լա­կան ճահ­ճում, ու­սա­նող­նե­րը չեն կա­րո­ղա­նում վար­ձեր վճա­րել, ին­չի պատ­ճա­ռով կա­րող են դուրս մնալ բու­հե­րից, կր­թա­կան ո­լոր­տում բազ­մա­թիվ խն­դիր­ներ կան, կր­թա­կան հա­մա­կարգն առ­հա­սա­րակ կո­լապ­սի մեջ է, ա­ռող­ջա­պա­հա­կա­նում՝ ան­հաս­կա­նա­լի է, թե ինչ է կա­տար­վում, երկ­րի տն­տե­սու­թյունն ան­հե­ռան­կար ուղ­ղու­թյուն է վերց­րել, բիզ­նես­նե­րը, ի­րար հերթ չտա­լով, փակ­վում են և այս­պես շա­րու­նակ։ Հի­մա այս ի­րա­վի­ճա­կում ա­սել, որ սահ­մա­նադ­րա­կան փո­փո­խու­թյուն­նե­րը ճգ­նա­ժա­մի մեջ գտն­վող քա­ղա­քա­ցու հա­մար կե­նաց-մա­հու հարց էին, մեղմ ա­սած՝ ծաղ­րի է նման:
-ՍԴ-ի հետ կապ­ված` իշ­խա­նու­թյու­նը հա­սա՞վ իր նպա­տա­կին, թե՞ քա­ղա­քա­կան այլ զար­գա­ցում­նե­րի կա­րող ենք ա­կա­նա­տես լի­նել։
- Հա­սավ, թե ոչ, դա ի­րենց դա­տին պետք է թող­նել (կախ­ված այն հան­գա­ման­քից, թե ինչ նպա­տակ են հե­տապն­դել), ես կա­րող եմ այս պա­հին աչ­քիս առջև ու­նե­ցած փաս­տե­րով դա­տո­ղու­թյուն­ներ ա­նել: Սահ­մա­նադ­րա­կան ճգ­նա­ժա­մը, ին­չի մա­սին մի քա­նի ա­միս ա­ռաջ խո­սում էր իշ­խա­նու­թյու­նը, ոչ թե այն ժա­մա­նակ, այլ հի­մա է առ­կա: Ի­րա­վա­քա­ղա­քա­կան կա­զու­սա­յին շր­ջա­փու­լի մեջ ենք, ին­չից դուրս գա­լու ճա­նա­պարհ չեմ տես­նում։ Եվ քա­նի որ ի­րա­վա­կան մա­կար­դա­կում այն­պի­սի լր­ջա­գույն խն­դիր­ներ են ստեղծ­վել, ո­րոնց լու­ծում­նե­րը դժ­վար թե այս պա­հին կա­րո­ղա­նան գտ­նել, են­թադ­րում եմ, որ դեռ եր­կար կմ­նանք ի­րա­վա­կան այս ա­նո­րոշ հոր­ձա­նու­տում։ Միակ հս­տա­կու­թյունն այն է, որ այս պա­հին երկ­րում կա վա­րակ, և այն օ­րե­ցօր տա­րած­վում է։
-Սահ­մա­նադ­րա­կան այս փո­փո­խու­թյուն­ներն ի­րա­վա­բան­նե­րը սահ­մա­նադ­րա­կան հե-ղաշր­ջում ո­րա­կե­ցին, ո­րը քրեա­կան պա­տաս­խա­նատ­վու­թյուն է են­թադ­րում։ Նույն գնա­հա­տա­կանն է տա­լիս նաև ԲՀԿ-ն, իսկ ԼՀԿ-ն նման ձևա­կեր­պում ա­նե­լուց խո­սա­փում է: Ին­չո՞ւ:
-Պա­տաս­խա­նատ­վու­թյուն են­թադր­վում է սահ­մա­նադ­րա­կան ցան­կա­ցած փո­փո­խու­թյան հա­մար, որն այ­սօր ա­նում է «Իմ քայ­լը», և ո­րին մենք մաս չկազ­մե­ցինք, քա­նի որ ի սկզ­բա­նե փաս­տել էինք՝ այդ փո­փո­խու­թյուն­նե­րը պետք էր ի­րա­կա­նաց­նել այն տար­բե­րա­կով, ո­րով ստեղծ­վել էր սահ­մա­նադ­րա­կան փո­փո­խու­թյուն­նե­րի հա­մար նա­խա­տես­ված հանձ­նա­ժո­ղո­վը։ ԼՀԿ-ն չի խոր­շում ձևա­կեր­պում­նե­րից, այլ շատ զգու­շո­րեն է վե­րա­բեր­վում ցան­կա­ցած խնդ­րի գնա­հա­տա­կան և ո­րա­կում­ներ տա­լուն, քա­նի որ չա­փա­զանց բարձր պա­տաս­խա­նատ­վու­թյամբ է մո­տե­նում պե­տու­թյան հետ կա­տար­վող ա­մեն ի­րո­ղու­թյան։ Ընդ­հան­րա­պես, յու­րա­քան­չյուր պե­տա­կան հար­ցի խիստ սու­բյեկ­տիվ գնա­հա­տա­կան տա­լուց ա­ռաջ պետք է հի­շել, որ յու­րա­քան­չյուր խոսք ա­պա­գա­յում հետևանք է ու­նե­նա­լու ոչ միայն ան­ձամբ քո, այլև պե­տու­թյան հա­մար:
-Ի՞նչ է կա­տար­վում այ­սօր ՀՀ քա­ղա­քա­կան դաշ­տում: Հի­մա մենք պա­տե­րազ­մու՞մ ենք, թե՞ հա­շիվ­ներ մաք­րում, ա­ռող­ջա­պա­հա­կան ո­լոր­տի մա­սի՞ն ենք մտա­ծում, թե՞ նա­խա­րա­րի մա­կար­դա­կով շա­րու­նա­կում ենք «ստա­տուս­ներ» գրել:
-Պա­տե­րազ­մում ենք՝ ա­յո, ա­ռող­ջա­պա­հա­կան ա­ներևույթ ա­ռաջ­նագ­ծում, բայց սրան զու­գա­հեռ կան բա­րի­կադ­ներ, ո­րոնց հետևում ո­րոշ շր­ջա­նակ­ներ, թե՛ ներ­կա­յիս, թե՛ նախ­կին իշ­խա­նու­թյան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րից կազմ­ված, շա­րու­նա­կում են ի­րենց ա­ռան­ձին ու անձ­նա­կան պայ­քա­րը մղել, ին­չը, հաս­տատ, ի շահ պե­տու­թյան չէ։ Քա­նի դեռ բո­լո­րը չեն գի­տակ­ցել, որ այս ան­վեր­ջա­նա­լի կռ­վում պարտ­վե­լու ենք բո­լորս անխ­տիր, քա­նի կա­ռա­վա­րու­թյան բո­լոր ան­դամ­ներն ի­րա­պես չեն գի­տակ­ցում ի­րենց պաշ­տո­նից բխող լիա­զո­րու­թյուն­նե­րի ամ­բողջ լր­ջու­թյունն ու պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը, մենք հաղ­թա­նա­կի մա­սին ե­րա­զել ան­գամ չենք կա­րող։ Ի վեր­ջո, պե­տու­թյու­նը սո­ցիա­լա­կան ցան­ցից դուրս այն կող­մում է, որ­տեղ ի­րա­կան կյան­քեր են՝ ի­րա­կան պատ­մու­թյուն­նե­րով, ի­րա­կան դեմ­քե­րով, ի­րա­կան խն­դիր­նե­րով։ «Հա­շիվ­ներ մաք­րելն» ինք­նան­պա­տակ չպետք է լի­նի, քա­ղա­քա­կան հետևանք­ներ ու­նե­նա: Ինչ վե­րա­բե­րում է սո­ցիա­լա­կան ցան­ցե­րում ակ­տի­վո­րեն գրա­ռում­ներ ա­նող նա­խա­րար­նե­րին, ա­պա նրանց հոր­դո­րում եմ դուրս գալ սո­ցիա­լա­կան մե­դիա­յի ա­նէու­թյու­նից և զբաղ­վել ի­րա­կան խն­դիր­նե­րը լու­ծե­լով:

Զրույցը՝
Սևակ ՎԱՐ­ԴՈՒ­ՄՅԱ­ՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• «Ես թոռն եմ Սեդա Վարդումյանի»
• ՆԱ` լույս-փրկության Արահետը
• Սիրերգ
• Սերակարոտ
• Ախթալան և հարակից 6 բնակավայրերը 5 օրով նորից կկտրվեն արտաքին աշխարհից
• Ինչու՞ և ինչպե՞ս
• Աղոթք
• «Հունվարին պարենային մի շարք ապրանքատեսակների գծով երկնիշ գնաճ է գրանցվել»
• Իշխանությունը պայքարում է իր իսկ ծնած երևույթի դեմ
• Բուհի ռեկտոր ընտրողը նախարարն է լինելու
• Աղջիկներս Շուշիում տուն են կորցրել, բայց ամենամեծ կսկիծն այնտեղ մնացած մյուս դստերս շիրիմն է
• Երազել ու թռչել, այո, պետք է, բայց ձեր իշխանությունը բոլորին է թևաթափ անում
• Պատերազմի պատրաստվելը դպրոցական հանդես չէ, որ չհասցնեիք
• Արծրուն Հովհաննիսյանը մեկ բառ պետք է ասեր՝ ներողություն
• «Հայաստանի ու Ադրբեջանի մասով Իրանը փոխել է հռետորաբանությունը»
• Իշխանությունն արտահերթ ընտրության թեման 2-րդ պլան է մղում
• Փաշինյանն ու Ալիևն Շուշիի մասին նույն բանն են ասում
• Լենա Նազարյանին գործուղեք Մառնեուլի
• Ինքնաթագադրված «թաղապետը»
• Դավիթ Տոնոյան՝ մեծ-մեծ «փրթողը»

Մեկնաբանություններ