գ) Մտավորականությունը և մամոնայի զավակները: Եթե մամոնայի զավակը վախենում է իշխանությունից, բայց ատելությունը թաքցնում, ապա մտավորականից և՛ վախենում է, և՛ նրան ատում ու դա անում է անթաքույց հաճույքով: Քանզի ինքը գենետիկորեն բթամիտ է, պաշտում է միայն իր հորը, նյութը և ստամոքսը, իսկ մտավորականը՝ Աստծուն, հոգին ու միտքը:

Չեմ հաշվել ու չգիտեմ` քանի՞ էջ է գրվել Կազիմիր Մալևիչի «Սև քառակուսու» մասին 20-րդ դարում, քանի՞սը կգրվի 21-րդ դարում, հաստատ գիտեմ, որ կգրվի, որովհետև այդ սև քառակուսին հաստատուն խրվել է մարդկանց գիտակցության մեջ, ու ամեն սերունդ անհրաժեշտ է համարում իր բացատրությունը բերել: Ճիշտ այնպես, ինչպես ամեն սերունդ գալիս ու ժամանակի մեջ պարտավորվում է պատասխանել արմատական երեք հարցերի` ովքե՞ր ենք, որտեղի՞ց ենք գալիս, ո՞ւր ենք գնում:

Տարածաշրջանը եռում է: Թուրքիայում բախումները, Էրդողանին «տուն ուղարկելու» գործընթացը նոր թափ են հավաքում: Սիրիայում ռազմավարական քաղաքներից մեկի գրավումից հետո, այս օրերին կառավարական ուժերը, «Հըզբոլլահի» աջակցությամբ, Հալեպի գրավումն են իրականացնում: ԱՄՆ-ը դեռ նայում է: Վաղը չէ մյուս օրն այս ամենին, ըստ ամենայնի, կմիանա Իրանը, որովհետև այնտեղ ամսի 14-ին ընտրություններ են: ԱՄՆ-ը ուշի ուշով հետևում է գործընթացներին:

Քաղաքական հրապարակումներում այն կարծիքն է տարածված, որ Մեծ Բրիտանիան, ինչպես և ԱՄՆ-ը, Եվրամիությանը Թուրքիայի անդամակցության կողմնակից է։ Սակայն Մեծ Բրիտանիան փոքր-ինչ այլ կերպ է պատկերացնում Թուրքիայի դերը միջազգային գործուն քաղաքականության մեջ, քան ԱՄՆ-ը։

Երկու կարծիք լինել չի կարող, որ միջպետական հարաբերություններում առաջնությունը պատկանում է դիվանագիտությանը, մնացյալն ածանցյալ է, այդ թվում՝ միջազգային առևտուրը: Սակայն ժամանակին եղել է հակառակը. նախ պետություններն սկսել են առևտուր անել և հետո միայն զարգացրել քաղաքական, տնտեսական, մշակութային և այլ կարգի համագործակցությունը:

Սիրիայում ընդդիմության գրոհայինները ծնողների աչքի առաջ գնդակահարել են 15 տարեկան մի տղայի` նրան մեղադրելով աստվածանարգության մեջ: Հալեպում սուրճ վաճառող Մուհամեդ Քաթան փողոցում վեճի ժամանակ իբր ասել է. «Եթե նույնիսկ Մուհամեդ մարգարեն իջնի երկնքից, հավատացյալ չեմ դառնա»: Գրոհայինները նրան գնդակահարել են, չնայած մոր հավաստիացումներին, որ որդին մասնակցել է հակակառավարական ցույցերին: 15 տարեկան տղային կյանքից զրկել են կրոնական ծայրահեղականություն քարոզող կազմակերպության գրոհայինները: «Ջեբհատ ան-նուսրայի» գործողությունները արդեն անհանգստացնում են միջազգային հանրությանը, քանի որ սա առաջին դեպքը չէ:

Լա Մանշը բաժանում է Ֆրանսիան Անգլիայից: Ոչ միայն աշխարհագրական առումով: Այդ երկու քաղաքակիրթ, գերզարգացած, ռազմաքաղաքական և հասարակական-մշակութային միևնույն համակարգին պատկանող երկրները դարեր շարունակ յուրատեսակ հակամարտության ու մրցակցության մեջ են, որը տարածվում է բարձրակարգ մատերիայի և փիլիսոփայական կատեգորիաների, ինչպես նաև ամենահասարակ ու առօրեական խնդիրների, ասենք՝ հումորի, հագուստի մոդայի կամ խոհանոցի վրա:

Հիշո՞ւմ եք Գաբրիել Գարսիա Մարկեսի «Մի հայտարարված սպանության ժամանակագրություն» վիպակը: Հրաշալի պատմություն մարդու մասին, որ դառնալու է մարդասպան, բոլորն այդ մասին գիտեն, սպասում են, ծրագրում են, աջակցում ու խանգարում են, իսկ նա ոչինչ չգիտի:

Շատ քիչ է պատահում, որ Սերժ Սարգսյանն այսքան «անկեղծ» լինի: Այո, խոսքը նախորդ օրը ԱԱԽ նիստում նրա հնչեցրած` «տարածաշրջանում երեք-չորս տարի հետո տեղի կունենան վերադասավորություններ» մտքի մասին է: Հասկանալի է, ակնարկն առաջին հերթին Թուրքիային ու Ադրբեջանին է վերաբերում, բայց քանի որ սիրիական զարգացումները հասել են իրենց «ապոգեյին», իսկ Իրանում հունիսի 14-ին ընտրություններ են, թուրքական պայթյունն էլ իր հերթին «հղի» է քրդական պետության ստեղծման ամերիկյան երազանքով, ստացվում է, որ, իսկապես, տարածաշրջանը «ձև չունի» չվերադասավորվելու:

Թեև գաղտնաբանության հակում չունեմ, սակայն, այդուամենայնիվ, չեմ կարող ուշադրություն չդարձնել այն հանգամանքին, որ Մերձավոր Արևելքում բոլոր «պայթուցիկ սցենարները» ասես պատճենված լինեն։