Մի հեղափոխության պատմություն
Տարածաշրջանային այցի շրջանակներում Երևանում էր ԱՄՆ-ի պետքարտուղարի Եվրոպայի և Եվրասիայի հարցերով տեղակալ Վիկտորիա Նուլանդը: ԱՄՆ-ի քաղաքական կյանքում բավականին ակտիվ պաշտոնյան տարածաշրջան եկել էր ոչ միայն ճանաչողական-տեղեկատվական առաքելությամբ, այլև ազդարարելու իր պետության նոր քաղաքականությունը՝ հետայսու հետխորհրդային ողջ տարածքը ԱՄՆ-ի հետաքրքրությունների շրջանակում է: ՈՒկրաինայի տված մեկնարկը լավագույն հենման կետ է, եթե հաշվի առնենք, որ հետխորհրդային տարածքի բոլոր երկրներն էլ անկախացումից տասնամյակներ անց նույն խնդիրներն են լուծում ու շարունակում են մնալ իբրև պետություն կայացման փուլում: Իհարկե, ազգային պրոբլեմատիկայի տարբերություններ կան, բայց կա ամենամեծ ընդհանրությունը՝ տնտեսական վիճակը, որ հեռու է պետության քաղաքացիների համար բարեկեցիկ կյանք ապահովելուց: Մի տեղ՝ շատ, մի տեղ՝ քիչ: ԱՄՆ-ի բարձրաստիճան պաշտոնյայի այցին նախորդեց ԵՄ բարձրաստիճան պաշտոնյաների նույնքան հստակ մեսիջը՝ Եվրամիությունը չի հեռացել ու չի հեռանալու Հայաստանից: Արևմուտքը, ի դեմս Վիկտորիա Նուլանդի, հաստատում է՝ Արևմուտքը չի հեռացել ու չի հեռանալու Հայաստանից: Բայց դա կարող էր լինել միակողմանի երթևեկություն, եթե Հայաստանն ընդառաջ չգնար: Ընդառաջ չգնալու համար Հայաստանը հետայսու ունի իրավական ու քաղաքական հիմքեր՝ ՀՀ-ն անդամակցել է ԵԱՏՄ-ին, բայց ունի տնտեսական հիմքին առաջնահերթություն տալու անհրաժեշտություն: Ոչ ոք չէր զարմանա, եթե Հայաստանում Վիկտորիա Նուլանդին ընդունեին բարձր մակարդակով, հնչեցվեին հերթական արարողակարգային հայտարարությունները ու հրաժեշտ տային՝ ոչինչ չտալով ու ոչինչ չստանալով: Բայց ակնհայտորեն իրավիճակ է փոխվել և ըստ նոր իրավիճակի՝ Վիկտորիա Նուլանդը հանդիպելով ՀՀ նախագահին՝ գոհունակությամբ է խոսել պետական մարմինների և քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների հետ հանդիպումների մասին և ընդգծել է, թե ԱՄՆ-ը պատրաստակամ է քննարկելու Հայաստանին հետագա աջակցության հնարավորությունները: Իսկ ՀՀ նախագահը հույս է հայտնել, որ նրա այցը Երևան նոր շունչ կհաղորդի հայ-ամերիկյան բարձր մակարդակի երկխոսությանը, որ Հայաստանում ԱՄՆ-ի նորանշանակ դեսպան Ռիչարդ Միլսը նույնպիսի ակտիվությամբ կշարունակի նախորդի գործը՝ մեծ ավանդ ունենալով հայ-ամերիկյան բարեկամական հարաբերությունների ամրապնդման գործում: Այսքանը զուտ արարողակարգային պատշաճության մեջ, բայց՝ Սերժ Սարգսյանն ընդգծել է, որ Հայաստանը մեծապես կարևորում է ԱՄՆ-ի դերակատարությունը տարածաշրջանում անվտանգության և կայունության պահպանման գործում, հատկապես՝ որպես ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկիր, ԱՄՆ-ի ակտիվ ներգրավվածությունը ԼՂ հիմնախնդրի խաղաղ կարգավորման գործընթացում: Եվ Նուլանդն արդեն պատրաստ է եղել նրան պատասխանել, որ իր երկիրը խորապես շահագրգռված է օգտակար լինել Հայաստանին՝ տնտեսության զարգացման, բարեփոխումների, ժողովրդավարության, քաղաքացիական հասարակության կայացման հարցերում: Իսկ ԵԱՏՄ-ն: Իսկ ԵԱՏՄ-ն առայժմ ի զորու չէ լուծել ինքն իրեն առաջադրած խնդիրները: Թե Ղազախստանը, թե Բելառուսը բացահայտ բանակցում են ԵՄ-ի ու Արևմուտքի հետ տնտեսական ու քաղաքական օրակարգով՝ ներառելով իրենց ազգային անվտանգության ապահովման հարցերը: Արևմուտքը պատրաստ է նրանց պատասխանել Ռիգայի գագաթնաժողովում Արևելյան գործընկերության ծրագրում անհատական մոտեցման դրույթներով, երկկողմ հարաբերությունների խորացումով բոլոր ոլորտներում: ՈՒ դա ոչ թե պատասխան է Ռուսաստանին, այլ ստեղծված իրավիճակից բոլոր ոլորտներում ելքեր որոնելու անհրաժեշտություն, որ ընդունում են կողմերը: Պատահական չէ, որ Ադրբեջանում ու Հայաստանում Վիկտորիա Նուլանդի բանակցությունների ծրագրում եղել է ԼՂ հիմնախնդրի խաղաղ կարգավորումը: ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահ երկրի նոր առաջարկներ ներկայացրել է ԱՄՆ-ի պետքարտուղարի Եվրոպայի և Եվրասիայի հարցերով տեղակալը, թե ոչ, չի բարձրաձայնվի, բայց ակնհայտ է, որ ԱՄՆ-ը լռելյայն ընդունում է հարցի լուծումը ազատագրված տարածքների հաշվին չլինելու Հայաստանի քաղաքականությունը, որ ԱՄՆ-ի համանախագահ Ջեյմս ՈՒոռլիքի անունը բոլորը գիտեն, իսկ մյուս համանախագահներին հիշում են միայն հանդիպումների առիթով: Դա, իհարկե, չի նշանակում, որ մյուս համանախագահները ոչինչ չեն անում, բայց նշանակում է, որ ԱՄՆ-ը հանձնառու է ԵԱՀԿ Մինսկի ձևաչափի պահպանմանը և բանակցությունների միջոցով հարցի խաղաղ լուծմանը:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հ.Գ. Ի՞նչ կապ ունի հեղափոխությունը: Խաղաղ հեղափոխություն է, որ Հայաստանի Հանրապետությունը պաշտպանում է իր արտաքին ու ներքին քաղաքական շահերը:
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
-
Ասում են
Ադրբեջանը վերսկսել է պատերազմը Լեռնային Ղարաբաղի դեմ՝ գնդակոծելով խաղաղ բնակիչներին և քաղաքացիական ենթակառուցվածքները
-
Ասում են… Մենք առաջարկել ենք համաձայնության գալ Ադրբեջանի հետ այնպես, որ Քելբաջարն ու Լաչինը, նաև ամբողջ Ղարաբաղը, փաստացի մնան Հայաստանի իրավասության ներքո
-
Ասում են Ռուսաստանը գնահատում է Հայաստանի հետ կառուցողական հարաբերությունները, սակայն հնարավոր չէ համաձայնել վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի թեզերի հետ՝ ռուս խաղաղապահների առաքելության ձախողման մասին:
Տարածաշրջանային
