«Խաղաղության համաձայնագրի տեքստի 80-90 տոկոսը, արտգործնախարարի՝ ինձ տրամադրած տեղեկություններով, արդեն համաձայնեցված է»,- Բաքվի վերահսկողությանն անցած Շուշիում հայտարարել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը։ Նա հավելել է, որ Հայաստանին ստիպել են տեքստից հեռացնել Արցախի վերաբերյալ դիրքորոշումն ու տերմինաբանությունը, ինչը ճանապարհ բացեց կարգավորման գործընթացի հետագա զարգացման համար։ Միևնույն ժամանակ, ըստ Ալիևի, «երկու հարց բաց է մնում»։                
 

Ծանր խոսակցություն ինքս ինձ, արցախահայերի և ողջ հայության հետ

Ծանր խոսակցություն ինքս ինձ, արցախահայերի և ողջ հայության հետ
27.06.2023 | 19:53

Մինչ ԱԺ-ում կիսաբաց լուսամուտների սցենարով՝ կրքերը բորբոքվում են ու «պատահականների» հերթական «սրիկայապայքարն» է էթեր գնում, ամեն երկրորդն էլ, դիլեմայի առաջ՝ Պուտին-Պրիգոժին, Բատյա, Կադիրով ու Սուրովիկին ռեբուսն է բացահայտում, մեզ հարևանած քոչվոր ցեղախմբի ՊՆ նախարարը հաթաթա է մեզ տալիս՝ ասելով, թե քաջատեղյակ է Արցախի Պաշտպանության բանակի ու դրա անձնակազմի մասին, թե ինչ հնարավորություններ այն ունի և որ ադրբեջանական բանակի նույնիսկ մեկ կորպուսը Ղարաբաղում կարող է լուծել բոլոր խնդիրները։

«Մեծ ջանքեր չեն պահանջվի Ղարաբաղում մնացած ռազմական խմբավորումները ոչնչացնելու համար»:

Որ ասեմ «պառաժ» է անում՝ սուտ կլինի:

Ճիշտ է ասում:

Այդ ամենը, առավել ևս հիմա, թշնամու համար գաղտնիք չէ, ասածն էլ հեքիաթ չէ:

Թիկունքին Թուրքիա, Իսրայել ու Պակիստան, Շուշիի դեկլարացիան աչքի առաջ, ԱԹՍ-ների համատեղ արտադրության մեկնարկը, իսրայելական ավիաբազաների ստեղծումը մի կողմից, Քարվաճառի ու Բերձորի պլացդարմի վերածումը մյուս կողմից հնարավություն է տալիս է այսկերպ արտահայտվելու Զաքիր Հասանովին:

Վրադիր՝ ստեղծված ճգնաժամային իրավիճակում, տոտալ բլոկադայի պայմաններում, թշնամական զորքով ամբողջովին շրջապատված, օղակի մեջ վերցված, առանց թիկունքից օգնության (օրհասական պահին ՀՀ-ն ռազմական աջակցություն չի ցուցաբերելու և Արցախի համար չի թաթախվելու նոր պատերազմի մեջ, անգամ, եթե թշնամին կոտորի արցախահայությանը) այո՛, հաշված օրերի, նույնիսկ ժամերի ընթացքում հնարավոր է կաթվածահար անել մնացյալ Արցախը և օկուպացնել այն:

Արցախի Պաշտպանության բանակը լավագույն դեպքում կդիմագրավի այնքան, ինչքան կբավարարի մնացորդ սպառազինությունն ու մարդկային ռեսուրսը կամ ստիպված կլինի գնալ պարտադրվող կապիտուլյացիայի:

Երկու դեպքում էլ՝ կուլմինացիան ճակատագրական է:

Կամ կկոտորվեն նույնիսկ քաղաքացիականները կամ կհանձնվեն, որից հետո կդրվի պայման՝ լքել Արցախը կամ դառնալով Ադրբեջանի քաղաքացի, ենթարկվելով ադրբեջանական օրենքներին՝ մնալ և շարունակել ապրել Արցախում:

Լավագույն դեպքում գույքի և սեփականության իրավունքները գուցե պահպանվեն:

Իհարկե՝ խիստ կասկածում եմ:

Մնացյալ զինտեխնիկան, ողջ սպառազինությունը կանցնի նրանց տիրապետման տակ, հայկական զորամասերը կա՛մ կրկին կծառայեցվեն որպես զորամասեր կա՛մ կվերածվեն ներքին զորքերի, ոստիկանության բաժանմունքների ու կալանավայրերի:

Հայ տղամարդկանց, առավել ևս բանակ ծառայած, պատերազմի մասնակիցներին ու հատապես զինվորականներին՝ չասեմ թե ինչեր կանեն:

Չասեմ, թե ինչ կանեն նահատակված տղաների շիրիմների հետ:

Չասեմ, թե ինչպես Սուրբ Ղազանչեցոցի ու Բերձորի Սուրբ Համբարձման նման մնացյալ եկեղեցիները մզկիթների կվերածեն կամ Կանաչ ժամի պես հիմնահատակ կավերեն:

Չասեմ, թե ինչ հերթականությամբ, ինչ վայրագություններ կանեն:

Գիտակից և իրեն իսկապես հայ համարողը գիտի՝ ով է թուրքը և թե ինչի է ընդունակ:

Որ անհնար է որևէ կերպ համակեցություն:

Արցախահայությունն առավել ևս այդ ամենը գերազանց գիտի:

Թուրքն էլ մեզ լավ գիտի, ու շան պես վախենում է մեր միաբանվածությունից, համախմբվածությունից ու միասնական լինելուց:

Դրա համար էլ վերը թվարկածներս իրականացնելու հարցերում, այդուհանդերձ, նրանք ունեն խնդիր:

Հետևաբար, արդյոք կգնա՞ն այս քայլերին, կդիմե՞ն արկածախնդրության և հետո՝ արդյոք կմարսե՞ն այն:

Հռետորաբանությունը հուշում է որ՝ այո՛:

Դեպքերի ու իրադարձությունների շարանը, զարգացումները ևս դրա մասին են խոսում:

Հետևաբար, վերջիններս այս անգամ կաշկանդված չեն իրենց գործողություններում:

Ադրբեջանին արտոնվել է 2 բան՝ խախտել ուժի չկիրառման սկզբունքը և վերականգնել իբր թե «տարածքային ամբողջականությունը»։

Ազգերի ինքնորոշման իրավունքի հնարավոր չեղարկումը կլինի 3-րդ արտոնությունն Ադրբեջանին։

Նրանք պարզապես չեն շտապում, ավելին՝ համբերատար սպասում են պատեհ առիթի:

Նրանց մնում է իրենց հարցերը վերջնականապես լուծել ռուսների հետ:

Որոշ հարցեր արդեն իսկ լուծել են, մի շարք հարցերում էլ գործում են սինխրոն, քանի որ կա կոնսենսուս:

Հետևաբար, իրավիճակը սրել, մանավանդ, երբ խաղաղապահների առաքելության ժամկետը մոտենում է ավարտին՝ անիմաստ է:

Նրանք կատեգորիկ դեմ են ևս հինգ տարով նրանց ներկայությանը, ավելին՝ օր ու ժամ են հաշվում, որ ռուսները լքեն Արցախը:

Այդժամ Արցախը կմնա ձեռնունայն ու անպաշտպան:

Ըստ այդմ՝ կվարվեն այնպես, ինչպես կուզենան:

ՈՒստի, անկախ տարատեսակ սցենարների ու հնարավոր «ռասկլադի», ինչ-որ բան ձեռնարկելու, այս ամենի դեմն առնելու համար ունենք մոտ մեկ ու կես տարի ժամանակ:

Ի՞նչ է պետք դրա համար անել.

Նախ այս բարդ ու ճակատագրական պահին հանրությանը պետք է տալ ճիշտ ուղերձներ:

Պետք է կտրականապես բացառել արհեստականորեն կամ կանխամտածված շրջանառության մեջ դրված՝ մեր պետականության հիմքերը թիրախավորող, մեր արժեհամակարգն ու արժանապատվությունը նսեմացնող, մեր հազարամյա պատմությունը կասկածի տակ դնող թեզերի արծարծումը:

«Կադաստրային թղթից» մինչև Մասիս սարը Արագածով փոխարինելու վտանգավոր թեզերն ու նարատիվները տանելու են մեզ կործանման ու հայրենազրկման:

Կատաղի պայքար պետք է տանենք դիվանագիտական ֆրոնտում, բայց և մինչ ատամներս անխնա զինվենք:

Ստեփանակերտը որպես պաշտոնական կողմ պետք է ներգրավված լինի ցանկացած բանակցություններում, այդկերպ դառնալ իրավահավասար կողմ, ստանալ ձայն և սեփական շահերը պաշտպանելու հնարավորություն։ Հրաժարվել բանակցելուց, նշանակում է հրաժարվել ազգերի ինքնորոշման իրավունքից։

Պետք է վերբեռնենք հարաբերությունները ՌԴ-ի հետ, հստակեցնենք նրա հետ մեր ընդհանուր օրակարգը:

Պետք է Իրանի, Հնդկաստանի, Կիպրոսի, Հունաստանի ու Սիրիայի հետ բարիդրացիական հարարերությունները հասցնենք դաշնակցային մակարդակի:

Այս օրհասական ու ճակատագրական պահին պետք է սթափ դատողություններ անենք, չտրվենք էմոցիաներին, տեղեկատվական ու հոգեբանական սադրանքներին, ձերբազատվենք ներքին գզվռտոցներից:

Վստահեցնում եմ՝ մենք ունենք ներուժ պահպանելու ու այս իրավիճակից դուրս բերելու Արցախը:

Բայց սա այն դեպքում է հնարավոր կյանքի կոչել, երբ ներկայիս ՀՀ իշխանությունները լիովին ու անմնացորդ նվիրվեն այս գործին:

Մենք պարտավոր ենք գնալ այս ճանապարհով, քանի որ հակառակ դեպքում՝ կանգնելու ենք պետականության կորստի առաջ ու դրա գլխավոր մեղավորը լինելու ենք մենք ինքներս:

Վերջապես հասկացեք ու գիտակցեք, որ Արցախի կորուստը Հայաստանի կորստի սկիզբը կլինի:

Մի պահ էլ սթափվեք, գիտակցելու համար, որ այս ամենի համար սերունդները մեզ չեն ներելու:

Ականջդ կանչի Նժդեհ.

Ազգը չի կարող որոշակի ու շարունակական զարգացում ունենալ առանց ազգային գաղափարի:

Ազգային գաղափարն է, որի շուրջը հավաքվում է ազգի մտածող շերտը, սնվում է նրանից, հոգեպես ամրապնդվում և լծվում է ազգաշեն գործունեության: Ազգային գաղափարն է, որից սնվում և ուժեղանում է ազգային ոգին:

Ազգային գաղափարն է, որ ժողովուրդը դարձնում է ազգ:

Ազգային ոգին է, որ կռում է ազգերի ճակատագիրը:

Այն, ինչը մեզ առ այսօր պակասում է:

Խոհեմություն մեզ բոլորիս:

Խելքի եկե՛ք ՀՀ և ԱՀ իշխանություններ:

Դավիթ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Դիտվել է՝ 1911

Մեկնաբանություններ