«ՕՏԱՐ ԼԵԶՎՈՎ ԳՐՎԱԾԸ ՀՈՒՄ ՆՅՈՒԹ Է ԼԻՆԵԼՈՒ»

Բրիտանական խորհուրդը և BBC-ի համաշխարհային ծառայությունը հայտարարում են ռադիոպիեսների 2011 թվականի մրցույթ: Մրցույթն անցկացվում է 12-րդ անգամ: Մասնակցել կարող են պրոֆեսիոնալ և ոչ պրոֆեսիոնալ հեղինակները, որոնք պետք է լինեն 16-ից բարձր և չբնակվեն Միացյալ Թագավորությունում: Մրցույթին մասնակցելու համար անհրաժեշտ է մինչ օրս չհրատարակված, 60 րոպե տևողությամբ ռադիոպիես ներկայացնել, որը պետք է ունենա առավելագույնը վեց կենտրոնական հերոս: Պիեսը պետք է գրված լինի անգլերեն, ընդունվում է նաև թարգմանված տարբերակը, եթե թարգմանիչը որակավորված է:
Մեր դրամատուրգներին ներկայանալու հնարավորություն է ընձեռվում, թեև դարձյալ առաջին պլան է մղվում թարգմանության խնդիրը: Բրիտանական խորհրդի հայաստանյան գրասենյակի հասարակայնության հետ կապերի պատասխանատու Արևիկ Բադալյանից փորձեցինք ճշտել, թե հայտեր ներկայացրե՞լ է հայկական կողմը և երբևէ մասնակցություն կամ հաջողություններ ունեցե՞լ ենք սույն մրցույթում: «Հաջողություններ չեն եղել,- ասաց նա։- Առաջին անգամ ենք այսպես լրջորեն ներգրավվում մրցույթում: Թե հայ հեղինակներից ովքեր կներկայանան և ինչ գործերով, դեռ վաղ է այդ մասին խոսելը: Մրցույթին մասնակցելու վերջնաժամկետը 2011-ի մարտի 31-ն է»:
Այնուամենայնիվ, արձագանքներ կա՞ն մեր հեղինակների կողմից կամ հնարավո՞ր է որ լինեն: Զրուցեցինք «Դրամատուրգիա» հանդեսի խմբագիր, դրամատուրգ Կարինե Խոդիկյանի հետ: Նա հայտարարությանը դեռևս ծանոթ չէր, ասաց, որ հայ դրամատուրգներն ունեն չհրապարակված ռադիոպիեսներ, բայց ոչ նման ծավալի, ամեն դեպքում անհրաժեշտ համարեց տեղյակ պահել գրչընկերներին: Ժամանակ դեռ կա, նկատեց նա:
Կարծում եմ` մեր դրամատուրգներին հնարավորություն է ընձեռվում դարակներում մնացած պիեսները լույս աշխարհ հանելու, մանավանդ որ մշտապես առկա է տպագրվելու և բեմադրվելու խնդիրը: Գուցե մրցույթը խթան հանդիսանա նո՞ր պիես գրելու համար: Չպետք է մոռանալ նաև թարգմանության մասին, քանի որ անգլերեն գրող դրամատուրգ հազիվ թե ունենանք: Ըստ արձակագիր, դրամատուրգ Գուրգեն Խանջյանի` եթե նույնիսկ կան անգլերեն գրող դրամատուրգներ, ապա դա սիրողական մակարդակ է ապահովում: «Գրականությունը լեզու է: Անգամ քո հարազատ լեզվին տիրապետելու համար երկար տարիներ են պետք, օտար լեզվով գրվածը հում նյութ է լինելու»:
Ի դեպ, Գուրգեն Խանջյանը նույնպես ոչինչ չգիտեր մրցույթի մասին: Ակամա ստանձնելով տեղեկատվություն փոխանցողի դերը` պարզեցի, որ դրամատուրգը չի մասնակցի նախագծին: Պատճառը, ինչպես և կարելի էր ենթադրել, լեզուն է: «Քանի դեռ կա այդ խնդիրը, լիարժեք ներկայանալ չենք կարող, իսկ թերարժեք ձևով ներկայանալ և վարկաբեկվել չեմ ուզում: Լավ թարգմանիչներ քիչ կան, մեկ-երկուսն են, այն էլ` անչափ զբաղված, օրինակ, Սամվել Մկրտչյանը: Հակառակ դեպքում, կարծում եմ, կլինեին մի քանիսը, անհամեստ չհնչի, այդ թվում և ես, որ կարող էինք այդ մրցույթին լիարժեք ներկայանալ»:
Նախորդ տարի ռադիոպիեսների մրցույթին մասնակցել է 1100 հեղինակ: Հաղթողներն ԱՄՆ-ից են և Գանայից: Լավագույն պիեսների հեղինակները կստանան 2500-ական ֆունտ ստեռլինգ և կուղևորվեն Լոնդոն` մասնակցելու իրենց պիեսի ձայնագրմանը: Պիեսները BBC-ի համաշխարհային ծառայությամբ կհեռարձակվեն 2011-ի նոյեմբերին:
Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Մեկնաբանություններ