1967 թ. աշնանը մասոնական կազմակերպությունների վերաբերյալ որոշ մերկացումներ կատարած «Ենի Ստամբուլ» թերթում Թալեաթ փաշայից բացի, որպես մասոններ նշված են նաև երիտթուրքերի իշխանության շրջանում կայսրության ֆինանսների հայտնի նախարար Մահմեդ Ջավիդ բեյի, Անկախության ատյանի ընդհանուր դատախազ Նեճիպ Ալիի և այլոց մասին։

Հեռավոր ու անցած կյանքից թվացող երկուհազարականների վերջերին pashinyan.com կայք կար, որտեղ Նիկոլ Փաշինյանի անունից հրապարակվում էին վերլուծական հոդվածներ։ Եվ ահա 2009 թվականի մարտի 26-ին մակագրված Նիկոլ Փաշինյան հեղինակի անունով, հրապարակվում է մի վերլուծական, որտեղ, մարտի 1-յան իրադարձություններից հետո, արդարադատությունից խուսափող Նիկոլը մտորումների մեջ է, թե ինչ պետք է անի Վրաստանի այն ժամանակվա նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին, 2008 թվականի «5-օրյա պատերազմից» հետո, որպեսզի վրաց ժողովուրդը դուրս գա պարտվածի պիտակից։

1915 թվականի մայիսի 24-ին երեք պետությունները՝ Ֆրանսիան, Ռուսաստանը, Մեծ Բրիտանիան տարածեցին համատեղ հայտարարություն, նրանք հայ ժողովրդի նկատմամբ կատարվածը բնորոշվեցին որպես «հանցագործություն մարդկության և քաղաքակրթության դեմ», և թուրքական կառավարությանը համարեցին հանցագործության համար պատասխանատու:

Մինչ ԱԺ ամբիոնից վարչապետը հայ մեծանուն բանաստեղծներին, դասականներին, պատմաբաններին, առակագիրներին է ցիտում, հիմա էլ ավետարանից սաղմոսներ «շռայլում», Արարատի ու Արագածի իբր գովքն անում, բայց ենթատեքստերով այլ բան հասկացնում, Ադրբեջանը Բերձորում հսկիչ-անցագրային կետ է տեղադրում:

ՀՀԿ 2008-18 թթ. վերնախավն իր սատելիտներով՝ Ս. Սարգսյանի գլխավորությամբ (հարկավ՝ որոշ բացառություններով), եթե իսկապես ունի ազնիվ մղումներ Պետության և Հայրենիքի հանդեպ, ապա վաղու՜ց պետք է դադարեցրած լիներ համառորեն կառչել փողոց դուրս եկած ժողովրդի մեջ լինելու և այդ ժողովրդից ինդուլգենցիա ստանալու գայթակղիչ մտքից... և լքեր ասպարեզը, էլ ավելի չխորացնելով առանց այդ էլ մեծ դժվարությամբ զսպվող կասկածներն առ այն, որ գործում է ՔՊ-ի և անձամբ Ն. Փաշինյանի հետ ձեռք բերված պայմանավորվածությունների շրջանակում՝ վերածելով կասկածներն այդ համոզմունքի:

5 տարի առաջ ես ևս մի պահ դուխով էի ու վստահ էի, որ վերջին պահին «համաժողովրդական հեղափոխությանը» միանալը, ջրով թե առանց ջրի՝ լավագույն քաղաքական լուծումն է՝ տարբեր կալիբրի անարդարություններից, ջեբկիր որոշ օլիգարխներից, մի քանի գող պաշտոնյաներից ու նրանց կոֆե եփող հաբռգած եվնուխներից երկիրը մաքրելու համար։

Նախորդ անգամ գրել էի, որ Նիկոլը հուշում է իրեն հեռացնելու եղանակը։ Հաջորդ օրերին նա շարունակեց թեման և հիմա էլ հուշում է իրեն հեռացնելու ռեսուրսը։ Սա աննորմալ վիճակ է, երբ իշխանության ղեկավարը նաև հակաիշխանական մոդերատորի դերակատարումն է ստանձնում, բայց մեր ողջ կյանքն է հիմա աննորմալ։

Դիլեման հետևյալն է. Ռուսաստանին գործնական քաղաքականության մեջ ձեռնտու չէ Արցախը Ադրբեջանի կազմում, որովհետև դա տարածաշրջանում մնալու իր վերջին հնարավորությունն է։

Աշխարհաքաղաքական առումով որ՞ն է մեր տեղն այս աշխարհում։ Պետք է հասկանալ մենք Արևմուտքի՞ մաս ենք, թե՞ Արևելքի։

Խոսքն, անշուշտ, չի վերաբերվում համաշխարհային պատերազմին դասական ձևով, ինչպես մենք ընկալում ենք նախորդած երկու համաշխարհային պատերազմները: Խոսքն ԱՄՆ-ի ու նրա գլխավորած հավաքական Արևմուտքի կողմից Ռուսաստանի, մասամբ նաև նրա դաշնակիցների դեմ վարվող հիբրիդային պատերազմի մասին է: