Ո՜ տայր զծուխ ծխանի

Սղոցում է հոգիս խորունկ ցավն այս կրկին.

Մի պտղունց մասունք է` երազով շաղախված,

Մի բուռ ազգ հինավուրց, որի ծեծված գլխին

Լինել-չլինելու հարցականն է կախված:

Ողբա՜մ զքեզ… Բայց ո՛չ…ողբով ի՜նչ ենք շահել.

Հարկահան էինք`դարձել ենք հարկատու,

Մենք բարությամբ մեր հոգին ենք ծիածանել,

Երբ քաջերի սահմանն իրենց սուրն է հատու:

ՈՒ տե՛ս՝ շեն մի երկիր`լքված խիղճն աշխարհի,

Այսօր կոխկռտվում է ոտքի տակ օսմանի,

Իսկ մենք ողբում ենք զուր արդեն հարյուր տարի

ՈՒ ոռնում կարոտից. «Ո՜ տայր ինձ զծուխ ծխանի»:

Մայրամուտ է ահա արնակոխ աչքի պես.

Մեր իսկ աչքի առաջ մեր երազն են մորթում.

Խոշոր հաշիվներում` մանրադրամ որպես,

Զոհ ենք դառնում նորից այս վայրապար երթում:

Տարօրինակ ուխտ է. ողջակիզման բովում

Հին դարերից եկող ուխտավորն է նույն վեհ.

Քանի՜-քանի՜ անգամ դաժան թոհուբոհում

Այս ծախված աշխարհի բագինին է դրվել:

Քանի՜-քանի՜ անգամ փյունիկվել է նորից

ՈՒ մարմնացել հոգուց արդեն քանի՜ անգամ,

Զորավիգ է հայցել նա Երկնային Հորից,

Բայց փոխարեն` խաչն է կրել արյունաքամ:

Մայրամուտն արնագույն սարսուռ է ու վախճան.

Հորիզոնում լույսն ու խավարն են գուպարում.

Կշառափի՞ այգն իր լույսը անդավաճան,

Երբ սև ուժերն ազատ կամքն են բռնաբարում:

Ճամփագլխին ահա նույն վիշապն է նորից,

Նույն առուծախն էժան, նույն գարշելի շուկան.

Պտտվում է բախտի կարուսելն ահալի,

Եվ այդ կարուսելում, ինչպես որ միշտ, մենք կանք:

Գո՞հ ես, ո՛վ հայի բախտ, թե՞ էլի ես դժգոհ.

Ծախված համբույրով ես դու միշտ շանթահարում.

Սիրախաղի սովոր նույն խարդախն անբարո

Խաչը ձեռքին` մեր դեմ պորտապար է պարում:

Նույն քոչվորն է վայրագ` արդարության քողով

Ծիսապարի մտել քաղաքական կրկես,

Վայրահաչ է տալիս հիվանդ իր ուղեղով,

Շղթաներն է կրծում քսի տված շան պես:

Նույն աշխարհն է համր` կեղծ ժպիտով շողոմ.

Դրսից քահանա է, ներսից` նույն սատանան.

Խուլ ու կույր է, երբ որ դահիճներն անհամար

Հոշոտում են, հաշմում զոհին արյունաքամ:

Նախնիներն են հառնել անասելի ցավից,

ՈՒ դարերի խորքից ձայնն է հնչում ահեղ.

«ՈՒշքի՜ եկեք, հայե՛ր, էլ չխաբվե՛ք դավից,

Ոգի՛ առեք Արարատից մեր փառահեղ»։

Պահե՛ք մեր հայրենին, որ ամեն մի դահիճ

Չհանդգնի մեզնով անբավ ոսկի դիզել.

Հայկա զարմից եք դուք` Հայկի նման կտրիճ.

Ամոթ է ձեզ օտար գարշապարը լիզել:

Վաղը ուշ կլինի, վաղը ուժեղինն է,

Հապաղելը մահ է, եղեք լուրջ ու խոհեմ,

Որ ողբալով չասեք՝ մեր մեղքերի գինն է,

Ավերակացս հիմա ես ու՞մ թագավորեմ։

Հասմիկ ՎԱՐՈՍՅԱՆ

Մեկնաբանություններ