Պատերազմը փոխում է ոչ միայն մեր հարաբերություններն աշխարհի հետ, վերադասավորումներ պահանջում արտաքին հարաբերություններում, այլև ստիպում նայել մեր ներսը, վերագնահատել ու վերաիմաստավորել մեր ունեցածը։ Ժամանակն է թացը չորից զատելու, նախկիններ ու ներկաներ, սևեր ու սպիտակներ տարաբաժանումներն իսպառ վերացնելու հենց միայն այն պատճառով, որ այս պատերազմում առաջին իսկ րոպեից մարտի նետվեցին, զոհվեցին «հները», այն ուժերի ներկայացուցիչները, որոնց ընդամենն ամիսներ առաջ ամենաբարձր մակարդակով վարկաբեկում էին։ Եվ իսկապես ամեն ինչ գործով է ապացուցվում, հայրենիքի սերը երևում է դժվար օրերին։
Գոնե սրանից հետո պիտի վերջ դնել անիմաստ ու անօգուտ գզվռտոցին, մի տեղ հավաքել կարող ուժերն ու նույն միասնականությամբ արդեն երկիր կառուցել, պատերազմի հետևանքները վերացնել։ Փորձված բան է. բոլորիս ուժերի համատեղումը մեզ միշտ հաջողություն է բերում, ուրեմն ինչու նույնը չենք անում խաղաղ պայմաններում, երկիրը շենացնելու գործում։ Միշտ էլ ամեն հասարակությունում կան ջուր պղտորողներ, բայց նրանց թիվը չպետք է հասնի այն չափերի, որ սկսենք ներսում մեր լեզուն ու պատմությունը, արժեքներն ինքներս մեզնից պաշտպանել։ Երկիր կառուցելն էլ շնորհք ու համբերություն է պահանջում, բոլորի մասնակցությունը, բայց մենք արթնանում ենք միայն այն ժամանակ, երբ թշնամին մեր երկրի մատույցներում է։ Խաղաղ ժամանակ արարելու, աշխատելու, համերաշխ գործելու ջիղն է պակասում։
Հիմա՝ պատերազմի այս թոհուբոհի մեջ, պետք է նաև ձևակերպել խաղաղ ապրելու և բարեկեցիկ երկիր ունենալու մեր բանաձևը, որը մեր ներքին ու արտաքին անվտանգության երաշխիքը կլինի։ Սա պարտավոր ենք անել նախ և առաջ զոհված հարյուրավոր հայորդիների համար՝ որպես փոքր «փոխհատուցում» նրանց արածի հանդեպ։
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ