Գագիկ ՄԱՐՏՈՅԱՆ. Եթե Տիգրան Մեծն առաջնորդվեր «գույք պարտքի դիմաց»-ի քաղաքականությամբ

Երբ Տիգրան Մեծը թագը Գնեոս Պոմպեոսի ոտքերի տակ էր դնում, նա այն Տիգրանն էր, որ բազմիցս ջարդել էր հռոմեական բանակները: Բայց այս քայլով, միևնույն է, չնվազեց հռոմեացիների համակրանքը մեր Արքայից արքայի նկատմամբ, որովհետև թշնամին միշտ էլ ներքին հարգանքով է լցված այն հակառակորդի նկատմամբ, ով իր կյանքով և գործով ամեն ինչ է արել իր հայրենիքը շենացնելու ու հզորացնելու համար: Դրան հաջորդած Արտաշատի պայմանագրից հետո հռոմեացիները նույնիսկ նեցուկ կանգնեցին մերոնց՝ Հյուսիսային Միջագետքում և Կորդվիքում գլուխ բարձրացրած պարթևներին ճնշելու համար: Բայց եթե Տիգրանը Հռոմի դեմ առաջնորդվեր «գույք պարտքի դիմաց»-ի քաղաքականությամբ, այսինք, մաս - մաս ստրկացներ Հայաստանը, ապա Պոմպեոսը նրա հետ այլ կերպ չէր վարվի, ինչպես Անտոնիոսը վարվեց նրա որդի Արտավազդ Բ-ի հետ: Սա իր հայրենիքի համար համարյա ոչինչ չարեց, բացի այն, որ երկիրն իբր փրկելու համար անձնատուր եղավ Արտաշատի դեմ արշավող թշնամուն: Թշնամին էլ, ի վերջո, ձերբակալեց նրան, տարավ Ալեքսանդրիա և իր սիրուհու հետ միասին գլխատել տվեց:

Մեկնաբանություններ