ԱՄՆ-ի նախագահ Ջո Բայդենը հայտարարել է, որ ուկրաինական զորքերի հարձակումը Կուրսկի շրջանում Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին իսկական երկընտրանքի առաջ է կանգնեցնում. սա տեղի ունեցողի վերաբերյալ ամերիկացի առաջնորդի առաջին պաշտոնական մեկնաբանությունն է։ «Մենք անմիջական, մշտական կապի մեջ ենք ուկրաինացիների հետ։ Սա այն ամենն է, ինչ ես կարող եմ ասել դրա մասին, քանի դեռ հարձակումը շարունակվում է», - ըստ Ֆրանսպրես գործակալության՝ հայտարարել է Բայդենը:               
 

ԳԵՐԱԿՇՌՈՂԸ ՄԻԱՅՆԱԿՆԵՐԻ ԵՐԵԽԱՆԵՐՆ ԵՆ

ԳԵՐԱԿՇՌՈՂԸ ՄԻԱՅՆԱԿՆԵՐԻ ԵՐԵԽԱՆԵՐՆ ԵՆ
14.12.2010 | 00:00

Զեյթունում գտնվող «Մարի Իզմիրլյան» մանկատանն ապաստանում է ծնողական խնամքից զուրկ 1-13 տարեկան 95 երեխա, որոնց 50 տոկոսից ավելին` մտավոր շեղումներով (բարդ և թեթև արատներով): Մանկատանը նրանց հայտնվելու գլխավոր պատճառը, ըստ տնօրեն Հասմիկ Մկրտչյանի, ոչ թե սոցիալական պայմաններն են, այլ հարազատ ծնողներից լքված կամ «հրաժարված» լինելը: Նախկինում մանկատունը գործել է որպես Խ. Աբովյանի անվան մանկավարժական համալսարանի թիվ 245 բազային մսուր-մանկապարտեզ: 1999 թ. այն վերանվանվել է ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության «Մարի Իզմիրլյան» մանկատուն ՊՈԱԿ:
Իր գործունեության 11 տարում մանկատունն ունեցել է 16 որդեգրություն: Որդեգրություն հազվադեպ է լինում, քանի որ հաստատությունը չունի նորածնային տարիքը: Տնօրենի խոսքով, մանկատանը գտնվող որոշ երեխաների ծնողներ երբեմն-երբեմն այցելում են իրենց երեխաներին, նաև հանդիպումներ են կազմակերպվում կալանավայրերում և հոգեբուժարանում գտնվող ծնողների հետ: Վերջիններս կարողանում են տեսակցել երեխայի հետ` բժշկի հսկողությամբ: Իսկ եթե ծնողը մեկ տարվա ընթացքում չի այցելում իր երեխային, մանկատունը համապատասխան հայցով դիմում է դատարան, տվյալ ծնողին ճանաչում անհայտ բացակայող, իսկ երեխան ստանում է «առանց ծնողական խնամքի երեխայի» կարգավիճակ:
Դժվար չէ՞ արդյոք շփումը տարբեր խառնվածքի տեր երեխաների հետ: Ըստ մանկատան հոգեբան Աննայի`«հիվանդ երեխաների հետ աշխատելն ավելի հեշտ է, քանի որ նրանք մեր կարիքն ավելի են զգում, ավելի զգայուն են, համոզվող: Մենք էլ մեր հերթին նրանց աչքերում տեսնում ենք մեր հանդեպ նրանց մեծ սերը, վստահությունը, իսկ մյուսները, որոնք առողջ են, ավելի ըմբոստ են, չենթարկվող»:
Մանկատան սաների գերակշռող մասը միայնակ ծնողների երեխաներ են, կան այնպիսիք, որոնց ծնողներն անժամկետ բացակայում են քաղաքից (երբ հայրը մահացած է, իսկ մայրը հայրենիքում չէ): Մանկատանը երկկողմանի ծնողազուրկ միայն մեկ երեխա կա:
«Այնուամենայնիվ, երեխաները կարող են մեզ մոտ հայտնվել տարբեր ճանապարհներով: Շատ հաճախ մուրացիկ և թափառաշրջիկ ծնողների ձեռքից երեխաներին ոստիկանությունն է վերցնում, բերում մանկատուն»,- ասաց Հ. Մկրտչյանը:
Վերջինիս տեղեկացմամբ, երեխաների ընդունելությունը 0-ից է սկսվում, բայց քանի որ մանկատունը նորածինների համար համապատասխան պայմաններ չունի, «աշխատում են» այդ տարիքի երեխա չվերցնել: Բայց եթե նման դեպքեր պատահում են` ապա «մեծ սիրով ընդունում և տեղ են տալիս իրենց օջախում»:
Երեխաների թե՛ ընդունելությունը, թե՛ որդեգրումը կատարում է Երևանի քաղաքապետարանի երեխաների իրավունքների պաշտպանության բաժինը: «Մենք անձամբ ոչ ընդունում, ոչ դուրս ենք գրում: Մեզ դիմողներին, ովքեր ցանկանում են երեխաներին տեղավորել մանկատանը, ուղարկում ենք քաղաքապետարանի համապատասխան բաժիններ, որտեղ 10-15 օրվա ընթացքում ուսումնասիրվում է տվյալ ընտանիքի կարգավիճակը, և եթե կա հաստատությունում տեղավորելու խիստ անհրաժեշտություն, ապա աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը վերջնական որոշում է կայացնում, թե տվյալ երեխան որ մանկատանը կամ գիշերօթիկին է համապատասխանում»,- պարզաբանեց տիկին Մկրտչյանը: Նույն հիմունքներով էլ իրականացվում է մանկատնից երեխայի դուրսգրումը: Այսինքն` եթե ծնողները ցանկանում են երեխային ընտանիք վերադարձնել, ապա քաղաքապետարանի համապատասխան բաժինը նախ ուսումնասիրում է` սոցիալական ի՞նչ վիճակում է գտնվում տվյալ ընտանիքը, կամ ծնողի աշխատավարձը բավարարո՞ւմ է ապրելու համար, որտե՞ղ պետք է երեխան բնակվի և այլն, ապա նոր թույլատրվում է դուրս գրել երեխային։
Մանկատանը խնամվող հատուկ կարիքավոր 71 դպրոցական հաճախում է հանրակրթական վեց տարբեր դպրոցներ: Նրանցից 40-ը հաճախում են Բարխուդարյանի անվան թիվ 2 արվեստի դպրոց` դաշնամուրի, ջութակի, հարվածային գործիքների, վոկալի և պարի բաժիններ:
ՊԱԿԱՍԸ ԼՐԱՑՆՈՒՄ ԵՆ ԲԱՐԵՐԱՐՆԵՐԸ
Հաստատությանը պետբյուջեից տրամադրվող գումարի չափը պայմանավորված է երեխաների քանակով: Այս տարի այն 150 մլն դրամ է, որից ամենամեծ չափաբաժինը (մոտ 60 տոկոսը) հատկացվում է աշխատավարձերին և սոցվճարին: Միայն սննդի վրա ծախսվում է 30-35 մլն դրամ: Որքան էլ մեծ է պետության դերը այս հաստատության կյանքում, այնուամենայնիվ, տիկին Մկրտչյանը խոստովանեց, որ պետբյուջեից տրամադրվող գումարը բավականացնում է միայն երեխաների անհրաժեշտ սննդի կարիքները հոգալուն: Նրանց մյուս պահանջները բավարարում են բարերարները։ «Եթե չլինեին բարեգործական նվիրատվությունները, դժվար թե կարողանայինք ծայրը ծայրին հասցնել»,- խոստովանում է տնօրենը: Չնայած շենքային բարվոք վիճակին և հարմարավետ պայմաններին, հաստատությունն ունի նաև խնդիրներ: Հ. Մկրտչյանը ներկայացրեց 23 կետից բաղկացած խնդիրների ցանկը: Նրանցից առաջնայինը 20-25-տեղանոց ավտոբուս ունենալու հարցն է. «Մեր միակ միկրոավտոբուսը, որը շահագործվում է շուրջ 10 տարի, երկու տարի առաջ էր դուրսգրման ենթակա։ Այն շատ վատ վիճակում է, քանի որ այս տարիներին կապիտալ նորոգման չի ենթարկվել: Մյուս կարևորագույն խնդիրը մանկատան տարածքի ցանկապատումն է, ինչը շատ մեծ ծախսերի հետ է կապված (մոտ 60000 ԱՄՆ դոլարից ավելի), այդ իսկ պատճառով ոչ մի բարերար «մոտ գալ» չի համարձակվում: Մեծ է պահանջը ավտոմատ լվացքի փոշու, հիգիենիկ պարագաների (փամփերս, ներդիր, այլևայլ նյութեր), քանզի մանկատան զգալի մասն անդամալույծ է, և դրանք անընդհատ փոխելու անհրաժեշտություն է լինում»:
Ինչևէ, անկախ ամեն ինչից, մանկատան սաները, ինչպես տեսանելի ու հասկանալի է նույնիսկ ամենասովորական մարդուն, իրենց լավ էին զգում, պաշտպանված և ապահով: «Մանկատան գլխավոր նպատակը երեխաներին հնարավորինս շուտ ընտանիքներում տեղավորելն է կարևոր չէ` որդեգրո՞ղ ընտանիք է, թե՞ հարազատ, կենսաբանական ընտանիք»,- եզրափակեց Հասմիկ Մկրտչյանը:
Հասմիկ ՄՈՎՍԻՍՅԱՆ

Դիտվել է՝ 1626

Մեկնաբանություններ