Համաշխարհային տերությունը ավերակներում

Կորոնավիրուսի համաճարակը դուրս է եկել վերահսկողությունից, տնտեսությունը զրոյի վրա է, հասարակական տրամադրությունները պատմական նվազագույնի վրա են՝ ԱՄՆ-ը վճարում է Դոնալդ Թրամփի նախագահության դիմաց՝ գրում է Ալան Կեսիդին Süddeutsche Zeitung-ում: Հուլիսի 4-ին ամերիկացիները տոնեցին Անկախության օրը, սակայն ոչ ԱՄՆ-ը, ոչ Թրամփը տոնի առիթ չունեն: Կորոնավիրուսը դուրս է եկել վերահսկողությունից՝ պանդեմիայի սկզբից առաջին անգամ ԱՄՆ-ում գրանցվել է 55 000 վարակի նոր դեպք: 130000 մարդ արդեն մահացել է: Մի քանի նահանգներ նորից սահմանափակումներ են մտցրել:

Աշխարհի խոշորագույն տնտեսության մեջ վիրուսի հետքերը կործանարար են: Գործազրկության մակարդակը մայիսի 13,3%-ից հունիսին դարձել է 11,1%, բայց այս տվյալները հավաքվել են վարակվածության կտրուկ աճից մի քանի օր առաջ: Շատ ամերիկացիներ ամռանը կզգան՝ ինչ է նշանակում տնտեսական ճգնաժամ: Գարնանը սահմանված նպաստների հավելման ժամկետն ավարտվում է հուլիսի վերջին: Հուլիսի 1-ից շատ շրջաններում դադարել են գործել կանոնները, որոնց շնորհիվ վարձակալողները փողոցում չէին հայտնվում՝ վարձավճարը չվճարելու դեպքում: Ավելի մեծ թվով ամերիկացիներ են հայտնվելու առանց տան: Թրամփը կոնյունկտուրայի փառահեղ վերադարձ է երազում երրորդ եռամսյակում, սակայն առայժմ վիրուսը շարունակում է տարածվել, հավանաբար, տնտեսական ու սոցիալական ճգնաժամը խորանալու է: Ինչ է դա նշանակելու ամերիկյան տնտեսության համար երկարաժամկետ հեռանկարում, ինչպես դա կազդի ԱՄՆ-ի դերի վրա աշխարհում, մնում է միայն գուշակել: Սակայն արդեն իսկ հասկանալի է, որ ճգնաժամը փոխում է ամերիկացիների վերաբերմունքը սեփական երկրի նկատմամբ: Պյու հետազոտական կենտրոնի հարցման տվյալներով՝ 10 ամերիկացիներից 9-ը դժգոհ է իրավիճակից: 71%-ը զայրացած է, 66%-ը՝ վախեցած: Միայն 17%-ն է դեռ հպարտանում իր երկրով: Հարցումները վկայում են, որ ընտրություններից 4 ամիս առաջ Դոնալդ Թրամփը զիջում է դեմոկրատ մրցակից Ջո Բայդենին: Ազգային մակարդակում տարբերությունը միջինը 10% է: Թրամփի հետ մնալը նշանակալից է մի քանի նահանգներում, որ վճռորոշ նշանակություն ունեն ընտրությունների ելքի համար: ՙԹրամփի նախագահությունը ավարտվում է՚՝ հայտարարարել է Ռոբերտ Ռեյչը՝ Բիլ Քլինթոնի աշխատակազմի աշխատանքի նախկին նախարարը: Այդպես են կարծում ոչ միայն Թրամփի հակառակորդները: Նման տեսակետներ առավել հաճախ հնչում են և պահպանողական շրջանակներում: Անանուն մնալ ցանկացած աշխատակիցները լրագրողներին ասել են, որ նախագահը հուսահատ ու ճնշված է իր շանսերի առումով: The New York Times-ի տվյալներով՝ վստահված անձինք համոզել են Թրամփին լիովին փոխել նախընտրական արշավը՝ պարտությունից խուսափելու համար: Հանրապետականները վախենում են Սենատում իրենց մեծամասնության համար, եթե ընտրողները պատժեն Թրամփին: Դեռ ժամանակ կա իրավիճակը փոխելու: Բայց եթե արմատականորեն ոչինչ չփոխվի, նոյեմբերի 3-ին շատ ամերիկացիներ տոնելու են անկախության նոր օր՝ Թրամփից ազատագրվելու:
Ալան Կեսիդի, Süddeutsche Zeitung

Հ.Գ. Բնական է գերմանացիների զայրույթը Թրամփի ու նրա քաղաքականության հետևանքներից: 2016-2020 ԱՄՆ-Գերմանիա հարաբերությունները չեն ստացվում՝ սկսած Անգելա Մերկելին կոնֆետ տալուց, ձեռքը չսեղմելուց և այլ մանրուքներից, որ արտահայտում են ոչ միայն միջանձնային, այլև միջպետական հարաբերությունները, մինչև Մերկելը մերժումը Մեծ յոթնակի հանդիպմանը մասնակցել ԱՄՆ-ում և Գերմանիայից ԱՄՆ զորքերի դուրսբերումն ու Լեհաստանում տեղակայումը: Բայց գերմանական զայրույթը չի վնասում օբյեկտիվությանը՝ իսկապես ԱՄՆ նախագահի վերընտրության շանսերը նվազում են այնքան, որքան խորանում է կորոնավիրուսը: Ոչ միայն գործազրկությունը ու տնտեսության կանգառը, առողջապահական համակարգի փլուզումը, այլև ամերիկյան ավանդական խնդիրներն են ջրի երես դուրս գալիս՝ իշխանության թուլացմանը զուգահեռ: 2016-ին թվարկելով իր նախագահության շրջանի ձեռքբերումներն ու ձախողումները՝ Բարաք Օբաման արձանագրեց, որ իրեն չհաջողվեց մեղմել ամերիկացիների միջև բուն դրած հակասությունները: Նա չցանկացավ ասել՝ սպիտակամորթների ու սևամորթների պայքարը կամ մրցակցությունը միմյանց հետ: Թրամփը հույս ուներ բարեկեցության բարձրացմամբ լուծել այդ հարցը, բայց 2020-ին կորոնավիրուսը խորացրեց նաև այդ խնդիրը: Դեմոկրատ, թե հանրապետական՝ ով էլ լինի Սպիտակ տանը՝ մեծ հաշվով ԱՄՆ-ը չի փոխում իր արտաքին ու ներքին քաղաքականությունը, հազիվ թե Ջո Բայդենը գա ու ԱՄՆ-ին վերադարձնի գերտերության ու դրախտի կարգավիճակը միանգամից, ինչպես Թրամփի վերընտրությունն էլ չի խոստանում անմիջական հաջողություններ տնտեսության մեջ ու արտաքին քաղաքականության մեջ որևէ ռազմավարության գոյություն: Սպասենք նոյեմբերին:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ