Որպեսզի չստացվի այնպես, ինչպես միշտ
ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը, որ տևական ժամանակ ոչինչ չէր ասել մեր կյանքի ու վարքի մասին, 2rd.am-ին տված հարցազրույցում պարզաբանել է իր տեսակետները Մաքսային միությանը Հայաստանի անդամակցելու վերաբերյալ: Տևական լռությունը երկրորդ նախագահը արդյունավետ է օգտագործել. նա տվել է չքաղաքականացված գնահատական, որ ավելի շատ հարևանում է ոչ թե «Եղավ՝ ինչ եղավ»-ին, այլ «Եղավ՝ ինչ չպիտի լիներ»-ին: Ռոբերտ Քոչարյանը տնտեսագիտական գնահատական է տվել փաստին և, որ ավելի կարևոր է, փաստի հետևանքներին, որոնցից խուսափելու համար առաջարկել է ամենաարդյունավետ դեղատոմսը՝ չշտապել և աշխատել հանգիստ, նվազագույնս քաղաքականացված և առավելագույնս հաշվի առնելով երկրի տնտեսության երկարաժամկետ շահերը, որովհետև ցանկացած սխալ հաշվարկ բացասական հետևանքներ կունենա Հայաստանի բոլոր բնակիչների համար: Իսկապես Ռուսաստանի և Հայաստանի մաքսային օրենսդրությունները, ելնելով երկրների տնտեսության առանձնահատկություններից և աշխարհաքաղաքական դիրքից, տրամագծորեն տարբեր սկզբունքներով են գրվել և աշխատել: Համադրումը, որ անխուսափելի է Մաքսային միությունում, հանգեցնելու է ոչ միայն գների աճի, այլև տնտեսության կառուցվածքի փոփոխության նոր պայմաններում: Եվ Ռոբերտ Քոչարյանը ոչինչ չի չափազանցում, ավելին՝ կան հարցեր, որոնց չի էլ անդրադառնում, թեպետ այդ շրջանակում են (օրինակ՝ իրո՞ք Հայաստանը ստանում է արտահանման շուկա, որտեղ իր արտադրանքը սպառում կունենա, կամ՝ Հայաստանն ինքը չի՛ դառնա սպառման շուկա ՄՄ անդամ երկրների համար՝ ի վնաս տեղական արտադրողի): Տնտեսագետներն առավել հիմնավոր ու փաստարկված կարող են անդրադառնալ ՀՀ երկրորդ նախագահի տեսակետներին՝ հաշվարկների ու փաստաթղթերի զինանոցով: Այնուամենայնիվ, չկարողանալով խուսափել հարցը չքաղաքականացնելու գայթակղությունից, չեմ կարող չհարցնել՝ իսկ ինչո՞ւ է ՀՀ երկրորդ նախագահը իր ճիշտ և իսկապես մտահոգ գնահատականները ներկայացնում հիմա՝ սեպտեմբերի սկզբից համարյա կես տարի անց: Իրավիճա՞կ է փոխվել: Հայաստանո՞ւմ: Հայաստանից դո՞ւրս: Թե՞ նրան մտահոգել է Մաքսային միությանը Հայաստանի անդամակցելու գործընթացների լույսի արագություն հավաքելը: Արդյո՞ք այն պատկերը, որ Ռոբերտ Քոչարյանը ներկայացնում է, չկար կես տարի առաջ: Հետևելով երկրորդ նախագահի խորհրդին՝ հարցազրույցը երկրորդ անգամ կարդալուց հետո էլ ես չստացա հստակ պատասխան՝ Ռոբերտ Քոչարյանը դե՞մ է, թե՞ կողմ է Մաքսային միությանն անդամակցելուն: Ավելին՝ ակնարկելով ՎՈՒԱՄ-ի երկրների ընկերակցությամբ ԵՄ-ի հետ ասոցացման համաձայնագրի գնալու, այն էլ ակտիվ քարոզչությամբ, փաստին, որը գործընթացին ավելորդ աշխարհաքաղաքական երանգ հաղորդեց և Ռուսաստանի արձագանքը միանգամայն կանխատեսելի դարձրեց, նա նկատի ունի այլևս մենակ գնալու հնարավորությո՞ւնը: Առանց ՎՈՒԱՄ-ի: Թե՞ դա պարզապես կորած շանսի արձանագրում է, որ նույնպես գնահատական է, մանավանդ երբ հնչում է մի մարդու շուրթերից, ով երբեք ու ոչ մի հարցում Ռուսաստանին «ոչ» չի ասել: Համենայն դեպս, ստորագրված համաձայնագրերը դա են վկայում: Արդյո՞ք ամբողջ հարցազրույցի տրամաբանությունը դա չէ՝ ի՞նչ կորցրինք և ո՞ւր ենք գնում: Համեմատեք և գնահատեք: Հետո չասեք, թե չեմ ասել:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հ. Գ. - Այս այլընտրանքային մեկնակետեր թողնող հարցազրույցը անխուսափելիորեն ձևակերպում է ևս մեկ հարց՝ համարենք սա միայն ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի՞ տեսակետը, թե՞ ԲՀԿ-ի, որ այդպես էլ միայն Վարդան Օսկանյանի շուրթերով է անդրադառնում Մաքսային միությանը, մի քիչ էլ Նաիրա Զոհրաբյանի շուրթերով՝ Եվրամիությանն ասոցացմանը, բայց սֆինքսի պես լռում է՝ ի դեմս Գագիկ Ծառուկյանի:
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
Տարածաշրջանային
