Մեր տեղեկություններով` Զորի Բալայանի նամակն ուղղված է ոչ միայն Ռուսաստանի «թագավորին», այլև Ղազախստանի ու ընդհանրապես Մաքսային միության դեֆակտո և պոտենցիալ անդամներին նույնպես:

Ի՞նչ կանեինք, եթե ինտերնետը չլիներ: Այն, ինչ մի քանի օրում իմանայիր-չիմանայիր, հիմա մի քանի րոպեում ոչ միայն իմանում, այլև ուրիշին ես հաղորդում: Հայտնությունների Պանդորայի արկղ, բացելը` բացում ես, բայց հետո ինչ կլինի, ոչ ոք չի կարող ասել: Օրինակ, ո՞վ կասի, թե գրողների գրող Զորի Բալայանի նամակին ի՞նչ կպատասխանի նախագահների նախագահ Վլադիմիր Պուտինը: Բոլորն ասում են` ի՞նչ է գրել, ինչո՞ւ է գրել, ե՞րբ է գրել, ո՞վ է թելադրել, բայց ոչ ոք չի ասում` պատասխանն ի՞նչ կլինի, ե՞րբ ու ինչո՞ւ:

Հիմա, այսպես կոչված, «Ռուսաստանն իսլամացնողներն» արձանագրում են, որ «Ռուսաստանի գաղափարախոսությունը» բանաձևելու փորձերը ձախողվել են, ինչպես «Ռուսաստանը որպես եվրոպականացած արևմտյան պետություն ներկայացնելու գաղափարը», այնպես էլ «Ռուսաստանը «ինքնիշխան ժողովրդավարություն» հայտարարելու փորձերը» վատ են, քանի որ «այդ առաջարկությունների շրջանակներում Ռուսաստանը հնարավորություն չի ունենա իրեն վերադարձնելու իր վեհապետական մեծությունը»։

Անկեղծ ասած, ամեն անգամ, երբ հրապարակումներ են երևում համաշխարհային քաղաքական լաբիրինթոսում հրեաների խաղացած դերի մասին, ապշում ես, թե այդ ցեղին ինչպես է հաջողվում էական, թե որոշիչ մասնակցություն ունենալ մեծ կամ փոքր շատ իրադարձություններին: Տվյալ դեպքում խոսքը չի վերաբերում զանազան ակադեմիական հրատարակություններին, որոնցում, օրինակ, կարող է հավաստվել, որ հրեաներն են հրահրել Առաջին և Երկրորդ աշխարհամարտերը: Անգամ ընթացիկ ամենատարբեր քաղաքական անցուդարձերի վերաբերյալ մեկնաբանություններում հաճախ է առաջին պլան մղվում նույն հրեական նենգախաղերի մոտիվը: Հսկայական էր, ասենք, նրանց «ավանդը» ԽՍՀՄ-ի փլուզման գործում:

ա) 2014 թ. Աֆղանստանից արևմտյան կոալիցիան հանում է իր զորքերը: Ո՞Ւր է տանելու: Որոշ դիտարկումներով՝ չի բացառվում՝ մասամբ Ադրբեջան, մասամբ` Միջին Ասիա: Արդեն գլխի ընկա՞ք Բիրյուլևոյի ողջ «մեխանիզմը». ադրբեջանցին ձերբակալված է` ի տես համայն աշխարհի, Տաջիկստանի և ՈՒզբեկստանի էմիգրանտների համար Ռուսաստանը «փակվում» է:

Ինչպե՞ս է վարվում ԱՄՆ-ը Սիրիայի հետ։ Ի՞նչ իրավիճակ է։ Կարող եմ նույնիսկ ավելի սրել հարցը` կհարձակվի՞, արդյոք, ԱՄՆ-ը Սիրիայի վրա։ Կարծում եմ` կհարձակվի, որովհետև հայտնվել է որոշակի աշխարհաքաղաքական տրամաբանության տիրույթում, որից խույս տալ չի կարող, հնարավոր տարբերակ չունի։

Երբ «Ազատություն» ռադիոկայանի հայկական ծրագրերի տնօրեն Հրայր Թամրազյանը Զարուհի Փոստանջյանի դստերը՝ Լուսինեին, մոր հետ զրույցի ավարտին հարց ուղղեց, թե արդյոք սպասո՞ւմ էր, որ Զարուհին այդպիսի հարց կտա Սերժ Սարգսյանին, աղջնակը միանշանակ պատասխանեց, թե, անշուշտ սպասում էր Զարուհի Փոստանջյանից լսել հենց այդ կարգի հարցապնդումներ:

Երբ Դելիի մերձակա Ակշարդամ տաճարում հնդկական 186 (թիվը ստույգ չեմ հիշում) աստվածների արձաններն էի ուսումնասիրում արիական հանդարտությամբ ու խորաթափանցությամբ` չշտապելով և չհապաղելով, մարդկանց ու կենդանիների, կանանց ու տղամարդկանց, կեսկանանց ու կեստղամարդկանց, կեսմարդկանց ու կեսկենդանիների գլխապտույտ բազմազանության մեջ տպավորվեց Շիվայի արձանը: Այնքան բնական, որ թվում էր` հիմա-հիմա կիջնի լոտոսի իր դիրքից ու կմիանա մեզ, սև, կապույտ, կանաչ, գորշ մեր աչքերի անխախտ հիացական հայացքից հոգնած, բայց` հպարտ:

Մաքսային միությանը Հայաստանի անդամակցության հարցը շարունակում է մնալ ներքաղաքական բանավեճի կարևորագույն առարկաներից մեկը: Սեպտեմբերի 3-ին նախագահ Սերժ Սարգսյանի հայտարարությունը միայն չտեղեկացված կամ գործընթացների տրամաբանությանը ոչ այնքան լավ ծանոթ գործիչների համար կարող էր «պարզ երկնքում ամպրոպի» արդյունք ունենալ, քանզի ի սկզբանե պարզ էր, որ Հայաստանը, ունենալով անվտանգության չլուծված խնդիրներ, Արևմուտքի հետ կսերտացնի հարաբերություններն այնքանով, որքանով չի հակասի ռուսական տարածաշրջանային շահերին: Հուզականությունն ու սպասումները դնելով մի կողմ, այնուամենայնիվ, պետք է նշել, որ Հայաստանը կարողացավ պահպանել աշխարհաքաղաքական ստատուս քվոն և հնարավորություն ունի նոր որակի հարաբերություններ կառուցելու ինչպես ՌԴ-ի, այնպես էլ Արևմուտքի հետ:

Հիշողություն. Երբ բակի երեխաներով «կռիվ-կռիվ» էինք խաղում, «թշնամական» կողմն ինձ անվանում էր «ախպար»: Դա հետպատերազմյան, ժարգոնի տարածված արտահայտություններից էր, որը ծամոնի նման կպել էր 1947 թվականին ներգաղթած հայերին: Դժվարանում եմ ասել, այդ «ախպարն» էր ավելի գռեհիկ ու ականջ ծակող, քան այսօրվա բազարային «ապերոն», որն անվերջ օգտագործում են գրեթե բոլոր խավերի ներկայացուցիչները` հարուստ, թե աղքատ, ուսյալ, թե կիսագրագետ: