Այնուա­մե­նայ­նիվ, Ի­րա­նից ո՞վ է կրա­կել թուր­քա­կան բա­նա­կի վրա

(Նախորդ մասը)

Սա­կայն գն­դա­պետ Բա­րա­նե­ցը խո­սում է միայն Ռու­սաս­տա­նի մա­սին. տա­րօ­րի­նակ կլի­ներ, ե­թե նա մտա­հոգ­վեր նաև ինչ-որ այլ երկ­րի մա­սին։ Ի­րա­կա­նում, ըստ մեզ, նա, ով Բաք­վին հրահ­րել է նոր ար­կա­ծախ­նդ­րու­թյան, մտա­դիր է ե­ղել ինչ-որ կո­րուստ հասց­նե­լու... Ի­րա­նին։ Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, մար­տա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի շր­ջա­նը (Շամ­շա­դին) շատ ա­վե­լի մոտ է հայ-ի­րա­նա­կան սահ­մա­նին, քան Ռու­սաս­տա­նին։ ՈՒ­րեմն և «թի­րա­խում էր» ոչ թե հյու­սի­սը, այլ հա­րա­վը։ Հա­մաշ­խար­հա­յին ԶԼՄ-նե­րը հայտ­նում էին, որ վեր­ջին օ­րե­րին Թեհ­րա­նում ու նրա մո­տա­կայ­քում պայ­թյուն­ներ էին ո­րո­տում, մար­դիկ էին զոհ­վում։ Իս­րա­յե­լի և ԱՄՆ-ի ԶԼՄ-նե­րում բա­ցա­հայտ ցն­ծու­թյուն էր տի­րում, բազ­մա­թիվ հրա­պա­րա­կում­ներ կա­յին, թե իբր դա «ԱՄՆ-ի և Իս­րա­յե­լի հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րի գե­րա­զանց աշ­խա­տանքն է», ո­րոնք «պատ­ժում են Ի­րա­նին» և այլն։ Որ Ի­րա­նում իս­կա­պես ինչ-որ տա­րօ­րի­նակ բան էր կա­տար­վում, կաս­կա­ծից դուրս է։ Պար­չի­նի ռազ­մա­կան հրաձ­գա­րա­նը, որն ու­ժեղ գաղտ­նիու­թյամբ օ­բյեկտ է, ուր ոչ մե­կին ու երբևէ ներս չեն թո­ղել, չնա­յած Արևմուտ­քը և Իս­րա­յե­լը կա­տա­ղում էին չա­րու­թյու­նից, ինչ-որ կա­ռույց­ներ Նա­թան­զի մի­ջու­կա­յին կենտ­րո­նի հարևա­նու­թյամբ, ան­հաս­կա­նա­լի դժ­բախտ դեպք Թեհ­րա­նի կլի­նի­կա­կան հի­վան­դա­նո­ցում և այլն. ա­հա այն օ­բյեկտ­նե­րի ոչ լրիվ ցան­կը, որ­տեղ ո­րո­տա­ցել են պայ­թյուն­նե­րը։ Մենք ի վի­ճա­կի չենք բա­ցատ­րե­լու այդ ա­մե­նը։ Ի­րա­նը պաշ­տո­նա­պես հա­ղոր­դել է, որ հե­տաքն­նու­թյուն է ըն­թա­նում, և հու­լի­սի 7-ին նույ­նիսկ կա­յա­ցել է խոր­հր­դա­րա­նի ազ­գա­յին անվ­տան­գու­թյան և ար­տա­քին քա­ղա­քա­կա­նու­թյան կո­մի­տեի նիս­տը, բայց միայն Նա­թան­զի մի­ջա­դե­պի կա­պակ­ցու­թյամբ։ Եվ հաս­կա­նա­լի է, թե ին­չու. չէ՞ որ այն հա­տուկ կենտ­րոն է, որն աշ­խա­տում է մի­ջու­կա­յին հե­տա­զո­տու­թյուն­նե­րի ի­րա­նա­կան ծրագ­րի կեն­սա­գործ­ման ուղ­ղու­թյամբ։ Ի­րա­նի հե­տա­խու­զու­թյան նա­խա­րար Մահ­մուդ Ա­լա­վին, նրա տե­ղա­կալ­նե­րը, բա­նա­կի ՀՕՊ ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րի ա­վագ հրա­մա­նա­տար­նե­րը և ի­րա­վա­պահ մար­մին­նե­րի ա­վագ պաշ­տո­նյա­նե­րը մաս­նակ­ցում էին այդ նիս­տին, ին­չը վկա­յում է, որ ի­րա­նա­կան իշ­խա­նու­թյուն­ներն ի­րոք տագ­նա­պած ու զայ­րա­ցած են։

Մենք եր­կար էինք սպա­սում, ո­րով­հետև գի­տեինք, որ ե­թե Ի­րա­նում տե­ղի ու­նե­ցած պայ­թյուն­նե­րում կան օ­տա­րերկ­րյա հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րի (ՀԾ) հետ­քեր, ա­պա Ի­րանն ան­պայ­ման կհասց­նի հա­տուց­ման պա­տաս­խան հար­վա­ծը։ Մա­նա­վանդ որ խոր­հր­դա­րա­նա­կան կո­մի­տեի մա­մու­լի քար­տու­ղար Ա­բոլ­ֆազլ Ա­մուին հու­լի­սի 8-ին հայ­տա­րա­րել էր, որ ար­դեն զգա­լի եզ­րա­կա­ցու­թյուն­ներ են ար­վել Նա­թան­զի պայ­թյու­նի վե­րա­բե­րյալ, բայց հե­տաքն­նու­թյու­նը դեռ շա­րու­նակ­վում է, իսկ հան­րու­թյու­նը կտե­ղե­կաց­վի հե­տաքն­նու­թյան ա­վար­տից հե­տո։ Այդ օր­վա­նից դեռ այլ նո­րու­թյուն­ներ չեն ե­ղել։
Սա­կայն նույն օ­րե­րին (հու­լի­սի 7-8) բա­վա­կան կարևոր հարց էր լուծ­վում. Ի­րանն ու Չի­նաս­տա­նը վերջ­նա­կա­նա­պես հա­մա­ձայ­նեց­րին հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյան 25 տա­րով պայ­մա­նա­գի­րը (ՀՊ)։ ԱՄՆ-ի ար­ձա­գան­քը լի էր դժ­գո­հու­թյամբ. Վա­շինգ­տոնն ըն­դու­նեց, որ Ի­րա­նի հետ Չի­նաս­տա­նի և Ռու­սաս­տա­նի չընդ­հատ­ված հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը տա­պա­լե­ցին «աշ­խար­հում Ի­րա­նի մե­կու­սաց­ման» ա­մե­րի­կյան մար­տա­վա­րու­թյու­նը։ ISNA գոր­ծա­կա­լու­թյու­նը հու­լի­սի 12-ին հայտ­նել է, որ ա­մե­րի­կյան «USS Bonhomme Richard» ա­վիակ­րի վրա վթա­րի պատ­ճա­ռով պայ­թյուն է ե­ղել։ Հե­տաքր­քիրն այն է, որ այդ նա­վը լո­ղում էր Պար­սից ծո­ցին շատ մոտ։ ԱՄՆ-ի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը տհա­ճու­թյամբ են պա­տաս­խա­նում այն հար­ցե­րին՝ զո­հեր ե­ղել են, թե ոչ, իսկ ե­թե ե­ղել են, ա­պա քա­նի մարդ է զոհ­վել, քա­նի­սը վի­րա­վոր­վել, չեն հայտ­նում, թե ա­վիակ­րին ինչ վնաս է հասց­վել և այլն։

ISNA-ի հա­ղոր­դագ­րու­թյան մեջ հե­տաքր­քիր նր­բու­թյուն կա։ Գոր­ծա­կա­լու­թյու­նը գրում է, որ «Քոդս» հա­տուկ ջո­կա­տի նոր հրա­մա­նա­տար, գե­նե­րալ-մա­յոր Էս­մո­յիլ Քա­հա­նին մեկ­նա­բա­նել է ա­վիակ­րի վթա­րը և հր­դե­հը. «Ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը մե­ղա­վոր­ներ չպետք է փնտ­րեն և ու­րիշ­նե­րին մե­ղադ­րեն։ Այդ վթա­րը և հր­դե­հը հետևանք են կար­գու­կա­նո­նի բա­ցա­կա­յու­թյան և նրանց զին­ված ու­ժե­րի քայ­քայ­ման։ Բանն այն է, որ ա­մե­րի­կա­ցի զին­վո­րա­կան­նե­րը հոգ­նած ու ա­պա­կողմ­նո­րոշ­ված են։ ԱՄՆ-ը պետք է հաս­կա­նա և ըն­դու­նի այն ակն­հայտ ի­րո­ղու­թյու­նը, որ ինքն այլևս գեր­տերու­թյուն չէ և չի կա­րող իր պայ­ման­նե­րը թե­լադ­րել ողջ աշ­խար­հին»։ Մենք հա­մա­ձայն ենք. որևէ ա­ռանձ­նա­հա­տուկ բան չկա, որ «Քոդ­սի» նոր հրա­մա­նա­տա­րը ո­րո­շել է մեկ­նա­բա­նել ա­մե­րի­կյան ա­վիակ­րի «վթարն ու հր­դե­հը»։ Բայց ար­դեն այն, որ ա­յա­թո­լահ Խա­մե­նեիին մերձ ISNA գոր­ծա­կա­լու­թյու­նը մեկ­նա­բա­նու­թյան հա­մար դի­մել է գե­նե­րալ Քա­հա­նիին, մեր կար­ծի­քով, ո­րոշ թեթևա­կի կի­սաակ­նարկ է պա­րու­նա­կում։ Չէ՞ որ, ըստ արևմտյան ԶԼՄ-նե­րի, ա­վիակ­րի վթա­րից ու հր­դե­հից հե­տո պայ­թյուն է ե­ղել։ Թե ինչն է ին­չի հետևան­քը ե­ղել՝ պայ­թյու­նը հր­դե­հի վթա­րի, թե հր­դե­հը և վթա­րը՝ պայ­թյու­նի, մենք ա­ռայժմ հաս­տա­տել չեն կա­րող։ Բայց... մի­ջա­դե­պը մեկ­նա­բա­նել է հենց գե­նե­րալ Էս­մո­յիլ Քա­հա­նին։ ISNA-ի թղ­թա­կից­ներն ակն­հայ­տո­րեն գի­տեին, թե հայ­տա­րա­րու­թյունն ին­չու է հենց «Քոդ­սի» հրա­մա­նա­տարն ա­րել։
Ի վեր­ջո, մի՞­թե ա­մե­րի­կա­ցի­ներն ու իս­րա­յել­ցի­նե­րը չսկ­սե­ցին սպառ­նալ Քո­հա­նիին, երբ ի­մա­ցան, որ նա հու­նի­սի վեր­ջին գաղտ­նի կեր­պով այ­ցե­լել էր Ի­րաք և Սի­րիա։ Եվ ե­թե նույ­նիսկ են­թադ­րենք, որ Պար­չի­նի և Նե­թան­զի պայ­թյուն­նե­րը ե­ղել են դի­վեր­սիա­յի (կամ սա­բո­տա­ժի) հետևանք, ինչ­պես պն­դում էին ԱՄՆ-ի և Իս­րա­յե­լի ԶԼՄ-նե­րը, ա­պա այժմ աշ­խար­հը տես­նում է, որ ի­րա­նա­կան հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րը լիո­վին կա­րող են վնա­սել կամ նույ­նիսկ ոչն­չաց­նել ԱՄՆ-ի ցան­կա­ցած ա­վիա­կիր։ Իսկ ե­թե այդ­պես է, ա­պա նաև Դի­մո­նում Իս­րա­յե­լի մի­ջու­կա­յին կենտ­րոնն այլևս վտան­գից զերծ չէ։ Ճշ­մա­րիտ է արևե­լյան հին խոս­քը. «Քա­մի ցա­նո­ղը փո­թո­րիկ կհն­ձի»։

Բայց, ի տար­բե­րու­թյուն ռուս, արևմտյան ու հայ փոր­ձա­գետ­նե­րի, մենք հրա­վի­րում ենք հայ հա­սա­րա­կու­թյան ու­շադ­րու­թյունն այն փաս­տին, որ Տա­վու­շի սահ­մա­նին մար­տե­րը բռնկ­վե­ցին հենց այն օ­րը, երբ ինչ-որ մե­կը ինչ-որ բան ձեռ­նար­կեց... ա­մե­րի­կյան ա­վիակ­րի վրա։ Եվս մեկ ան­գամ ու­շադ­րու­թյուն դարձ­նենք. ա­մե­րի­կյան նա­վում պայ­թյու­նի մա­սին ա­մեն ինչ գի­տի «Քոդ­սի» նոր հրա­մա­նա­տար Էս­մո­յիլ Քա­հա­նին։
Մեր վար­կա­ծը պարզ է. տես­նե­լով, որ Ի­րա­նը «չի հան­ձն­վում», ԱՄՆ-ը և իր դաշ­նա­կից­նե­րը (ա­ռա­ջին հեր­թին, պարզ է, Թուր­քիան և Իս­րա­յե­լը, ո­րը նույն­պես Ա­լիևնե­րի կլա­նի վրա ազ­դե­լու կարևոր լծակ­ներ ու­նի) «Ապ­շե­րո­նի խա­նու­թյա­նը» հրահ­րե­ցին ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը վեր­սկ­սե­լու։ Նշ­ված եր­կր­նե­րի մայ­րա­քա­ղաք­նե­րում հա­վա­նա­բար ցնց­ված և ան­հան­գս­տա­ցած էին այն բա­նով, որ, կար­ծես ի պա­տաս­խան Պար­չի­նի հրաձ­գա­րա­նի և Նե­թան­զի պայ­թյուն­նե­րի, ինչ-որ մեկն ինչ-որ բան է պայ­թեց­րել ա­վիակ­րի վրա։ Մենք հա­մոզ­ված ենք, որ Վա­շինգ­տո­նում, Թել Ա­վի­վում և Ան­կա­րա­յում հենց հի­մա սար­սափ ու խու­ճապ է տի­րում։ Իսկ թե ին­չու նաև Ան­կա­րա­յում, այժմ կշա­րադ­րենք։

Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, սկ­սենք Իս­րա­յե­լից։ Դո­նալդ Թրամ­փին կա­լա­նա­վո­րե­լու մա­սին Թեհ­րա­նի դա­տա­խա­զու­թյան օր­դե­րը, թեև «Ին­տեր­պո­լը» չի ըն­դու­նել ի կա­տա­րում, ար­դեն ողջ աշ­խար­հի հե­տաք­րք­րու­թյունն է շար­ժել։ Գե­նե­րալ-լեյ­տե­նանտ Ղա­սեմ Սո­լեյ­մա­նիի սպա­նու­թյան մա­սին ար­դեն վի­ճա­բա­նու­թյուն­ներ են ըն­թա­նում ՄԱԿ-ում։ Մար­դու ի­րա­վունք­նե­րի գծով ՄԱԿ-ի հա­տուկ զե­կու­ցող Ագ­նես Կա­լա­մարն ըն­դգ­ծել է, որ ԱՄՆ-ը բա­վա­կան­չափ ա­պա­ցույց­ներ չի ներ­կա­յաց­րել իր շա­հե­րի վրա սպաս­վե­լիք հար­ձակ­ման մա­սին և չի ար­դա­րաց­րել Բաղ­դա­դի օ­դա­նա­վա­կա­յա­նում գե­նե­րալ Սո­լեյ­մա­նիի և նրա ըն­կեր­նե­րի ռմ­բա­հա­րու­մը։ Սո­լեյ­մա­նիի դեմ ա­հա­բեկ­չու­թյան նա­խա­ձեռ­նող­նե­րից մե­կը, ազ­գա­յին անվ­տան­գու­թյան գծով ԱՄՆ-ի նա­խա­գա­հի նախ­կին խոր­հր­դա­կան Ջոն Բոլ­թո­նը հու­լի­սի 7-ին ար­ձա­գան­քել է Սո­լեյ­մա­նիի սպա­նու­թյան առն­չու­թյամբ ՄԱԿ-ի դիր­քո­րոշ­մա­նը. «ՄԱԿ-ի նոր քն­նա­դա­տու­թյու­նը, ո­րը Սո­լեյ­մա­նիին հար­վա­ծե­լը ո­րա­կում է որ­պես ա­պօ­րի­նի, ան­հիմն է։ Հենց այդ պատ­ճա­ռով ենք մենք դուրս ե­կել @ UNHumanRights-ից։ ՄԱԿ-ում մենք չենք ձգ­տում բարձ­րա­գույն իշ­խա­նու­թյան և խոր­հր­դի կա­րիք չենք զգում, թե ինչ­պես կա­տա­րենք ԱՄՆ-ի Սահ­մա­նադ­րու­թյու­նը»։ Բայց հու­լի­սի 9-ին բա­ցեի­բաց բա­նա­վե­ճի մեջ մտավ Ռու­սաս­տա­նը։ Վիեն­նա­յի մի­ջազ­գա­յին կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րում ՌԴ մշ­տա­կան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Մի­խա­յիլ ՈՒ­լյա­նո­վը հայ­տա­րա­րեց. «Եր­րորդ երկ­րի տա­րած­քում օ­տա­րերկ­րա­ցի պաշ­տո­նյա­յի սպա­նու­թյու­նը հա­մա­պա­տաս­խա­նու՞մ է ԱՄՆ-ի Սահ­մա­նադ­րու­թյա­նը»։ ՈՒ­լյա­նո­վի հար­ցը մինչև այժմ պա­տաս­խան չի ստա­ցել։ Իսկ Վա­շինգ­տո­նը փոր­ձեց ճն­շում գոր­ծադ­րել տի­կին Կա­լա­մա­րի վրա։ Սա­կայն խի­զախ Ագ­նե­սը չհան­ձն­վեց և վեր­ջերս, կարճ ժա­մա­նակ հե­տո, երկ­րորդ ան­գամ կրկ­նեց իր վճի­ռը, ո­րը շատ սպառ­նա­լի ու վտան­գա­վոր է ԱՄՆ-ի հա­մար։
Իսկ հե­տո ար­դեն աշ­խար­հը տե­սավ. մի քա­նի օր Թեհ­րա­նում ու նրա շր­ջա­կայ­քում պայ­թյուն­ներ էին ո­րո­տում, ան­հաս­կա­նա­լի դժ­բախտ դեպ­քեր էին տե­ղի ու­նե­նում, զո­հեր կան և այլն։ Արևմտյան ու իս­րա­յե­լա­կան ԶԼՄ-նե­րը շն­չա­հեղձ են լի­նում ու­րա­խու­թյու­նից. իբր իս­րա­յե­լա­կան հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րը հար­ձակ­վում ու «խփում են Ի­րա­նին» հենց նրա տա­րած­քում։ ՈՒ­շա­դիր ու­սում­նա­սի­րենք, թե ինչ­քան զուսպ, բայց Իս­րա­յե­լի հա­մար խիստ սպառ­նա­լից է պա­տաս­խա­նում Ի­րա­նը։ Հու­լի­սի 9-ին Ի­րա­նի ԶՈՒ շտա­բի պետ, գե­նե­րալ-մա­յոր Մո­հա­մադ Բա­ղե­րին Դա­մաս­կո­սում հան­դի­պել և բա­նակ­ցել է նա­խա­գահ Բա­շար Ա­սա­դի հետ։ Սի­րիա­յի նա­խա­գա­հը գո­հու­նա­կու­թյուն է հայտ­նել Ի­րա­նի և Սի­րիա­յի պաշ­տո­նա­կան ան­ձանց միջև երկ­կողմ հան­դի­պում­նե­րի ար­դյունք­նե­րից և եր­կու եր­կր­նե­րի ռազ­մա­տեխ­նի­կա­կան հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյան մա­սին հու­շա­գիր ստո­րագ­րե­լուց։ Հու­շա­գի­րը ցույց է տա­լիս Ի­րա­նի ու Սի­րիա­յի ռազ­մա­վա­րա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի մա­կար­դա­կը, և Սի­րիա­յում ա­հա­բեկ­չու­թյան դեմ պայ­քա­րում նրանց բազ­մա­մյա հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյան ար­գա­սիքն է, ա­սել է նա։ Բա­ղե­րին, իր հեր­թին, ըն­դգ­ծել է բո­լոր բնա­գա­վառ­նե­րում եր­կու եր­կր­նե­րի երկ­կողմ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի ամ­րապն­դու­մը շա­րու­նա­կե­լու կարևո­րու­թյու­նը, հայ­տա­րա­րե­լով, որ դա բխում է եր­կու եր­կր­նե­րի շա­հե­րից։ Խոսքն այն մա­սին է, որ հու­լի­սի 8-ին Բա­ղե­րին և Սի­րիա­յի պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րար Ա­լի Աբ­դու­լա Ա­յու­բը պայ­մա­նա­գիր են ստո­րագ­րել ռազ­մա­կան հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյունն ընդ­լայ­նե­լու մա­սին։ Կող­մե­րը քն­նար­կել են Սի­րիա­յի վեր­ջին ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րը և ըն­դգ­ծել երկ­րից օ­տա­րերկ­րյա զոր­քե­րը հա­նե­լու անհ­րա­ժեշ­տու­թյու­նը։ Այ­սինքն՝ ա­մե­րի­կյան, թուր­քա­կան և իս­րա­յե­լա­կան օ­կու­պանտ­նե­րին։

Գե­նե­րալ Բա­ղե­րին նշել է նաև, որ Ի­րա­նը կամ­րապն­դի Սի­րիա­յի հա­կաօ­դա­յին պաշտ­պա­նու­թյան (ՀՕՊ) հա­մա­կար­գե­րը եր­կու եր­կր­նե­րի ռազ­մա­կան հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյունն ընդ­լայ­նե­լու նպա­տա­կով։ Ըստ Բա­ղե­րիի, տա­րա­ծաշր­ջա­նի եր­կր­նե­րը չեն ող­ջու­նում ԱՄՆ-ի ներ­կա­յու­թյու­նը և ար­ձա­գան­քե­լու են թշ­նա­մի­նե­րի ցան­կա­ցած հի­մար ա­րարք­նե­րին։ «Պայ­մա­նա­գիրն ընդ­լայ­նում է մեր փո­խա­դարձ հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյու­նը ԱՄՆ-ի ճնշ­մա­նը հա­կազ­դե­լու հա­մար,- ա­սել է նա։- Ի­րա­նը ՀՕՊ հա­մա­կար­գե­րով Սի­րիան կպաշտ­պա­նի Իս­րա­յե­լից։ Խա­ղի կա­նոն­նե­րը փոխ­վել են»։ Պայ­մա­նա­գիրն Ի­րա­նին թույլ է տա­լիս հայ­րե­նա­կան ար­տադ­րու­թյան առն­վազն եր­կու տի­պի զե­նի­թահր­թի­ռա­յին հա­մա­լիր­ներ (ԶՀՀ) տե­ղա­բաշ­խել Սի­րիա­յում։ Պայ­մա­նա­գի­րը բաղ­կա­ցած է ռազ­մա­կան ու քա­ղա­քա­կան մա­սե­րից։ Ռազ­մա­կան բա­ղադ­րի­չում ա­ռա­վել կարևորն է հա­մար­վում Ի­րա­նի կող­մից ա­րա­բա­կան դաշ­նակ­ցի ա­պա­հո­վու­մը ՀՕՊ-ի այն­պի­սի ա­ռա­ջա­վոր հա­մա­կար­գե­րով, ինչ­պի­սիք են «Բա­հար 373»-ը և «Խոր­դադ-3»-ը։ Ըստ աղ­բյուր­նե­րի, դրա­նով Սի­րիա­յում ի­րա­նա­մետ ու­ժե­րի վրա իս­րա­յե­լա­կան ՌՕՈՒ-ի չդա­դա­րող հար­ված­նե­րի ֆո­նին Թեհ­րանն ու Դա­մաս­կո­սը «ո­րո­շել են «փո­խել մար­տա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի վար­ման կա­նոն­նե­րը Սի­րիա­յի օ­դա­յին տա­րա­ծու­թյու­նում»։ «Բա­հար-373»-ը ի­րա­նա­կան ար­տադ­րու­թյան հե­ռա­հար շա­ռավ­ղով ԶՀՀ է, ո­րը պաշ­տո­նա­պես ներ­կա­յաց­վել է 2019 թ. օ­գոս­տո­սի 22-ին։ Այդ ԶՀՀ-ն հա­ճախ ան­վա­նում են C-300-ի նմա­նակ։ «Խոր­դադ-3»-ը ՀՕՊ-ի հա­մա­լիր է՝ 50-75 կմ հե­ռա­հա­րու­թյամբ։ Ի­րանն այն կի­րա­ռել է 2019 թ. հու­նի­սի 20-ին, Պար­սից ծո­ցի շր­ջա­նում, ԱՄՆ-ի ՌՕՈՒ-ի ա­նօ­դա­չու սար­քը ոչն­չաց­նե­լիս։ Եվ զար­մա­նա­լի չէ, որ Ի­րա­նի ու Սի­րիա­յի ակ­տի­վա­ցումն ըստ ժա­մա­նա­կի հա­մըն­կել է ՌԴ ԱԳՆ-ի հայ­տա­րա­րու­թյա­նը, ո­րում Մոսկ­վան նա­խազ­գու­շաց­րել է Իս­րա­յե­լին Պա­ղես­տի­նի օ­կու­պա­ցիան օ­րի­նա­կա­նաց­նե­լուց։ Ըստ ո­րոշ տվյալ­նե­րի, ՀՕՊ-ի ի­րա­նա­կան մի­ջոց­ներն ար­դեն Սի­րիա­յում են։ Մենք հի­շում ենք, որ ՀՕՊ-ի ռու­սա­կան մի­ջոց­նե­րը դեռ ոչ մի ան­գամ չեն օգ­տա­գործ­վել իս­րա­յե­լա­կան ռազ­մա­կան ա­վիա­ցիա­յի դեմ։ Բայց ի­րա­նա­կան ԶՀՀ-նե­րը հաս­տատ կխ­փեն իս­րա­յե­լա­կան ցան­կա­ցած ինք­նա­թիռ։ Կր­կին ըն­դգ­ծենք. Իս­րա­յե­լում և ԱՄՆ-ում ար­դեն այն ժա­մա­նակ խու­ճապ սկս­վեց։ Այ­սինքն՝ մինչև հու­լի­սի 12-ը։ Եվ հան­կարծ՝ պայ­թյուն ա­մե­րի­կյան ա­վիակ­րի վրա։ Հա­յեր ու հա­յու­հի­ներ, մի պահ պատ­կե­րաց­րեք, թե ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րի և իս­րա­յել­ցի­նե­րի մարմ­նի որ մասն է քոր ե­կել, մաշ­կի որ հար­ված­ներն են սարս­ռա­ցել ու բշ­տիկ­նե­րով ծածկ­վել...
(շա­րու­նա­կե­լի)

Սերգեյ ՇԱՔԱՐՅԱՆՑ

Հեղինակի նյութեր

• Թուրքիայի Հանրապետությունը Մուստաֆա Քեմալ փաշայի ժամանակներից մինչ օրս․ առաջին սիոնիստական պետությունն աշխարհում-3
• Թուրքիայի Հանրապետությունը Մուստաֆա Քեմալ փաշայի ժամանակներից մինչ օրս․ առաջին սիոնիստական պետությունն աշխարհում-2
• Թուրքիայի Հանրապետությունը Մուստաֆա Քեմալ փաշայի ժամանակներից մինչ օրս․ առաջին սիոնիստական պետությունն աշխարհում
• Ժամանակակից «Ադրբեջանի հանրապետությունը» սիոնիստների, անգլո-սաքսոնների և պանթուրքիստների հենակետն է՝ ընդդեմ Իրանի և ՌԴ-ի- 2
• Ժամանակակից «Ադրբեջանի հանրապետությունը» սիոնիստների, անգլո-սաքսոնների և պանթուրքիստների հենակետն է՝ ընդդեմ Իրանի և ՌԴ-ի-1
• Երևա­նի և Ստե­փա­նա­կեր­տի ա­ռա­ջին խն­դի­րը պաշտ­պա­նու­թ­յան եր­կու պե­տա­կան կո­մի­տե­նե­րի շտապ ձևա­վո­րումն է
• Երևա­նի և Ստե­փա­նա­կեր­տի ա­ռա­ջին խն­դի­րը պաշտ­պա­նու­թ­յան եր­կու պե­տա­կան կո­մի­տե­նե­րի շտապ ձևա­վո­րումն է
• Կրկին ու կր­կին՝ «Փա­շի­ն­յա՛ն, հե­ռա­ցի՛ր». սա ժո­ղովր­դի պա­հանջն է
• Կրկին ու կր­կին՝ «Փա­շի­ն­յա՛ն, հե­ռա­ցի՛ր». սա ժո­ղովր­դի պա­հանջն է
• Փա­շի­ն­յանն ա­մեն օր, կա­մա­վոր հրա­ժա­րա­կան չտա­լով, ըն­դա­մենն ա­պա­ցու­ցում է, որ հա­կա­հայ ու­ժե­րի դրա­ծո է
• Բաց հարց Ռու­սաս­տա­նի ԶԼՄ-նե­րին. Ինչ­քա՞ն կա­րե­լի է ստել Ար­ցա­խի հար­ցում հա­յե­րի «մեղ­քի» մա­սին
• Ռու­սաս­տանը, Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րի թողտ­վու­թ­յամբ, Թուր­քիա­յին ներս է թո­ղել Այսր­կով­կա­սի մեր մա­սը
• Թուր­քիան մուտք է գոր­ծել տա­րա­ծաշր­ջան ու Ար­ցա­խից սպառ­նում է և՛ Ի­րա­նին, և՛ Ռու­սաս­տա­նին
• Փա­շի­ն­յան, խոս­տո­վա­նիր, գու­ցե Զան­գե­զուրն է՞լ եք ար­դեն վա­ճա­ռել թուր­քե­րին
• Հա­յաս­տա­նի քա­ղա­քա­ցի­նե­րի մի մա­սը դա­վա­ճա­նել է ողջ հայ ժո­ղովր­դին
• Մեր ժո­ղովր­դին ԱՄՆ-ը, Իս­րա­յե­լը, Անգ­լիան և Թուր­քիան դա­վա­ճան­նե­րի ձեռ­քով «Այսր­կով­կաս­յան Դեյ­թոն» են պար­տադ­րել
• «Ով խա­ղա­ղու­թ­յուն է ու­զում խայ­տա­ռա­կութ­յան գնով, կս­տա­նա և՛ պա­տե­րազմ, և՛ խայ­տա­ռա­կութ­յուն»
• Թեհ­րա­նում ար­դեն ըն­դուն­ված են ինչ-որ պատ­շաճ ո­րո­շում­ներ
• Թեհ­րա­նում ար­դեն ըն­դուն­ված են ինչ-որ պատ­շաճ ո­րո­շում­ներ
• Թեհ­րա­նում ար­դեն ըն­դուն­ված են ինչ-որ պատ­շաճ ո­րո­շում­ներ

Մեկնաբանություններ