«Արտասահմանցի մասնագետները հաստատում են Հայաստանում նման թվագրությամբ հնավայրի գոյությունը» (ֆոտոշարք)

ԱՆԺԵԼԱ ՖՐԱՆԳՅԱՆԸ և ՄԱՐԻԱՆՆԱ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆԸ հրավիրված են մասնակցելու Իտալիայի Վալկամոնիկա քաղաքի հնագիտական գիտաժողովին։ Կներկայացվեն «Հայրերի երկիր», «Գրագետ քարեր», ինչպես նաև «Թաղման ծեսի արարողակարգը Հայաստանում» տեսաֆիլմերը:
Հեղինակների նպատակն է այս ֆիլմերի միջոցով ներկայացնել Հայաստանի դեռևս լավ չուսումնասիրված անկյունները, ինչպես նաև փաստեր, որոնք վկայում են հնագույն հայկական քաղաքակրթության մասին:
Ստորև ներկայացնում ենք Անժելա Ֆրանգյանի և Մարիաննա Աբրահամյանի ստեղծագործական որոնումների պատմությունը, որը սկսվում է Տաթևում հայտնաբերված առեղծվածային քաղաքից:
«2009-ին ստեղծեցինք հեռուստատեսությունից անկախ մեր առանձին ստեղծագործական խումբը` անվանելով այն «Մ.Ե.Խ. Փրոդաքշըն», որի հաղորդաշարերից մեկը դարձավ «Լապտերիկ» հետաքննական ծրագիրը,- պատմում են հեղինակները:- Պատրաստել ենք տարբեր տեսանյութեր: Դրանցից մեկը Տաթևի մասին էր: Ֆիլմը կոչվեց «Տո՛ւր ինձ թև»: Այն Տաթևում կառուցվող ճոպանուղու հարցն էլ էր քննում, քանի որ կառուցվելիք ճոպանուղու կայանը պետք է տեղակայվեր հին տապանաքարերի վրա և մի տարածքում, որը հնագիտական պեղումների կարիք ուներ: Մի քանի ամիս շարունակ մեկնում էինք Տաթև` նկարահանումների: Ահա այդ ճամփորդություններից մեկի ընթացքում էլ ծանոթացանք Տաթևի այլ «երկրպագուների» հետ: Պարզվում է` վերջիններս Հալիձորից Տաթև տանող ճանապարհի մի հատվածում հայտնաբերել են հնամյա քաղաք, որի մասին գրեթե ոչ ոք տեղյակ չէ: Մենք մեր նոր ծանոթների հետ մի քանի օր բնակվեցինք վրաններում ու, լսելով նրանց պատմությունները, նկարահանեցինք շրջակա տարածքը: Նկարահանումներից հետո, հավաքելով բոլոր հավանական և անհավանական պատմությունները, վերադարձանք Երևան: Տեսանյութերը ներկայացրել ենք տարբեր մասնագետների և ստացել տարբեր կարծիքներ: Նրանցից մեկն էլ Գրիգոր Վահանյանն էր, ով արդեն տեղյակ է այս ամենին և Իտալիայի Վալկամոնիկա քաղաքում կայացած 23-րդ հնագիտական համաժողովին այս պատմությունն արդեն իր գիտական աշխատությունում ներկայացրել էր: Այդ տարածքից գտած կճուճների կտորները, քարերը, ճարտարապետական տեսք ունեցող շինությունների լուսանկարները, իտալացի գիտնականների կատարած ուսումնասիրությունների արդյունքում, թվագրվել են մ.թ.ա. 4 000 տարեկան և ավելի:
Կարևոր է նշել, որ այդ գիտաժողովները և հետազոտությունները կատարվում են UNESCO-ի անդամ մասնագետների ղեկավարությամբ ու ներկայությամբ»:
Անցյալ տարի Անժելա Ֆրանգյանը և Մարիաննա Աբրահամյանը Տաթևի մասին նկարահանած ֆիլմը ներկայացրել են Վալկամոնիկայի գիտաժողովի նախագահ պրոֆեսոր Էմանուել Անատիին և ստացել Վալկամոնիկայի 24-րդ գիտաժողովին մասնակցելու հրավեր, սակայն, հովանավոր չունենալու պատճառով, չեն մեկնել:
«Իտալիա մեկնելու ամենակարևոր պատճառը գիտաժողովի շրջանակներում նկարահանումներ կատարելն է և դրանց հիմքի վրա նոր ֆիլմ ստեղծելը,- ասում է Մարիաննա Աբրահամյանը:- Ֆիլմը, որպես վավերագրություն, կդառնա փաստացի ապացույց, որ արտասահմանցի մասնագետները, իրենց իսկ թվագրած հնավայրի մասին հարցազրույցներով ու կարծիքներով, հաստատում են Հայաստանում նման թվագրությամբ հնավայրի գոյությունը»:
Այս տարի նույնպես ֆիլմերի հեղինակներին Վալկամոնիկա քաղաքի հնագիտական գիտաժողովին մասնակցելու համար աջակցություն է հարկավոր:
Նշենք նաև, որ մայիսի 10-ին ԱՄՆ-ի «Հնագիտական ալիքի» կազմակերպած միջազգային «Հնագիտական ֆիլմերի փառատոնում» նշված ֆիլմերը ցուցադրվել են առանց հեղինակների մասնակցության: Փառատոնից հրավերներ կան նաև հաջորդ տարվա համար:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ