Արյունը նորից ներկեց Լեռնային Ղարաբաղի ձյունը: Դեկտեմբերի 11-ի ու 12-ի զինված միջադեպերը ի հայտ բերեցին ընդամենը մեկ ամիս առաջ ստորագրված հրադադարի կարճ հայտարարության չկարգավորված հարտվածները: Կանոնավոր բանակի հարձակման հետևանքով հայկական դիմադրության մինչև այսօր աննկատ մնացած Հադրութի գյուղի վրա՝ սպանվեց ադրբեջանցի 4 զինվոր: Լեռնային Ղարաբաղի պաշտպանության ուժերը հայտնում են 6 վիրավորի մասին՝ գրում է Պոլ Տավինյոն Le Monde-ում: Մարտական գործողությունների գոտին Ադրբեջանի տարածքում 30 տարի մնացել է հայկական անջատողական Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ուժերի վերահսկողության տակ և լեռնային շերտ է, որ ուղղահայաց իջնում է Լաչինի միջանցքից հարավ-արևելյան ուղղությամբ Ջեբրայիլ քաղաք-ուրվական: 6 գյուղեր մնացել են Հայաստանի վերահսկողության տակ գտնվող տարածքում՝ ենթադրաբար գրավված լինելով Շուշիի վրա հարձակման ժամանակ: Խոսքը գոտու մասին է, որ «մոռացել են» Լեռնային Ղարաբաղի հայերի անվտանգությունը պաշտպանող 1600 ռուս խաղաղապահները:
«Չկա 100 տոկոսանոց հստակություն՝ ինչ է տեղի ունեցել վերջին մի քանի օրերին, բայց իրավիճակն անկայուն է,-գրել է ռազմական փորձագետ Ռոբ Լին իր Twitter-ում:-Ռուս խաղաղապահները քիչ են, որ ծածկեն շփման ամբողջ գիծը, իսկ ես վստահ չեմ, որ հայ ղեկավարները գիտեն՝ որտեղ են իրենց բոլոր զինվորները»: Չնայած այդ բարձրաբերձ ու ձնապատ տարածքի դժվարամատչելիությանը, ռուսական զորքերը շտապեցին միջամտել՝ կանխելու լարումը, որ կարող էր նրանց իմիջը փչացնել և գուցե նույնիսկ փխրուն հրադադարը վերածել նոր արյունոտ բաղնիքի: Ռուս խաղաղապահ ուժերի դիվանագետ հրամանատար Ռուստամ Մուրադովը մեղավորների անուններ չտվեց. «Դեկտեմբերի 11-ին տեղի է ունեցել հրադադարի ռեժիմի խախտում, որ կանխվել է ռուսական խաղաղապահների գործողություններով: Այս պահին իրավիճակը նորմալացել է»:
Ադրբեջանի ՊՆ-ն կիրակի օրը հայտարարեց, որ «հայկական 3 զինված ջոկատներ տարածքը լքելու փոխարեն վերջին օրերին մարտական դիրքեր են զբաղեցրել»: Բաքուն թվարկել է նոյեմբերի 26-ից դարանակալ գործողությունների շարք, որոնց հետևանքով ադրբեջանցի 4 զինվոր է սպանվել, մեկ խաղաղ բնակիչ վիրավորվել: Պատասխան գործողությունները ուրբաթ և շաբաթ որակվել են «հակաահաբեկչական»: Երևանը մեղադրել է Բաքվին հրադադարի ռեժիմը խախտելու մեջ: Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը կիրակի հայտարարել է, որ Ադրբեջանը օգտվել է նրանից, որ ռուս խաղաղապահները «տեղակայված չեն Հադրութի շրջանի Հին Թաղեր և Խծաբերդ գյուղերում, որ գրոհել են»:
Խաղաղապահ առաքելության քարտեզները անողորմ են, հրադադարը սևագիր է, իսկ իրավիճակն՝ անհանգիստ: Սոցիալական ցանցերում տարածվող տեսագրությունները ատելություն են տարածում, հրադադար քարոզող ձայները կամ հազվադեպ են, կամ անլսելի: Ադրբեջանի ավտորիտար նախագահ Իլհամ Ալիևի ձայնը զենքը վայր դնել չի կոչում: Շաբաթ օրը նա չորությանբ հասկացրեց Մինսկի խմբի դիվանագետներին (ֆրանսիացի Ստեֆան Վիսկոնտիին ու ամերիկացի Էնդրյու Շեֆերին), որ ձախողվել են բոլոր կետերով: «Ես հաճախ եմ ձեզնից լսել, որ այս կոնֆլիկտը չունի ռազմական լուծում: Ես պատասխանեցի՝ ունի: Պատմությունը ցույց տվեց, որ ես ճիշտ էի»: Կովկասում այնքան երկար են զենքերը զնգում, որ բանականությունը դրդում է գտնել քաղաքական լուծում: Միայն քաղաքական լուծումը կարող է հավերժացնել «ռազմական լուծումը»:
Պոլ Տավինյո, Le Monde
Հ.Գ. Կովկասում այնքան երկար են զենքերը զնգալու, որքան պետք լինի, որ քաղաքական լուծումը վերականգնի Արցախի Հանրապետության տարածքն ու լուծի կարգավիճակի հարցը: Եթե անգամ ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը չկարողանա դա անել, անելու են հայերը՝ արցախցիները պիտի տուն վերադառնան: Իլհամ Ալիևը տիրակալ չէ, մենք էլ նրա հպատակը չենք, որ ինչ ասի՝ մեզ համար օրենք լինի: Նրա ու մեր «պատմությունները» միշտ տարբեր են եղել: Այս անգամ էլ մեր պատմությունը ցույց է տալու, որ եթե միջազգային հանրությունը դիվանագիտական ճանապարհով չի կարողանում հարցը լուծել, լուծելու է հայ զինվորը՝ թեկուզ 24 տարի հետո, ինչպես արեցին ադրբեջանցիները:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ