Հունիսի 6-ին Վեներան կանցնի Արեգակի սկավառակի վրայով

Վեներայի անցումը Արեգակի սկավառակի վրայով տեղի է ունենում, երբ իր ուղեծրով շարժվելիս այն անցնում է Երկրի և Արեգակի միջով։

Հունիսի 5-ին և 6-ին Վեներան կանցնի Արեգակի սկավառակի վրայով. բնության այս զարմանահրաշ երևույթը կդիտվի մեկ էլ 22-րդ դարում` 2117-ին:
Այս մասին տեղեկանում ենք Հայկական աստղագիտական ընկերության մամուլի ծառայությունից:
Երկրային դիտորդի համար մի քանի ժամվա ընթացքում Վեներայի մուգ սկավառակը կտեղաշարժվի Արեգակի սկավառակի վրայով: Այն կսկսվի Գրինվիչի ժամանակով հունիսի 5-ին ժամը 22:09-ին և կավարտվի հունիսի 6-ին` ժամը 04:49-ին:
Անցումն ամբողջությամբ տեսանելի կլինի Խաղաղ օվկիանոսի արևմտյան մասում, Հյուսիսային Ամերիկայի հյուսիսարևմտյան հատվածում, հյուսիսարևմտյան Ասիայում, Ճապոնիայում, Ֆիլիպիններում, Արևմտյան Ավստրալիայում, Նոր Զելանդիայում, Սկանդինավիայի հյուսիսային մասերում, Իսլանդիայում, Գրենլանդիայում:
Հայաստանում Վեներայի անցումը կդիտվի հունիսի 6-ին` արևածագից, Երևանի ժամանակով 05:32-ից մինչ 08:54: Քանի որ Վեներան Արեգակնային համակարգի ներքին մոլորակ է (դրա ուղեծիրը գտնվում է Երկրի և Արեգակի միջև), Երկրից հնարավոր է դիտել դրա անցումը Արեգակի սկավառակի վրայով. հսկա լուսատուի սկավառակի վրա մոլորակը կերևա որպես փոքրիկ սև կետ:
Սա Արեգակի խավարման նման երևույթ է, երբ Լուսինն է ծածկում Արեգակի սկավառակը, բայց քանի որ Վեներայի սկավառակը երկնքում ավելի փոքր է, այն Արեգակի միայն մի չնչին մասն է ծածկում: Վեներայի անցումն Արեգակի սկավառակի վրայով տեղի է ունենում, երբ իր ուղեծրով շարժվելիս այն անցնում է Երկրի և Արեգակի միջով:
Մոտ 250 տարում դիտվում է 4 այսպիսի երևույթ` երկու դեկտեմբերյան և երկու հունիսյան: Նախորդ անցումը տեղի է ունեցել 2004-ի հունիսի 8-ին և Երևանում երևացել է ամբողջությամբ` մոտ 6 ժամ տևողությամբ, իսկ հաջորդ զույգ անցումները տեղի կունենան 2117-ին և 2125-ին:
Առաջին անգամ Վեներայի անցումը Արեգակի սկավառակի վրայով դիտել է անգլիացի աստղագետ Երեմիա Հորոքսը 1639-ի դեկտեմբերի 4-ին: Արեգակի սկավառակի վրայով Վեներայի անցումները պատմականորեն ունեցել են մեծ գիտական նշանակություն, դրանց օգնությամբ որոշվել են Արեգակնային համակարգի չափերը, 1639-ին դիտումների հիման վրա հաշվարկվել է Արեգակի և Երկրի հեռավորությունը, որը մինչ այդ ժամանակն արված ամենաճշգրիտ հաշվարկն էր:
2012-ի անցումը նույնպես գիտնականներին թույլ կտա կատարել մի շարք հետազոտություններ, որոնք կարևոր են արտարեգակնային մոլորակների հետագա որոնումների և դրանց չափերի որոշման, Վեներայի մթնոլորտի մանրակրկիտ ուսումնասիրությունների համար և այլն:
Վեներան երկնակամարի ամենապայծառ «աստղն» է, իր անունը ստացել է գեղեցկության և սիրո` հռոմեական Վեներա աստվածուհու պատվին: Հնում հայերն այս մոլորակը կոչել են Արուսյակ: Վեներան Արեգակնային համակարգի 2-րդ մոլորակն է, այն հաճախ անվանում են Երկրի «քույրը», քանի որ այս երկու մոլորակները շատ նման են իրար զանգվածներով, ձգողության ուժով և բաղադրությամբ:
Երկրանման մոլորակների շարքում Վեներան ամենախիտ մթնոլորտ ունեցող մոլորակն է. դրա մթնոլորտը կազմված է հիմնականում ածխաթթու գազից: Այս գեղեցիկ մոլորակն ունի ևս մեկ առանձնահատկություն. սովորաբար բոլոր մոլորակներն իրենց առանցքի շուրջը պտտվում են միևնույն ուղղությամբ, «ինչպես Երկիրը` արևմուտքից արևելք», իսկ Վեներան` հակառակ: Այս երևույթը պարզաբանվում է մի քանի վարկածներով, սակայն դրանցից ոչ մեկն էլ սպառիչ բացատրություն չի տալիս:
Նշենք, որ Վեներայի անցմանը չի կարելի հետևել անզեն աչքով կամ որևէ այլ օպտիկական սարքով. անհրաժեշտ են համապատասխան պաշտպանիչ ակնոցներ, իսկ օպտիկական սարքերի համար` հատուկ պաշտպանիչ սարքավորումներ:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ