ՄԿՐՏԻՉ ՄԿՐՏՉՅԱՆ՝ ՄԱԿԻՉ Հայ ժողովրդի հարատևության ոգեղեն զենքերն են Հայոց լեզուն, հայ երգը և հայ պարը։ Հազարամյակներ առաջ հայոց գուսանները բամբիռներով փառաբանում էին մեր երևելիներին և ոգեղեն ճախրանքի պատրաստում հայոց պարմաններին, նրանք երգով ու հոգով էին գծում իրենց հայրենիքի սահմանը: Այդպիսի բամբռահար էր երգիչ Մակիչ Մկրտչյանը, ով շատ քիչ ապրեց երկրայինում, բայց թողեց երգի մեծ արձագանք համահայկական հոգիներում։ Իմաստությունը հուշում է՝ խնդիրն այն չէ, թե քանի տարի ես ապրում, այլ այն, թե ապրած տարիներդ որքանով են լիքը։

Ես կամենում էի վերադառնալ դատարկ քաղաքների հևքից` դեպի ընծայաբերումը երկնքի...

ՈՒ եկավ նա ում սպասում էինք` փրկիչը նոր ավետումի. մերժումով եկավ ու հեղափոխությամբ` առաջնորդի իր փայփայած կերպարով:

Թուրքական բանակի գեներալ, Ալեքսանդրապոլը (Գյումրի) գրաված Քյազըմ Կարաբեքիր փաշան, ով Շիրակում և Լոռիում հայերին ոչնչացնողն է, Մոսկվայի և Կարսի 1921 թ-ի ռուս- թուրքական պայմանագրերը կնքելուց հետո, երբ ստիպված է եղել դուրս գալ Ալեքսանդրապոլ-Գյումրիից, քաղաքից հեռանալուց առաջ, ըստ Ալեքսանդրապոլի քաղաքային Դումայի նախկին նախագահ Նիկոլայ Կիրակոսյանի, քաղաքային ինքնավարության նախագահի հետ հանդիպման ժամանակ ասել է.

Սեպտեմբերին երեխաները դպրոց գնացին առանց դասագրքերի։ Ըստ պաշտոնական բացատրության պատճառն ինչ-ինչ տեխնիկական հանգամանքներն էին։

Կղզին` Աղթամար, Սուրբ Խաչ եկեղեցին` խեցին բաց մարգարիտ, օրորվում է Վանա լճի ճոճքի մեջ` ինչպես Աստծու ոգին էր շրջում ջրերի վրա, երբ դեռ ոչինչը կար միայն:

Եվ ի՞նչ մնաց մեզ ապրելու, ախր, վայ թե, բան չմնաց (սոսկ շնչելը չեմ ակնարկում, ողջ լինելը դեռ ապրել չի)...

Թուրքական իշխանություններն Աղբյուր Սերոբին վերացնելու համար չհամարձակվեցին առճակատ փորձ անել նրան գերեվարելու և վերացնելու համար։ Նրանք դիմեցին թունավորելու զազրելի միջոցին։ Սերոբին թունավորելու հայրենադավ գործը հանձն Է առնում Խալիլի ոսկիների փայլից շլացած Գեղաշենցի Ավեն։

-Անհետացած ժողովրդի քաղաք է սա,- թուրք զբոսավարն է` խռպոտ, հատու, սկսում պատմությունը Անիի:

Ինչպես նկատել եք վերջերս հաճախ եմ անդրադառնում ԿԳՄՍ նախարարության աշխատանքին, քանի որ հանրակրթության ոլորտում դասագրքերի այս խայտառակ փոփոխություններին կամ իրենց ասած ռեֆորմներին անմիջականորեն առնչվում եմ որպես ծնող։