Աբդուլ Համիդի կառավարման օրոք հայերին Օսմանյան կայսրությունը ստիպում էր հարկեր վճարել պետությանը, բայց դրա դիմաց անվտանգության երաշխիքներ չէր տալիս: Թաթարները, քրդերը ու այլոք հայերից հողեր էին զավթում, սպանում նրանց և լրացուցիչ հարկեր պահանջում, իսկ երկրի ղեկավարը, որ հայերին պետության անունից էր հարկում, ոչինչ չէր անում, ավելին, սատարում էր զավթիչներին հայերին ճնշելու մեջ:
Հիմա մեր երկրի ղեկավարի պաշտոն զբաղեցնողը մեզ պարտադրում է հարկեր վճարել, բայց մեզ համար անվտանգություն չի ապահովում, սահմանները բաց բրախել է, որ ադրբեջանցիները երբ ու ինչ ուզեն՝ խլեն և ում ուզեն՝ գերեվարեն:
Ինքը Աբդուլ Համիդին գերազանցել է նրանով, որ կարողանում է հայերին համոզել, որ հրաժարվեն իրենց հողերից, ու հետն էլ, առանց անվտանգության երաշխիք տալու, հարկում է:
Մեզ պե՞տք է նման ղեկավար: Ինձ որ պետք չէ, վաղուց եմ ասում, որ ինքը հայերին պետք չէ: Մարդիկ կասեն՝ անընդհատ ասելով ի՞նչ է փոխվում: Բա որ անընդհատ չասեմ (ենք), ո՞նց մեր թիվը շատանա, ո՞նց շատանանք ու դուրս գանք-կանգնենք ասենք՝ բավ է, գնա՛: Ախր, սա մի քանի հոգու, նույնիսկ մի քանի հազարի խնդիր չէ, այս երկիրը բոլորինս է հավասարապես:
Հովհաննես Ավետիսյան