«Կառուցապատմանը ներկայացվելու են շատ ավելի խիստ պահանջներ»

ԿՈՐՑՐԱԾ ԳՈՐԾԱՌՈՒՅԹՆԵՐԸ ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՎՈ՞ՒՄ ԵՆ
Վերջին մի քանի տարիներին քաղաքաշինության նախարարությունը մի տեսակ բուֆերային ֆունկցիա էր կատարում` այն իմաստով, որ լուծում էր սոսկ նախարարի պորտֆելի (ըստ կուսակցական պատկանելության) խնդիրը։ Մեր այս տեսակետը հիմնված է այն պարզ տրամաբանության վրա, որ վերջին 5-6 տարիների ընթացքում նախարարության գործառույթները շինարարության ոլորտում այնքան նվազեցին, որ գրեթե զրոյի հասան։ Եվ տպավորություն է ստեղծվում, թե նախարարությունը լուծում է սոսկ աղետի գոտում բնակարանների գնման վկայականներ (ԲԳՎ) տրամադրելու խնդիրը։ Սակայն անցած տարվանից այս նախարարության հանդեպ քաղաքականության որոշակի փոփոխություն է նկատվում՝ լիազորությունների մեծացման առումով։ Արդյոք մեր այս նկատառումն անհիմն չէ՞, և գերակա ի՞նչ խնդիրներ է կարևորում քաղաքաշինության նախարարությունը։ Այս հարցերի շուրջ զրուցեցինք ՀՀ քաղաքաշինության նախարար ՎԱՐԴԱՆ ՎԱՐԴԱՆՅԱՆԻ հետ։
-Երբ խոսում ենք քաղաքաշինության գերակա խնդիրների մասին, պետք է հաշվի առնենք, որ դրանք ժամանակի ընթացքում ենթակա են նորացման, թարմացման ու վերանայման: Միևնույն ժամանակ գերակայությունն ինքը ենթակա է մոտեցումների ու հայեցակարգի նորացման:
Կարևորագույն սկզբունքը որակի ապահովումն է: Նոր կառույցները պետք է համապատասխանեն որակի համաշխարհային չափանիշներին, իսկ եթե հաշվի առնենք, որ մենք գտնվում ենք բարձր սեյսմավտանգ գոտում, ապա մեր չափանիշները թերևս ավելի խիստ պետք է լինեն: Կառավարությունն արդեն որոշում է կայացրել «Հայսեյսմշին» գիտահետազոտական ինստիտուտի 20% բաժնեմասը հետ գնելու վերաբերյալ (ի դեպ, հենց բաժնետերերի խնդրանքով), և շուտով մենք կունենանք պետական մարմին, որը կարող է ապահովել բարձրորակ փորձաքննության անցկացում: Մենք ծրագրում ենք նաև տեխնիկապես վերազինել այդ կարևոր կառույցը, տեխնոլոգիապես այն հասցնել միջազգային չափանիշներին:
Քաղաքաշինությունը պետք է մարդու համար ստեղծի բարենպաստ, անվտանգ և գեղեցիկ միջավայր, պետք է ապահովի շինությունների և կանաչ գոտիների համապատասխանությունը: Ես կուզեի հիշեցնել հանրապետության նախագահ Սերժ Սարգսյանի խոսքը, ըստ որի` մեր երկրում ապրելը պետք է հարմար լինի, ինչը այսօր, ցավոք, շատ առումներով դեռևս այդպես չէ: Մեր նախարարությունն իր իրավասության շրջանակում խստորեն իրագործում է այդ սկզբունքները: Այդ ուղղությամբ արվում են կարևոր քայլեր, որոնցից երկուսին կուզեի անդրադառնալ: Մասնավորապես, քաղաքաշինության հատուկ կարգավորման տարածքների ստեղծում: Սա շատ կարևոր է ճարտարապետամշակութային ժառանգության պահպանության, մեր բազմաթիվ ինքնատիպ քաղաքների` Գյումրիի, Դիլիջանի, Գորիսի, Էջմիածնի, Ջերմուկի պատմական դեմքը պահպանելու համար: Այսուհետև այդ տարածքներում կառուցապատմանը ներկայացվելու են շատ ավելի խիստ պահանջներ, խստացվելու է նաև պատասխանատվությունը:
Կարևոր է նաև մեր նախարարության կազմում Հայաստանի գլխավոր ճարտարապետի ինստիտուտի ստեղծումը, որը նույնպես կոչված է կարգավորելու շատ կարևոր խնդիրներ:
Այս պահին քաղաքաշինության նախարարության կարևոր գերակա խնդիրներից մեկը երկրաշարժի պատճառով անօթևան մնացած մարդկանց բնակարանային պայմանները բարելավելն է: Հունիսի 12-ին Գյումրիում կայացած կառավարության արտագնա առաջին նիստն իսկապես աննախադեպ էր թե՛ նոր լուծումների, թե՛ իրականացվելիք աշխատանքի ծավալների առումով: Մինչ այդ, 1988 թ. երկրաշարժի 20-ամյա տարելիցի կապակցությամբ ստեղծված կառավարական հանձնաժողովը, որում ընդգրկված էի նաև ես, կատարել էր մեծ ծավալի աշխատանք: Վերջնականապես հստակեցվել է կարիքավոր ընտանիքների թիվը` 6985, որից մոտ 4000-ը՝ միայն Գյումրիում: Անհրաժեշտ ծախսերի ծավալը կկազմի 81,1 մլրդ դրամ, և արդեն 2013 թվականին, ես կարող եմ վստահորեն ասել, երկրաշարժի հետևանքով անօթևան մնացած բոլոր կարիքավորների խնդիրը լուծված կլինի:
Գյումրիում կառավարության նիստի նոր մոտեցումներից կարևորագույնը, իմ կարծիքով, այն է, որ որոշում կայացվեց ԲԳՎ ծրագրին զուգընթաց սկսել նաև բնակարանային շինարարություն: Խնդիրն այն է, որ վերջին մի քանի տարիներին հաջողությամբ գործող ԲԳՎ ծրագրի արդյունավետությունն այս տարի ընդհուպ մոտեցել է իր բարձրակետին, քանի որ Գյումրիում արդեն բավական քիչ են մնացել վաճառքի ենթակա բնակարաններ, և այդ ծրագիրն այլևս ի զորու չէ բավարարելու առկա պահանջարկը: Բարդություններ կան նաև գյուղական տների հետ կապված, ուստի կառավարության որոշումը` կառուցել բազմաբնակարան շենքեր ու բնակելի տներ գյուղական համայնքներում, ես համարում եմ շատ կարևոր և այս պահին համահունչ:
Միայն Գյումրիում մինչև 2013 թվականը կկառուցվի մոտ 3000 բնակարան, որոշ անավարտ շինություններ կվերակառուցվեն իբրև բնակելիներ, և, անշուշտ, կշարունակվի «Բնակարանի գնման ծրագիրը»:
Նույն սկզբունքով աշխատանքներ կիրականացվեն աղետից տուժած մյուս մարզերում:
Կուզեի ընդգծել ևս մի կարևոր հանգամանք. այս տարվանից ԲԳՎ-ն կարող է ծառայել նաև հիմք` հիպոթեքային վարկ ստանալու համար: Դա, կարծում եմ, կարող է զգալի ազդեցություն ունենալ բնակարանային շուկայի կառուցվածքի վրա` պահանջարկն առավել հավասարաչափ բաշխելու առումով:
ՈՒրախությամբ տեղեկացնեմ նաև, որ Շիրակի և Լոռու մարզերի շինարարական մրցույթների փաթեթներն արդեն պատրաստ են, մրցույթները կայացել են, և ամենաուշը հոկտեմբերի կեսին շինարարական աշխատանքները կմեկնարկեն:
Քաղաքաշինական հաջորդ գերակայությունը կրթական, մշակութային, առողջապահական և մարզական օբյեկտների հիմնանորոգումն ու կառուցումն է: Չէի ուզենա խոսքս ծանրաբեռնել թվերով, միայն նշեմ, որ տարեցտարի այդ ոլորտներին բյուջետային հատկացումներն աճում են միջինը 30%-ով: Այս տարի կհիմնանորոգվի և կկառուցվի 192 դպրոց, 8 մարզական, 11 առողջապահական և 37 մշակութային օբյեկտ: Դրանց գերակշիռ մասի շինարարությունն արդեն ավարտվել է:
-Ինչ խոսք, «աղետի հետևանքներ» հասկացությունը վաղուց պետք է վերացած լիներ մեզանում։ Սակայն դրա հետ մեկտեղ նախարարության գործառույթների մեջ ավելի կարևոր է շինարարության ոլորտի ընդհանուր վերահսկողությունը, ինչը մի տեսակ նվազեցված է։
-Այս տարի մենք ներմուծել ենք նոր գերակա խնդիր` քաղաքաշինական գործունեության վերահսկողության, հսկողության և լիցենզավորման համակարգերի հստակեցման ու կատարելագործման, գործող քաղաքաշինական նորմերը եվրոպական ստանդարտներին համապատասխանեցնելու ծրագրերի մշակումը:
Դրա նպատակն է հնարավորինս կարգավորել քաղաքաշինական գործունեության ընթացքում վերահսկողության և հսկողության իրականացումը, որը հնարավորություն կտա, չխոչընդոտելով շինարարություն իրականացնող տնտեսավարող սուբյեկտի աշխատանքին, իրականացնել վերահսկողություն (հսկողություն) ու բացառել ստուգումների վերադրումը, այսինքն` վերացնել նմանատիպ ստուգումների` գոյություն ունեցող պրակտիկան:
Ինչ վերաբերում է շինարարության որակի տեխնիկական հսկողության նկատմամբ չափորոշիչների բարձրացմանը՝ կապված վերջինիս լիցենզավորման հետ, ապա այն բխում է քաղաքաշինական տեսչության վերջին տարիներին կատարած ուսումնասիրությունների արդյունքներից, համաձայն որոնց՝ Հայաստանի Հանրապետությունում 2004-2007 թթ. 4801 օբյեկտում կատարված ստուգումներից պարզվել է, որ առանց շինարարության որակի տեխնիկական հսկողության իրականացման շինարարական աշխատանքներ են կատարվել 1658-ում: Իսկ մնացած օբյեկտներում շինարարության որակի տեխնիկական հսկողությունը, մոտավորապես 54%-ը, իրականացրել են ոչ շինարարի մասնագիտություն ունեցող անձինք:
Նշված ծրագիրը հնարավորություն կտա խուսափելու անկանխատեսելի հետևանքներից և հնարավորինս կբացառի անցանկալի իրավիճակների առաջացման պատճառները: Ծրագրի իրականացման համար ՀՀ քաղաքաշինության նախարարությունն արդեն իսկ միջոցառումներ է ձեռնարկել նշված խնդիրը լուծելու համար. մասնավորապես, մշակվել են օրենքների նախագծեր, որոնք կկարգավորեն վերը նշված հարաբերությունները և կնպաստեն ոլորտի հետագա շարունակական զարգացմանը: Իսկ մինչև ծրագրի ընդունումը արդեն իսկ կա քաղաքաշինության նախարարի հրամանը, ըստ որի` առանց շինարարության որակի և ծավալի վերաբերյալ տեխհսկողության ակտի կառույցի ավարտական ակտը չի ստորագրվում:
Ավելացնեմ, որ քաղաքաշինության նախարարության քաղաքաշինության պետական տեսչությունը վերջին մի քանի ամսվա ընթացքում ձեռք է բերել բազմաթիվ նոր չափիչ սարքավորումներ, որոնք թույլ են տալիս տեղում ստուգել շինանյութի որակը, մակնիշը և այլ պարամետրեր:
-Ընդհանուր առմամբ, իրականացվող շինարարության որակն ինչպե՞ս եք գնահատում։
-Մենք արդեն կառուցում ենք ավելի լավ, ավելի բարձր որակով, ավելի արագ, լայնորեն կիրառվում են նորագույն տեխնոլոգիաներ և տեխնիկա: Հայկական մի քանի շինարարական կազմակերպություններ դարձել են միջազգային մրցույթների դափնեկիրներ, ինչը բավական ոգևորիչ է: Բայց մենք դրանով չենք սահմանափակվելու: Քաղաքաշինության նախարարությունը ոլորտը կարգավորող պետական մարմին է իր համապատասխան լիազորություններով, և, առիթից օգտվելով, ես ուզում եմ պաշտոնապես հայտարարել, որ նախարարությունը խստորեն հետևում և հետևելու է օրենքի տառին ու ոգուն, և բոլոր այն կազմակերպությունները, այն շինարարները, ովքեր լիարժեք չեն իրականացնի պայմանագրային պարտավորությունները, ովքեր իրենց գործը չեն անի պահանջված որակով և ժամանակին, կենթարկվեն ամենախիստ պատժամիջոցների, ընդհուպ մինչև պայմանագրերի դադարեցում և շինարարական լիցենզիայից զրկում: Եվ ընդհակառակը, բարձր որակ ապահովող ընկերություններն անպայման կխրախուսվեն օրենքի ընձեռած հնարավորությունների սահմաններում: Որպես եզրափակում, կուզեի մի պարզ, մարդկային բան ասել. բոլորս պետք է իմանանք, որ ինչ ստեղծում ենք, ինչ կառուցում ենք, մարդու համար է, հենց մեզ համար: Չի բացառվում, որ այսօր մի անբարեխիղճ շինարարի կառուցած շենքում վաղն ապրի նրա իսկ երեխան, և այդ շինարարի անորակ գործը կարող է ճակատագրական լինել հենց նրա համար:
Զրուցեց Ժասմեն ՎԻԼՅԱՆԸ

Մեկնաբանություններ