*Պողոս առաքյալն է ասում.
«Կորստյան մատնվածների համար Խաչի քարոզությունը հիմարություն է, իսկ մեզ՝ փրկվածներիս համար՝ Աստծո զորություն» (Կողոս. 2.17):
*Անտոն Մեծ.
«Եթե քեզ հրեշտակ է հանդիպում, և ինքն ասում է, որ հրեշտակ է, ասա՛ նրան թող խաչակնքի, քանի որ դևերը չեն կարողանում տանել Խաչի նշանը»:
«Դևերը հատկապես վախենում են Տիրոջ Խաչի նշանից, քանի որ մեր Փրկիչը Խաչով նրանց զորությունը խլեց ու հայտնապես խայտառակեց»:
*Հովհաննես Ոսկեբերան.
«Ոչ միայն մատներով պետք է Խաչի նշանը պատկերել դեմքին, այլև դրան պետք է նախորդեն սրտի հակվածությունն ու լի հավատը: Եթե այդպես խաչակնքես, ապա պիղծ ոգիներից և ոչ մեկը չի կարող մոտենալ քեզ, տեսնելով այն սուրը, որով նրանք խոցվել են, տեսնելով այն զենքը, որով նրանք մահացու վերք են ստացել: Չէ՞ որ, եթե մենք ահ ու դողով ենք դիտում այն տեղերը, որտեղ չարագործներին են մահապատժի ենթարկում, ուրեմն պատկերացրու, թե ինչպես են սարսափում դևերը, տեսնելով այն զենքը, որով Քրիստոսը ոչնչացրեց նրանց ողջ զորությունը և կտրեց սատանայի գլուխը»:
«Խաչը երկնայինների ու երկրայինների միացումն ու դժոխքի ավերումն է»:
*Սուրբ Պողիկարպոս.
«Ով Քրիստոսին չի դավանում մարմնով եկած, նա հակաքրիստոսն է, իսկ ով չի ընդունում Խաչի վկայությունը, նա սատանայից է»:
*Կյուրեղ Ալեքսանդրացի.
«Այսուհետև ամոթ մի՛ համարեք Քրիստոսի Խաչը, այլ թեպետև մեկը թաքցնի, դու հայտնապես ճակատիդ դիր Խաչի նշանը, որովհետև դևերը արքայական այդ նշանը տեսնելով՝ սարսռում ու դողում են և փախստական դառնում։ Բայց դու առ նշանը ամենայն ժամանակ, երբ ուտում ես, խմում ես և բոլոր նպատակներով, թե նստես, թե կանգնես, թե քայլես, թե անկողին մտնես»։
*Կյուրեղ Երուսաղեմցի.
«Երկրպագի՛ր Տիրոջ Խաչի նշանին, որովհետև Խաչը Քրիստոսի հաղթության նշանն է՝ սատանայի ու նրա կամակատար դևերի և նրանց չար զորության դեմ, այդ պատճառով նրանք սարսափում և փախչում են Խաչից, երբ այն պատկերված են տեսնում»:
«Չամաչենք Խաչյալին խոստովանելուց։ Խաչակնքենք առանց երկմտելու, բոլոր պարագաներում. ուտելիս և խմելիս, տուն մտնելիս և դուրս գալիս, քնելուց առաջ պառկելիս կամ վեր կենալիս։ Սա մեծ պահապան է աղքատներին` ձրի, տկարներին` հեշտ, որովհետև շնորհքը Աստծուց է գալիս»։
*Եփրեմ Խուրի Ասորի.
«Տեսեք Նեռի խորամանկությունը. նա իր իշխանության տակ գտնվող բոլոր մարդկանց աջ ձեռքին և ճակատին իր կնիքը պետք է դնի, որպեսզի մարդը այլևս չկարողանա խաչակնքել, ինչպես սովորաբար անում են աջ ձեռքով սկսելով, նախ ճակատին դնելով, որի ժամանակ Տիրոջ անունն են տալիս, որովհետև անօրենը գիտի, որ Քրիստոսի Խաչի նշանը քանդում է իր ողջ զորությունը».
*Իսահակ Ասորի.
«Խաչը Քրիստոսի հանդերձն է, ճիշտ այնպես, ինչպես Քրիստոսի մարդեղությունը Նրա Աստվածության հանդերձն է»:
Գայանե ՊՈՂՈՍՅԱՆԻ ՖԲ ԷՋԻՑ
Հ.Գ.
Լուսանկարում՝ հայտնի ամենահին խաչքարը։
Էջմիածին 9-րդ դ.