Նախագահական ընտրություններում երկրորդը իր թեկնածությունը բարձրաձայնեց «Ժառանգություն» կուսակցության նախագահ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը: Եվ անակնկալ էր, և անակնկալ չէր: Անակնկալ չէր, որովհետև պատգամավորական մանդատը վայր դնելու ամբողջ պատմությունը վերջապես պիտի հասներ իր լրումին: Անակնկալ էր, որ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը որոշակի խոսք ասաց: Գրեթե ընկալելի, գրեթե հասկանալի` համարյա տեղ չթողնելով սովորական մանվածապատ, «և սանկ, և նանկ» հասկանալու ավանդույթին: Նա քրիստոնեաբար ասաց. «Այսօր ես հայտարարում եմ նախագահական առաջիկա ընտրությունում իմ թեկնածությանը առաջադրելու մասին: Սա ես անում եմ որպես Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի, ով կրում է պատասխանատվություն և կամք և մեղք այսօրվա իրավիճակի համար և ուզում է մասնակցել դրա հաղթահարման, ապաքինման և թողության»: Րաֆֆի Հովհաննիսյանը չասաց` «Ամեն», բայց ինքնաբերաբար հասկացվում էր:
Հայտարարությունը բացահայտ կոչ է, կանչ «Հայաստանի շարքային քաղաքացիներին, մտավորականներին, երիտասարդներին, հանրային հոսանքների ակտիվիստներին, իրավունքի պաշտպաններին և քաղաքական կուսակցություններին» իրեն համարել և ընդունել «հավաքական թեկնածու»: Եթե թարգմանենք քաղաքական լեզվի` միասնական թեկնածու: Րաֆֆի Հովհաննիսյանը բացահայտորեն խնդիր է դրել նախագահական ընտրություններում դառնալ այլընտրանք գործող նախագահին: Կհաջողվի՞` ցույց կտա ժամանակը: Ընտրություններում միշտ գործում է անակնկալի տարրը: Բայց եթե ընտրությունները լինեին այս կիրակի, Րաֆֆի Հովհաննիսյանի «հավաքական» թեկնածությունն առանձնապես հաջողություն չէր ունենա: Ոչ մրցակիցների պատճառով: Անցած ճանապարհին Րաֆֆի Հովհաննիսյանը միշտ եղել է որքան ազնիվ, նույնքան անհասկանալի, որքան նախաձեռնող, նույնքան թատերական: Քաղաքական պայքարի նրա մեթոդները շատ գեղեցիկ են, շատ ազդեցիկ, բայց հայկական քաղաքական ասպարեզի համար չեն, և դատելով խորհրդարանական ընտրություններից` մեծ ըմբռնում չունեն:
Հայտարարությամբ նա արդեն իսկ սահմանադրական փոփոխությունների հայտ է ներկայացրել` առաջարկելով, որ իրեն աջակցեն նրանք, «ովքեր ուզում են տեսնել Հայաստանում ժողովրդավարական խորհրդարանական հանրապետություն»: Այս հայտը նաև ուղղված է ՀՅԴ-ին, որ վաղուց էր առաջարկում կիսանախագահականից անցնել խորհրդարանական կառավարման: Կունկնդրի՞ ընդդիմությունը ընդդիմությանը և հավաքականության ի՞նչ շրջանակ կստեղծվի նրա շուրջ, պարզ կդառնա արդեն դեկտեմբերին: Ամենայն հավանականությամբ առայժմ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը կմնա երկրորդի հպարտ սյունակում մենակ:
ՀՀԿ-ն ու ՕԵԿ-ը միանշանակ այլ «հավաքականության» կողմնակից են:
ԲՀԿ-ն եթե որոշի սեփական թեկնածուով մասնակցել նախագահականին, բնականաբար չի աջակցի Րաֆֆի Հովհաննիսյանին, եթե ոչ, ակներևաբար նրան չի տա նախապատվությունը:
ՀԱԿ-ը դեռ սեփական թնջուկների մեջ է խճճված, բայց փոխհարաբերությունների նախընթաց դրվագների տրամաբանությունը ևս հույսեր չի ներշնչում, որ «Ժառանգության» հավաքականությունն ընկալում կունենա:
ՀՅԴ-ն, եթե նույնիսկ համակվի «Ժառանգության» գաղափարների բուռն պաշտպանության ցանկությամբ, սակավ հավանական է, որ սոցիալիստական իր ուղղվածությամբ «հասկանա» Րաֆֆի Հովհաննիսյանին: Ի վերջո, այս թեկնածությունը ՀՅԴ-ին ոչինչ չի տալիս այն խնդիրների լուծման առումով, որ կուսակցությունն ունի:
Ազատ դեմոկրատներն էլ բավականին ազատ են` սեփական թեկնածու առաջադրել-չառաջադրելու մեջ և բնավ իրենց պարտավորված չեն զգում կարճաժամկետ դաշնակցի առաջ:
Համենայն դեպս` առայժմ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը չի արել այնպիսի քայլ, որ նրան շահեկանորեն տարբերեր ընդդիմադիր դաշտի քաղաքական այլ ուժերից և դառնար այն առանցքը, որի շուրջ կայանար «հավաքականության» գաղափարը:
Ի՞նչ մնաց: Արևմուտքն ու Արևե՞լքը: Ժողովու՞րդը: Արևմուտքը նրան խորհրդարանական հարթակ ապահովեց, արդյունքը գիտենք բոլորս: Արևելքը բոլորովին այլ նախապատվություններ ունի: Ժողովուրդը փետրվարի 18-ին կպատասխանի այս հարցին:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հ.Գ.
Ամենազարմանալին` Րաֆֆի Հովհաննիսյանը նաև ասել է.«Ես մեկ անգամ, միայն մեկ անգամ եմ լինելու նախագահի թեկնածու և այլևս ոչ երբեք»: Մխիթարա՞նք է, սպառնալի՞ք, համոզելու նո՞ր տեխնոլոգիա: Համենայն դեպս` ամեն: