Ստվերային տնտեսությունը տնտեսավարման հանցավոր ձևերից մեկն է ու լայն տարածում ունի աշխարհի տարբեր երկրներում: Խորհրդային Միությունում այն նույնպես գործում էր օրենքից դուրս, բայց ստացել էր իր զարգացումն ու գոյատևում էր կուսակցական-բյուրոկրատական համակարգի հետ՝ սերտաճած տեսքով:

Նրանց մենք չենք հասկանում, չենք գնահատում նրանց երկրափրկիչ ջանքերը, ավելին՝ հենց նրանց ենք համարում երկիրը ճարակած համաճարակի հարուցիչը։ Այսպես է, թե ոչ, դժվար է ասել, բայց պետք է ասել, չէ՞ որ խոսքը գերադասելի է լռությունից։

Скачко-ն արհեստականորեն նույնացրել է այդ երկու տարբեր ուժերը, ավելին՝ միատեսակ շահագրգռություններ է վերագրել եվրոպական պրոլետարիատին և թուրքական փաշաներին սոսկ նրա համար, որպեսզի հանգի հաջորդ անհեթեթ, հակաբնական և հակապատմական եզրակացությանը՝ թե կոնֆերենցիայի մասնակից սոցիալիստական երկրները և կապիտալիստական Թուրքիան «պետք է բոլոր ջանքերը գործադրեն հասնելու անխզելի կապի՝ արևմտաեվրոպական իմպերիալիզմի դեմ պայքարելու համար»:

Իջևան գալու հաջորդ իսկ օրը «Պոլիտեխնիկ» ուսանողական ջոկատը մեր տեսադաշտից վերացավ, հօդս ցնդեց, ուսանողական խմբերն ու ջոկատները մաս-մաս թողեցին ու հեռացան, գնացին իրենց ամառային արձակուրդներն անցկացնելու, մնաց միայն մեր խմբի ուսանողներից կազմված բրիգադը՝ թվով 12 ուսանող:

Եվ այդպես, ուրեմն «դաշնակցական» Հայաստանի հետ դատաստան տեսնելու համար ուժը գտնված էր՝ հանձին քեմալական Թուրքիայի, որը պատրաստ էր իսպառ բնաջնջելու հայությանը, որպեսզի այլևս խոսք չլիներ Սևրի դաշնագրով նախատեսված Անկախ Հայաստանի մասին:

1921-ի մարտի 4-ին ՌԽՖՍՀ ազգությունների ժողովրդական կոմիսարիատի «Жизнь национальностей» պարբերականի էջերում «Ա. Սկաչկո» ստորագրությամբ հեղինակը լույս է ընծայում մի հոդված, որն առաջին հայացքից աչքի չի ընկնում արտասովորությամբ և այն բազմաթիվ նյութերից մեկն է, որոնք հիմնավորումներ էին ներկայացնում Խորհրդային Միության կողմից Արևելքում իրականացվող արտաքին քաղաքականության առնչությամբ:

Փոխանորդ Արամ Աթեշյանն առաքելական ոսկեշղթա խաչը կրծքին ի՞նչ է փնտրում համաշխարհային դիվահար Էրդողան Ռեջեփ Թայիբի սրտում: Սույնը կպարզաբանենք հողմաղացի զավեշտալի նախաքննության և ֆորսմաժորային հետաքննության լուսանցքներում:

Վաղուց արդեն գաղտնիք չէ, որ Հայաստանում «կոռուպցիայի դեմ պայքար» անվանումը կրող հերթական գործողությունը պայմանավորված է հիմնականում մի քանի գործոնով։ Նախ և առաջ ակնհայտ է արտաքին ճնշումը. եկավ մի պահ, երբ Հայաստանը սկսեց ձեռքը պարզած ման գալ ամբողջ աշխարհով, որպեսզի վարկային կամ ֆինանսական միջոցներ ներգրավի։

Հավանաբար, այդպես կպատասխաներ Ձեզ մեր ազգային հերոսը, փիլիսոփա, զորավար, քաղաքական գործիչ Գարեգին Նժդեհը, որի շնորհիվ առայսօր տապալվել է մեկ ազգ, երկու պետությունների սահմանային միացման գաղափարը, Զանգեզուրը մնացել է Հայաստանի կազմում:

Բաբաջանյանի մահը համընկավ շրջադարձային պատմական պահի հետ, երբ Խորհրդային Միությունը սկսեց արագություն հավաքել ու գլորվել տնտեսական անդունդ: