Գարունը զարթոնք է։ Զարթոնքը` շարժում։ Շարժումն էլ, այո՜, կռահեց իմ թանկագին ընթերցողը, շարժումը, ի վերջո, իշխանություն է։ Գարուն է ու ծիրանենին, ահավասիկ, պտղակալել է, ավելի ստույգ` բողբոջել։ Եվս մի քանի մեղմանուշ գիշեր և ծիրանենին կծաղկի։ Բնականաբար, առաջին ծաղկած ճյուղը պետք է հայտնվի Թատերական հրապարակի հյուսիս-արևմտյան աղեղում, ուր հանգրվանել է տիար Րաֆֆին։ Այո՜, գարունը զարթոնք է, զարթոնքը ուղեղագալարների շարժում, շարժումն էլ ճանապարհ դեպի կրկես։ Ո՛չ, ոչ մի կրկես, պարզապես հիշեցի աննման Լեոնիդ Ենգիբարյանին և նրա անուշահամ դերը համանուն ֆիլմում։

Վերջին քաղաքական իրադարձությունների առանձնահատկություններից մեկն էլ այն է, որ «կես միլիոն իրական ձայների» մասին պատեհ և անպատեհ առիթներով բարձրաձայնող ԲՀԿ-ն այնպիսի ոչ նախանձելի իրադրության մեջ է հայտնվել, որ փորձում է ծայրահեղ ընդդիմության դիրքերից շահել ընտրազանգվածի սրտերը: Մինչդեռ 2013-ի փետրվարի 18-ին կայացած նախագահական ընտրությունը ցույց տվեց, որ ՀՀ-ում հնարավոր է նախընտրական քարոզարշավ իրականացնել և կես միլիոնից ավելի ձայներ ստանալ առանց տրակտորների և «բարեգործության»:

Այս խորագրով մեր թերթը պատրաստ է տպագրելու խորքային խնդիրներ շոշափող հոդվածներ` ընդսմին համամիտ չլինելով կամ ոչ միշտ համամիտ լինելով դրանցում արտահայտված տեսակետներին և առաջնորդվելով ֆրանսիացի դասական Վոլտերի հայտնի իմաստախոսությամբ. «Ես բացարձակապես համակարծիք չեմ Ձեր տեսակետին, սակայն կյանքս կտամ` այն արտահայտելու Ձեր իրավունքը պաշտպանելու համար»։

Արմավիրի քաղաքապետի հրաժարականն այդպես էլ չընդունվեց։ Այնինչ քաղաքապետն առաջին հայրենասիրական քայլն էր կատարում։ Նրան չհասկացան և չգնահատեցին։ Կառավարությունը պարտադրեց տուրք չտալ զգացմունքներին և շարունակել Արմավիրի բռնադատումը։

Ցավալի է, երբ ժողովուրդը դառնում է անկառավարելի, երբ միջակությունները և անհավասարակշիռ տգետները քարեր են նետում մեծությունների վրա: Կարդում ես լրագրերը, կայքէջերը և ապշում մարդկանց անլրջությունից, անտեղի ժողովրդահաճությունից, ենթադրյալ կեղծիքները մեծածավալ կեղծարարության վերածելու մոլեռանդությունից: Մեծամասշտաբ կեղծարարությամբ ու անհանդուրժողականությամբ մոլորվածները մեղադրում են ազնվասիրտ, հայրենասեր, հանճարեղ Շառլին, մեծ մտավորականներ, հայրենիքի բախտով մտահոգ Սոս Սարգսյանին, Ռազմիկ Դավոյանին, հայ հոգևոր առաջնորդներին, նաև ողջ աշխարհի ղեկավարներին` ինչպես եք համարձակվում շնորհավորել Սերժ Սարգսյանին` որպես ընտրված նախագահի. զարմանք բան է, ողջ աշխարհը ճանաչում է ընտրությունների իրավաչափ լինելը, բացի օրուգիշեր ժողովրդավարությունից, մարդու իրավունքներից ճամարտակող, ժողովրդական զանգվածներին հրահրող «հրապարակախոսներից» և նրանց ձայնակցող ալիևշչինայից:

Հայաստանում բոլոր ընդդիմությունները, սկսած 1996 թվից, խոսել են թալանից, կեղծված ընտրություններից, համակարգի փոփոխության անհրաժեշտությունից, ժողովրդի համախմբման դեպքում հաղթանակի հասնելու հնարավորությունից: Արդյունքում, սակայն, միշտ հաղթել է իշխանությունը, նույնիսկ ժողովրդի այնպիսի համախմբման դեպքում, որ տեղի ունեցավ 2003 և 2008 թվականներին:

Չգիտեմ` Րաֆֆի Հովհաննիսյանն ու իր թիմակիցներն իրո՞ք հավատում են իրենց իսկ լեզվով ասած` «բարև»-ի հեղափոխությանը, թե ոչ, բայց որքան ձգվի այդ «հեղափոխությունը», այնքան ամեն ինչ անհամանալու է, ինչպես լինում է բոլոր չծրագրված գործողությունների դեպքում: Եվ հերթական անգամ ժողովուրդը ստիպված է լինելու հուսախաբ հեռանալ Ազատության հրապարակից: Իսկ թե ինչու հուսախաբ` խոսենք փաստերով:

Կարդացի «Կամ շահն է մորթում, կամ շահին են մորթում» հոդվածը («Իրատես de facto», 18. 02. 2013 թ.) և շատ զարմացա, որ նորից ու նորից փորձ է արվում ամեն գնով պաշտպանելու մեծարելու մեծագույն մարդասպաններին, դասական ճիզվիտներին, որոնք, միջոցների մեջ խտրություն չդնելով, իրենց ողջ գործունեությամբ բարոյազրկել, վարկաբեկել, հիմնովին աղավաղել, խեղաթյուրել և ի, վերջո, կործանման են նախապատրաստել սոցիալիզմի վեհ գաղափարները:

Սկզբից ևեթ ներողություն եմ խնդրում Րաֆֆուց և ասում, որ երբեք նրան չեմ համեմատում Լևոնի հետ, որովհետև նա, գուցե և որոշ հարցերում մոլորյալ, բայց որակական հատկանիշներով Լևոնից տարբերվող և նրա հետ որևէ համեմատելի եզր չունեցող անհատ է: Րաֆֆու նպատակները և գործելաոճն ազնիվ են, երբեք աչքի չի ընկել իշխանատենչությամբ և հանուն իշխանության չի գնա անազնիվ ճանապարհով, ինչպես Լևոն Տեր-Պետրոսյանը:

Այսօր աշխարհում ոչ մի ժողովուրդ այնքան քաղաքականացված չէ, և ոչ մի հասարակությունում այնքան ատելությամբ լցված չեն միմյանց նկատմամբ, որքան հայերս: Ժողովուրդ հասկացությունը բարդ և տարողունակ է: Եվ այդ տարողունակ կաթսայում ամեն ինչ կա: Անբարո, ծախու, դավաճան, տքնաջան աշխատող, արարող մարդուց մինչև հանճարեղ բանաստեղծ, մտավորական, երգահան: