Ինֆոդեմիան նույնքան վտանգավոր է, որքան՝ պանդեմիան

Ճգնաժամի ժամանակ ասեկոսեները ու սուտ տեղեկությունները տարածվում են հատկապես արագ՝ գրում է Սիմոն Խուրտցը Süddeutsche Zeitung-ում: վերջին օրերին երեք, առաջին հայացքից միմյանց չկապված իրադարձություններ են եղել՝ Գերանիայում անհեթեթություններ է տարածում իրեն «Մամա Պոլդի» անվանող կինը, ԱՄՆ-ում՝ նախագահը, ամբողջ աշխարհում տասնյակ հազարավոր մարդիկ վարակվում են կորոնավիրոսով: Իրականում այս 3 իրադարձությունները սերտ կապված են իրար: Իրեն «Մամա Պոլդի» անվանող կինը ձայնային հաղորդագրությամբ հաստատում է, որ Վիեննայի համալսարանական կլինիկայում պարզվել է, որ իբուպրոֆենը մեծացնում է Covid-19-ով հիվանդանալու վտանգը: Ավելի շատ մարդիկ են լսում սուտն ու մոլորեցնող պնդումները, որ տարածում է կորոնավիրուսի մասին Դոնալդ Թրամփը: Մի քանի շաբաթ նա ասում էր, որ ամեն ինչ վերահսկում է, որ շուտով վարակվածներ չեն լինի, իսկ պատվաստանյութը պատրաստ է: Ոչինչ իրականությանը չի համապատասխանում: Կարծեցյալ Մամա Պոլդին ու Դոնալդ Թրամփը՝ երկու գործող անձինք են, որ նպաստում են վիրուսային պանդեմիայի՝ վիրուսային ինֆոդեմիայով ուղեկցվելուն: Ասեկոսեները, կիսաճիշտ տեղեկություններն ու ֆեյք հաղորդագրությունները սրընթաց տարածվում են: Իհարկե, թվային ապատեղեկատվությունը ոչ մեկին չի վարակում, բայց ստեղծում է անվստահություն և կարող է հանգեցնել մարդկանց թեթևամիտ պահվածքի: Պանդեմիայի շրջանում դա կարող է դառնալ կյանքի ու մահվան հարց: «Մենք պայքարում ենք ոչ միայն պանդեմիայի հետ, մենք պայքարում ենք ինֆոդեմիայի հետ,- մեկ ամիս առաջ հայտարարեց Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության նախագահը: - Սուտ տեղեկությունները տարածվում են վիրուսից արագ, և նրանք նույնքան վտանգավոր են»: Փաստերի ճշտման Newsguard ծառայության տվյալներով՝ մարտի սկզբին սուտ և մոլորեցնող տեղեկություններով մարդիկ կիսվել ու մեկնաբանել են 50 միլիոն անգամ՝ 142 անգամ ավելի հաճախ, քան պաշտոնական աղբյուրների տեղեկությունները, օրինակ՝ ԱՀԿ-ի: Սոցցանցերով ու մեսինջերներով ամեն րոպե կիսվում են ցանկացած տեղեկությամբ: Որոշ ասեկոսեներ տարածվում են չարամտորեն, որ հարուցեն անվստահություն, տարածեն ռասիզմ, վաճառեն կասկածելի ապրանքներ, կամ օգտագործեն կորոնավիրուսի վախը համակարգչային վարակներ տարածելու համար: «Ճգնաժամերի շրջանում ասեկոսեներն ու ապատեղեկատվությունը պահանջարկ ունեն,-ասում է Վաշինգտնոի համալսարանում ճգնաժամային տեղեկատվությունն ու ճգնաժամային հաղորդակցությունն ուսումնասիրող պրոֆեսոր Քեյթ Ստարբերդը:- Երբ մարդիկ անվստահ են ու վախ են զգում, փորձում են առավելագույն տեղեկատվություն ստանալ, որ ավելի լավ գնահատեն իրավիճակը: Առաջ դժվար էր ինչ-որ բան իմանալ, այսօր հնարավոր է իմանալ ավելին, քան պետք է»: Խնդիրը տեղեկատվության գերառատությունն է: Այսօրվա իրավիճակում դա ֆատալ է: Մի կողմից՝ կարող է վտանգավոր լինել անվստահությունը: Ուկրաինայի Նոր Սանջարներ քաղաքում պետք է կարանտին անցնեին Չինաստանից հատուկ չվերթով վերադարձած ուկրաինացիները, տարածվեց սուտ տեղեկություն, որ նրանք վարակակիր են, բռնկվեց խուճապ և ագրեսիվ բողոքներ սկսվեցին: Քաղաքապետը խոսեց ապատեղեկատվության հարուցած արմագեդոնի մասին: Մոլորեցնող ապատեղեկատվությունը կարող է կողմնակի մահ հարուցել: Ապացուցված է, որ աշխատում է սոցիալական տարածությունը՝ 100 տարի առաջ Սենտ Լուիսը կարողացավ վճռական ու ժամանակին արված քայլերով կանխել իսպանական գրիպի տարածումը, Ֆիլադելֆիայում քայլերը չափազանց ուշ արվեցին և հազարավոր մարդիկ մահացան: Դա արդար է և այսօր: Վարակի տարածումը դանդաղեցնելու համար պետք է լվանալ ձեռքերը և տարածություն պահպանել: Նա, ով չի ցանկանում փոխել իր առօրյան, իբր չլինելով ռիսկի խմբում, նպաստում է ուրիշների մահվանը:
Սիմոն Խուրտց, Süddeutsche Zeitung

Հ.Գ. Երեկ Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելը 15 տարվա պաշտոնավարման ընթացքում առաջին անգամ ուղերձ է հղել գերմանացիներին՝ կոչ անելով յուրաքանչյուրին կարգապահություն դրսևորել կորոնավիրուսի դեմ պայքարում: «Թույլ տվեք ասել ձեզ՝ իրավիճակը լուրջ է: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո Գերմանիան չէր բախվել նման մարտահրավերի: Այդ մարտահրավերը հաղթահարելը կախված է մեր միասնականությունից և համերաշխությունից»՝ ասել է կանցլերը: Նա խոսել է քայլերից, որոնք միտված են վարակը կանխելուն՝ հանրային կյանքն էապես սահմանափակելուն: Կանցլերը վստահեցրել է՝ այդկերպ հնարավոր կլինի դանդաղեցնել վարակի տարածման տեմպերը և ժամանակ շահել պատվաստանյութ ստեղծելու համար: Գերմանիայում կորոնավիրուսով վարակվածների թիվը հասնում է 11 000, չեղարկվել են զանգվածային միջոցառումները, փակ են կրթական, մշակութային, ժամանցային վայրերը, դպրոցներն ու մանկապարտեզները: Փակ են սահմանները Ավստրիայի, Դանիայի, Լյուքսեմբուրգի, Ֆրանսիայի և Շվեյցարիայի հետ: «Հավաստիացնում եմ ձեզ՝ ինձ նման մարդու համար ազատ տեղաշարժը մեծ դժվարությամբ ձեռք բերված իրավունք է, նման սահմանափակումները կարելի է արդարացնել միայն ծայրահեղ անհրաժեշտությամբ: Դրանք երբեք հեշտությամբ չեն տրվում ժողովրդավարական պետությանը և կիրառվում են միայն ժամանակավոր, բայց այս պահին դա անհրաժեշտություն է՝ որպեսզի կյանքեր փրկվեն», - ասել է Մերկելը:
«Հետագա իրավիճակը կախված կլինի յուրաքանչյուրի կարգապահությունից: Սա պատմական կարևոր խնդիր է, որ կարող ենք լուծել միայն միասին: Որքան զոհ կլինի, քանի հարազատ կկորցնենք՝ այդ ամենը մեր ձեռքերում է. մենք կարող ենք վճռական և իրար հետ հաղորդակցվելով արձագանքել, մենք կարող ենք ընդունել գործող սահմանափակումները և աջակցել միմյանց», - շեշտել է կանցլերը:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ