Առա­վոտ լու­սոյ

Աստ­ծո պայ­ծառ եր­կն­քի տակ այս բա­ռե­րը ում՝ ինչ, ինձ հի­շեց­նում են ըն­դա­մե­նը 7 հա­մա­րով թեր­թը, որ 1988-ի դեկ­տեմ­բե­րին Սպի­տա­կում լույս է տե­սել Այ­դին Մո­րի­կյա­նի խմ­բագ­րու­թյամբ ու սպառ­վել ակն­թար­թում, պատ­մել է ոչ թե ա­վե­րի ու դժ­բախ­տու­թյան, այլ փր­կու­թյան ու փրկ­ված մարդ­կանց մա­սին: 1988-ին: Սպի­տա­կում: Դեկ­տեմ­բե­րին: Հույ­սի ու լույ­սի մա­սին: Սի­րով ու սի­րե­լով:

Այս հոկ­տեմ­բե­րին մենք դար­ձել ենք հա­մաշ­խար­հա­յին ազգ ու հա­մաշ­խար­հա­յին գոր­ծոն՝ ինչ­պես Վազ­գեն Սարգ­սյանն էր ա­սում, ազ­գո­վի ձիա­վոր­վել ենք՝ ինչ­պես Հրանտ Մաթևո­սյանն էր պա­հան­ջում ու ման­րա­մասն՝ սի­րում ենք մեր հայ­րե­նի­քը՝ սան­տի­մետր առ սան­տի­մետր՝ ինչ­պես Վա­նո Սի­րա­դե­ղյանն էր ու­զում, մեր Մհե­րը դուրս է ե­կել քա­րան­ձա­վից՝ ինչ­պես Լևոն Խե­չո­յանն էր տե­սել: Աստ­ծո պայ­ծառ եր­կն­քի տակ այս­տեղ ու հի­մա եր­կու պե­տու­թյուն­նե­րով կռ­վում ենք հա­մաշ­խար­հա­յին ա­հա­բեկ­չու­թյան, մի­ջազ­գա­յին ցի­նիզ­մի դեմ, հա­նուն կյան­քի ու ար­դա­րու­թյան, հա­նուն սի­րո ու Աստ­ծո, իսկ Աստ­ծո զին­վոր­նե­րը միշտ թի­կուն­քին պա­հա­պան խաչ ու­նեն, ու եր­բեք չեն պարտ­վում: Նրանք այս­տեղ ու հի­մա մինչև վերջ են կռ­վում ի­րենց կռի­վը, որ Հայ­կին հայ­տա­րա­րել է Բե­լը: Գա­լիս է պահ, երբ 64-րդա­կան նշա­նա­կու­թյուն ու­նեն նրանք, որ ա­ռաջ­նորդ­վում են ման­րիկ ու ճղ­ճիմ, ըն­թա­ցիկ շա­հե­րով՝ տա­րա­ծաշր­ջա­նում ու աշ­խար­հում: Բո­լոր հայ­տա­րա­րու­թյուն-մայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը, կո­չեր-մո­չե­րը այն­քան են դա­տարկ ու երկ­րա­յին, որ մնում են գետ­նին ու մեկ օր­վա կյանք չու­նեն: Չեն ու­նե­նա­լու, քա­նի դեռ հայ­տա­րա­րու­թյուն ու կոչ ա­նող­նե­րի ու­ղեղ­նե­րում չի ղո­ղան­ջել զան­գը, որ գու­ժում է ի­րենց մա­հը: Քա­նի դեռ կրա­կոց­նե­րը չեն հն­չել ի­րենց դռա­նը, ու թուր­քը չի մտել ի­րենց տուն: Որ ար­դեն մտել է, բայց դեռ չի կրա­կել, նրանք վա­խե­նում են ըն­դու­նել: Ի­րենց նեղ­լիկ սրահ­նե­րում կամ ըն­դար­ձակ դահ­լիճ­նե­րում նրանք կա­յաց­նում են Ե­ՐԵԿ­ՎԱ աշ­խար­հի ո­րո­շում­նե­րը, մենք մեր սա­րե­րում ու ան­տառ­նե­րում կռ­վում ենք ԱՅ­ՍՕՐ­ՎԱ ու ՎԱՂ­ՎԱ աշ­խար­հի ո­րո­շում­նե­րը մե­րը դարձ­նե­լու հա­մար: ՈՒ մենք հաղ­թում ենք: Աստ­ծո պայ­ծառ եր­կն­քի տակ ո­չինչ ա­վե­լի կարևոր չէ հո­րիցդ, մո­րիցդ, զա­վա­կիցդ ու հայ­րե­նի­քիցդ: ՈՒ մեկ էլ՝ հաղ­թո­ղի ինք­նա­գի­տակ­ցու­թյու­նից: Նրանք մեր դեմ են հա­նում ա­մե­նահ­զոր զեն­քե­րը, որ ստեղծ­վել են ու­ժի ի­րա­վուն­քը հաս­տա­տե­լու, մենք խփում ենք՝ մեր ուժն ու հզո­րու­թյու­նը տա­րա­ծե­լով: Նրանք շատ են թվով, մենք ան­հա­մար ենք հո­ղից ստա­ցած ու­ժով ու մեր պատ­մու­թյու­նից, որ նրանք այդ­պես էլ չհաս­կա­ցան, որ­քան էլ փոր­ձե­ցին սե­փա­կա­նել մեր պատ­մու­թյու­նը, հու­շար­ձան­նե­րը, հարս­տու­թյու­նը: Նրան­ցը շո­շա­փե­լի նյու­թա­կանն է, մե­րը՝ ո­գին շո­շա­փե­լի, նյու­թա­կան դարձ­նելն է: Նրանց նյու­թա­կա­նը ինչ-որ պա­հի սպառ­վե­լու է, ո­գին անս­պառ նյութ է ու տիե­զեր­քից է մեզ հաս­նում: Մենք հաղ­թում ենք ելք ու ել­քի փի­լի­սո­փա­յու­թյուն ստեղ­ծե­լով: Այս­տեղ ու հի­մա մենք Նո­յի նման նո­րից ենք ստեղ­ծում աշ­խար­հը: Մնա­ցա­ծը ըն­թա­ցիկ է ու ըն­թացք է, որ զիգ­զագ­ներ է ա­նում, ինչ­պես օ­ձը դրախ­տում:

…Մենք հաղ­թե­լու ենք: «Թշ­նա­մին նույն թշ­նա­մին է, մենք նույն մենք ենք»՝ Վազ­գեն Սարգ­սյա­նի մար­տա­կո­չը ու­ժի մեջ է, քա­նի դեռ հար­ցը ՎԵՐՋ­ՆԱ­ԿԱՆ լուծ­ված չէ, քա­նի դեռ պա­տե­րազմ է, հայ ժո­ղո­վուր­դը միշտ գտ­նե­լու է իր մա­հա­պարտ­նե­րի գուն­դը, ու հաղ­թե­լու է:
…Ժա­մա­նա­կա­վոր նա­հան­ջը ու­ժե­րը հա­վա­քե­լու հա­մար է, մեր Դա­վի­թը ա­ռա­ջին եր­կու զար­կը կա­րող է բաշ­խել, եր­րորդ զար­կով ա­ռա­ջին եր­կու­սի տե­ղը հա­նում է:
…Ըն­թա­ցիկ ու ան­ցո­ղիկ շա­հե­րը Աստ­ծո պայ­ծառ եր­կն­քի տակ ապ­րում են կարճ: Հի­մա կարևո­րը մեր ապ­րելն է: 1000 տե­ղից էլ 1000 ան­գամ Սուրբ Ղա­զան­չե­ցոց ե­կե­ղե­ցին ռմ­բա­կո­ծեն, հա­յը իր տա­ճա­րում իր լեզ­վով ա­ղո­թե­լու է իր Աստ­ծուն: Կա­ռու­ցե­լու է նո­րից՝ ա­վե­լի հզոր, գե­ղե­ցիկ, հա­վեր­ժա­կան: Ար­ցա­խում միշտ ապ­րել են հա­յեր՝ ռու­սա­կան կայս­րու­թյուն է ե­ղել, պարս­կա­կան, թե Ադր­բե­ջա­նին են նվիր­ված ե­ղել մեր եր­կի­րը: Այ­սօր մենք կռ­վում ենք այն կռի­վը, որ հե­տաձգ­վել էր 1994-ից: Իլ­համ Ա­լիևի չկա­տար­ված ե­րազն է մնա­լու, որ փախս­տա­կան­նե­րը վե­րա­դառ­նա­լու են «հայ­րե­նի օ­ջախ­ներ»: Նրանց հայ­րե­նի օ­ջախ­նե­րը հաս­տատ Ար­ցա­խում չեն, հյուր էին, ի­րենց հյու­րի պես պա­հեին, չեն պա­հում՝ վտա­րում ենք:

…Ին­չու՞ հրա­դա­դար չե­ղավ: Թուր­քիա­յի ԱԳ նա­խա­րա­րը կար­ծում է, որ հա­յե­րը 30 տա­րի վա­յե­լել են ի­րենց «օ­կու­պա­ցիան»: Մենք 30 տա­րի, 300 տա­րի ու 3000 տա­րի վա­յե­լե­լու ենք: Ան­կա­րան իր աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­կան նա­խագ­ծե­րը ստիպ­ված է վե­րա­նա­յել՝ եր­բեք մեր երկ­րի տա­րած­քով թյուր­քա­լե­զու ժո­ղո­վուրդ­նե­րին չի հա­մախմ­բե­լու:
Պա­նիս­լա­միզմ+պան­թյուր­քիզ­մը իր սահ­ման­նե­րը որ­տեղ ու­զում է, թող գծի: Էր­դո­ղա­նը թող գնա ու իր Օս­մա­նյան կայս­րու­թյու­նը, ե­թե կա­րող է, վե­րա­կանգ­նի որ­տեղ ու­զում է, թյուր­քա­լե­զու ժո­ղո­վուրդ­նե­րին էլ միա­վո­րի որ­տեղ ու­զում է, Հա­յաս­տանն ու Ար­ցա­խը չի տես­նե­լու թուր­քաբ­նակ ու պղծ­ված:

…Էր­դո­ղանն ու­զում է Ռու­սաս­տա­նը ներ­քա­շել կոնֆ­լիկ­տի մեջ, որ հայ­տա­րա­րի՝ հա­յե­րին չի պարտ­վել, ռուս­նե­րը կանգ­նեց­րին, բայց դա էլ ի­րեն չի փր­կի: Նրան գա­հըն­կեց են ա­նե­լու իր երկ­րում՝ այ­սօր ի­րեն ա­ջա­կից նույն մո­լե­ռանդ ազ­գայ­նա­կան­նե­րը, երբ սո­ված մնան: Նույն մո­ջա­հեդ­նե­րը, ո­րոնց դիակ­նե­րը տուն չու­ղար­կե­լու վա­խից լց­նում են ծո­վը:
…20 օր շր­ջա­փակ­ման պայ­ման­նե­րում գոր­ծող Հա­յաս­տանն ու Ար­ցա­խը դի­մա­կա­յել են աշ­խար­հի ա­մե­նա­զին­ված եր­կու բա­նակ­նե­րին ու ա­մե­նա­կա­տա­ղի մո­ջա­հեդ­նե­րին: Ո­չինչ չեն տվել, որ հնա­րա­վոր չէ վե­րա­դարձ­նել: Ա­հա­բեկ­չու­թյու­նը ան­վերջ դա­տա­պար­տող աշ­խար­հը հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներ է ա­նում ու չի գի­տակ­ցում, որ խոս­քով փամ­փուշ­տի ճա­նա­պար­հը չես փա­կի, ինք­նա­ձի­գը պետք է խլես: Ա­ռի­թով-չա­ռի­թով պատ­ժա­մի­ջոց­ներ սահ­մա­նող ԱՄՆ-ն ու ԵՄ-ն դեռ պատ­ժա­մի­ջոց­ներ չեն սահ­մա­նել Ադր­բե­ջա­նի ու Թուր­քիա­յի նկատ­մամբ՝ ի­րենք ի­րենց նկատ­մամբ սահ­մա­նե­լով Թուր­քիա­յի ու Ադր­բե­ջա­նի պատ­ժա­մի­ջոց­նե­րը, որ վա­ղը խեղ­դե­լու են ի­րենց ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյու­նը, մար­դու ի­րա­վունք­ներ-ա­զա­տու­թյուն­նե­րը: Գու­ցե ԱՄՆ-ը այ­սօր Թուր­քիան է հա­մա­րում միակ եր­կի­րը, որ կա­րող է միա­վո­րել իս­լա­մա­կան աշ­խար­հը ու փա­կել Ի­րա­նի ճա­նա­պար­հը: Վա­շինգ­տո­նում նս­տած՝ չեն հաս­կա­նում՝ ի՞նչ է իս­լա­մա­կան աշ­խար­հը, ի՞նչ է սուն­նին ու ի՞նչ է շիան, ինչ վե­րա­բեր­մունք կա Թուր­քիա­յի նկատ­մամբ իս­լա­մա­կան աշ­խար­հում: Թող գո­նե ի­րենց դաշ­նա­կից Սաու­դյան Ա­րա­բիա­յի հետ խոր­հր­դակ­ցեն: Չի կա­րող Թուր­քիան՝ Ի­րա­նին հա­կակ­շիռ դարձ­նե­լով՝ Պար­սից ծո­ցում կա­յու­նու­թյուն հաս­տատ­ել, ոչ էլ Արևե­լյան Մի­ջերկ­րա­կա­նում, ոչ էլ թյուր­քա­լե­զու Ա­սիա­յում: Ե­թե Թուր­քիա­յի էքս­պան­սիո­նիզ­մը Ռու­սաս­տա­նին զս­պե­լու ԱՄՆ քա­ղա­քա­կա­նու­թյունն է, իր լռու­թյամբ Վա­շինգ­տո­նը մե­ծաց­նում է Ռու­սաս­տա­նի ազ­դե­ցու­թյու­նը տա­րա­ծաշր­ջա­նում: «Այս­տե­ղով թուրքն է ան­ցել», գրում էր Հյու­գոն: Որ­տե­ղով անց­նում է թուր­քը, մնում են ա­վեր, պա­ռակ­տում, պա­տե­րազմ: Էր­դո­ղա­նի հոբ­բին կոնֆ­լիկտ­ներ ար­տա­հա­նելն է, հենց կոնֆ­լիկտ­նե­րը հա­կա­սեն ԱՄՆ-ի շա­հե­րին, Թուր­քիա­յում հե­ղաշր­ջում է լի­նե­լու, որ ոչ միայն Էր­դո­ղա­նին է ռազ­մա­կան տրի­բու­նալ ու­ղար­կե­լու, այլև եր­կիրն է մաս­նա­տե­լու:

…Էր­դո­ղա­նի էքս­պան­սիո­նիզ­մի ճա­նա­պար­հին Ար­ցա­խը այ­սօր աշ­խար­հի փր­կու­թյան հե­նա­րանն է, է­ներ­գա­կիր­նե­րի փո­խադր­ման ճա­նա­պարհ­նե­րը սե­փա­կա­նաշ­նոր­հե­լու եր­թում կուլ տա­լով Ադր­բե­ջա­նը՝ նա կանգ չի առ­նե­լու: Սի­րիա, Լի­բիա, Արևե­լյան Մի­ջերկ­րա­կան, Կով­կաս, հե­տո Ռու­սաս­տան, Եվ­րո­պա, ա­րա­բա­կան եր­կր­ներ: Էր­դո­ղա­նին հի­մա ու այս­տեղ պետք է կանգ­նեց­նել, ԳՈՐ­ԾՈՎ: Բո­լոր կո­չե­րը նա ըն­կա­լում է խրա­խու­սանք ու ի­րեն հա­մա­րում ա­զատ՝ նոր «նա­խա­ձեռ­նու­թյուն­նե­րի» հա­մար: Հաս­կա­նա­լի ու ան­հաս­կա­նա­լի պատ­ճառ­նե­րով այ­սօր լռող կամ լոկ հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներ ա­նող եր­կր­նե­րը վա­ղը հա­րա­բեր­վե­լու են նոր Հիտ­լե­րի ու 21-րդ դա­րի ֆա­շիզ­մի հետ: Այ­սօր Ա­հեղ դա­տաս­տա­նի ա­ռաջ են բո­լո­րը: Վա­տի­կա­նից սկ­սած՝ մեծ ու փոքր պե­տու­թյուն­նե­րը, որ ի­րենց հա­մա­րում են մարդ­կայ­նու­թյան ար­ժեք­ներ դա­վա­նող ու կրող, պի­տի ճա­նա­չեն Ար­ցա­խի ան­կա­խու­թյու­նը ու վերջ դնեն պա­տե­րազ­մին: Հա­յերն ու Հա­յաս­տա­նը այն ոս­կորն են, որ միշտ մնա­ցել են Թուր­քիա­յի կո­կոր­դին: Էր­դո­ղանն էլ չի կա­րո­ղա­նա­լու կուլ տալ:

…Աստ­ծո պայ­ծառ եր­կն­քի տակ լա­վա­գույն տղեր­քը կռ­վում են ու հաղ­թա­նա­կը կյան­քով են փո­խան­ցում մեզ՝ ապ­րող­նե­րիս, որ չնա­հան­ջենք, չհու­սա­հատ­վենք, չնվն­վանք, կյան­քում գո­նե մեկ ան­գամ մեր կռի­վը մինչև վերջ կռ­վենք ու հաղ­թա­նա­կը ու­նե­նանք իբրև ան­հեր­քե­լի փաստ: Լա­վա­գույն տղեր­քը ի­րենց կյանքն են տա­լիս, որ Հա­յոց աշ­խար­հում կյան­քը եր­բեք կանգ չառ­նի: Նրանց սգա­լու ու հի­շա­տա­կը պա­հե­լու միակ հնա­րա­վո­րու­թյու­նը նրանց կյան­քի գնով ձեռք բե­րա­ծը պա­հելն ու գո­յա­մար­տը շա­հելն է: Սա ճա­կա­տագ­րա­կան պա­տե­րազմ է: Մենք հաղ­թե­լու ենք մեր բո­լոր բա­րե­կամ­նե­րի հետ, որ այ­սօր մեր կող­քին են: Իսկ նրանք քիչ չեն:
…ՈՒ նրանք, որ այս օ­րե­րին խո­սում են սուբս­տան­տիվ բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րից, թող բա­ցեն աչ­քե­րը ու նա­յեն պա­տե­րազ­մի դեմ­քին, թող գոր­ծով նախ խա­ղա­ղու­թյուն հաս­տա­տեն, հե­տո՝ վս­տա­հու­թյուն, հե­տո կա­յուն խա­ղա­ղու­թյուն ու կա­յուն վս­տա­հու­թյուն, ո­րից հե­տո նոր միայն սուբս­տան­տի­վը հի­շեն, ե­թե ի­մաստ ու­նե­նա:

…Հոկ­տեմ­բե­րի 14-ի եր­կար օ­րը՝ Ար­ցա­խի նա­խա­գա­հի ու Հա­յաս­տա­նի վար­չա­պե­տի տագ­նա­պա­լից ու­ղերձ­նե­րը, Ա­մե­նայն Հա­յոց կա­թո­ղի­կո­սի կո­չը, ՌԴ ԱԳ նա­խա­րա­րի «ան­կեղ­ծու­թյու­նը» լրագ­րող­նե­րի հետ՝ 7 շր­ջան­նե­րի վե­րա­դար­ձի ու խա­ղա­ղա­պահ­նե­րի մա­սին, ԱՄՆ պետ­քար­տու­ղար Մայք Պոմ­պեո­յի զրույ­ցը նախ Թրամ­փի, հե­տո Էր­դո­ղա­նի հետ: Էր­դո­ղա­նի զան­գը Պու­տի­նին: Հայտ­նի ու ան­հայտ ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րի շղ­թան մղում է եզ­րա­կաց­նե­լու, որ ԱՄՆ-ը Ար­ցա­խի հար­ցում լռու­թյան տա­բուն խախ­տեց՝ ցույց տա­լու, որ Թուր­քիա­յին միայն ին­քը կա­րող է զս­պել, բայց դա Պո­լի­շի­նե­լի գաղտ­նի­քը չէր: Գու­ցե ու­զում էր, որ Պու­տինն էլ հա­մոզ­վի՞ ու ար­գե­լակ­նե­րը հա­նի՞ հար­ցի լուծ­ման ճա­նա­պար­հից: Ի­մա՝ աս­պա­րե­զում մնան մադ­րի­դյան սկզ­բունք­նե­րը, ա­ռանց Լավ­րո­վի պլա­նի: Այ­սինքն՝ ա­մեն ինչ սկս­վե­լու է նո­րից՝ բա­ցա­ռե­լով «Տա­րածք­ներ` խա­ղա­ղու­թյան դի­մա­ցը», քն­նար­կե­լով «Կար­գա­վի­ճակ տա­րածք­նե­րի դի­մա­ցը»: Ե­թե, ի­հար­կե, Թուր­քիան կանգ առ­նի, ու շր­ջան­նե­րից հե­տո Բա­քուն չպա­հան­ջի Ար­ցա­խը: Պատ­րա՞ստ ենք մենք փոխ­զի­ջու­մի: Ի տար­բե­րու­թյուն 1994-ի պա­տե­րազ­մի, ի­րա­վի­ճակ է փոխ­վել: Մեր դեմ հի­մա միայն Ադր­բե­ջա­նը չէ, այլև՝ Թուր­քիան: Կա­րո՞ղ ենք վս­տա­հել նրանց կամ կնք­վե­լիք հա­մա­ձայ­նագ­րի, որ խախ­տում են՝ երբ, որ­տեղ, ինչ­պես ու­զում են:

…Հոկ­տեմ­բե­րի 15-ին մար­տե­րը շա­րու­նակ­վե­ցին, ի­մա՝ հայտ­նի ու ան­հայտ հե­ռա­խո­սա­զան­գե­րը չդար­ձան հրա­դա­դա­րի հիմք: Մեր օ­րա­կար­գում նույն խն­դիր­ներն են.
1. Ռազ­մա­ճա­կա­տում հնա­րա­վո­րինս պա­հել դիր­քե­րը:
2. Շա­րու­նա­կել բա­նակ­ցել բո­լոր եր­կր­նե­րի հետ հա­մա­ժա­մա­նա­կյա՝ հաս­նե­լու Թուր­քիա­յի ու Ադր­բե­ջա­նի դեմ պատ­ժա­մի­ջոց­ներ, ա­հա­բե­կիչ­ներ բու­ծող և ա­հա­բեկ­չու­թյան հո­վա­նա­վոր այդ եր­կր­նե­րին զեն­քի վա­ճառ­քի էմ­բար­գո սահ­մա­նե­լու նպա­տա­կին:
3. Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյան մի­ջազ­գա­յին ճա­նա­չու­մը պա­հել օ­րա­կար­գում ու բա­նակ­ցել ԵԱՀԿ Մինս­կի խմ­բի շր­ջա­նակ­նե­րում՝ բա­ցա­ռե­լով Թուր­քիա­յի հա­մա­նա­խա­գահ դառ­նա­լը: 1993-ից Հա­յաս­տա­նը շր­ջա­փա­կած ու պա­տե­րազ­մի մաս­նա­կից, ա­հա­բե­կիչ եր­կի­րը չի կա­րող միջ­նորդ լի­նել:

Ա­նա­հիտ Ա­ԴԱ­ՄՅԱՆ

Հ.Գ. Աշ­խար­հի բո­լոր ան­կյուն­նե­րում ապ­րող հա­յե­րը, որ այս օ­րե­րին Հա­յաս­տա­նի ու Ար­ցա­խի հետ հա­մե­րաշ­խու­թյան, թուրք-ադր­բե­ջա­նա­կան ագ­րե­սիա­յի ու ա­հա­բեկ­չու­թյան դեմ բո­ղո­քի ցույ­ցեր են ա­նում, հան­գա­նա­կու­թյուն­ներ ու նվի­րատ­վու­թյուն­ներ, ի­րենց բո­լոր ջան­քե­րը պետք է ներդ­նեն մի նպա­տա­կի՝ ՄԵՆՔ ՀԱՂ­ԹԵ­ԼՈՒ ԵՆՔ, հաղ­թա­նա­կը հի­մա պա­տե­րազ­մի դաշ­տում է: ՀԱ­ՄԱ­ՀԱՅ­ԿԱ­ԿԱՆ ՀԱՂ­ԹԱ­ՆԱ­ԿԸ ԱՐ­ՑԱ­ԽԻ ՀԱՆ­ՐԱ­ՊԵ­ՏՈՒ­ԹՅԱՆ ՃԱ­ՆԱ­ՉՈՒՄՆ Է: Մնա­ցա­ծը հո­դա­բաշխ կամ ան­հո­դա­բաշխ խոս­քեր են, մտադ­րու­թյուն­ներ, կո­չեր, ճի­չեր… Մեր ցա­սու­մը մեր ու­ժի ու մեր հզո­րու­թյան հե­նա­րանն է: Մենք հաղ­թե­լու ենք: Աստ­ծո պայ­ծառ եր­կն­քի տակ բաց­վե­լու է մեր Ա­ՌԱ­ՎՈՏ ԼՈՒ­ՍՈՆ, ինչ­պես բաց­վել է միշտ ու հա­վի­տյանս հա­վի­տե­նից: Եվ հե­տայ­սու ՀՀ պե­տա­կան ա­րա­րո­ղա­կար­գի մեջ Ծի­ծեռ­նա­կա­բեր­դի հետ տեղ պի­տի ու­նե­նա Ե­ռաբ­լու­րը: Ողջ լե­րուք: