«Հրադադարի և մինչ այս սեղանին եղած բոլոր փաստաթղթերը պետք է փոխվեն»

ԼԵՌՆԻԿ ԱԼԵՔՍԱՆՅԱՆ (ԱԺ ՀՀԿ խմբակցության անդամ)

-Չնայած կրակի դադարեցման «բանավոր» համաձայնություն կա, բայց թշնամին շարունակում է կրակել, ինչի հետևանքով գրեթե ամեն օր զոհեր ենք ունենում: Ի վերջո, ինչքա՞ն պետք է շարունակվի այս վիճակը: Եթե պատերազմ, ուրեմն, ինչպես պատերազմում, եթե խաղաղություն, հստակ դիվանագիտական քայլեր:
-Դիվանագիտական ոչ բոլոր քայլերն են հանրությանը հասու: Անկասկած, պատերազմի վտանգը կա, և դա հստակ գիտակցում են երկու կողմերն էլ: Բայց, ի տարբերություն Ադրբեջանի, Հայաստանը դիվանագիտական ճանապարհով է առաջ գնում, մինչդեռ Ադրբեջանը հակառակ ուղղությամբ է շարժվում, նույնիսկ չի ցանկանում ճանաչել 94-ի հրադադարի պայմանագիրը, իսկ այն, ինչ նրանք միջազգային հանրությանն են ասում, ամբողջովին կեղծ է: Դիվանագիտական ճանապարհով խնդիրը լուծելու պատրաստ Ադրբեջանը երբեք չի հրետակոծի հայկական գյուղերը, չի խախտի հրադադարը: Մի կողմից լարվածությունը պահում են, մյուս կողմից էլ՝ ասում, որ դիվանագիտական սեղանին կնստեն տարածքները վերադարձնելու համար: Այլ բան է, եթե հրադադարը ամբողջովին պահպանեին, վստահություն ներշնչեին ու հետո միայն հողերի վերադարձի մասին խոսեին: Այդ իսկ պատճառով Հայաստանն այսօր պահանջում է անվտանգության երաշխիքներ, նախ և առաջ հրադադարի պահպանում:
-Հայկական կողմը դիվանագիտական «ձեռք» է մեկնում, բայց Ադրբեջանը դրան պատասխանում է կրակոցներով:
-Մենք ձեռք չենք մեկնում: Ավելի ճիշտ, մեր մեկնած ձեռքն այլ ուղղությամբ է, իրենցը` այլ: Այդ պատճառով դրանք չեն խաչվում: Հողերի մասին խոսք լինել չի կարող, քանի դեռ բանակցությունների սեղանի շուրջ չի նստել Ադրբեջանը: Դրանից հետո միայն հստակ կլինի՝ տարածք տալի՞ս ենք, թե՞ ոչ, և ինչպես ենք պահպանում խաղաղությունը: Որքան հասկանում եմ՝ հրադադարի և մինչ այս սեղանին եղած բոլոր փաստաթղթերը պետք է փոխվեն: Պետք է զրոյից սկսել: Նրանք իրենց նախապայմաններն են թելադրում, մենք էլ պետք է մերը պնդենք, քանի որ իրադրության փոփոխություն է տեղի ունեցել: Եթե չլիներ այս պատերազմը, գուցե մենք վերադառնայինք մադրիդյան սկզբունքներին, սակայն այսօր իրավիճակն այլ է:
-Նոր իրավիճակում մեզ ինչպիսի՞ փաստաթուղթ է հարկավոր` փոխզիջումայի՞ն, թե՞ ոչ մի թիզ հող:
-Մինչ փոխզիջումն ու զիջումը պետք է նստել դիվանագիտական սեղանի շուրջը: Դեռ վաղ է այդ մանրամասներին անդրադառնալ, նախ պիտի բանակցել, հետո հասկանալ՝ ինչ են զիջում կամ փոխզիջում: Եթե Ադրբեջանը պատերազմական ճանապարհով է փորձում հարցերը կարգավորել, ի՞նչ հողերի վերադարձի մասին կարող է խոսք լինել, դրանք մեր անվտանգության գոտին է՛լ ավելի են ամրապնդում: Այսօր իրավիճակը խիստ անկանխատեսելի է: Մեր և Ադրբեջանի նախագահների հայտարարությունները հակադիր են, և հնարավոր չէ իրավիճակի հստակ լուծում տեսնել:
-Ո՞վ կամ ի՞նչը կարող են Ադրբեջանին ստիպել, որ նորից վերադառնա բանակցային սեղանի շուրջը:
-Միջազգային հանրության հասցեական և ուղղորդված կարծիքը: Միջազգային հանրությունն այսօր հասկացավ, որ Ադրբեջանն է հարձակվել: Ի վերջո, տարածաշրջանում այսօրվա լարվածությունը միայն Հայաստան-Ադրբեջան տանդեմում չէ, կա գերտերությունների շահերի բախում:
-Ապրիլյան ռազմական գործողությունները մեզ հերթական անգամ չապացուցեցի՞ն, որ միջազգային հանրությունը, մեղմ ասած, ոչ արդարացի վերաբերմունք ցուցաբերեց ու հստակ չմատնանշեց, թե ով է իրական ագրեսորը:
-Ամեն դեպքում, միջազգային հանրությունը հասկացավ, որ իրական ագրեսորը Ադրբեջանն է: Ռուսները շատ լավ գիտեն, որովհետև իրենք այդ «խոհանոցում» են: ԱՄՆ-ի բոլոր հայտարարություններում նկատվում է այդ տրամաբանությունը, Եվրոպան ևս հասկացավ, որ Ադրբեջանը պատերազմով է ուզում խնդիրներ կարգավորել: Այսինքն, դիվանագիտական կարևոր կառույցները հասկացան, թե ինչի է ձգտում Ադրբեջանը:
-Այս պահի դրությամբ՝ ի՞նչ են հուշում զարգացումները: Լարվածությունը կմեծանա՞:
-Կա բանաձև՝ պատերազմներ են սանձազերծվում հաշտություն կնքելու համար: Եթե Ադրբեջանի համար պատերազմը շահավետ լինի, միջազգային հանրությունն էլ երաշխիք տա, որ նա կշահի դրանից, այդ երկիրը մի վայրկյան իսկ չի հապաղի: Եթե չունեցավ այդ երաշխիքները, Ադրբեջանը ոչ միայն կպարտվի, այլև Ալիևի կլանի վերջը կգա: Չեմ բացառում լայնամասշտաբ պատերազմը, բայց, այդուհանդերձ, չեմ կարծում, որ իրադրությունը կհասնի այդ կետին:

Ճեպազրույցը`
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Ժողովրդի վրա կրակելու հրահանգն արդեն ուժի մեջ է
• Անդրանիկ Քոչարյանի ինքնախոստովանությունը
• «Նիկոլն ու իր ընտանիքը Հայաստանում ապրելու իրավունք չունեն»
• Զուր մի ջանացեք
• Չեն կարողանում ԿԳՍՄ փոխնախարար գտնել
• Հանուն Ռուսաստանի հետ միութենական միավորման նոր շարժում հիմնադրվեց
• Այս իշխանությունն իր ստվերից էլ է վախենում
• Փաշինյանի դեմ պայքարելու համար գոնե մի փոքր Նիկոլ պիտի լինել
• Մեզ պե՞տք է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, թե՞ ոչ
• «Հայաստանի Նավալնին Նիկոլ Փաշինյանն է, որը եկավ իշխանության ու քանդեց մեր երկիրը»
• Տիգրան Ուրիխանյանը Հայաստանի փրկությունը տեսնում է ՌԴ-ի հետ նոր միութենական միավորման ձևավորման մեջ
• Հայաստանի ողջ հպարտությունն ու թշվառությունն ամփոփված մեկ օրում
• Սերմացու գողացող մկների և թուխս գողացող աղվեսների ժամանակը
• Ինչու էր Փաշինյանը վեց ամիս աղերսում
• Փաշինյանն էլ է զարմացած
• Ընդդիմության հարցերով թիվ մեկ «փորձագետը»
• Նիկոլ Փաշինյանին ոչ թե ողջերն են պատժելու, հալածելու, այլ անմահացածները
• «Գոմի» հարցի լուծումը կենսական անհրաժեշտություն է
• Առանց փամփուշտների ու ԱԹՍ-ների Ադրբեջանն այսօր շռնդալից հաղթանակներ է տանում Հայաստանի դեմ
• Խորհրդարանական ընդդիմությունը լեգիտիմացրեց Փաշինյանի պաշտոնավարումը

Մեկնաբանություններ