«Մերձավոր Արևելքը վերաֆորմատավորվում է»

Քաղաքագետ Ալեքսանդր ԻՍԿԱՆԴԱՐՅԱՆԻՆ հարցրի՝ Վաշինգտոնում Հայաստանի ու Ադրբեջանի նախագահները կհանդիպե՞ն, թե՞ ոչ: «Կստացվի հանդիպում, թե ոչ՝ դեռ այնքան էլ պարզ չէ: Ես չեմ կարծում, որ հիմա դա այդքան մեծ նշանակություն ունի, նույնիսկ եթե հանդիպումը կայանա, նշանակալից արդյունքներ չեն լինելու»` կարծում է նա:

-Նկատի ունեք, որ կողմերը համաձայնության չեն գալիս շփման գծում տեխնիկական միջոցների տեղակայման հարցո՞ւմ:
-Ոչ միայն, համաձայնություն չկա շատ ավելի գլոբալ հարցերում: Այս պահին, փոխհարաբերությունների այս փուլում վճռական քայլերի սպասել չարժի:
-Սիրիայի հարցը լուծելուց հետո՞ է աշխարհն անցնելու մյուս կոնֆլիկտներին:
-Սիրիայի հարցը չի լուծվում: Ես Նոստրադամուսը չեմ, հարյուրամյակների կանխատեսումներ անել չեմ կարող, բայց իբրև քաղաքագետ կարող եմ ասել՝ Սիրիան այլևս չի լինի այնպիսին, որ ճգնաժամից առաջ էր, Մերձավոր Արևելքը վերաֆորմատավորվում է՝ նախկին Սիրիան չկա, Իրաքը չկա, Լիբիան չկա:
-Նախագահ Բաշար Ասադը փորձում է երկիրը հավաքել՝ հայտարարում է, որ Սիրիան այնքան փոքր երկիր է, որ հնարավոր չէ առանձին նահանգները ինքնավարություն ստանան:
-Սիրիան իրականում մեծ երկիր է, տարածաշրջանի կենտրոնական երկիրն էր նախքան պատերազմը, և ես չեմ կարծում, որ Բաշար Ասադը լրջորեն հույս ունի, որ Սիրիան մնալու է իր նախկին սահմաններում: Առավելագույնը, որ Ասադը կարող է հույս ունենալ, Ալավիստանն է՝ ալավիտական, շիական, քրիստոնեական տարածք Սիրիայի արևմուտքում՝ Լիբանանի մոտ ու ծովեզերքին: Դա, կրկնում եմ, առավելագույնն է, որ սակավ հավանական է: Սիրիայում խնդիրները շարունակվելու են, քրիստոնյա բնակչությունը ապագա չունի այնտեղ, ալավիտները գնալու տեղ չունեն, նրանք կառչելու են ամեն թիզ հողին: Սիրիայում գլոբալ վերականգնում հնարավոր չէ:
-Աշխարհը կճանաչի՞ անկախ Քրդստանը:
-Ես իրավաբան չեմ, ես քաղաքագետ եմ:
-Բայց հարցը հենց քաղաքական է, Լեռնային Ղարաբաղի ճանաչումը քաղաքական հա՞րց չէ:
-Աշխարհում բավական շատ են չճանաչված կամ մասնակի ճանաչված պետությունները, նրանք ռեալ գոյություն ունեն: Թուրքական Կիպրոսը ռեալ է, Աբխազիան ռեալ է, նույնը՝ Թայվանը, Քաշմիրը, կլինեն էլի ռեալություններ: Իրաքում քրդական պետություն կա, թեպետ Իրաքը չկա:
-Իսկ Սիրիայի հյուսիսո՞ւմ:
-Ինչ-որ ձևով ինչ-որ կազմավորում գուցե լինի, բայց ի՞նչ ու ինչպիսի՞՝ դեռ շուտ է ասել, լուրջ տարաձայնություններ կան քրդերի ներսում: Նրանց համայնքները շատ տարբեր են՝ Իրաքի քրդերն ու Սիրիայի քրդերը միմյանցից տարբերվում են այնքան, որ որևէ միավորման մասին խոսք լինել չի կարող գոնե առաջիկայում:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հ.Գ. Ալեքսանդր Իսկանդարյանը մասնակցում էր Գերմանիայի ԵԱՀԿ նախագահությունը՝ երկխոսության, վստահության ու ապահովության ամրապնդում ԵԱՀԿ տարածաշրջանում՝ «Կոնգրես» հյուրանոցում՝ Գլոբալիզացիայի և տարածաշրջանային համագործակցության վերլուծական կենտրոն և Ֆրիդրիխ Նաումանի հիմնադրամի աջակցությամբ հրավիրված կոնֆերանսին, զարմանալի է, բայց որպես ունկնդիր:

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ