«Հայոց ցեղասպանությունը որոշ պետությունների համար դարձել է Թուրքիայի վրա ճնշում գործադրելու խաղաքարտ»

Հայոց ցեղասպանության հարցը վերջերս արծարծեց Սիրիայի նախագահ Բաշար Ասադը` նշելով, որ այն, ինչ կատարվում է Սիրիայում, շատ նման է Հայոց Ցեղասպանությանը: Նշենք, որ Սիրիան այն երկրների թվում է, որոնք չեն ճանաչել հայերի Ցեղասպանությունը: Ի՞նչ նպատակ ուներ այդ հիշատակումը: Այս հարցով դիմեցինք պատմական գիտությունների թեկնածու, ԵՊՀ դասախոս ԳԵՎՈՐԳ ՄԵԼՔՈՆՅԱՆԻՆ:

-Հետաքրքիր է, որ մինչև 2011 թվականը Հայոց ցեղասպանության մասին գրքերի վաճառքն արգելված էր Սիրիայի կառավարության կողմից,- նշում է Գ. Մելքոնյանը:- Անգամ օտարերկրացի ֆիլմ նկարողներին թույլ չէին տալիս լինել Դեր Զորում, ցեղասպանության մասին ֆիլմեր պատրաստել, քանի որ Ասադի կառավարությունն ուներ շատ լավ հարաբերություններ Թուրքիայի հետ, և մինչև 2011 թվականն ամեն ինչ անում էին, որ ցեղասպանության մասին նյութերի տարածումը, ճանաչման գործընթացը Սիրիայի մասով չիրականացվի: Իսկ ի՞նչ է կատարվում հիմա: Ընդամենը մի քանի տարի անց Հայոց ցեղասպանության հարցում տեղի է ունենում Սիրիայի քաղաքականության կտրուկ շրջադարձ: Դա պայմանավորված է այսօր Թուրքիայի կողմից Սիրիայի ներքին գործերին անմիջական միջամտությամբ: Եվ Սիրիայի պատասխաններից մեկը Թուրքիային Հայոց ցեղասպանության հարցի բարձրացումն է: Սրանով սիրիական իշխանությունները փորձում են դիվիդենդներ շահել և ճնշման ևս մի մեթոդ օգտագործել Թուրքիայի իշխանությունների վրա, որ վերջիններս չօգնեն սիրիացի ապստամբներին: Ավելին, անցած շաբաթ ՄԱԿ-ում Սիրիայի դեսպան Բաշար Ջաֆարին Ժնևում հանդես եկավ հետևյալ հայտարարությամբ. «Իսկ ի՞նչ կասեք Հայոց ցեղասպանության մասին, որի ընթացքում 1,5 միլիոն մարդ է սպանվել»: Սա նշանակում է, որ Սիրիան որոշել է այս հարցը լրջորեն բարձրացնել, իհարկե, նպատակ ունենալով ճնշում գործադրել Թուրքիայի իշխանությունների վրա:
-Չե՞ք կարծում, որ նման հայտարարությունները կմնան զուտ հայտարարության մակարդակում:
-Կարծում եմ, եթե Թուրքիան շարունակի Սիրիայի ներքին գործերին անմիջական միջամտության քաղաքականությունը, ապա հարցը կարող է ստանալ նաև օրենսդրական լուծում: Սակայն ինչո՞ւ այսօր Սիրիայի իշխանությունները չեն գնում օրենսդրական նախաձեռնությունների: Պարզապես նրանք առայժմ թուրքական իշխանություններին փորձում են զգուշացնել հայտարարություններով:
-Անցած շաբաթ Ֆրանսիայի նախագահ Օլանդը նույնպես Թուրքիայի իր գործընկերոջը կոչ արեց ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը:
-Օլանդը կոչ արեց Թուրքիայի նախագահին, որքան էլ ցավալի է թուրքերի համար, այնուամենայնիվ, ճանաչել ցեղասպանությունը: Անցած շաբաթ 2 պետությունների ղեկավարները խոսեցին այս թեմայով: Որո՞նք են այս երկու հայտարարությունների նմանություններն ու տարբերությունները: Նախ, մենք չենք մոռացել, որ ընդամենը մի քանի տարի առաջ Ֆրանսիայի իշխանությունները, մասնավորապես, Սահմանադրական դատարանը, թույլ չտվեցին, որ ցեղասպանությունը մերժող մարդկանց ենթարկեն քրեական պատասխանատվության: Օլանդը միաժամանակ Թուրքիայում չհայտարարեց, որ պատրաստվում է քրեականացնելու Հայոց ցեղասպանության մերժումը: Ցավոք, տասնամյակների ընթացքում այն պետությունները, որոնք Թուրքիայի հետ ունեցել են տարածքային, տնտեսական և այլ խնդիրներ, փորձել են շահարկել Հայոց ցեղասպանությունը: Եվ, այո, Հայոց ցեղասպանությունը դարձել է միջազգային հարաբերություններում Թուրքիայի վրա ճնշում գործադրելու, տարբեր երկրների կողմից սեփական պետական խնդիրները լուծելու, այնուհետև` մոռացության մատնելու միջոց: Եվ այն մարդիկ, ովքեր անմիջապես ոգևորվում են Ֆրանսիայի կամ Սիրիայի նախագահների հայտարարություններից, պետք է ընդամենը հիշեն` մի քանի տարի առաջ ինչպիսի քաղաքականություն էր վարում, օրինակ, Սիրիան: Հիշենք նաև, որ Սիրիայի նախագահը Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոս Արամ Առաջինին խորհուրդ էր տալիս բարիդրացիական հարաբերություններ հաստատել Թուրքիայի հետ և չապրել անցյալով: Մի քանի տարի հետ նայելով` պարզ կդառնա, որ այսօրվա հայտարարություններն ընդամենը դիվանագիտական խաղաքարտ են, որպեսզի դիվիդենդներ շահեն Թուրքիայի հետ հարաբերություններում:

Զրուցեց Լիլիթ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԸ

Հեղինակի նյութեր

• «451° ըստ Ֆարենհայթի»
• ՈՒրիշ տեղ չկա՞ր
• «24 ժամ ե­ղել ենք տար­բեր զեն­քե­րի հրե­տա­կոծ­ման տակ»
• «Ադր­բե­ջա­նը, Թուր­քիան ու ֆոս­ֆո­րա­յին զենքն Ադր­բե­ջա­նին մա­տա­կա­րա­րող­նե­րը պետք է պա­տաս­խան տան դա­տա­րա­նի ա­ռաջ»
• «Մեր բո­լո­րի ճա­կա­տա­գի­րը սահ­մա­նին կանգ­նած հայ զին­վո­րա­կա­նի ձեռ­քում է»
• Կա­րե­նին անհ­նար էր չհար­գել, նույ­նիսկ հա­կա­ռա­կորդ­նե­րը նրան ըն­դու­նում էին որ­պես լե­գենդ, որ­պես ժայռ, որ­պես հե­ղի­նա­կու­թ­յուն
• Եկե­ղե­ցին գո­յութ­յուն ու­նի 2000 տա­րի և գո­նե ա­ռա­ջի­կա 2000 տար­վա հա­մար պետք է ա­պա­հո­վի ե­կող սե­րունդ­նե­րի հոգևոր կա­րիք­նե­րը
• «Լճա­շեն­ցի­նե­րի միա­վոր­ման» դռ­նե­րը բաց են բո­լոր լճա­շեն­ցի­նե­րի առջև
• «Ար­տա­կարգ դրու­թ­յու­նը կանց­նի, բայց բո­լոր ծնող­նե­րի, ա­շա­կերտ­նե­րի, ու­սու­ցիչ­նե­րի հա­մար կմ­նա մի շատ լավ նո­րա­մու­ծու­թ­յուն՝ հե­ռա­վար ու­սու­ցու­մը»
• «ՌԴ-ն կա­րող է գնալ հա­րա­բե­րու­թ­յուն­նե­րի վատ­թա­րաց­ման ճա­նա­պար­հով, ե­թե Թուր­քիան շա­րու­նա­կի ազ­դե­ցու­թ­յան գո­տին ընդ­լայ­նե­լու քա­ղա­քա­կա­նու­թ­յու­նը»
• «Ռա­յա­նէյր»-ը հա­տուկ սպա­սար­կում է ի­րա­կա­նաց­նում
• Յա­կուտս­կի հայ­կա­կան կի­րակ­նօ­ր­յա դպ­րո­ցի սա­նե­րը նշե­ցին Ա­մա­նո­րը
• «Հա­յաս­տա­նը եր­գող ժայ­ռե­րի եր­կիր է, և ես ե­րա­զանք ու­նեմ նվա­գելու այդ ժայ­ռե­րի մեջ»
• Նպա­տա­կը դիր­քա­պահ զին­վո­րի անվ­տան­գու­թ­յունն է
• «Ադր­բե­ջա­նում պետք է տե­ղի ու­նե­նա հա­մա­կար­գա­յին փո­փո­խու­թ­յուն, որ­պես­զի կա­ռու­ցո­ղա­կան երկ­խո­սու­թ­յուն ակն­կա­լենք»
• Յակուտսկի հայերն ակտիվ մասնակցություն են ունենում եկեղեցական բոլոր տոներին
• Ստամբուլում հաղթանակ է տարել ընդդիմությունը. ի՞նչ կանի Էրդողանը
• Քրիստոնեական և հոգևոր գիտելիքների ճիշտ ուղղորդում դասընթացի միջոցով
• «Ինձ համար Արամ Իլյիչը սրբություն է»
• «ԱԳՆ-ն պետք է ավելի շատ կենտրոնանա հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման, քան Ցեղասպանության ճանաչման խնդրի վրա»

Մեկնաբանություններ