Տա՛ Աստված, որ ոչ ոք չսպանվի իր ազգային պատկանելության և դավանանքի համար

2015-ի ապրիլի 21-ը հայաստանաբնակ եզդիների (ինչո՞ւ չէ, նաև համայն աշխարհի եզդիների) կյանքում բացառիկ պատմական իրադարձություն է:
Պատմական է, որովհետև առաջին անգամ աշխարհում, ՀՀ մայրաքաղաք Երևանում բացվեց, ՀՀ ղեկավարության անմիջական աջակցությամբ, բարերար Ռաշիդ Շամոյանի ընտանիքի միջոցներով կառուցված եզդի ժողովրդի անմեղ զոհերի հիշատակը հավերժացնող հուշարձան-կոթողը: Այն ևս մեկ ապացույց է, որ ժամանակն է բացելու մեր կյանքի պատմության մութ ու անավարտ էջերից մեկը:
Վստահաբար կարող եմ ասել, որ այն մեր ժողովրդի միասնական կամքի արտահայտությունն է, այն արդարության, ազատության և խաղաղության կոչ է անում:
Պատմության խորքում ձևավորված եզդի ժողովրդի հազարամյա ուղին, ցավոք, լի է եղել տարաբնույթ վայրէջքներով ու վերելքներով:
Դարեր շարունակ գտնվելով օսմանյան բռնատիրության տակ` մեր ժողովուրդը, ինչպես նաև հայերը, ասորիները, հույները և այլ ժողովուրդներ, եղել են ճնշված, իրավազրկված, ազգային-կրոնական վիրավորանքների ենթարկված և ցեղասպանություն ապրած: Ինչպես մյուս ժողովուրդները, այնպես էլ եզդի ժողովուրդը տվել է ահռելի կորուստներ:
Հավատացած եմ, որ կառուցված հուշարձանը մեկ անգամ ևս խնդիր է դնելու, որ Թուրքիան ինչքան էլ ուրանա կատարած ոճրագործությունը, միևնույն է, արդարությունը կհաղթի, և Թուրքիան կճանաչի հայոց և մյուս ժողովուրդների ցեղասպանությունը: Հուշարձանի կառուցումը ևս մեկ հաստատուն փաստ է ապացուցելու, որ մեր ժողովուրդների ցեղասպանությունը վաղուց մշակված պետական քաղաքականություն է եղել, և որ Հայաստան պետությանը հավասարապես հուզում են թուրքական յաթաղանից տուժած մյուս ժողովուրդների ցեղասպանության խնդիրները: Այս հուշարձանն ինքնըստինքյան նշանակում է` որքան էլ ժամանակ անցնի, մենք հիշելու և պահանջելու ենք, որ աշխարհը ճանաչի և դատապարտի հայ, եզդի և մյուս ժողովուրդների ցեղասպանությունը:
Ցավոք, այսօր էլ ականատես ենք լինում ժողովուրդների եղեռնի և մարդկության դեմ ուղղված նման հանցագործությունների: Իրաքի Հանրապետության եզդիաբնակ Շանգալ մարզում մեր ժողովուրդը ենթարկվեց ահավոր ցեղասպանության: ԻՊ-ի հրեշները եզդիների նկատմամբ այնպիսի ոճիր գործեցին, որը չէիր կարող տեսնել զարհուրելի երազներում, նույնիսկ սարսափելի կինոնկարներում: Դաժան խավարը պատել էր մեր բնօրրանը, ամենուր մահ էր: Այս էլ 9 ամիս է, ահավոր ցավով և թափված արցունքներով մենք սպասում ենք, որ դադարեցվի եզդիների ցեղասպանությունը, և վերջնականապես ազատագրվի Շանգալը:
Հավատացած եմ, որ եթե ժամանակին դատապարտվեր Հայոց ցեղասպանությունը, ապա հետագա հանցագործությունները չէին լինի: Բայց թշնամությունը և ատելությունը հավերժ չեն կարող լինել: Թուրք ժողովուրդը պետք է ազնվորեն առերեսվի իր անցյալին, այն ամոթ չէ, այլ ուղղակի անրաժեշտություն է: Եվ նրանք վերջապես պետք է հասկանան, որ երիտթուրքերը հերոսներ չէին, այլ ռազմական հանցագործներ, որ պլանավորեցին և իրագործեցին հայ և մյուս ժողովուրդների ցեղասպանությունը: Պարզապես պետք է իրատես և ազնիվ լինել: Մենք չենք կարող փոխել ցեղասպանությունների անցյալը: Ինչպես ասում է մեր նախագահ Սերժ Սարգսյանը, մենք կարող ենք և պարտավոր ենք նման հանցագործություններից զերծ ապագա ստեղծել: Մենք մեր միասնությամբ, համերաշխությամբ ենք հզոր և ուժեղ, իսկ ուժը, միասնությունը, արդարադատությունը, հավատացեք, միայն հաղթանակ են բերում: Եզդի ժողովուրդը աշխարհին ներկայանում է իր բնօրրան Շանգալով, հոգևոր առաջնորդարան Լալիշա Նուրանիով և անկախ ու ազատ, իր քաղաքացիների համար ապրելու և արարելու հավասար իրավունքներ ապահովող Հայաստանով: Ոգեկոչում եմ մեր ժողովրդի անմեղ զոհերի հիշատակը և երախտագիտությամբ խոնարհվում եմ նրանց հիշատակի առջև: Հավերժ հիշատակ:
Հավատացած եմ, որ մեր ժողովուրդների անմեղ զոհերի իրավունքները կվերականգնվեն, և կհաստատվի արդարությունը: Հավերժ հիշատակ բոլոր անմեղ զոհերին` անկախ ազգությունից և դավանանքից: Եվ տա՛ Աստված, որ մեր ընդհանուր տանը, Երկիր մոլորակում ոչ ոք չսպանվի իր ազգային պատկանելության և դավանանքի համար:

Ամո ՇԱՐՈՅԱՆ
«Միդիա-Շանգալ» եզդիների ազգային
միավորում ՀԿ խորհրդի նախագահ

Մեկնաբանություններ