Պիեռը

Այսօր, հորդառատ անձրևի տակ, Շահումյանի գերեզմանատան մի ծածուկ անկյունում ժամանակավորապես հողին ի պահ տվեցինք ՀԱՀԳԲ հերոս-նահատակ Պիեռ Գյուլումյանի մասունքները: Այո, ժամանակավորապես: Այս հզոր տղան, որ նահատակվելիս 23 տարեկան էլ չկար, Ֆրանսիայում էլ էր ժամանակավորապես թաղված: Արդեն 40 տարի...

Ո՞վ էր Պիեռը: Գիտեմ, մեր հանրության գիտակցությունը այնքան է ծանրաբեռնված ամեն տեսակ աղբով, որ դժվար թե կարողանա մի ավելորդ անուն մտապահել: Բայց այդ ,,ավելորդ,, անունը Պիեռ Գյուլումյանն է:

Մի իրողություն ընդամենը բացահայտեմ: 1981-ին, երբ Փարիզում ձերբակալվեց հետագայում Արցախում ու Հայաստանում լեգենդ դարձած անունը, որը տալիս դեռ ֆբ էջեր են գոցվում, Պիեռն անմիջապես գործի անցավ: Մեկը մյուսի հետևից այնքան հետևողականորեն սկսեց օդ հանել ֆրանսիական հաստատությունները, որ մեր ապագա հերոսին բաց թողեցին: Ազատ արձակեցին, ու այդպես էլ չիմացան, որ իրենց առօրյան դժոխքի վերածած խորհրդավոր անձնավորությունը 22 տարեկան մի երիտասարդ էր: Պիեռը իր զինակից ընկերներին մենակ չէր թողնում իրենց ողբերգության հետ: Ու սա ընդամենը մի դրվագ է նրա կարճատև, բայց խիստ հագեցած մարտական ուղուց:

ՀԱՀԳԲ բովանդակ Եվրոպայի պատասխանատուն էր Պիեռը: Անգնահատելի, անփոխարինելի անձնավորություն:

Երբեք չեմ մոռանա անցած տարվա դեկտեմբերյան ցրտաշունչ առավոտը, երբ նույն կազմով ներկա էինք Պիեռի մասունքները ֆրանսիական շիրիմից հանելու արարողությանը: Փարիզից ոչ շատ հեռու գտնվող Թիե քաղաքի գերեզմանատանն էր: Գլխահակ հետևում էինք գերեզմանափորների աշխատանքին, երբ բնությունը մի սարսռալի նշան տվեց: Այն բացատրություն չունի, բայց դրան կանդրադառնամ մեկ այլ անգամ, երբ Պիեռը իր վերջնական հանգրվանը կգտնի Եռաբլուրի ՀԱՀԳԲ հուշահամալիրում, որտեղ 2000 թվականից կա նրա տեղը՝ իր անունը կրող հուշաքարով: Այս ամենի մասին մենք չենք բարձրաձայնել, որպեսզի ոչ ոք չխանգարի Պիեռին տեղափոխել 23 տարի իրեն սպասող հանգրվանը: Բայց... չստացվեց: Չասեմ ինչու, որովհետև փթիրները հենց դրան են սպասում: Սպասում են, որ իրենց տերերը մեզանից իմանան, որ հալածել են պայքարող մարտիկի թափառիկ մասունքները, որ դրանով հերթական անգամ սիրաշահել են իրենց թուրք տերերին: Փթիրները գերեզման չեն ունենալու: Ոչ այստեղ, ոչ էլ այլուր: Փթիրների լեշերը հոտելու են անհայտ աղբանոցներում:

Իսկ Պիեռը շատ մոտ ապագայում կտեղափոխվի իր վերջնական հանգրվանը: Կասկած չունեմ:

Պիեռը լեգենդ էր: Խաղաղություն նրա աստանդական ոսկորներին:

Կարո ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ

Մեկնաբանություններ