Նորություններ » Ի՞նչ գին ուներ Արցախը Ռուսաստանի համար՝ համեմատած Թուրքիային 700000 խորանարդ մետր գազի վաճառքի հետ

Ի՞նչ գին ուներ Արցախը Ռուսաստանի համար՝ համեմատած Թուրքիային 700000 խորանարդ մետր գազի վաճառքի հետ

28.11.2020 | 08:45

Ռուսական էներգետիկ «Գազպրոմ էքսպորտ» ընկերությունը, որ մինչև հիմա գազ էր վաճառում Թուրքիային նավթային ինդեքսացիայի երկարաժամկետ պայմանագրով, իր էլեկտրոնային պլատֆորմում Թուրքիային գազի առաջին սպոտային վաճառքի աճուրդ է անցկացրել:

«Գազպրոմ էքսպորտը» իր էլեկտրոնային առևտրական պլատֆորմում աճուրդի արդյունքով առաջին անգամ Թուրքիային գազ կվաճառի սպոտային գնով: Վերջին տարիներին բնական գազի շուկայում նավթի գներին կապված երկարաժամկետ պայմանագրերը փոխարինվում են կարճաժամկետ ու սպոտային պայմանագրերով՝ ավելի ճկուն պայմաններով: Երբ շուկայում բնական գազի ավելացումով մեծացավ սպոտային առևտուրը, որ կապված է աճուրդային գնանշումներին, համաշխարհային գները նշանակալից նվազեցին: Գնանկման վրա էական ազդեցություն ունեցավ և թերթաքարային բնական գազը: Այդ ժամանակ Թուրքիան նախապատվությունը տալիս էր ավելի էժան թերթաքարային գազին: Թուրքիայի էներգետիկ շուկայի կարգավորման վարչությունը (EPDK) անցյալ տարի ճանապարհ հարթեց խողովակաշարային գազի սպոտային ներմուծման համար, որ կարելի էր ձեռք բերել ավելի մատչելի գնով և ավելի ճկուն պայմաններով: Էլեկտրոնային պլատֆորմի միջոցով հզորությունների առաջին որոշարկումը եղավ 2020-ի սեպտեմբերին, և Թուրքիայի ու Բուլղարիայի սահմանին գտնվող Մալկոչլարուում իրականացվեց խողովակաշարային գազի առաջին սպոտային ներմուծումը Թուրքիա: Թուրքիայի անցկացրած այդ տենդերից հետո ռուսական «Գազպրոմ էքսպորտը» ևս 5 առանձին աճուրդներ անցկացրեց Թուրքիա գազի վաճառքի համար: Աճուրդի արդյունքներով «Գազպրոմ էքսպորտը» համաձայնության հասավ ընկերության հետ, որ առաջարկեց 700000 խորանարդ մետր բնական գազի մատակարարում Թուրքիային 2020-ի դեկտեմբերին: Ռուսաստանն առաջին անգամ Թուրքիային բնական գազ կվաճառի սպոտային գնով: 700000 խորանարդ մետր գազը, որ հայտարարված է տենդերի շրջանակներում, դեկտեմբերին Թուրքիա կմատակարարվի Մալկոչլար-Ստրամջայով:

Թուրքիայի թեթաքարային գազի ներմուծումով և ռեսուրսների դիվերսիֆիկացումով Ռուսաստանից գազի ներմուծումը Թուրքիա կտրուկ նվազել է: 2020-ի առաջին կիսամյակում Ռուսաստանից գնված գազի ծավալը նվազել է 41,5%՝ 2019-ի համեմատությամբ և կազմել է 4,67 միլիարդ խորանարդ մետր: 2019-ի նույն ժամանակամիջոցում Ռուսաստանից ներմուծվել է 7,99 միլիարդ խորանարդ մետր գազ և Ռուսաստանը ներմուծման հիմնական շուկան էր: EPDK-ն կորոշարկի խողովակաշարային գազի նոր հզորությունների սպոտային գները:

EPDK-ն տարեսկբից ամեն ամիս զետեղում է հայտարարություններ խողովակաշարային գազի սպոտային ներկրման համար, նույն կերպ հաղորդելով սպոտային ներկրման պահանջարկի մասին: Աճուրդին մասնակցության ցանկություն ունեցողները կարող են EPDK-ին հայտեր ներկայացնել մինչև նոյեմբերի 19-ը: Հայտարարությունները քննարկվելու են էլեկտրոնային տեսքով նոյեմբերի 24-ին:

Փաստը, որ Ռուսաստանը՝ գազի խոշորագույն մատակարարներից մեկը. Թուրքիային ներառել է այդ պլատֆորմում, կարևոր է տարածաշրջանում երկրի դերի տեսակետից՝ ասել է EPDK նախագահ Մուստաֆա Յիլմազը: Anadolu-ին հարցազրույցում: «Այդ իրադարձությունը կարևոր ազդանշան է, որ Թուրքիան սրընթաց շարժվում է դեպի տարածաշրջանային առևտրի կենտրոն դառնալու նպատակակետ,-ասել է Յիլմազը: -Հատկանշական է, որ Ռուսաստանի կողմից Մալկոչլարի ներառումը համընկել էլ այն շրջանին, երբ Թուրքիայում իրականացվել է խողովակաշարային գազի առաջին սպոտային ներկրումը: Դա ցույց է տալիս, որ վաճառող երկրները դիրքորոշվում են Թուրքիայում տեղի ունեցած փոփոխություններով: Քայլեր ձեռնարկելով ուժեղ, հուսալի և մրցունակ բնական գազի շուկայի ստեղծման ուղղությամբ, Թուրքիան ձևավորում է տարածաշրջանային շուկան»: Թուրքիան գազի տարեկան 45 միլիարդ խորանարդ մետր ծավալով օգտագործման պարագայում Եվրոպայի 5 խոշորագույն շուկաներից մեկն է, և վերջին քայլերը խիստ կարևոր էին երկարաժամկետ պայմանագրերի վերանայման բանակցային գործընթացում, որ ստորագրվել են վաճառող երկրների հետ և որոնց գործողության ժամկետն աստիճանաբար ավարտվում է առաջիկա մի քանի տարիներին՝ ընդգծել է Յիլմազը:

Նրա խոսքով՝ գազի սպոտային առևտրի շուրջ իրադարձություններին զուգահեռ Սև ծովում բնական գազի հայտնաբերումը նույնպես ուժեղացնում է Թուրքիայի դիրքերը պայմանագրերի վերանայման գործընթացում: «Բնական գազի ֆյուչերսային շուկան, որ ծրագրվում է սկսել 2021-ին, նույնպես մեծ նշանակություն ունի Թուրքիայի ավելի մրցունակ շուկա դուրս գալու տեսակետից»՝ հավելել է Յիլմազը:

Նուրան Էրկուլ Կայա, Anadolu

Հ.Գ. Եվ մենք ուզում ենք, որ Ռուսաստանը լինի Հայաստանի ռազմավարական դաշնակի՞ցը, ինչպես անցյալ դարի պայմանագրերում է, երբ 21-րդ դարում Թուրքիան վերանայում է Ռուսաստանի հետ իր կնքած պայմանագրերը ու հնարավորն անում՝ դառնալու տարածաշրջանային շուկա: Եվ թող ոչ ոք չհարցնի, թե ինչու՞ է Անկարան անտեսում Բաքվի շահերը: Կամ՝ իսկ ի՞նչ է անելու Իրանը: Կամ՝ Սաուդյան Արաբիան: Եվ՝ հաշվի առեք, որ հենց սեպտեմբերին է եղել առաջին աճուրդը: Ի՞նչ գին ուներ Արցախը Ռուսաստանի համար՝ համեմատած Թուրքիային 700000 խորանարդ մետր գազի վաճառքի հետ, որ վերջինը չի լինելու:

Իսկ ընդհանրապես՝ ինչու ենք մենք կապված մնում Ռուսաստանից գազի գնման պայմանագրային գներին ու չենք անցնում սպոտային առևտրի:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Դիտվել է՝ 19048