Այսօր փրկվելու ենք:
Մինչ ՈՒրսուլա ֆոն դեր Լայեն-Բլինքեն-Փաշինյան հանդիպումը Հայաստանի լուրթ երկնակամարում «եվրաէյֆորիան» է թևածում, Ազգային ժողովում էլ ՀՀ իշխանությունների պատվերով եվրաինտեգրում է քննարկվում, Եվրոպան միակ հույսի դուռ ու ապավեն ներկայացվում, «Հայաստանը Եվրոպա է և վերջ» արտահայտություններ են հնչում՝ սեփական նախաձեռնությամբ Ալիևին է զանգում նախ Բլինքենը, այնուհետև ՈՒրսուլա ֆոն դեր Լայենը:
Ալիևին «հաշվետվություն» տալու ու հանգստացնելու համար երկուսն էլ հաստատում են, որ այսօրվա եռակողմ հանդիպումը ոչ մի կերպ ուղղված չէ Ադրբեջանի դեմ և որ օրակարգի հիմնական հարցը Հայաստանի տնտեսական զարգացումն է:
Ավելին՝ հաստատում են Ադրբեջանի հետ ունեցած և մոտ ապագայում ունենալիք փոխշահավետ համագործակցության, մեգանախագծերի իրականացման, նոր պրոյեկտների կյանքի կոչման մասին:
Ոչ մի հասցեական քննադատություն Ադրբեջանի մասին:
Ընդհակառակը, որքան Բաքուն խոսում է շանտաժի ու սպառնալիքի լեզվով, այնքան Վաշինգտոնից ու Բրյուսելից հավաստիացումներ են հնչում, որ Հայաստանին անվտանգային աջակցություն չի լինելու:
Ինչ խոսք, Ալիևը բառի բուն իմաստով իր տեղում է:
Միաժամանակ նա չգտնվելով Բրյուսելում, այդուհանդերձ մասնակցում է եռակողմ հանդիպման օրակարգի ձևավորմանն ու արդեն իսկ տեղյակ է վերջնարդյունքից:
Այնպես որ, միայն այս զանգերը բավարար է եզրակացնելու, որ Արևմուտքը չի կարող որևէ լուրջ անվտանգության երաշխիքներ տալ Հայաստանին ընդդեմ Ադրբեջանի։
Ի դեպ, մի օր չտեսանք, ու չենք էլ տեսնելու, որ նման բովանդակությամբ զանգեր գան վերոնշյալ անձանցից մեր երկրի ղեկավարին:
Այնպես, ինչպես մի օր չտեսանք, որ Արևմուտքը՝ «հայ-ադրբեջանական հակամարտությունը ռազմական լուծում չունի» տխրահռչակ արտահայտությունից անդին այլ բան ասի, առավել ևս անի:
Երբ կյանքը ցույց տվեց, որ այս կոնֆլիկտը լավ էլ ռազմական լուծում ունի և որ միակ լուծումը հենց դա էր:
Ինչևէ՝ մերոնք գնացել են հանդիպման անվտանգային երաշխիքների ու ապահովության բարձիկների հետևից, բայց արի ու տես՝ օրակարգը կառուցված է այլ կոմպոնենտներից:
Ինչ խոսք, անվտանգությունից կխոսվի, երաշխիքներ տալուց՝ միգուցե ևս:
Սակայն արդյո՞ք գործնականում մենք կտեսնենք պայմանավորվածությունների արգասիքը՝ փաստ չէ:
Իսկ թե անվտանգության ապահովման քողի տակ Հայաստանի վրա ինչ է «վաճառելու» Հավաքական Արևմուտքը՝ դժվար չէ ենթադրել:
ՈՒղղակի ցավալի է, որ բրյուսելյան հանդիպման հետ կապված հայ հասարակության մոտ չափազանց ուռճացված սպասումներ, անսահման լավատեսություն ու երևակայական ակնկալիքներ են ձևավորվել:
Եվ այստեղ է, որ իռացիոնալ սպասումները, ավելորդ հույսերն ու ինքնախաբեությունը հաղթում են բանականությանը։
Փաստն այն է, որ.
* Հավաքական Արևմուտքը չի կարող և չի լինելու Հայաստանի դաշնակիցն ընդդեմ Ադրբեջանի:
Ավելին՝ չի զսպելու ալիևյան ծավալապաշտական նկրտումները:
* Որ Հայաստանը վերածվելու է Հավաքական Արևմուտք-Ռուսաստան բախման թատերաբեմ-պալիգոնի:
Անգամ ՌԴ ԱԳՆ-ի և ԱՄՆ Պետդեպի հայտարարություններն են այդ մասին խոսում:
* Որ օդից կախված խոստումների ու պատրանքների արդյունքում՝ Հայաստանը դեմարշի ՌԴ-ին ու սառնություն դրսևորի Իրանի հանդեպ:
* Որ այս հանդիպումը մեծ հաշվով «Հայաստան գործիքով» ուղղված է Ռուսաստանի և Իրանի դեմ:
Այս համատեքստում Հավաքական Արևմուտքից անկեղծ հավաստիացումով հանդես է եկել ՀՀ-ում ԵՄ դեսպան Վասիլիս Մարագոսը, ով այսօր հայտարարեց, որ «ԵՄ-ն մտադիր է էականորեն աջակցել Հայաստանին, բայց ոչ մահաբեր զենքերի հարցում»:
Օրինակ, մեր ռազմական արսենալը կարող է համալրվել շարիկով ու ջրով ատրճանակներով, օպտիկայով դիպուկահար պարսատիկներով, գազի բալոնչիկներով ու էլեկտրաշոկերներով:
Ինչևէ, կարևորը մեզ բոլորիս ուզում են փրկել:
ՈՒ մեկը մյուսից է մեզ փրկում, նույն ժամանակահատվածում:
Մե՛կ մեր ոխերիմ դաշնակից ու բարեկամ Ռուսաստանն է մեզ փրկում, մե՛կ էլ՝ Արևմուտքը:
Ինքներս մեզ փրկելը, մեր անվտանգությունն ապահովելը այլևս ակտուալ չէ:
Մեզ համար դա անհնար մի բան է:
Մենք միշտ պետք է Խրիմյան Հայրիկ ու Իսրայել Օրի լինենք:
ՈՒ քանի դեռ օտարներով փրկվելու, երաշխիքներ փնտրելու, ուրիշներով սեփական հայրենիքը պաշտպանելու դեգերումների մեջ ենք՝ դեռ հիասթափվելու ենք, կորցնելու ենք, չենք խրատվելու կամ ի վերջո խրատվելու ենք, բայց արդեն ուշ է լինելու:
Ե՞րբ ենք հասկանալու, որ մեզ անվտանգության երաշխիքներ չեն տալու, որ մեր փոխարեն ոչ մեկը մեր հայրենիքը չի պաշտպանելու, մեր փոխարեն չի կռվելու, իր զինվորին Հայաստան չի ուղարկելու:
Երբ ենք հասկանալու, որ մենք դաշնակիցներ ու երաշխավորներ չունենք:
Որ մեր անելիքը սեփական բանակը զինելն ու անվտանգային միջավայր ստեղծելն է:
Իսկ դրա համար վստահեցնում եմ՝ կան նախադրյալներ:
Առավել ևս, որ Հայաստանը կաշկանդված չէ ցանկացած երկրի հետ հաստատել ռազմաքաղաքական հարաբերություններ ու ձեռք բերել սպառազինություն:
Այս առումով կան երկրներ, որոնք պատրաստակամ են համագործակցել Հայաստանի հետ:
Այո՛, Արևմուտքի, վերպետական կառույցների հետ համագործակցել միանշանակ պետք է:
Բայց համագործակցությունը պետք է լինի բալանսավորված ու հաշվարկված, այլ ոչ թե սեփական անվտանգության համար ռիսկեր ու նոր մարտահրավերներ ստեղծող:
Մանավանդ, երբ ամենօրյա ռեժիմով մեր հանդեպ տարբեր տրամաչափի սպառնալիքներ են հնչում ինչպես Ադրբեջանից ու Թուրքիայից, այնպես էլ՝ Ռուսաստանից:
Ինչևէ, հետևենք զարգացումներին:
Դավիթ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ