Գվարդիականները չեն նահանջում
15.05.2020 | 00:08
Երբ Հայրենական մեծ պատերազմի ավարտից ամիսներ անց` 1945 թվականի դեկտեմբերին ՊԵՐՃ ՍՈՂՈՅԱՆԸ հաղթանակած վերադարձավ հայրենի օջախ Շիրակի մարզի Արթիկի շրջանի Հայրենյաց գյուղ, փոքրիկները ոտաբոբիկ, ձյան հաստ շերտի վրայով քայլելով, հասել էին գյուղի ծայրը նրան դիմավորելու։ Մինչև կյանքի վերջին օրը սրտառուչ այս տեսարանը չջնջվեց պատերազմի վետերան Պերճ Թադևոսի Սողոյանի հիշողությունից։
Ծնվել է 1925 թվականի մարտի 15-ին, ՀՀ Շիրակի մարզի Հայրենյաց գյուղում։ Ավարտել է հայրենի գյուղի 7-ամյա դպրոցը, ուսումը շարունակել Լենինականի մանկավարժական ուսումնարանում։ Հայրենի գյուղի դպրոցում հայոց լեզու էր դասավանդում, երբ սկսվեց Հայրենական մեծ պատերազմը, և նա գրիչը փոխարինեց զենքով։ Թիֆլիսի կրտսեր հրամկազմի դպրոցում սովորելուց հետո կամավոր մեկնում է ռազմաճակատ, մասնակցում ՈՒկրաինայի, Բելառուսի, Քյոնիգսբերգի, Մերձբալթյան հանրապետությունների ազատագրման համար մղվող մարտերին։ Երկու անգամ վիրավորվել է, սակայն ապաքինվելուց հետո կրկին մեկնել ռազմաճակատ։ Հասել է մինչև Բեռլին։
Պատերազմից հետո Պերճ Սողոյանը նախ սովորում է Երևանի մանկավարժական ինստիտուտի պատմության ֆակուլտետում, դառնում է Արթիկի շրջկոմի առաջին քարտուղար, այնուհետև ուսումը շարունակում Մոսկվայի պետանվտանգության կոմիտեի բարձրագույն դպրոցում, որն ավարտելուց հետո աշխատանքի է անցնում պետանվտանգության համակարգում։ 1955 թվականին պետանվտանգության մայոր Պերճ Սողոյանը նշանակվում է Կիրովական քաղաքի ներքին գործերի բաժնի պետ։ Պաշտոնավարում է 12 տարի։ 1967-1972 թթ. Երևանի 26 կոմիսարների շրջանի, 1972-1985 թթ. Արարատի շրջանի ներքին գործերի բաժնի պետն էր։ Նա եղել է լեգենդար մարշալ Հովհաննես Բաղրամյանի զինվորը։ Ցուցաբերած բացառիկ խիզախության համար Սողոյանը արժանացել է բազմաթիվ մեդալների, շքանշանների, պետական պարգևների, «Քյոնիգսբերգի գրավման», «Հայրենական մեծ պատերազմի», «Փառքի» շքանշանների, «Արիության», «Մարտական ծառայության» մեդալների։ Բանակում, ոստիկանությունում, պետանվտանգության համակարգում նրա ծառայության տարիներն անցնում են չորս տասնյակից։ Երկրային կյանքից հեռացել է 2014 թվականի նոյեմբերի 22-ին` Երևանում, հուղարկավորվել ծննդավայրի` Հայրենյացի գերեզմանատանը։ Ծննդյան 90-ամյակի օրը Վանաձորում` Հայքի հրապարակում, Խորենացու փողոցում գտնվող այն շենքում որտեղ երկար տարիներ ապրել է Պերճ Սողոյանը, տեղադրվել է հուշատախտակ։ Նա շատ բարի, կամեցող, բոլորին օգնության հասնող անձնավորություն էր։ Այս տարին հոբելյանական է, քանի որ լրացավ մեծ հայի ծննդյան հոբելյանական 95-ամյակը, իսկ Հաղթանակի` 75-ամյակը։
Վետերանի համար թանկ են հատկապես մարշալ Բաղրամյանի հետ կապված հուշերը։ Մեծ Հայրենականի տարիներին Մերձբալթյան ռազմաճակատում, որի հրամանատարն էր այն ժամանակ բանակի գեներալ Հովհաննես Բաղրամյանը, Սողոյանին բախտ է վիճակվել հանդիպելու լեգենդար զորահրամատարին, լուսանկարվելու նրա հետ։ «Մի անգամ Բաղրամյանը «Կուկուրուզնիկով» ժամանեց շտաբ, իսկ ես հերթապահ էի։ 1945-ի ապրիլն էր, և ես առաջին անգամ տեսա Բաղրամյանին։ Նա շատ ազդեցիկ ելույթ ունեցավ, և իմ գլխում տպավորվեց նրա ասած մի նախադասությունը «Գվարդիականները երբեք չպետք է նահանջեն»։ Երկրորդ անգամ Բաղրամյանին հանդիպեցի պատերազմից հետո` Կիրովականում։ Նա պետք է ընտրվեր Գերագույն խորհրդի անդամ։ Եկավ, մասնակցեց Մյասնիկյանի արձանի բացմանը, այդտեղ էլ առաջին քարտուղարը Բաղրամյանին ասաց, որ ես նրա զինվորն եմ եղել։ Ես մոտեցա, կրկնեցի խոսքերը, որ ընդմիշտ ուղեղիս մեջ էին դաջվել, նա հուզվեց, փաթաթվեց ինձ։ Այնուհետև, երբ գալիս էր, միշտ հանդիպում էինք»,- պատմել է Սողոյանը։
Վաստակաշատ, սկզբունքային սպայի, մեծ հայի պայծառ հիշատակը միշտ վառ է նրան ճանաչողների, ընկերների, հարազատների սրտերում։
ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ՍԱՐԳՍՅԱՆ
Լրագրող, Շիրակի մարզ, գյուղ Հայրենյաց
Մեկնաբանություններ