Մանրամասն որոնում (արխիվ)
17.11.2024
 
Հայկական կողմի հայտարարությունները վկայում են ՀԱՊԿ աշխատանքի բոլոր ձևաչափերից Երևանի հեռանալու մասին՝ լրագրողներին ասել է ՌԴ ԱԳ փոխնախարար Ալեքսանդր Պանկինը՝ պատասխանելով նոյեմբերի 28-ին ՀԱՊԿ գագաթնաժողովին Հայաստանի մասնակցության հնարավորության մասին հարցին՝ տեղեկացնում է ՏԱՍՍ-ը։               
 
Նորություններ » Հո­ղի շու­կա­յի ներդ­րում ՈՒկ­րաի­նա­յում՝ հա­մաշ­խար­հա­յին ճգ­նա­ժա­մի ժա­մա­նակ. իսկ ի՞նչ է լի­նե­լու Հա­յաս­տա­նում

Հո­ղի շու­կա­յի ներդ­րում ՈՒկ­րաի­նա­յում՝ հա­մաշ­խար­հա­յին ճգ­նա­ժա­մի ժա­մա­նակ. իսկ ի՞նչ է լի­նե­լու Հա­յաս­տա­նում

Հո­ղի շու­կա­յի ներդ­րում ՈՒկ­րաի­նա­յում՝ հա­մաշ­խար­հա­յին ճգ­նա­ժա­մի ժա­մա­նակ. իսկ ի՞նչ է լի­նե­լու Հա­յաս­տա­նում
03.04.2020 | 00:51
Չա­րա­բաս­տիկ կո­րո­նա­վի­րու­սը կտ­րուկ կեր­պով ու­ժե­ղաց­րել է ճգ­նա­ժամն «ան­կախ» ՈՒկ­րաի­նա­յում. բա­նը հաս­նում է ա­մե­նա­տար­բեր մա­կար­դա­կի պաշ­տո­նյա­նե­րի կող­մից բա­ցա­հայտ սկան­դա­լա­յին հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րի։ Ին­չի մա­սին ա­սես, որ չեն խո­սում Կիևում. որ ե­կել է իշ­խա­նա­փո­խու­թյան ժա­մա­նա­կը, որ մար­դիկ «չպետք է վա­խե­նան հե­ղա­փո­խու­թյու­նից» ու նման այլ բա­ներ։ Այդ ֆո­նին ուկ­րաի­նա­կան իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը վեր­սկ­սել են... հո­ղի առևտու­րը։ Եվ դա նման է վա­ղօո­րոք պատ­րաստ­ված սցե­նա­րի։
Հար­ցը նոր չէ։ Քիչ թե շատ խղճմտանք ու­նե­ցող ուկ­րաի­նա­ցի­ներն առն­վազն 2015-ից տագ­նապ են հայտ­նում։ Ընդ ո­րում, ցան­կա­նում են հո­ղե­րը վա­ճա­ռել հենց ա­մե­րի­կյան ըն­կե­րու­թյուն­նե­րին։ Ի­հար­կե, այդ «նո­րա­մու­ծու­թյան» հե­ղի­նա­կը նա­խա­գահ Վլա­դի­միր Զե­լենս­կու վար­չա­կազ­մը չէ։ Դեռևս Պյոտր Պո­րո­շեն­կոն էր ո­րո­շել գոր­ծի մեջ դնել դեռ ՈՒկ­րաի­նա­յի տնօ­րին­ման տակ գտն­վող վեր­ջին իս­կա­պես ար­ժե­քա­վոր մի­ջո­ցը՝ հո­ղը։ Հենց 2014-15 թթ. ՈՒկ­րաի­նա­յում սկս­վեց հո­ղի շու­կա­յի անհ­րա­ժեշ­տու­թյան ակ­տիվ քն­նար­կու­մը։ Դա նշա­նա­կում է, որ կա­ռա­վա­րու­թյու­նը խոս­տո­վա­նում է երկ­րի տն­տե­սա­կան վի­ճա­կը նոր­մա­լաց­նե­լու իր լիա­կա­տար ա­նըն­դու­նա­կու­թյու­նը։ Չնա­յած «հո­ղի շու­կա մտց­նե­լու» ձևա­կեր­պումն իբր են­թադ­րում էր ՈՒկ­րաի­նա­յում ֆեր­մե­րա­յին խա­վի զար­գա­ցու­մը, ի­րա­կա­նում երկ­րի բնակ­չու­թյան մեծ մա­սի տն­տե­սա­կան վի­ճա­կը նրան թույլ չի տա­լիս 2020 թ. ըն­դար­ձակ հո­ղեր գնել։ Ա­վե­լին, ագ­րոար­դյու­նա­բե­րա­կան հա­մա­լի­րի դեռ ե­րեկ ար­դյու­նա­վետ աշ­խա­տող շատ ձեռ­նար­կու­թյուն­ներ գտն­վում են փակ­ման եզ­րին կամ էլ ա­վե­լի վատ վի­ճա­կում։
Ժա­մա­նա­կին հա­մա­միու­թե­նա­կան շտե­մա­րան հան­դի­սա­ցող ուկ­րաի­նա­կան գյու­ղատն­տե­սա­կան հո­ղե­րի ճա­կա­տա­գի­րը տխուր է։ Ա­մե­նայն հա­վա­նա­կա­նու­թյամբ, մոտ ա­պա­գա­յում նրանք կդառ­նան կամ ար­դեն դար­ձել են «արևմտյան ներդ­րող­նե­րի»՝ անդ­րազ­գա­յին, ա­մե­րի­կյան, եվ­րո­պա­կան, իս­րա­յե­լա­կան, բայց հիմ­նա­կա­նում ա­մե­րի­կյան կոր­պո­րա­ցիա­նե­րի սե­փա­կա­նու­թյու­նը։ Ի­րա­կա­նում այդ «ներդ­րում­նե­րը» են­թադ­րում են դրանց կող­մից հո­ղե­րի աս­տի­ճա­նա­կան գն­ման սկիզբ՝ հե­տա­գա­յում շա­հույթ ստա­նա­լու հա­մար։ Կոր­պո­րա­ցիա­նե­րը կի­րա­ռում են աշ­խա­տան­քի նույն­պի­սի կա­ղա­պար, ինչ ա­մե­րի­կյան, եվ­րո­պա­կան և իս­րա­յե­լա­կան քա­ղա­քա­կան կա­ռույց­ներն ու հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րը. սկզ­բում հայտ­նում են ՈՒկ­րաի­նա­յի «սո­ցիա­լա­կան օ­ժան­դա­կու­թյան» ծրագ­րեր, ըստ ո­րոնց հատ­կաց­նում են գյու­ղատն­տե­սա­կան ար­տադ­րող­նե­րին օգ­նե­լու ի­րենց հա­մար ոչ այն­քան մեծ, բայց ՈՒկ­րաի­նա­յի հա­մար պատ­կա­ռե­լի դրա­մաշ­նորհ­ներ։ Տե­ղի է ու­նե­նում կոր­պո­րա­ցիա­նե­րի աս­տի­ճա­նա­կան ներգ­րավ­վա­ծու­թյուն ՈՒկ­րաի­նա­յի ագ­րոար­դյու­նա­բե­րա­կան գոր­ծա­րա­րու­թյան մեջ։ Այդ խնդ­րի հեշ­տաց­ման հա­մար ձևա­վոր­վում են ոչ­կա­ռա­վա­րա­կան հիմ­նադ­րամ­ներ և այլ կազ­մա­կեր­պու­թյուն­ներ, ո­րոնք փաս­տո­րեն քո­ղար­կում են կոր­պո­րա­ցիա­նե­րի ի­րա­կան պլան­նե­րը։ Արև­մտյան պարտ­քե­րը մա­րե­լու հա­մար ՈՒկ­րաի­նան ստիպ­ված սկ­սում է նա­խա­պատ­րաստ­վել գյու­ղատն­տե­սա­կան հո­ղե­րը վա­ճա­ռե­լուն, օ­րի­նակ, «Mon­santo» կոր­պո­րա­ցիա­յին։ Թե դրա պատ­ճա­ռով ին­չի կբախ­վեն ուկ­րաի­նա­ցի­նե­րը, ինչ­պես և նրանց մեր­ձա­կա հարևան­նե­րը, վկա­յում է թե­կուզ այն փաս­տը, որ այդ ըն­կե­րու­թյու­նը եր­կար տա­րի­ներ հա­մար­վում է գե­նե­տի­կո­րեն ձևա­փոխ­ված ար­տադ­րան­քի (ԳՁԱ) աշ­խար­հում ա­մե­նա­խո­շոր ար­տադ­րո­ղը։
«Monsanto»-ի հետևից մա­հե­րի վիթ­խա­րի ցու­ցակ է ձգ­ված։ Այն չա­րա­գու­շակ դեր է խա­ղա­ցել վիետ­նա­մա­կան պա­տե­րազ­մի ժա­մա­նակ։ Ինչ­պես հայտ­նի է, ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը Վիետ­նա­մի դեմ ակ­տի­վո­րեն կի­րա­ռել են պա­տե­րազ­մի բո­լոր թույ­լատր­ված ու չթույ­լատր­ված ե­ղա­նակ­նե­րը, չեն խոր­շել նաև քի­միա­կան նյու­թե­րի կի­րա­ռու­մից։ Այս­պես, Հնդ­կա­չի­նում ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րի կող­մից քի­միա­կան զենք օգ­տա­գոր­ծե­լու ա­մե­նա­հայտ­նի օ­րի­նակ­նե­րից մե­կը «Ranch Hand» գոր­ծո­ղու­թյունն էր։ Նրա նպա­տակն էր Հա­րա­վա­յին Վիետ­նա­մի և Լաո­սի լայ­նա­տա­րած բու­սա­կա­նու­թյան ոչն­չա­ցու­մը, ո­րով­հետև ջունգ­լի­նե­րը դժ­վա­րաց­նում էին ա­վիա­ցիա­յի և զին­վո­րա­կան ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րի օգ­տա­գոր­ծու­մը հա­րավ­վիետ­նամ­ցի պար­տի­զան­նե­րի դեմ։ Հա­րա­վա­յին Վիետ­նա­մում ջունգ­լի­նե­րը ոչն­չաց­նե­լու հա­մար քի­միա­կան նյու­թեր օգ­տա­գոր­ծե­լու հրա­մանն ստո­րագ­րել էր ան­ձամբ ԱՄՆ-ի նա­խա­գահ Քե­նե­դին, ին­չից հե­տո հա­րավ­վիետ­նա­մա­կան ինք­նա­թիռ­ներն ու ուղ­ղա­թիռ­ներն սկ­սե­ցին տերևա­զեր­ծիչ­ներ փո­շեց­րել Սայ­գո­նի մեր­ձա­կա ան­տառ­նե­րում, Կա­մաու նա­հան­գում, այ­նու­հետև ողջ Հա­րա­վա­յին Վիետ­նա­մի վրա։ 1962 թ. հուն­վա­րից մինչև 1971 թ. դեկ­տեմ­բեր, 10 տա­րի, ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը կի­րա­ռել են «այր­ված հո­ղի» մար­տա­վա­րու­թյուն՝ թու­նա­վո­րե­լով ու ոչն­չաց­նե­լով վիետ­նա­մա­կան ու լաո­սյան ան­տառ­նե­րը։ Ա­մե­րի­կյան ա­վիա­ցիան Հնդ­կա­չի­նում փո­շեց­րել է 72 մլն լիտր «նարն­ջա­գույն» տերևա­զեր­ծիչ, նե­րա­ռյալ 44 մլն լիտր դիոք­սի­նը։ Վեր­ջինս, ընկ­նե­լով մար­դու օր­գա­նիզ­մի մեջ, ա­ռա­ջաց­նում է ա­ռող­ջու­թյան բազ­մա­թիվ խն­դիր­ներ, ո­րոնք ազ­դում են նաև հե­տա­գա սե­րունդ­նե­րի վրա. ծն­վում են այ­լան­դակ­ներ ու հաշ­ման­դամ­ներ, քայ­քայ­վում են մար­դու լյարդն ու ե­րի­կամ­նե­րը։ Վիետ­նա­մում դիոք­սի­նի զոհ է դար­ձել 8,4 մլն մարդ, տու­ժել են նաև Լաո­սի քա­ղա­քա­ցի­ներ, ո­րոնց վրա նույն­պես ա­մե­րի­կյան ա­վիա­ցիան քի­միա­կան նյու­թեր է փո­շեց­րել։
Թու­նա­վոր նյու­թերն ա­մե­րի­կյան Պեն­տա­գո­նը հենց «Monsanto» ըն­կե­րու­թյու­նից էր գնում։ Վիետ­նա­մում և Լաո­սում պա­տե­րազ­մի ա­վար­տից 10 տա­րի հե­տո ըն­կե­րու­թյունն ստիպ­ված էր դա­տա­րա­նի վճ­ռով հա­տու­ցում վճա­րե­լու Վիետ­նա­մում պա­տե­րազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի վե­տե­րան­նե­րին, ո­րոն­ցից շա­տե­րը տու­ժել էին դիոք­սի­նով թու­նա­վոր­վե­լուց։ Ինչ վե­րա­բե­րում է վիետ­նամ­ցի­նե­րին, ա­պա նրանց որևէ հա­տու­ցում չի վճար­վել։ Այդ էր պա­կաս, չէ՞ որ հայ­ցե­րը բա­վա­րա­րե­լու դեպ­քում ըն­կե­րու­թյու­նը կս­նան­կա­նար, ո­րով­հետև պա­տե­րազ­մի տա­րի­նե­րին փո­շեցր­ված դիոք­սին­նե­րի պատ­ճա­ռով մի­լիո­նա­վոր վիետ­նամ­ցի ե­րե­խա­ներ ու դե­ռա­հաս­ներ հաշ­ման­դամ էին դար­ձել։ Բայց «Monsanto»-ն ծայ­րա­հեղ ար­հա­մար­հա­կան վե­րա­բեր­մունք է դրսևո­րել նաև հենց ԱՄՆ-ի քա­ղա­քա­ցի­նե­րի ու տա­րած­քի հան­դեպ։ Այս­պես. եր­կար տաս­նա­մյակ­ներ Ա­լա­բա­մա նա­հան­գի Ա­նիս­թոն քա­ղա­քում գոր­ծում էր ըն­կե­րու­թյան քի­միա­կան գոր­ծա­րա­նը, որն ար­տադ­րու­թյան մնա­ցուկ­նե­րը թա­փում էր տե­ղա­կան գե­տը։ Ջրի աղ­տոտ­ման հետևանքն էին դար­ձել քա­ղա­քի բնա­կիչ­նե­րի հի­վան­դու­թյուն­ներն ու զանգ­վա­ծա­յին մա­հե­րը։ Միայն 2002 թ. ա­մե­րի­կյան դա­տա­րան­ներն ըն­կե­րու­թյա­նը պար­տադ­րել էին մա­հա­ցած ու հի­վանդ մարդ­կանց հա­րա­զատ­նե­րին վճա­րել 700 մլն դո­լա­րի հա­տու­ցում։ Ի դեպ, Հա­յաս­տա­նում 2018 թ. «ապ­րի­լյան հե­ղա­փո­խու­թյու­նից» հե­տո, որն իր սցե­նա­րով շատ էր նման ՈՒկ­րաի­նա­յի 2014 թ. ձմե­ռա­յին «մայ­դան­նե­րին», մի ժա­մա­նակ տե­ղե­կու­թյուն էր տա­րած­վում, որ «Monsanto»-ն ու­զում է մտ­նել նաև Հա­յաս­տան։ Դա խո­սակ­ցու­թյուն էր, թե ոչ, բայց վի­ճակն այն­քան լուրջ էր, որ նույ­նիսկ ԱՄՆ-ի քա­ղա­քա­ցի, հայտ­նի ռոք ե­րա­ժիշտ Սերժ Թան­կյա­նը, ո­րը բուռն կեր­պով պաշտ­պա­նում էր Հա­յաս­տա­նի «ապ­րի­լյան հե­ղա­փո­խու­թյու­նը», լսե­լով «Monsanto»-ի պլան­նե­րի մա­սին, հա­տուկ հայ­տա­րա­րու­թյամբ դի­մեց Հա­յաս­տա­նի ժո­ղովր­դին և նոր իշ­խա­նու­թյուն­նե­րին, որ «ոչ մի դեպ­քում չըն­դու­նեն «Monsanto»-ի գոր­ծա­կալ­նե­րին», և ման­րա­մաս­նո­րեն պատ­մեց մարդ­կու­թյան դեմ այդ մա­հաս­փյուռ ըն­կե­րու­թյան հան­ցա­գոր­ծու­թյուն­նե­րի մա­սին։
Այն­պես որ հարց է, թե ինչ պտուղ­ներ են հն­ձե­լու ՈՒկ­րաի­նա­յի հարևան­ներն այն բա­նից հե­տո, երբ Կիևի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը վեր­ջաց­նեն ա­մե­րի­կյան և այլ ըն­կե­րու­թյուն­նե­րին ուկ­րաի­նա­կան հո­ղա­հան­դե­րի ծախծ­խու­մը։ Դա վե­րա­բե­րում է ոչ միայն Ռու­սաս­տա­նին ու Բե­լա­ռու­սին, այլև ԵՄ-ի մի շարք ան­դամ եր­կր­նե­րի։ «Mon­san­to»-ի ին­չի՞ն են պետք ուկ­րաի­նա­կան սևա­հո­ղե­րը։ Դառ­նա­լով Արևմուտ­քի գյու­ղատն­տե­սա­կան գա­ղու­թը՝ ՈՒկ­րաի­նան ստիպ­ված կլի­նի առն­վազն վա­ճա­ռե­լու «Monsanto»-ին է­ժան ԳՁ ար­տադ­րանք ա­ճեց­նե­լու հա­մար։ Հաս­կա­նա­լի է, որ դա մի շարք բա­ցա­սա­կան հետևանք­ներ կու­նե­նա։ Նախ, այդ ար­տադ­րան­քի է­ժա­նու­թյու­նը կհան­գեց­նի ուկ­րաի­նա­կան գյու­ղատն­տե­սու­թյան վերջ­նա­կան ա­ղե­տի։ Տե­ղա­կան ար­տադ­րող­նե­րը դուրս կմղ­վեն ուկ­րաի­նա­կան, ռու­սա­կան, եվ­րո­պա­կան շու­կա­նե­րից։ Երկ­րորդ, ԳՁԱ-ն ինք­նըս­տին­քյան լուրջ հար­ցեր է ա­ռա­ջաց­նում սպա­ռող­նե­րի ա­ռող­ջու­թյան հա­մար նրա անվ­տան­գու­թյան ա­ռու­մով։ Եր­րորդ, ռու­սա­կան և այլ շու­կա­ներ ըն­կե­րու­թյան թա­փան­ցու­մը, որն ան­խու­սա­փե­լիո­րեն կհետևի ուկ­րաի­նա­կան է­ժան գյու­ղատն­տե­սա­կան ար­տադ­րան­քի ար­տադ­րու­թյա­նը, հա­ման­ման խն­դիր­ներ կս­տեղ­ծի և՛ Ռու­սաս­տա­նի, և՛ մյուս եր­կր­նե­րի հա­մար։ Այս­պի­սով, ուկ­րաի­նա­կան հո­ղե­րի վա­ճառ­քը «Mon­san­to» ըն­կե­րու­թյա­նը ի­րա­կան վտանգ է ոչ միայն ՈՒկ­րաի­նա­յի, այլև նրա բո­լոր հարևան­նե­րի հա­մար։
Դա­տե­լով ա­մեն ին­չից, «Mon­san­to»-ն ե­ղել է նաև ՈՒկ­րաի­նա­յում 2014 թ. ա­րյու­նոտ իշ­խա­նա­փո­խու­թյան նա­խա­ձեռ­նող­նե­րից ու հո­վա­նա­վոր­նե­րից մե­կը։ Այն ժա­մա­նակ­վա օ­րի­նա­կան կա­ռա­վա­րու­թյան և նա­խա­գահ Վիկ­տոր Յա­նու­կո­վի­չի տա­պալ­մամբ ըն­կե­րու­թյան շա­հագր­գռ­ված լի­նե­լու պատ­ճա­ռը բխում է վեր­ջի­նիս տն­տե­սա­կան շա­հե­րից։ Եվ դրա հետևում նկատ­վում է, ա­մե­նից ա­ռաջ «եր­րորդ աշ­խար­հի» եր­կր­նե­րի և նախ­կին ԽՍՀՄ-ի պե­տու­թյուն­նե­րի հաշ­վին, մո­լո­րա­կի բնակ­չու­թյան քա­նա­կը կր­ճա­տե­լու ուղ­ղու­թյամբ ա­մե­րի­կյան պլան­նե­րի ի­րա­կա­նաց­ման մեջ այդ ըն­կե­րու­թյան չա­րա­գու­շակ դե­րը։ 2013 թ. վեր­ջին Վ. Յա­նու­կո­վի­չը հրա­ժար­վեց մի­ջազ­գա­յին տա­րադ­րա­մա­յին հիմ­նադ­րա­մի ա­ռա­ջար­կած 17 մլրդ դո­լա­րի վար­կից և հա­մա­ձայ­նեց ռու­սա­կան 15 մլրդ դո­լա­րի օգ­նու­թյա­նը։ Այն ժա­մա­նակ ուկ­րաի­նա­կան օ­րեն­սդ­րու­թյունն ար­գե­լում էր ՈՒկ­րաի­նա­յի տա­րած­քը ԳՁ մշա­կա­բույ­սե­րի ա­ճեց­ման հա­մար օգ­տա­գոր­ծե­լը։ Երկ­րի կա­ռա­վա­րու­թյունն ար­դա­րա­ցիո­րեն կար­ծում էր, որ ա­ռանց ԳՁ սեր­մե­րի էլ ուկ­րաի­նա­կան գյու­ղատն­տե­սու­թյու­նը, պե­տա­կան անհ­րա­ժեշտ օ­ժան­դա­կու­թյամբ, ըն­դու­նակ է ար­դյու­նա­վե­տո­րեն զար­գա­նա­լու։ Սա­կայն ԱՄՆ-ի կա­ռա­վա­րող վեր­նա­խա­վը և «Monsanto»-ի տե­րերն այլ պլան­ներ ու­նեին ՈՒկ­րաի­նա­յի տա­րած­քի վե­րա­բե­րյալ։ Նրանց հա­մար ՈՒկ­րաի­նան ¥ինչ­պես նաև Ռու­սաս­տանն ու ողջ նախ­կին ԽՍՀՄ-ը¤ հիա­նա­լի տա­րա­ծու­թյուն էր փոր­ձար­կե­լու հա­մար ԳՁ ար­տադ­րան­քը, ո­րի հետևանք­նե­րը մարդ­կա­յին օր­գա­նիզ­մի և նրա սե­րունդ­նե­րի հա­մար դեռևս բա­ցա­հայտ­ված չեն։ Հայտ­նի չէ, թե ժա­մա­նա­կա­յին եր­կա­րատև հե­ռան­կա­րում ինչ է սպա­սում սնն­դի մեջ ԳՁԱ օգ­տա­գոր­ծած մարդ­կանց ու նրանց սե­րունդ­նե­րին։ Այդ բո­լոր հար­ցե­րը պա­տաս­խան չու­նեն։ Մինչ­դեռ 2013 թ. ըն­կե­րու­թյու­նը հայ­տա­րա­րել էր, որ նպա­տակ ու­նի ՈՒկ­րաի­նա­յում ընդ­լայ­նե­լու իր ներ­կա­յու­թյու­նը, ա­ռա­ջին հեր­թին, ե­գիպ­տա­ցո­րե­նի սեր­մե­րի շու­կա­յում։ Դրա հա­մար ո­րո­շել է գոր­ծա­րան կա­ռու­ցել ե­գիպ­տա­ցո­րե­նի սո­վո­րա­կան սեր­մե­րի ար­տադ­րու­թյան հա­մար։ Բայց ար­ժե՞ հա­վա­տալ այն ըն­կե­րու­թյա­նը, ո­րին բա­ժին է ընկ­նում ԱՄՆ-ի և աշ­խար­հի ԳՁ ար­տադ­րան­քի շու­կա­յի 80 %-ը։ ԳՁԱ-ի ներ­դր­ման գոր­ծու­նեու­թյու­նը «Monsanto»-ն բա­ցատ­րում է բա­րի նպա­տակ­նե­րով։ Իբր ա­մե­րի­կա­ցի բա­րի կա­պի­տա­լիստ­նե­րը շատ են ան­հան­գս­տա­ցած պա­րե­նա­յին այն վի­ճա­կով, ո­րին բախ­վում է մարդ­կու­թյունն իր թվա­քա­նա­կի ա­ճի պատ­ճա­ռով, զգում են այդ խն­դի­րը լու­ծե­լու անհ­րա­ժեշ­տու­թյու­նը։ Ի­րա­կա­նում այդ ըն­կե­րու­թյան գոր­ծու­նեու­թյու­նը մար­դա­տյաց փոր­ձար­կում է։
Ի դեպ, 2010 թվա­կա­նից հայտ­նի է, որ «Monsanto» ըն­կե­րու­թյան խո­շո­րա­գույն բաժ­նե­տե­րե­րից մե­կը ոչ ան­հայտ պա­րոն Բիլ Գեյթսն է։ Բազ­մա­մի­լիար­դա­տեր ա­մե­րի­կա­ցին հռ­չակ­վել է նրա­նով, որ չի թաքց­նում երկ­րագն­դի բնակ­չու­թյան թի­վը կր­ճա­տե­լու իր պլան­նե­րը։ Մաս­նա­վո­րա­պես, իր դա­սա­խո­սու­թյուն­նե­րից մե­կում նա հայ­տա­րա­րել է, որ «վե­րար­տադ­րո­ղա­կան ա­ռող­ջու­թյան բնա­գա­վա­ռում նոր պատ­վաս­տա­նյու­թե­րի, ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան, ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րի ա­ռա­ջըն­թա­ցի» շնոր­հիվ Երկ­րի բնակ­չու­թյու­նը կա­րող է կր­ճատ­վել 10-15 %-ով։ Ակն­հայ­տո­րեն հենց այն­պես չէ, որ Գեյթսն զգա­լի մի­ջոց­ներ է ներդ­նում ԳՁ ար­տադ­րան­քի ար­տադ­րու­թյու­նը և «եր­րորդ աշ­խար­հի» եր­կր­ներ նրա մա­տա­կա­րա­րում­նե­րը զար­գաց­նե­լու հա­մար։ Երկ­րագն­դի բնակ­չու­թյու­նը կր­ճա­տե­լու գոր­ծում ա­մե­րի­կա­ցի քաղ­գոր­ծիչ­նե­րի և գոր­ծա­րար­նե­րի շա­հագ­րգ­ռու­թյունն ակն­հայտ է։ «Նոր աշ­խար­հա­կար­գի» ջա­տա­գով­նե­րը հա­մա­րում են, որ «եր­րորդ աշ­խար­հի» եր­կր­նե­րում ծնե­լու­թյան չա­փա­զանց բարձր մա­կար­դա­կը և խոր­հր­դա­յին նախ­կին հան­րա­պե­տու­թյուն­նե­րի «ան­հար­մար» բնակ­չու­թյան առ­կա­յու­թյունն զգա­լի ան­հար­մա­րա­վե­տու­թյուն են ստեղ­ծում «ոս­կի մի­լիար­դի» եր­կր­նե­րի հա­մար։ ՈՒս­տի աշ­խար­հի բնակ­չու­թյան թի­վը կար­գա­վոր­ման կա­րիք ու­նի, այդ թվում՝ նաև ԳՁ ար­տադ­րան­քի, դե­ղա­գոր­ծա­կան հա­տուկ պատ­րաս­տուկ­նե­րի, եր­բեմն նաև ար­հես­տա­կա­նո­րեն ստեղծ­վող հա­մա­ճա­րակ­նե­րի և սո­վո­րա­կան պա­տե­րազմ­նե­րի մի­ջո­ցով։ Ինչ­պես տես­նում ենք, դա այն նույն Գեթսն էր, ո­րը 2017-ին աշ­խար­հին հրա­պա­րա­կայ­նո­րեն «նա­խազ­գու­շաց­նում էր» ա­պա­գա ինչ-որ «մա­հա­բեր հա­մա­ճա­րա­կի» մա­սին, իսկ 2020-ին ակ­տի­վա­ցավ ու «բա­ցա­հայտ­վեց» իբրև կո­րո­նա­վի­րու­սից ինչ-որ «հա­մափր­կիչ» պատ­վաս­տա­նյու­թի սե­փա­կա­նա­տեր։ Դե ինչ, կար­ծես թե ա­մեն ինչ տեղն ըն­կավ, այն­պես չէ՞...
Սերգեյ ՇԱՔԱՐՅԱՆՑ
Դիտվել է՝ 8797

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Ամերիկա-իրանյան հարաբերությունների թեկուզ չափավոր կարգավորումը Հայաստանի համար շատ կարևոր է

Ամերիկա-իրանյան հարաբերությունների թեկուզ չափավոր կարգավորումը Հայաստանի համար շատ կարևոր է

Դոնալդ Թրամփը նշանակել է Ռոբերտ Ֆ. Քենեդիին իր առողջապահության «նախարար»։ Հիշեցնեմ, որ այս Քենեդի-կրտսերը քովիդային «համավարակի» և դրա անվան տակ մարդու կյանքի համար վտանգավոր սահմանափակումների ամենախիստ քննադատներից էր...

Սոցցանցային գրառումներ

Սովետական մարդու երևակայության թռիչքին անգամ Դալին ու Բունյուելը կնախանձեին
Սովետական մարդու երևակայության թռիչքին անգամ Դալին ու Բունյուելը կնախանձեին

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Ջուրն իր ճամփան դեռ չի գտնում
Ջուրն իր ճամփան դեռ չի գտնում

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

Դդմազ­գի­նե­րի հաղ­թար­շա­վը
Դդմազ­գի­նե­րի հաղ­թար­շա­վը
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.