Նորություններ » «Արհմիությունների հանդեպ վստահության վերականգնումը պետք է սկսել զրոյից»

«Արհմիությունների հանդեպ վստահության վերականգնումը պետք է սկսել զրոյից»

20.12.2019 | 00:28

Նոյեմբերի 28-29-ին Չեխիայի մայրաքաղաք Պրահայում տեղի ունեցավ Համաեվրոպական տարածաշրջանային խորհրդի երիտասարդական կոմիտեի 6-րդ համաժողովը, որի աշխատանքներին մասնակցում էին տարբեր երկրների երիտասարդական կոմիտեների ներկայացուցիչներ: Հայաստանից համաժողովին մասնակցում էր Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիայի խորհրդի մշտական գործող երիտասարդական հանձնաժողովի նախագահ ԷԴԳԱՐ ՉԱԽՈՅԱՆԸ:

Երիտասարդության առջև ծառացած արհմիութենական, սոցիալական, հասարակական խնդիրների և դրանց լուծման ուղիների շուրջ «Իրատեսը» զրուցեց Էդգար Չախոյանի հետ:

-Ի՞նչ հարցեր քննարկվեցին Համաեվրոպական տարածաշրջանային խորհրդի երիտասարդական կոմիտեի համաժողովի ընթացքում, և առհասարակ, ի՞նչ խնդիրներ են հետաքրքրում եվրոպացի երիտասարդներին:

-Համաժողովում լսվեց Երիտասարդական կոմիտեի երկամյա գործունեության հաշվետվությունը, քննարկվեցին նաև արհմիությունների իրավունքների խախտման դեպքում երիտասարդների կողմից համերաշխության ու հաղորդակցության հնարավորությունների ընդլայնմանն ուղղված քայլերը: Տպավորիչ էին մասնավորապես Ալբանիայից, Ռուսաստանից, Էստոնիայից, ՈՒկրաինայից, Վրաստանից, Թուրքիայից ժամանած ներկայացուցիչների՝ իրենց երկրների երիտասարդության արհմիութենական, հասարակական-քաղաքական ակտիվության վերլուծության արդյունքները: Մասնավորապես տպավորիչ էին Վրաստանի երիտասարդ արհմիութենականների հաջողությունները, քանի որ նրանց հետևողական պայքարի արդյունքում արդյունաբերության, կրթական, տրանսպորտի ոլորտի աշխատողների աշխատավարձը բարձրացել է 15-35 տոկոսով:

Համաժողովում անդրադարձ եղավ գլոբալ խնդիրներին, ժամանակակից մարտահրավերներին: Թիրախային թեմաներ էին միջազգային համերաշխությունը, աշխատանքի ընդունման չափորոշիչները, արհմիության անդամ հանդիսացող աշխատակիցների իրավունքների պաշտպանությունը, առողջ և անվտանգ աշխատանքի անհրաժեշտությունը, աշխատանքային միգրացիայի, կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարը, որի լուծմանն են միտված ակտիվ և խնդրով մտահոգ երիտասարդության գործողություններն ու նորարարական լուծումները: Այս հարցում պակաս կարևոր չէ նաև երիտասարդության իրազեկվածության բարձրացումը, գովազդային արշավը տեսաժապավենների և բուկլետների միջոցով:

-Ո՞րն է եվրոպացի և հայ երիտասարդների մտածելակերպի, վարքագծի տարբերությունը:

-Տարբերությունը մեծ է: Եվրոպացի երիտասարդները նախ և առաջ մտածում են համախմբվածության մասին, նախընտրում են միասնական, թիմային աշխատաոճը: Նրանք համոզված են, որ մեկ մարդն ի զորու չէ մեծ հարցեր լուծելու, որ դրա համար անհրաժեշտ է ուժեղ կոլեկտիվ, այդ սկզբունքից ելնելով երիտասարդները միասնական են: Նրանք սիրով անդամագրվում են արհմիությանը, քանի որ գիտակցում ու կարևորում են աշխատանքի իրավունքն ու սոցիալական շահերի պաշտպանությունը, առողջ ու անվտանգ աշխատանքի անհրաժեշտությունը: Նրանք համարձակորեն պայքարում են իրենց խախտված աշխատանքային իրավունքների համար, եթե անգամ աչքի առջև ունենում են աշխատանքը կորցնելու վտանգը:

Մինչդեռ Հայաստանում այլ է, անօրինական կերպով գործատուն ազատում է աշխատողին, արգելում անդամակցել արհմիությանը` սպառնալով զրկել աշխատանքից, ու շատերը լուռ համակերպվում են գործատուի պահանջներին, կամ քիչ թե շատ համարձակները ավելի ուշ դիմում են դատարան իրենց աշխատանքային խախտված իրավունքները վերականգնելու համար, ինչը նշանակում է ժամանակի և նյարդերի անտեղի վատնում: Հայաստանում երիտասարդների զգալի հատվածը դեռևս չի գիտակցում արհմիության դերն ու նշանակությունը, ինչը աշխատող-գործատու աշխատանքային հարաբերություններում աշխատողի հիմնական պաշտպանն է:

Ահա թե ինչու հայ երիտասարդի գիտակցության մակարդակը չի գոհացնում, նրանց պետք է ծանոթացնել եվրոպական արհմիության գործունեությանը, այդ հարցում եվրոպացի երիտասարդների աշխատանքի մոդելին:

-Ինչպե՞ս եք դա իրականացնելու:

-Այն, ինչ տեսա ու լսեցի Պրահայում, կամենում եմ կիրառել մեր երիտասարդության շրջանում՝ տեսաժապավենների և բրոշյուրների, հանդիպումների ու քննարկումների միջոցով. արհմիությունների հանդեպ վստահության վերականգնումը պետք է սկսել զրոյից:

-Իսկ ինչպե՞ս եք պատկերացնում պետություն-արհմիություն փոխհարաբերությունը:

-Առհասարակ արհմիությունների հանդեպ վստահության ձևավորմանը նպաստում է նաև պետության, կառավարության դիրքորոշումը, թե ինչպես են վերաբերվում արհմիություններին: Եվրոպական երկրներում այդ աջակցությունը նկատելի է՝ համաձայն Կոլեկտիվ պայմանագրի (կառավարություն-արհմիություններ-գործատուներ), թեև Հայաստանի Հանրապետությունում նույնպես գործում է Հանրապետական կոլեկտիվ պայմանագիրը: Պետությունը պետք է թիկունք լինի արհմիություններին, նա պետք է շահագրգռված լինի ուժեղ արհմիություններ ունենալու հարցում, քանի որ իրավական համակարգի առկայությունը, նաև գործատուից կախվածություն չունեցող արհմիություն ունենալը պետության հեղինակության, բարձր վարկանիշի վկայություն է: Եվ հետո, պետության վարկանիշը բարձրանում է նաև միջազգային հարթակներում, դա գրված և չգրված օրենք է, եթե երկրի հասարակությունը ուժեղ, հարուստ, բանիմաց, տեղեկացված է, ապա այդ պետությունն անպարտելի է: Համախմբվածությունն ամեն դեպքում հաղթանակի հասնելու հիմնական գրավականն է:

ՈՒզում եմ խոսքս ավարտել արհմիութենական կազմակերպությունների, արժանապատիվ աշխատանքի կարևորության, այդ հարցում երիտասարդների անխոնջ աշխատանքի ու ներդրած ջանքերի մասին մեկ անգամ ևս բարձրաձայնելով: Եկեք չմոռանանք, որ երիտասարդությունը երկրի և նրանում տեղի ունեցող գործընթացների լոկոմոտիվն է:

Զրույցը`

Անուշ ՆԵՐՍԻՍՅԱՆԻ

Դիտվել է՝ 34009