Նույն գետը երկու անգամ չեն մտնում
Շուտով օգոստոս է: Տարածաշրջանային օգոստոսը հայտնի է վրացական բլիցկրիգով, երբ Ռուսաստանին հաջողվեց Վրաստանից պոկել Օսիան ու Աբխազիան:
Գուցե օրինաչափ, գուցե` ոչ, այնուհանդերձ, օրերս Արցախի նախագահ Բակո Սահակյանը խոսեց արցախյան բլիցկրիգի մասին` մեկընդմիշտ բացառելով այն:
Ի դեպ, այդ մասին խոսվեց այն օրերին, երբ մեկնարկել էին թուրք-ադրբեջանական «հուժկու» զորավարժությունները, ու համաժամանակյա տեղի էր ունենում Դավութօղլի-Մամեդյարով հանդիպումը: Անչափ հետաքրքիր էին հանդիպման մասին «արտահոսքերը». ռուսական մամուլը, կոնկրետ «Նեզավիսիմայա գազետան», ահարկու «լավատեսությամբ» գրում էր, որ թուրք նախարարները խոսել են Ղարաբաղում «սպասվելիք» պատերազմի մասին, և որ այդ հանդիպումը բացառապես «ուղերձ» էր Հայաստանին, որ «վաղը եղել է պատերազմ»: Ըստ մեկ այլ արտահոսքի էլ` Դավութօղլուն հորդորել է Ադրբեջանին` «վազն անցնել Ղարաբաղից», որովհետև այն այլևս չի կարող հետ վերադարձվել Ադրբեջանին:
Պարզ է` ճշմարտությունն այս երկուսի արանքում է, սակայն դիտարժանը կրեմլյան խոսափող-լրատվամիջոցի հերթական «ծաղկավոր խալաթն» էր, որ այս անգամ էլ փորձ էր արվում հագցնել Ղարաբաղին:
Հասկանալի է` մեր շատ ռազմավարական գործընկեր Ռուսաստանը սրտի ավելցուկից է այդպես խոսում, մանավանդ որ` մեկ միլիարդ է աշխատել օրերս, ու թե բլիցկրիգը լինի.
ա) պատից կախված բոլոր վաճառված հրացանները կկրակեն միանգամից և համաժամանակյա զարկով, ու ինքը ևս մեկ-երկու միլիարդի զենք կվաճառի Ադրբեջանին:
բ) Սակայն բլիցկրիգի «հմայքը» Ռուսիայի համար դա չէ: Այլ քաղաքական բաղադրիչը: Բլիցկրիգի դեպքում Ռուսաստանը կփորձի շատ արագ յուր սաղավարտները մտցնել-մխրճել Իրան-Ղարաբաղ սահման` մեկընդմիշտ փակելով արևմտյան «սաղավարտների» հարցը` մեկընդմիշտ պահելով իր հույժ «օրհնված» ոտն այս տարածաշրջանում:
Ասենք միանգամից` վրացական սցենարը Ղարաբաղի դեպքում չի աշխատելու: ՈՒ դա պարզից էլ պարզ է:
ա) Նախ` Ռուսաստանն ինքը դեռ չի ցանկանա արագ «լուծված» տեսնել ղարաբաղյան խնդիրը, որովհետև այն ընտիր առևտրի տարածք է իր համար, որտեղ բավարարում է իր բոլոր կարգի հետաքրքրությունները. Հայաստանի հետ` առանձին, Ադրբեջանի հետ` առանձին, Իրանի, Թուրքիայի հետ` առանձին: Էլ առավել «առանձին»` Արևմուտքի հետ` վերջինիս Մեծ Մերձավոր Արևելք նախագծի մասով:
բ) Վրացական բլիցկրիգի դեպքում սցենարը ոսկերչական ստացվեց, փողկապ ուտող Սաակաշվիլուն` Սարկոզիի ներկայությամբ, «էս կողքի սնից» ու «մի տեղից» «կախեց» հետախույզ Վովան, որովհետև… Արևմուտքը մասնակի քարտ-բլանշ էր տվել Ռուսաստանին` Աբխազիայի ու Օսիայի հաշվով` մեծ «առքուվաճառքի» արդյունքում, որպես բալաստ, որովհետև Օսիան ու Աբխազիան խանգարում էին Արևմուտքին` Վրաստանին քարշ տալու դեպ ՆԱՏՕ:
Մեր դեպքում ոչ ՆԱՏՕ-ի խնդիր կա, ոչ էլ երբևէ Արևմուտքը կհամաձայնի ռուսական սապոգը գա-կանգնի իր Մերձավոր Արևելք «նախագծի» բկին` Իրանի գլխին:
գ) Ինքը` Իրանը, նույնպես ու երբեք չի համաձայնի ու չի ցանկանա տեսնել ռուսական «սապոգը» իր «բկին»:
դ) Եվ վերջապես, ամեն անգամ չի կարող «պապեն խուրմա պերի». խիստ անհայտ է, թե բլիցկրիգի` ռուս-ադրբեջանական արկածախնդրությունն ինչի կվերածվի վառվող տակառի սպասմամբ ապրող այս տարածաշրջանում ու ինչ հետևանքներ կունենա հենց բլիցկրիգի մասնակիցների համար:
Իսկ եթե «ոմանք» էլ հենց այդ արկածախնդրությանն են մղում ռուս-ադրբեջանական դաշինքի՞ն… Մտածելու բան է:
Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
Տարածաշրջանային
