Մանրամասն որոնում (արխիվ)
09.11.2024
 
38 իտալացի պատգամավորներ հայ գերիներին ազատ արձակելու կոչ են արել՝ տեղեկացնում է Tempi-ն։ Իտալիայի կառավարությանը կոչ է արվում պարտավորություն ստանձնել Հայաստանի և Ադրբեջանի հանդեպ տարածաշրջանում խաղաղության համաձայնագրի առնչությամբ և ապահովել դեռևս ադրբեջանական բանտերում պահվողների ազատ արձակումը:               
 
Նորություններ » Աշխա­տո­ղը պետք է ստա­նա այն­քան աշ­խա­տա­վարձ, որ այն բա­վա­րա­րի ոչ թե գո­յատևե­լու, այլ ապ­րե­լու հա­մար

Աշխա­տո­ղը պետք է ստա­նա այն­քան աշ­խա­տա­վարձ, որ այն բա­վա­րա­րի ոչ թե գո­յատևե­լու, այլ ապ­րե­լու հա­մար

Աշխա­տո­ղը պետք է ստա­նա այն­քան աշ­խա­տա­վարձ, որ այն բա­վա­րա­րի ոչ թե գո­յատևե­լու, այլ ապ­րե­լու հա­մար
10.12.2019 | 01:55
ԵՎ ԱՅՍ­ՊԵՍ
2020 թվա­կա­նի հուն­վա­րի 1-ից Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նում աշ­խա­տո­ղի նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձը կկազ­մի 68000 դրամ նա­խորդ՝ 55000-ի փո­խա­րեն: Կա­ռա­վա­րու­թյան այս ո­րո­շու­մը հա­մա­հունչ է ՀՀ Աշ­խա­տան­քա­յին օ­րենս­գր­քի պա­հան­ջին. նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձը պետք է բարձ­րաց­վի, բայց պետք է բարձ­րաց­վի գնա­ճին հա­մա­պա­տաս­խան:
Օ­րենս­գր­քի պա­հան­ջի ա­ռա­ջին մա­սը բա­վա­րար­վեց, իսկ երկ­րոր­դը դեռ սա­րե­րի հետևում է: Մինչ­դեռ Սահ­մա­նադ­րու­թյան 34-րդ հոդ­վա­ծը սահ­մա­նում է. «Յու­րա­քան­չյուր ոք ի­րա­վունք ու­նի բա­վա­րար կեն­սա­մա­կար­դա­կի իր և իր ըն­տա­նի­քի հա­մար», իսկ Մար­դու ի­րա­վունք­նե­րի հա­մընդ­հա­նուր հռ­չա­կագ­րի 23-րդ հոդ­վա­ծի 3-րդ մա­սի հա­մա­ձայն՝ «Յու­րա­քան­չյուր աշ­խա­տող ի­րա­վունք ու­նի ար­դար ու գո­հա­ցու­ցիչ վար­ձատ­րու­թյան, ո­րը կա­պա­հո­վի մար­դա­վա­յել գո­յու­թյուն իր և իր ըն­տա­նի­քի հա­մար և անհ­րա­ժեշ­տու­թյան դեպ­քում կլ­րաց­վի սո­ցիա­լա­կան ա­պա­հո­վու­թյան այլ մի­ջոց­նե­րով», իսկ 25-րդ հոդ­վա­ծի 1-ին մա­սի հա­մա­ձայն՝ «Յու­րա­քան­չյուր ոք ի­րա­վունք ու­նի այն­պի­սի կեն­սա­մա­կար­դա­կի, նե­րա­ռյալ սնուն­դը, հա­գուս­տը, բնա­կա­րա­նը, բժշ­կա­կան խնամ­քը և սո­ցիա­լա­կան անհ­րա­ժեշտ սպա­սար­կու­մը, որն անհ­րա­ժեշտ է իր և իր ըն­տա­նի­քի ա­ռող­ջու­թյունն ու բա­րե­կե­ցու­թյու­նը պահ­պա­նե­լու հա­մար, և գոր­ծազր­կու­թյան, հի­վան­դու­թյան, հաշ­ման­դա­մու­թյան, այ­րիա­նա­լու, ծե­րու­թյան կամ իր կամ­քից ան­կախ ապ­րուս­տի մի­ջոց­նե­րից զրկ­վե­լու դեպ­քում` ա­պա­հո­վե­լու ի­րա­վունք»:
Նման ի­րա­վունք է սահ­ման­ված նաև ՄԱԿ-ի Գլ­խա­վոր ա­սամբ­լեա­յի կող­մից ըն­դուն­ված «Տն­տե­սա­կան, սո­ցիա­լա­կան և մշա­կու­թա­յին ի­րա­վունք­նե­րի մա­սին» մի­ջազ­գա­յին դաշ­նագ­րով: Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նը, միա­նա­լով նշ­ված մի­ջազ­գա­յին փաս­տաթղ­թե­րին, պար­տա­վոր­վել է մի­ջոց­ներ ձեռ­նար­կել բնակ­չու­թյան բա­վա­րար կեն­սա­մա­կար­դա­կի ա­պա­հով­ման հա­մար:
Սա­կայն ա­ռայ­սօր Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նում օ­րեն­սդ­րա­կան որևէ ակ­տով սահ­ման­ված չեն բա­վա­րար կեն­սա­մա­կար­դա­կի հաս­կա­ցու­թյու­նը և այդ ի­րա­վուն­քի ի­րա­կա­նաց­ման մե­խա­նիզմ­նե­րը: Պե­տու­թյու­նը դեռևս չի սահ­մա­նել, թե որն է նվա­զա­գույն կեն­սա­մա­կար­դա­կը կամ նվա­զա­գույն սպա­ռո­ղա­կան զամ­բյու­ղը:
ԻՆ­ՉՈՒ՞ ՉԻ ԿԻ­ՐԱՌ­ՎՈՒՄ 2004 ԹՎԱ­ԿԱ­ՆԻՑ ԸՆ­ԴՈՒՆ­ՎԱԾ Օ­ՐԵՆ­ՔԸ
Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նում դեռևս չի կի­րառ­վում ՀՀ Ազ­գա­յին ժո­ղո­վի կող­մից 2004 թվա­կա­նին ըն­դուն­ված «Կեն­սաա­պա­հով­ման նվա­զա­գույն զամ­բյու­ղի և կեն­սաա­պա­հով­ման նվա­զա­գույն բյու­ջեի մա­սին» ՀՀ օ­րեն­քը, ո­րի 4-րդ հոդ­վա­ծի հա­մա­ձայն՝ «Կեն­սաա­պա­հով­ման նվա­զա­գույն զամ­բյու­ղի և կեն­սաա­պա­հով­ման նվա­զա­գույն բյու­ջեի սահ­մա­նու­մը նպա­տակ ու­նի՝
1) գնա­հա­տել Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան բնակ­չու­թյան կեն­սա­մա­կար­դա­կը,
2) կեն­սա­մա­կար­դա­կի գնա­հատ­ված ցու­ցա­նիշն օգ­տա­գոր­ծել պե­տա­կան սո­ցիա­լա­կան քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն մշա­կե­լիս և ի­րա­կա­նաց­նե­լիս,
3) հիմ­նա­վո­րել սահ­ման­վող նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձի, կեն­սա­թո­շակ­նե­րի, կր­թա­թո­շակ­նե­րի, ինչ­պես նաև նպաստ­նե­րի և սո­ցիա­լա­կան այլ վճար­նե­րի չա­փե­րը,
4) ո­րո­շել չհարկ­վող ե­կամ­տի չա­փը»:
Նույն օ­րեն­քի հա­մա­ձայն Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան սո­ցիալ-ժո­ղովր­դագ­րա­կան խմ­բե­րի և բնակ­չու­թյան մեկ շն­չի հաշ­վով կեն­սաա­պա­հով­ման նվա­զա­գույն զամ­բյու­ղի կազ­մը և կա­ռուց­ված­քը, սկ­սած 2004-ից, պետք է հաշ­վարկ­վեր ոչ պա­կաս, քան ե­րեք տա­րին մեկ ան­գամ` ՀՀ կա­ռա­վա­րու­թյան սահ­մա­նած կար­գով մշակ­վող և նրա կող­մից հաս­տատ­ված մե­թո­դա­կան հանձ­նա­րա­րա­կան­նե­րի հի­ման վրա։ Կեն­սաա­պա­հով­ման նվա­զա­գույն բյու­ջեի մե­ծու­թյու­նը պետք է հիմք հան­դի­սա­նար նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձի, կեն­սա­թո­շակ­նե­րի, կր­թա­թո­շակ­նե­րի, ինչ­պես նաև նպաստ­նե­րի և սո­ցիա­լա­կան այլ վճար­նե­րի չա­փե­րի սահ­ման­ման հա­մար, իսկ նրանց մե­ծու­թյան միջև հա­մա­մաս­նու­թյուն­նե­րը յու­րա­քան­չյուր տա­րի պետք է ար­տա­ցոլ­վեին Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան պե­տա­կան բյու­ջեի մա­սին ՀՀ օ­րեն­քում։
ՀՀ վի­ճա­կագ­րա­կան կո­մի­տեի «Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան սո­ցիալ-տն­տե­սա­կան վի­ճա­կը» բնու­թագ­րող տե­ղե­կատ­վա­կան զե­կույց­նե­րի «Հե­տաք­րք­րա­շարժ վի­ճա­կագ­րու­թյուն» բաժ­նում ընդգրկված ՀՀ ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան նա­խա­րա­րու­թյան մե­թո­դա­բա­նու­թյամբ հաշ­վակ­ված նվա­զա­գույն զամ­բյու­ղի ար­ժե­քը 2019 թ. 3-րդ ե­ռամ­սյա­կի դրու­թյամբ 1 շն­չի հաշ­վով կազ­մում է 60394,2 դրամ, ո­րի պա­րե­նա­յին զամ­բյու­ղի ար­ժե­քը կազ­մում է 34121 դրամ: Նվա­զա­գույն սպա­ռո­ղա­կան զամ­բյու­ղը հաշ­վար­կե­լիս հաշ­վի չեն առն­վել բնակ­չու­թյան տար­բեր խմ­բե­րի՝ աշ­խա­տու­նակ բնակ­չու­թյան, կեն­սա­թո­շա­կա­ռու­նե­րի և ե­րե­խա­նե­րի նվա­զա­գույն պա­հանջ­մունք­նե­րը:
Հա­մաշ­խար­հա­յին բան­կի մե­թո­դա­բա­նու­թյամբ հաշ­վարկ­ված նվա­զա­գույն սպա­ռո­ղա­կան զամ­բյու­ղի ար­ժե­քը նույն ժա­մա­նա­կա­հատ­վա­ծի հա­մար 1 շն­չի հաշ­վով կազ­մում է 43296,7 դրամ, ո­րից պա­րե­նա­յին զամ­բյու­ղի ար­ժե­քը կազ­մում է 24461,4 դրամ:
Եր­կու տար­բեր մե­թո­դա­բա­նու­թյամբ հաշ­վարկ­ված նվա­զա­գույն զամ­բյուղ­նե­րը ոչ մի ի­րա­վա­կան ակ­տով սահ­ման­ված չեն և չեն կա­րող հիմք հան­դի­սա­նալ նվա­զա­գույն ամ­սա­կան աշ­խա­տա­վար­ձի չա­փի ո­րոշ­ման հա­մար:
Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նը, 2004 թվա­կա­նին վա­վե­րաց­նե­լով Աշ­խա­տան­քի մի­ջազ­գա­յին կազ­մա­կեր­պու­թյան «Նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձի սահ­ման­ման մա­սին» թիվ 131 կոն­վեն­ցիան, իր վրա պար­տա­վո­րու­թյուն է վերց­րել ներդ­նելու նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձի սահ­ման­ման ըն­թա­ցա­կարգ և ժա­մա­նակ առ ժա­մա­նակ վե­րա­նա­յելու այն:
Նշ­ված կոն­վեն­ցիա­յի 3-րդ հոդ­վա­ծի հա­մա­ձայն՝ նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձի սահ­ման­ման ժա­մա­նակ պետք է հաշ­վի առն­վեն՝
ա) աշ­խա­տող­նե­րի և նրանց ըն­տա­նիք­նե­րի պա­հանջ­մունք­նե­րը՝ ու­շադ­րու­թյուն առ­նե­լով երկ­րում ըն­դուն­ված աշ­խա­տա­վար­ձի ընդ­հա­նուր մա­կար­դա­կը, կեմ­սաա­պա­հով­ման նվա­զա­գույն ծախ­սե­րը, սո­ցիա­լա­կան նպաստ­նե­րը և այլ սո­ցիա­լա­կան խմ­բե­րի կյան­քի հա­մե­մա­տա­կան մա­կար­դա­կը,
բ) տն­տե­սա­կան գոր­ծոն­նե­րը՝ նե­րա­ռե­լով տն­տե­սա­կան զար­գաց­ման պա­հանջ­նե­րը, ար­տադ­րո­ղա­կա­նու­թյան մա­կար­դա­կը և զբաղ­վա­ծու­թյան բարձր մա­կար­դա­կի ձեռք­բեր­ման և պահ­պան­ման ցան­կա­լիու­թյու­նը:
Մինչ­դեռ Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նում չեն կի­րառ­վում ԱՄԿ 131-րդ կոն­վեն­ցիա­յի պա­հանջ­նե­րի հա­մա­ձայն նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձի սահ­ման­ման մե­խա­նիզմ­նե­րը:
«Նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձի սահ­ման­ման մա­սին» ԱՄԿ թիվ 135 հանձ­նա­րա­րա­կա­նի 1-ին և 2-րդ կե­տե­րի հա­մա­ձայն` նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձի սահ­մա­նու­մը պետք է լի­նի պե­տու­թյան քա­ղա­քա­կա­նու­թյան բա­ղադ­րիչ­նե­րից մե­կը, ո­րը ուղղ­ված կլի­նի աղ­քա­տու­թյան դեմ պայ­քա­րի և բո­լոր աշ­խա­տող­նե­րի ու նրանց ըն­տա­նիք­նե­րի կա­րիք­նե­րի բա­վա­րար­ման ա­պա­հով­մա­նը, ինչ­պես նաև վար­ձու աշ­խա­տող­նե­րի նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձի թույ­լատ­րե­լի մա­կար­դակ­նե­րի նկատ­մամբ անհ­րա­ժեշտ սո­ցիա­լա­կան պաշտ­պա­նու­թյան տրա­մադր­մա­նը:
Նույն հանձ­նա­րա­րա­կա­նի 11-րդ և 12-րդ կե­տե­րում նշ­ված է, որ նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձը ժա­մա­նակ առ ժա­մա­նակ պետք է վե­րա­նայ­վի՝ հաշ­վի առ­նե­լով կյան­քի ար­ժե­քը և տն­տե­սա­կան պայ­ման­նե­րը: Այդ նպա­տա­կով անհ­րա­ժեշտ է ի­րա­կա­նաց­նել նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձի չա­փի վե­րա­նա­յում՝ հաշ­վի առ­նե­լով կյան­քի ար­ժե­քի գոր­ծակ­ցի փո­փո­խու­թյու­նը:
Աշ­խա­տան­քի մի­ջազ­գա­յին կազ­մա­կեր­պու­թյան կող­մից ու­սում­նա­սիր­ված 99 եր­կր­նե­րից 58-ում (Բել­գիա, Ֆրան­սիա, Պոր­տու­գա­լիա, Բուլ­ղա­րիա, Չե­խիա, Հուն­գա­րիա, Լե­հաս­տան, Իռ­լան­դիա, Ֆին­լան­դիա, Ճա­պո­նիա և այլն) նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վարձ սահ­մա­նե­լիս հաշ­վի են առն­վում գնա­ճը և կյան­քի ար­ժե­քը:
Աշ­խա­տո­ղը պետք է ստա­նա այն­քան աշ­խա­տա­վարձ, որ այն բա­վա­րա­րի ոչ թե գո­յատևե­լու, այլ ապ­րե­լու հա­մար։
Կա­ռա­վա­րու­թյու­նը 68000 դրամ նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձը սահ­մա­նել է բյու­ջեի հնա­րա­վո­րու­թյան չա­փով: Բայց ար­դյոք այն բա­վա­րա՞ր է ապ­րե­լու հա­մար, ե­թե նկա­տի ու­նե­նանք, որ նվա­զա­գույն զամ­բյու­ղի ար­ժե­քը կազ­մում է 60394,2 դրամ: Այս գու­մա­րով քա­ղա­քա­ցին ի զո­րու չէ հո­գա­լու իր ա­մե­նա­պար­զու­նակ կա­րիք­նե­րը: Իսկ ե­թե հաշ­վի առ­նենք այն փաս­տը, որ շատ դեպ­քե­րում ըն­տա­նի­քի ան­դամ­նե­րից աշ­խա­տանք ու­նի միայն մե­կը, ա­ռաջ է գա­լիս գո­յատևե­լու խն­դի­րը:
Հա­յաս­տա­նի արհ­միու­թյուն­նե­րի կոն­ֆե­դե­րա­ցիա­յի նա­խա­գա­հի տե­ղա­կալ Բո­րիս Խա­րա­տյա­նի խոս­քով պե­տու­թյու­նը դեռևս ի­րա­վա­կան հիմ­քեր չի ստեղ­ծել աշ­խա­տա­վար­ձե­րի իր քա­ղա­քա­կա­նու­թյան հա­մար: Չնա­յած Սահ­մա­նադ­րու­թյան 34-րդ հոդ­վա­ծը սահ­մա­նում է. «Յու­րա­քան­չյուր ոք ի­րա­վունք ու­նի բա­վա­րար կեն­սա­մա­կար­դա­կի իր և իր ըն­տա­նի­քի հա­մար»:
-Ցա­վոք, պե­տու­թյու­նը դեռևս չի սահ­մա­նել, թե որն է այդ մա­կար­դա­կը՝ նվա­զա­գույն կեն­սա­մա­կար­դա­կը կամ նվա­զա­գույն սպա­ռո­ղա­կան զամ­բյու­ղը: Հա­յաս­տա­նի արհ­միու­թյուն­նե­րի կոն­ֆե­դե­րա­ցիան կա­նո­նա­վոր կեր­պով բարձ­րաց­նում է այդ հար­ցը, բայց, ցա­վոք, պե­տու­թյունն այդ ուղ­ղու­թյամբ կոնկ­րետ քայ­լեր չի ձեռ­նար­կում: Ի­հար­կե, դժ­վար կլի­նի հենց հա­ջորդ տար­վա­նից նվա­զա­գույն աշ­խա­տա­վար­ձը հա­վա­սա­րեց­նել զամ­բյու­ղին: Բայց միան­շա­նակ հնա­րա­վոր է նպա­տա­կին հաս­նե­լու ժա­մա­նա­կա­ցույց կազ­մել: Այ­սինքն՝ հայ­տա­րա­րել, որ Հա­յաս­տա­նում կյանքն այս­քան ար­ժե, որ պե­տու­թյու­նը ե­րաշ­խա­վո­րում է կեն­սա­պա­հով­ման այդ նվա­զա­գույնն աս­տի­ճա­նա­բար, 10 կամ 15 տար­վա ըն­թաց­քում: Այդ ժա­մա­նակ մար­դիկ կտես­նեն, որ երկ­րում հե­ռան­կար, կա­յու­նու­թյուն կա: Իսկ հի­մա մեզ մոտ ա­մեն ինչ իր գինն ու­նի, բա­ցի ա­մե­նա­կարևո­րից` կյան­քի ու աշ­խա­տան­քի ար­ժե­քից,- ա­սում է Բո­րիս Խա­րա­տյա­նը:
Ա­նուշ ՆԵՐ­ՍԻ­ՍՅԱՆ
Դիտվել է՝ 30122

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Իրանի և Հայաստանի բարեկամությունը բխում է մեր երկու երկրների շահերից

Իրանի և Հայաստանի բարեկամությունը բխում է մեր երկու երկրների շահերից

Բոլորը խոսում են ԱՄՆ-ի նոր նախագահ Թրամփի հակաիրանական լինելու մասին։ Այս ֆոնին նաև բարդանալու է մեր գործը։

Սոցցանցային գրառումներ

Մենք ուրիշ մոլորակի վրա ենք ծնվել, որը, զավեշտալի զուգադիպությամբ, էլի Երկիր էր կոչվում
Մենք ուրիշ մոլորակի վրա ենք ծնվել, որը, զավեշտալի զուգադիպությամբ, էլի Երկիր էր կոչվում

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Ինչո՞ւ ենք մենք հայրենիքը վիրտուալ սիրում
Ինչո՞ւ ենք մենք հայրենիքը վիրտուալ սիրում

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

Սե­փա­կա­նաշ­նորհ­ված պետ­բ­յու­ջե
Սե­փա­կա­նաշ­նորհ­ված պետ­բ­յու­ջե
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.