Նմանատիպ նկարներ նայելուց հետո մտքիս Վարդան Պետրոսյանի ելույթից այս հատվածն է միշտ գալիս, թե ինչ տեղի ունեցավ 1923-ին կայացած Լոզանի կոնֆերանսում, հայկական հարցի վերջին լսումից հետո. «...Ամեն ինչ վերջացած է, Հայաստանը բզիկ-բզիկ են արել, կոնֆերանսի դահլիճից դուրս են հրավիրում Հայաստանի պատվիրակությանը...

«Լոռու Չեզոք գոտու» մեջ մտնում էին Բորչալուի գավառի Ալավերդու, ՈՒզունլարի (Օձուն) և Վորոնցովկայի (Կալինինո, հետագայում Տաշիր) շրջանները՝ 41 գյուղերով; Այն Խորհրդային Հայաստանին է միացվել 1921թ. փետրվարի 16-ին և առ այսօր չունի «կադաստրի վկայական»՝ ինչպես մոտ ապագայում իրեն կարող է թույլ տալ ասել ՀՀ վարչապետի աթոռն զբաղեցնող անձը, եթե Վրաստանը տարածքային պահանջներ ներկայացնի Հայաստանին:

Մեր հանրության մեջ կա միջազգային հարաբերությունների զեղված ընկալում։

ՈՒ էս ամեն ինչին զուգահեռ, շատերի համար աննկատ, տեղի է ունենում 2018 թ․ վարպետորեն բեմադրված խեղկատակության հիմնավորումը՝ ակադեմիական տեքստերի միջոցով։ Խոսքը առաջին հերթին Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Պատմության ինստիտուտի և Հնագիտության ու ազգագրության ինստիտուտի ՈՐՈՇ գիտաշխատողների կողմից հայաստանյան և արտասահմանյան գիտական պարբերականներում ու առցանց ռեսուրսներում «թավշյա» կոչվածի գիտական մշակումն ու մատուցումը որպես բացառիկ, անարյուն հեղափոխություն մատուցելու մասին է։

Մենք պարտվում և կորցնում ենք խայտառակվելով, այլ ոչ թե, գոնե, պատվով, ինչպես կարող է լինել արժանապատիվ պարտության դեպքում:

Շառլ Միշելն իր` «ԼՂԻՄ-ում ապրող հայեր» եզրույթով ի ցույց դրեց հավաքական արևմուտքի հավատարմությունը ագրեսիվ, օկուպանտ Ադրբեջանի նկատմամբ, և հակադրությունը` ազգերի ինքնորոշման իրավունքի սկզբունքներին։

Սինխրոն բառի հայկական հոմանիշը համաձայնեցված է, այսինքն փոխադարձ ներդաշնակություն, միաժամանակյա գործողություն

Լավ առիթ է ևս մեկ անգամ ուրվագծելու, թե որոնք են ադրբեջանական ներխուժումների դեմ մեր ընտրելիք ճիշտ ռազմական պատասխանները, ինչպես նաև ստուգելու երկու տարի առաջ այս նույն օրը գրվածի ընդհանուր հավաստիությունն ու այժմեականությունը:

Ինչու՞ հարևանները ձգտում են իրենց հին ներկայացնել և հաճախ մեր հաշվին, իսկ մեր ոչխարները մեր հնագույն լինելը, բնիկ լինելը ընդհանրապես հաշվի չեն առնում։ Ընդահակառակը, ասում են, թե այդ ամենն այլևս արժեք չէ և պիտի ինտեգրվենք արդի աշխարհում առանց պատմական հիշողության և առանց ազգային ինքնության։ Նույն բանը, որը մերոնք են ասում ինձ տարբեր վիճաբանությունների ժամանակ, ասել են նաև հարևանները։

«...որովհետև... ոչ միայն ընթերցասիրություն է պետք, այլև մի փոքր գրաբար, միջին հայերեն, արևմտահայերեն...»։ Պարույր Սևակ