Հոգևոր անվտանգության փնտրտուքում

Դարձյալ հոգևոր ապաստան եմ փնտրում գրքերում, թող լինի ժամանակավոր,- ամենավտանգավորն ընթացիկ պահն է, հետաղետյան այս շոկային շրջանը, «հետո»-ն գուցե կայուն լինի՝ համահունչ մեր ձգտումներին: Հոգևոր անվտանգության փնտրտուք՝ ոչ միայն ընթերցանությամբ, այլև՝ նոր հրատարակություններով:

Ահա և լույս ընծայեցինք մի նոր գիրք՝ Լեոնիդ Յուզեֆովիչ, «Հելլենասերը» (թարգմանիչ՝ Ներսես Աթաբեկյան, «Ոգի-Նաիրի» հր.):

Ռուս գրողն իր այդ ստեղծագործությունն անվանել է ոչ պատմական վեպ, գրված է օրագրերով, նամակներով ու բացակա զրուցակիցներրի հետ մտովի զրույցներով:

Հելլենասեր, ասել է թե՝ հույներին սիրող:

19-րդ դարի 20-ական թվականներին այսպես էին կոչում նրանց, ովքեր համակրում կամ անմիջաբար մասնակցում էին Օսմանյան կայսրության դեմ հույն ապստամբների պայքարին, ամենահռչակավոր հունասերի՝ Բայրոնի պես:

Ռուսների մեջ շատ էին հելլենասերները, նրանց մի մասը հույն ազատամարտիկների հետ ուս-ուսի կռվել են թուրք զավթիչների դեմ:

Միանգամից խորհում ես, որ ռուսները նման նախանձախնդրություն հանդես չեն բերել հայերի դեպքում, երբ նրանք կենաց-մահու պայքար էին մղում թուրք ցեղասպանների դեմ 1890-ականներին, 1915-ին, 1991-1994 թթ., 2020-ին, 2023-ի սեպտեմբերին:

Այս վերջին՝ ողբերգական արարի ժամանակ ռուսները միայն անտարբեր հայացքով տեղում հետևում էին հինավուրց Արցախի հայաթափմանը:

Բայց սա այլ թեմա է՝ դուրս հեղինակային հղացքից: Վիպասանը իր երկրի ներքին պատմությունն է բացահայտում հունասիրության համապատկերին՝ լայն ընդգրկումով ու պատմիչ-գրողի ակնառու ձիրքով:

Վեպի կենտրոնական հերոսներից են ռուս ցար Ալեքսանդր առաջինը, եգիպտացի զորավար Իբրահիմ փաշան և այլ իրական դեմքեր: Իրականության՝ գրականության միջոցով մատուցումը հաճախ շատ ավելի ուսանելի է, քան սովորական պատմագրությունը:

Գրքի տպագիր տարբերակը ձեռքբերելու դժվարություն ունեցող ընթերցողները այն կարող են կարդալ այստեղ՝

https://vogi-nairi.am/hy/books/:

Հրանտ ԱԼԵՔՍԱՆՅԱՆ

Մեկնաբանություններ