«Հասարակությունը տրոհման, խրամատների խորացման փուլում է, ինչը լավ տեղ չի տանելու»
01.10.2019 | 00:19
ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ, ԵՊՀ պրոֆեսոր, «Քաղաքական հետազոտությունների ակադեմիա» ՀԿ ղեկավար ԱԼԵՔՍԱՆԴՐ ՄԱՆԱՍՅԱՆՆ «Իրատեսի» հետ զրույցում ասում է, որ նախորդ տարվա ապրիլ-մայիսին սկսված իշխանափոխությունը չի ավարտվել, և նոր իշխանություններն առաջին կարգի պաշտոններում շարունակում են տեղավորել իրենց թիմակիցներին: Ըստ նրա՝ այդ տրամաբանության մեջ է տեղավորվում նաև ԱԱԾ տնօրենի և ոստիկանության պետի պաշտոնանկությունը. նրանց, ում կասկածում են ինչ-ինչ հարցերում, հանում են, տեղն իրենց մարդկանց դնում, որոնք, անկասկած, հավատարմության սկզբունքով են նշանակվում. «Ռուս հայտնի հեռուստալրագրող Վլադիմիր Պոզները մի առիթով ասել է, որ պարոն Փաշինյանի շուրջ պտտվողները քծնում են նրան: «Փաշինյանի փոխարեն,- ասել է Պոզները,- ես առաջին հերթին աշխատանքից կհանեի քծնողներին»:
-Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Վալերի Օսիպյանին և Արթուր Վանեցյանին մի քանի ամիս առաջ գեներալի կոչում շնորհեց, իսկ որոշ ժամանակ անց հայտարարեց, թե լավ չէին աշխատում: Ըստ Ձեզ՝ ի՞նչ է ընկած այս պաշտոնանկությունների հիմքում:
-Ձեր նշածը վկայում է, որ իշխանությունները փորձում են յուրայիններից կազմված թիմ ձևավորել: Նախ՝ տալիս ես գեներալի կոչում, ապա ակնկալում նրա հավատարմությունը, բայց հետո պարզվում է, որ հարցեր կան, որ վեր են հավատարմությունից: Դրան հետևում է աշխատանքից ազատելը կամ հետապնդելն ու քրեական գործ հարուցելը: Մեր հասարակությունն այժմ տրոհման, խրամատների խորացման փուլում է, ինչը լավ տեղ չի տանելու: Լավ կլինի՝ սև-սպիտակի, մերոնք-ձերոնքի խրամատներ չլինեն առհասարակ:
-Իշխանություններն անընդհատ խոսում են ներդրումներն ավելացնելու մասին, բայց դրանք, կարծես, տեսանելի չեն:
-Նման կոչեր հնչեցին նաև ԱՄՆ-ում, թե` եկեք Հայաստան, ներդրումներ արեք: Բայց այդ կոչերը կարող են սպառվել հենց ոգևորության ալիքի վրա: Մենք տնտեսական խնդիրներ ունենք, ինչի մասին Փաշինյանը Լոս Անջելեսում ելույթի ժամանակ ասաց, բայց հետաքրքիր էր, որ բարձրագոչ մյուս հայտարարությունների նման այդ պահը չարժանացավ բուռն ծափերի: Լոսանջելեսյան ելույթում վարչապետը խոսեց նաև Քըրք Քըրքորյանի ժամանակ Հայաստանում կատարված ճանապարհաշինության մասին: Ընդգծեց՝ եթե դա չլիներ, ճանապարհների այսօրվա վիճակն ահավոր կլիներ: Հիշեցնեմ, որ դա եղել է ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի օրոք, դրա համար, կարծում եմ, պետք է փակեինք այդ էջն ու բոլորին բերեինք սպիտակ դաշտ, մինչդեռ խրամատներ փորելու, առճակատումների, հասարակության պառակտման ճանապարհով ենք գնում: Տպավորությունն այն է, որ վարչապետի հին ու նոր խորհրդականները մտածված են նրան խրամատներ գցելու խորհուրդներ տալիս, իսկ եթե չգիտակցելով են անում այդ ամենը, ապա դա անդունդ տանող ճանապարհ է:
-ՈՒ՞ր է տանելու մեզ խրամատավորումը:
-Տարբեր ճանապարհներով՝ անջրպետների ստեղծման, տնտեսական ու քաղաքական մեկուսացման, տնտեսական անկման, հասարակությունն անընդհատ երկրորդական հարցերի շուրջ գզվռտոցի մեջ մտցնելու, արժեքների այլասերման և այլն: Անդառնալի վնասներ հասցնելու հազարումի ձև կա: Երկու-երեք տարի հետո համընդհանուր այս ոգևորությունն անկում է ապրելու, փողոցային մեծամասնությամբ իշխանություն գրավելը հարցի լուծում չէ: Մի ցնցումից կարող ենք անցնել մեկ այլ ցնցման, մինչդեռ արևմտյան շատ պետություններ հասել են այն քաղաքական մշակույթին, որ ընդհանրապես խուսափում են ցնցումներից:
-Քաղաքական բուռն զարգացումների ֆոնին ի՞նչ դիրք է ընդունել ընդդիմությունը:
-Երևացող, կազմակերպված ընդդիմություն առայժմ չունենք: Կան առանձին քաղաքական գործիչներ, որոնք խրամատների բաժանված հեռուստաալիքների միջոցով գնահատում են իրադարձությունները, բայց այնպիսի քաղաքական ուժ, որ կառուցողական, համահայկական արժեքների դաշտի վրա կքննադատի և ուղիներ կառաջարկի, ցավոք, չունենք: Մեզ նոր բան է պետք, մեր ուղին է պետք մշակել, իսկ աշխարհում երկու ճանապարհ կա՝ տնտեսական և քաղաքական հարաբերությունների`արևմտյան, որտեղ տնտեսական մարդը` միլիոնատերը, նախագահ է, և չինական, որտեղ քաղաքական մարդն է քաղաքական իշխանության լիիրավ տերը: Իսկ մենք այսօր, ցավոք, արևմտյան տեխնոլոգիաների ջրերն ենք ընկած:
-Դրսի ո՞ր ուժերն են փորձում արմատավորվել Հայաստանում:
-Դրսի ոչ մի ուժ չի կարող աշխատել, եթե ներսում հենարան չունենա՝ լինի գրանտակերի, մոլորյալների, արևմտյան արժեքների պատանդների, ազգայինից հեռանալու կամ ապազգային արժեքների արմատավորման ձևով: Իսկ մարդկանց մի զանգված կա, որ խորքը չի տեսնում, միայն ճառն ու կարգախոսն է նկատում: Նրանք, որ խորքը չեն տեսնում ու նոր կամ նախկին իշխանության ֆանատն են, զրկվում են սթափ դատելու կարողությունից:
-Արցախյան հիմնահարցի կարգավորման հարցում նույնպես, առաջընթաց չկա: Փաստորեն, «վերելակային դիվանագիտությունն» արդյունավետ չգործեց:
-«Վերելակային դիվանագիտության» մասին ժամանակին առիթ եմ ունեցել ասելու՝ դա չի արդարանալու, որովհետև իշխանափոխությունից հետո ադրբեջանցի թուրքը չի սպասելու, թե ինչպես են զարգանալու դեպքերը, որ դրան համապատասխան վարք դրսևորի: Ադրբեջանի նպատակը մնում է նույնը՝ Արցախի (ու ոչ միայն) զավթումը, նրա բոլոր քայլերը պետք է իմաստավորենք, դիտարկենք այդ համատեքստում: Եթե սթափ գնահատենք իրողությունները, կտեսնենք, որ առաջադիմություն չկա, ու դա սպասելի էր, որովհետև Ադրբեջանը չի պատրաստվում փափկեցնել իր ռազմաշունչ լեզուն, ու չի բացառվում, որ դիվերսիոն նոր ակտեր լինեն: Իշխանափոխությունից հետո, կարծես, հայ-ռուսական հարաբերություններում երկխոսությունը զգուշավոր՝ միմյանց ստուգելու բնույթ է ընդունել: Երբեմն այնպիսի բաներ ենք ասում Մոսկվային, որ դա կարելի էր այլ ձևաչափում ասել, իսկ նման բաները չեն վրիպում ադրբեջանցիների աչքից, ինչը հետագայում որպես սադրիչ հայտարարություն են օգտագործում: ՈՒզում եմ մեկ այլ հանգամանք ևս առանձնացնել. այս օրերին խոսվում է հայ մոլորյալ բնակչին ադրբեջանցի դիվերսանտ ահաբեկչի հետ փոխանակելու հնարավորության մասին: Այստեղ ես անհանգստություն եմ զգում, որ հանկարծ իշխանությունները նման բան թույլ չտան: Եթե այդ ահաբեկիչներին հանձնենք հարևան երկրին, ապա մարդասպաններին կարող են հերոսացնել: Գերիների փոխանակման ծրագրով Ադրբեջանը փորձում է Ղարաբաղին դուրս թողնել գործընթացներից ու դա իրագործել Հայաստանի միջոցով:
Զրուցեց Սևակ ՎԱՐԴՈՒՄՅԱՆԸ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ