ՄԱԿ-ի կլիմայի COP29 համաժողովի շրջանակում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հանդիպել է Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Քիր Սթարմերի հետ. վերջինս հետաքրքրվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բանակցային գործընթացով։ Ալիևն ասել է, որ խաղաղության պայմանագրի տեքստի զգալի մասն արդեն համաձայնեցված է, միաժամանակ, հերթական անգամ դժգոհել է Հայաստանի Սահմանադրությունից՝ նշելով դրանում պարունակվող «տարածքային հավակնությունները»։               
 

ՀՀ իշ­խա­նու­թ­յունն ի վի­ճա­կի՞ է ճգ­նա­ժա­մա­յին պայ­ման­նե­րում ի­րա­կա­նաց­նել ար­դ­յու­նա­վետ կա­ռա­վա­րում

ՀՀ իշ­խա­նու­թ­յունն ի վի­ճա­կի՞ է ճգ­նա­ժա­մա­յին պայ­ման­նե­րում ի­րա­կա­նաց­նել ար­դ­յու­նա­վետ կա­ռա­վա­րում
14.04.2020 | 00:46
Ար­տա­կարգ դրու­թյու­նը կա­ռա­վար­ման ձև է՝ հար­կադր­ված սահ­մա­նա­փա­կում­նե­րով։ Ար­դյոք կկա­րո­ղա­նա մեր կա­ռա­վա­րու­թյու­նը ար­տա­կարգ դրու­թյան և տն­տե­սա­կան սահ­մա­նա­փա­կում­նե­րի պայ­ման­նե­րում ի­րա­կա­նաց­նել ճգ­նա­ժա­մա­յին ար­դյու­նա­վետ կա­ռա­վա­րում‚ դժ­վար է ա­սել։ Ա­վե­լի շուտ` ոչ` հաշ­վի առ­նե­լով այ­սօր­վա մեր ղե­կա­վա­րու­թյան մտա­վոր ու­նա­կու­թյուն­նե­րը։ Սա­կայն այն‚ որ այս ի­րա­վի­ճա­կը ո­րո­շա­կի խու­ճապ ա­ռա­ջաց­րեց հան­րու­թյան շր­ջա­նում, տն­տե­սու­թյան տար­բեր ճյու­ղե­րում‚ փաստ է։
Մար­դիկ շտա­պե­ցին խա­նութ­ներ՝ մեծ քա­նա­կու­թյամբ պա­րե­նա­յին և կեն­ցա­ղա­յին լայն սպառ­ման ապ­րանք­ներ գնե­լով։ Այս վար­քա­գի­ծը խո­շոր հաշ­վով հան­գեց­նում է ապ­րանք­նե­րի սու­բյեկ­տիվ, նաև՝ օ­բյեկ­տիվ բնույ­թի գնա­ճի։ Մաս­նա­վո­րա­պես, ե­թե փոր­ձենք մեծ ծա­վալ­նե­րով շր­ջա­նա­ռու­թյու­նից հա­նել որևէ ապ­րան­քա­տե­սակ, սպառ­ման ցան­ցե­րում կա­րող է ա­ռա­ջա­նալ դե­ֆի­ցիտ, ին­չը կբե­րի գնե­րի ա­ճի։ Այս պրո­ցեսն ար­դեն ըն­թաց­քի մեջ է։
Նշենք, որ ներ­մուծ­վող ապ­րան­քա­տե­սակ­նե­րի գնա­ճը պայ­մա­նա­վոր­ված է ձեռք­բեր­ման գնե­րի փո­փո­խու­թյամբ, ինչն էլ կապ­ված է ո­րոշ ապ­րան­քա­տե­սակ­նե­րի պա­կա­սուր­դի կամ պա­հան­ջար­կի ա­ճի հետ, իսկ ո­րոշ ապ­րան­քա­տե­սակ­նե­րի հա­մար՝ դո­լա­րի փո­խար­ժե­քի ա­ճի հետ:
Կո­րո­նա­վի­րու­սի պատ­ճա­ռով ա­ռա­ջա­ցած հա­մաշ­խար­հա­յին ճգ­նա­ժա­մը իր հետևանք­նե­րը կու­նե­նա հա­յաս­տա­նյան շու­կա­յի վրա։ Տն­տե­սա­կան անվ­տան­գու­թյան ա­ռու­մով մենք պետք է պատ­րաստ լի­նենք այդ ա­մե­նին։ Ֆի­նան­սա­կան անվ­տան­գու­թյան ա­ռու­մով ո­րո­շա­կի կա­յու­նու­թյուն կա, ին­չը, սա­կայն, չի հա­ջող­վում նյու­թա­կա­նաց­նել տն­տե­սու­թյան մեջ` տն­տե­սու­թյու­նը տա­նե­լով զար­գաց­ման։ Ա­ռա­ջին հեր­թին պետք է ու­շադ­րու­թյուն դարձ­վի տն­տե­սու­թյան ար­տադ­րա­կան ճյու­ղե­րի և ար­տա­հան­ման վրա։ Ըստ էու­թյան, ա­ռա­ջին հար­վա­ծը ստա­նում են հենց այս ո­լորտ­նե­րը։ Մաս­նա­վո­րա­պես, այս պա­հին ար­դեն Ռու­սաս­տա­նի Դաշ­նու­թյուն ար­տա­հան­վող ապ­րանք­նե­րի խմ­բա­քա­նակ­նե­րը նվա­զել են՝ պայ­մա­նա­վոր­ված ինչ­պես սահ­ման­նե­րի փակ լի­նե­լով, այն­պես էլ ՌԴ-ում գնո­ղու­նա­կու­թյան անկ­մամբ։
Մեծ վնաս­ներ են գրանց­վում զբո­սաշր­ջու­թյան ո­լոր­տում‚ ու հաս­կա­նա­լի չէ‚ թե այս ո­լոր­տում ի­րա­վի­ճա­կը երբ կշտկ­վի։
Հա­վա­նա­բար հնա­րա­վոր ճգ­նա­ժա­մը մեղ­մե­լու հա­մար ՀՀ պա­րե­տը ո­րո­շում ըն­դու­նեց ապ­րի­լի 13-ից թույ­լատ­րել մի շարք ո­լորտ­նե­րում գոր­ծու­նեու­թյու­նը‚ մաս­նա­վո­րա­պես‚ բա­ցօ­թյա շի­նա­րա­րու­թյու­նը։ Յու­րա­քան­չյուր օր, ե­թե շի­նա­րա­րու­թյու­նը կանգ­նում է, շի­նա­րա­րին պատ­ճառ­վում է մեծ ֆի­նան­սա­կան վնաս։ Էլ չենք ա­սում ճա­նա­պար­հա­շի­նու­թյան մա­սին‚ ո­րը սե­զո­նա­յին աշ­խա­տանք է‚ և գար­նա­նա­յին բա­րեն­պաստ ե­ղա­նա­կա­յին պայ­ման­նե­րում այս բնա­գա­վա­ռում գոր­ծու­նեու­թյան սահ­մա­նա­փա­կու­մը կորս­ված ժա­մա­նակ է ճա­նա­պար­հա­շի­նա­րար­նե­րի հա­մար։
Մեկ այլ լր­ջա­գույն թե­մա է գա­զի սա­կա­գի­նը։ Այս թե­ման բարձ­րաց­վեց ըն­դա­մե­նը օ­րեր ա­ռաջ‚ երբ պարզ դար­ձավ‚ որ եր­կի­րը կո­րո­նա­վի­րու­սի տա­րած­մամբ պայ­մա­նա­վոր­ված խն­դիր­ներ ու­նի առ­կա սա­կագ­նով գա­զը գնե­լու‚ մա­նա­վանդ որ եվ­րո­պա­կան շու­կա­յում գա­զի գնի ո­րո­շա­կի նվազ­ման մի­տում կա։ Ի­րա­կա­նում Մոսկ­վան կա­րող է ի­ջեց­նել գա­զի սա­կա­գի­նը Հա­յաս­տա­նի հա­մար. ՀՀ շու­կան շատ փոքր է‚ և Ռու­սաս­տա­նի հա­մար մեր երկ­րին հատ­կաց­վող գա­զի սա­կա­գի­նը խն­դիր չէ։ Գա­զի գի­նը‚ որ­պես կա­նոն‚ միջ­պե­տա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի ար­դյունք է‚ և այդ հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի ո­րակն էլ ար­տա­հայտ­վում է սա­կագ­նի վրա։ Այ­սօր‚ երբ Ռու­սաս­տա­նը մտա­դիր է բարձ­րաց­նել գա­զի սա­կա­գի­նը‚ խո­սում է ՌԴ-ի հետ մեր հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի մա­կար­դա­կի մա­սին։ Խո­շոր հաշ­վով գա­զի շու­կա­յում այս օ­րե­րին տե­ղի ու­նե­ցո­ղը Հա­յաս­տա­նում է­ներ­գե­տիկ քա­ղա­քա­կա­նու­թյան բա­ցա­կա­յու­թյան հետևանք է։
Սեր­գեյ ՍԱ­ՂՈՒ­ՄՅԱՆ
Դիտվել է՝ 10539

Մեկնաբանություններ