Գիտե՞ք ինչու վաղուց չեմ գրում Անդրանիկի մասին: Աչքս վախեցել է: Բա որ չդիմանամ գայթակղությանն ու պատմեմ, թե միայն 1918-ին, Դիլիջանից մինչև Նախիջևան, Սյունիք ու Արցախ երթի ընթացքում քանի տասնյակ թաթար ավազակաորջեր հող ու մոխիր դարձրեց, որ տեղերի հայությունը կարողանա շնչել:
Եթե վկայություններով ու աղբյուրներով թվարկեմ այդ թաթարաբնակ, մինչև ատամները զինված որջերը՝ գիտե՞ք հետո ինչ է լինելու:
Ասեմ:
Հողատուն բերածս աղբյուրներն ու էն օրեցօր լղարող քարտեզը վերցնելու է, քայլող թափոնը հավաքի Դիլիջանում ու նույն երթուղով ճամփա ընկնի՝ Դիլիջան-Սևանի ափերով Սելիմի լեռնանցք-Վայոց ձոր-Նախիջևան-Սյունիք-Բերձոր: Ամեն տեղ պատմելու է, թե քանի թաթարաբնակ գյուղ կար, որ դարձան հայաբնակ ու պահանջելու է դատարկել-հանձնել:
Դե պատկերացրեք՝ ի՞նչ կմնա էդ քարտեզից:
Կմնա միայն էն փշուրը՝ Արծվաշենը, որը չգիտես ինչու հետը չէր տարել Տավուշ:
Այ թե ինչու էլ չեմ գրում Անդրանիկի մասին:
Կարո ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ